فهرست رساله باقیات الصالحات

بدان که از جمله اوقات شریف«بین الطلوعین» [زمان بین طلوع سپیده صادق و طلوع خورشید]است و اخبار بسیاری از اهل‌بیت(علیهم‌السلام) در فضیلت این وقت و تشویق بر عبادت و ذکر و تسبیح در آن وارد شده است.

و در برخی اخبار از این وقت تعبیر به ساعت غفلت شده، چنان‌که از امام باقر(علیه‌السلام) روایت شده: ابلیس رانده‌شده لشگرهای خویش را در دو وقت پراکنده می‌سازد: وقت غروب آفتاب و زمان طلوع آن، پس در این دو ساعت خدا را بسیار یاد کنید و از شرّ ابلیس و لشگرش به خدا پناه ببرید و در این دو ساعت کودکان خود را به پناه خدا درآورید، زیرا آن دو ساعت، ساعت غفلت است؛ و بدان که خواب در این دو وقت مکروه است.

"از حضرت باقر (علیه‌السلام) روایت شده: خواب در وقت صبح خوابی است شوم و مانع روزی است و رنگ رخسار را زرد و دگرگون می‌کند و به درستی که حق تعالی روزی‌ها را در بین طلوع سپیده تا طلوع خورشید تقسیم می‌کند، بنابراین از خوابیدن در این وقت بپرهیزید.

شیخ طوسی این دعا را در کتاب «مصباح» نقل کرده است که در وقت طلوع سپیده صادق خوانده شود:"

اللّٰهُمَّ أَنْتَ صاحِبُنا فَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَأَفْضِلْ عَلَيْنا، اللّٰهُمَّ بِنِعْمَتِكَ تَتِمُّ الصَّالِحاتُ فَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَأَتْمِمْها عَلَيْنا، عائِذاً بِاللّٰهِ مِنَ النَّارِ، عائِذاً بِاللّٰهِ مِنَ النَّارِ، عائِذاً بِاللّٰهِ مِنَ النَّارِ

خــدایا تو یاور مایی، پس بر محمّد و خاندانش درود فرست و برما فزونی بخش، خدایا به نعمت تو کارهای شایسته به پایان می‌رسد، پس بر محمّد و آل محمّد درود فرست و آن‌ها را برای ما به پایان رسان، پناهنده‌ام به خدا از آتش، پناهنده‌ام به خدا از آتش، پناهنده‌ام به خدا از آتش

سپس می‌گوئى:

يَا فالِقَهُ مِنْ حَيْثُ لَاأَرىٰ، وَمُخْرِجَهُ مِنْ حَيْثُ أَرىٰ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَاجْعَلْ أَوَّلَ يَوْمِنا هٰذَا صَلاحاً، وَأَوْسَطَهُ فَلاحاً، وَآخِرَهُ نَجاحاً

ای شکافنده‌ی سپیده از جایی که نمی‌بینم و بیرون‌آورنده‌ی آن از جایی که می‌بینم، بر محمّد و خاندانش درود فرست و قرار ده آغاز این روز را شایستگی و میانه‌اش را رستگاری و پایانش را کامیابی

آن‌گاه ده مرتبه مى گویى:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أُشْهِدُكَ أَنَّهُ مَا أَصْبَحَ بِي مِنْ نِعْمَةٍ أَوْ عافِيَةٍ فِي دِينٍ أَوْ دُنْيا فَمِنْكَ وَحْدَكَ لَاشَرِيكَ لَكَ، لَكَ الْحَمْدُ، وَلَكَ الشُّكْرُ بِها عَلَيَّ حَتَّىٰ تَرْضَىٰ وَبَعْدَ الرِّضا

خدایا من تو را گواه می‌گیرم که هرچه سپیده‌دمان به من می‌رسد، از نعمت یا سلامت کامل در دین یا دنیا، فقط از سوی توست، یگانه‌ای و برای تو شریکی نیست، تو را ستایش و بر من است سپاس بر آن تا خشنود شوی و بالاتر از خشنودی

و ذکرهاى وارد بر این وقت، غیر از آنچه ذکر شد، بسیار است و بهترین آنها ذکر

سُبْحانَ اللَّهِ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ وَلا اِلهَ اِلا اللَّهُ وَاللَّهُ اَکْبَرُ

خدا پاک و منزّه است و ستایش فقط ویژۀ اوست و خدایی جز او نیست و خدا بزرگ‌تر از آن است که وصف شود

می‌باشد که از آن به «باقیات صالحات» تعبیر شده و نیز خواندن این دعاست:

لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَاشَرِيكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ، وَلَهُ الْحَمْدُ، يُحْيِي وَيُمِيتُ، وَيُمِيتُ وَيُحْيِي، وَهُوَ حَيٌّ لَايَمُوتُ، بِيَدِهِ الْخَيْرُ، وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدْيرٌ

معبودی جز خدا نیست، یگانه است و شریکی ندارد، فرمانروایی و ستایش ویژۀ اوست، زنده می‌کند و می‌میراند و می‌میراند و زنده می‌کند و او زنده‌ای است که نمی‌میرد، خیر فقط به دست اوست و او بر هر کاری تواناست

چون نداى اذان صبح را شنیدى بگو:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِإِقْبالِ نَهارِكَ، وَ إِدْبارِ لَيْلِكَ، وَحُضُورِ صَلَواتِكَ وَأَصْواتِ دُعاتِكَ،

خدایا از تو می‌خواهم به آمدن روزت و رفتن شبت و رسیدن نمازهایت و بانگ‌های دعایت و تسبیح فرشتگانت،

وَتَسْبِيحِ مَلائِكَتِكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَتُوبَ عَلَيَّ إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ

این‌که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و توبه‌ام را بپذیری که تو بسیار توبه‌پذیر و بخشنده‌ای

آداب بیت الخلا و دستشویی رفتن

چون خواستی به نماز رو کنی ولی به رفتن به بیت الخلاء نیازمندی، پس به آن ابتدا کن و آداب آن بسیار است و پاره‌ای از آن به طور اختصار این است که پای چپ را وقت وارد شدن پیش بگذاری و بگویی:

بِسْمِ اللّٰه وَبِاللّٰهِ أَعُوذُ بِاللّٰهِ مِنَ الرِّجْسِ النَّجِسِ الْخَبِيثِ الْمُخْبِثِ الشَّيْطانِ الرَّجِيمِ

به نام خدا و به وسیله‌ی خدا، پناه می‌برم به خدا از پلید، ناپاک، آلوده، شیطان رانده شده

چون لباس به یک‌سو قرار دادی «بِسمِ اللهِ» بگو و واجب در این حال بلکه در تمام حالات، پوشاندن عورت از بیننده‌ی محترم است و در این حال به طرف قبله و پشت به قبله نشستن حرام می‌باشد و مستحبّ است در حال قضای حاجت بگویی:

اللّٰهُمَّ أَطْعِمْنِي طَيِّباً فِي عافِيَةٍ، وَأَخْرِجْهُ مِنِّي خَبِيثاً فِي عافِيَةٍ

خدایا در تندرستی کامل غذای پاک به من بخوران و در سلامت کامل، آن ناپاک را از من خارج کن

و زمانی که بر آنچه از تو دفع شد نگاهت افتاد بگو:

اللّٰهُمَّ ارْزُقْنِي الْحَلالَ، وَجَنِّبْنِي الْحَرَامَ

خدایا حلال روزى‌ام فرما و از حرام برکنارم دار

چون خواستى از بول تطهیر کنى، اول استبراء مى‌نمایى، سپس دعاى رؤیت آب را مى‌خوانى:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي جَعَلَ الْماءَ طَهُوراً وَلَمْ يَجْعَلْهُ نَجِساً

خدا را ستایش که آب را پاک‌کننده قرار داد و آن را ناپاک نگرداند

و در وقت طهارت از بول مى‌گویى:

اللّٰهُمَّ حَصِّنْ فَرْجِي وَأَعِفَّهُ وَاسْتُرْ عَوْرَتِي وَحَرِّمْنِي عَلَى النَّارِ

خدایا عضو جنسی‌ام را از گناه نگاهدار و آن را از آثار گناه پاک کن و عورتم را بپوشان و آتش را بر من حرام کن

و چون از جاى خود برخاستى، دست راست را بر شکم خود بکش و بگو:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي أَماطَ عَنِّي الْأَذىٰ وَهَنَّأَنِي طَعامِي وَشَرابِي وَعافانِي مِنَ الْبَلْوىٰ

خدا را ستایش که آزار را از من دور ساخت و خوراک و نوشیدنی‌ام را بر من گوارا نمود و از بلا به سلامتم داشت

آنگاه با پیش انداختن پاى راست بر پاى چپ از آنجا بیرون آی و این دعا را بخوان:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي عَرَّفَنِي لَذَّتَهُ وَأَبْقَىٰ فِي جَسَدِي قُوَّتَهُ وَأَخْرَجَ عَنِّي أَذاهُ، يَا لَها نِعْمَةً،

خدا را ستایش که لذّت غذا را به من شناساند و نیروی آن را در پیکرم باقی گذاشت و آزارش را از من بیرون کرد،

يَا لَها نِعْمَةً، يَا لَها نِعْمَةً، لَايَقْدِرُ الْقادِرُونَ قَدْرَهَا

وه که چه نعمتی، وه که چه نعمتی، سنجش‌گران توان سنجیدن آن را ندارند

فضیلت‌های مسواک زدن

چون خواستى وضو بگیرى، با مسواک آغاز کن که دهان را پاکیزه و بلغم را برطرف و نیروى حافظه را زیاد می‌کند و سبب فزونى حسنات و خشنودى حق تعالى است. و دو رکعت نماز با مسواک، بهتر از هفتاد رکعت نماز بدون مسواک است؛ و اگر مسواک نباشد انگشت نیز کفایت می‌کند

آداب وضو گرفتن

و سزاوار است وقت وضو گرفتن به طرف قبله بنشینى و ظرف آب را در جانب راست خود گذارى و چون نگاهت به آب افتاد، این دعا را بخوان:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي جَعَلَ الْماءَ طَهُوراً وَلَمْ يَجْعَلْهُ نَجِساً

خدا را ستایش که آب را پاک‌کننده قرار داد و آن را ناپاک نگردانید

پس دست خود را پیش از آن که داخل ظرف آب کنى مى‌شویى و به هنگام وارد کردن دست در ظرف آب بگو:

بِسْمِ اللّٰه وَبِاللّٰهِ، اللّٰهُمَّ اجْعَلْنِي مِنَ التَّوَّابِينَ، وَاجْعَلْنِي مِنَ الْمُتَطَهِّرِينَ

به نام خدا و به ذات خدا، خدایا مرا از توبه کنندگان و پاکى طلبان قرار ده

پس سه بار به سه کف آب «مضمضه» [آب در دهان گرداندن] کن و بگو:

اللّٰهُمَّ لَقِّنِي حُجَّتِي يَوْمَ أَلْقاكَ، وَأَطْلِقْ لِسانِي بِذِكْراكَ

خدایا روزى که ملاقاتت مى‌کنم دلیل محکم را به من تلقین فرما و زبانم را به ذکرت گویا کن

پس سه بار استنشاق کن و بگو:

اللّٰهُمَّ لَاتُحَرِّمْ عَلَيَّ رِيحَ الْجَنَّةِ، وَاجْعَلْنِي مِمَّنْ يَشَمُّ رِيحَهَا وَرَوْحَهَا وَطِيبَها

خدایا بوی بهشت را بر من حرام مکن و از کسانی قرارم ده که بو و نسیم و عطر آن را ببوید

و در آغاز شستن صورت بگو:

اللّٰهُمَّ بَيِّضْ وَجْهِي يَوْمَ تَسْوَدُّ الْوُجُوهُ، وَلَا تُسَوِّدْ وَجْهِي يَوْمَ تَبْيَضُّ الْوُجُوهُ

خدایا چهره‌ام را سپید کن، روزی که چهره‌ها سیاه می‌شود و چهره‌ام را سیاه مکن، روزی که چهره‌ها سپید می‌گردد

در هنگام شستن دست راست بگو:

اللّٰهُمَّ أَعْطِنِي كِتَابِي بِيَمِينِي، وَالْخُلْدَ فِي الْجِنانِ بِيَسارِي، وَحاسِبْنِي حِساباً يَسِيراً

خدایا پرونده‌ام را به دست راستم بده و نامه‌ی جاوید بودن در بهشت را به دست چپم و حسابم را به حسابی آسان رسیدگی کن

و به وقت شستن دست چپ بگو:

اللّٰهُمَّ لَا تُعْطِنِي كِتَابِي بِشِمَالِي وَلَا مِنْ وَرَاءِ ظَهْرِي وَلَا تَجْعَلْها مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِي، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ مُقَطَّعَاتِ النِّيرانِ

خدایا پرونده‌ام را به دست چپم نده و از پشت سرم در اختیارم مگذار و آن را بسته به گردنم ننما و از پاره‌های آتش به تو پناه می‌برم

پس با رطوبت دست راست جلوى سر را مسح کن و در آن حال بگو:

اللّٰهُمَّ غَشِّنِي رَحْمَتَكَ وَبَرَكاتِكَ

خدایا رحمت و برکاتت را بر سراسر وجود من بپوشان

آنگاه پاهاى خود را مسح کن و هنگام مسح بگو:

اللّٰهُمَّ ثَبِّتْنِي عَلَى الصِّراطِ يَوْمَ تَزِلُّ الْأَقْدَامُ، وَاجْعَلْ سَعْيِي فِيما يُرْضِيكَ عَنِّي يَا ذَا الْجَلالِ وَالْإِكْرامِ

خدایا مرا بر صراط ثابت بدار، روزی که قدم‌ها می‌لغزد و کوششم را در آنچه تو را از من خشنود می‌کند قرار ده، ای دارای بزرگی و رأفت و محبت

چون از وضو فارغ شدى بگو:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ تَمَامَ الْوُضُوءِ، وَتَمَامَ الصَّلاةِ، وَتَمامَ رِضْوَانِكَ وَالْجَنَّةَ

خدایا از تو می‌خواهم کمال وضو، کمال نماز و کمال خشنودی‌ات و بهشت را

و بگو:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعالَمِينَ

ستایش ویژۀ خدا پروردگار جهانیان است

و سوره «قدر» را سه مرتبه می‌خوانى، آنگاه پس از فراغت از وضو، بوى خوش استعمال مى‌کنى

آداب مسجد رفتن

و با حالت آرامش و وقار به جانب مسجد روانه می‌شوی و به وقت بیرون رفتن از خانه به قصد مسجد بگو:

بِسْمِ اللّٰه اَلَّذِي خَلَقَنِي فَهُوَ يَهْدِينِ، وَ الَّذِي هُوَ يُطْعِمُنِي وَ يَسْقِينِ، وَ إِذٰا مَرِضْتُ فَهُوَ يَشْفِينِ، وَ الَّذِي يُمِيتُنِي ثُمَّ يُحْيِينِ، وَ الَّذِي أَطْمَعُ أَنْ يَغْفِرَ لِي خَطِيئَتِي يَوْمَ الدِّينِ

به نام خدایی که مرا آفرید، پس مرا هدایت می‌کند و به من می‌خوراند و می‌نوشاندم و چون بیمار شوم شفایم می‌دهد و آن‌که مرا می‌میراند، سپس زنده می‌کند و آن‌که امید دارم خطایم را در روز جزا بیامرزد

رَبِّ هَبْ لِي حُكْماً وَ أَلْحِقْنِي بِالصّٰالِحِينَ، وَ اجْعَلْ لِي لِسٰانَ صِدْقٍ فِي الْآخِرِينَ، وَ اجْعَلْنِي مِنْ وَرَثَةِ جَنَّةِ النَّعِيمِ وَ اغْفِرْ لِأَبِي

خدایا به من حکم ببخش و به شایستگان ملحق کن و نزد آیندگان خوش نامم فرما و مرا از وارثان بهشت نعیم قرار ده و پدرم را بیامرز

چون خواستی وارد مسجد شوی، ابتدا کف کفش خود را ملاحظه کن که آلودگی همراه آن نباشد، بعد پای راست را پیش بگذار، آنگاه این دعا را بخوان:

بِسْمِ اللّٰهِ، وَبِاللّٰهِ، وَمِنَ اللّٰهِ، وَ إِلَى اللّٰهُ، وَخَيْرُ الْأَسْماءِ كُلِّها لِلّٰهِ، تَوَكَّلْتُ عَلَى اللّٰهِ، وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ، اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ

به نام خدا و به ذات خدا و از خدا و به سوی خدا و بهترین همه نام‌ها برای خداست، بر خدا توکل کردم و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى [بلندمرتبه بزرگ]، خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست

وَافْتَحْ لِي أَبْوابَ رَحْمَتِكَ وَتَوْبَتِكَ، وَأَغْلِقْ عَنِّي أَبْوابَ مَعْصِيَتِكَ

و درهای رحمت و توبه‌ات را به روی من باز کن و درهای نافرمانی‌ات را به روی من ببندد

وَاجْعَلْنِي مِنْ زُوَّارِكَ، وَعُمَّارِ مَساجِدِكَ، وَمِمَّنْ يُناجِيكَ فِي اللَّيْلِ وَالنَّهارِ، وَمِنَ الَّذِينَ هُمْ فِي صَلاتِهِمْ‌خاشِعُونَ، وَادْحَرْ عَنِّي الشَّيْطانَ الرَّجِيمَ وَجُنُودَ إِبْلِيسَ أَجْمَعِينَ

و مرا از زائرانت و آبادکنندگان مساجدت قرار ده و از کسانی که در شب و روز، با تو رازونیاز می‌کنند و از آنان‌که در نمازشان فروتن و افتاده حالند و شیطان رانده شده و تمام لشگرهای ابلیس را از من دور کن

hasnt translate

وَافْتَحْ لِي أَبْوابَ رَحْمَتِكَ وَتَوْبَتِكَ، وَأَغْلِقْ عَنِّي أَبْوابَ مَعْصِيَتِكَ

hasnt translate

آداب نماز

و چون خواستی نماز بخوانى بگو:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أُقَدِّمُ إِلَيْكَ مُحَمَّداً صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ بَيْنَ يَدَيْ حاجَتِي وَأَتَوَجَّهُ بِهِ إِلَيْكَ، فَاجْعَلْنِي بِهِ وَجْيهاً عِنْدَكَ فِي الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ

خدایا من محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) را پیشاپیش حاجتم به درگاهت پیش می‌آورم و به وسیله‌ی او به سویت رو می‌کنم، پس مرا به خاطر او نزد خود در دنیا و آخرت آبرومند و از مقرّبان قرار ده

وَاجْعَلْ صَلاتِي بِهِ مَقْبُولَةً، وَذَنْبِي بِهِ مَغْفُوراً، وَدُعائِي بِهِ مُسْتَجاباً إِنَّكَ أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ

و نمازم را به او پذیرفته و گناهم را به او آمرزیده و دعایم را به او مستجاب گردان، به درستی که تو آمرزنده و مهربانی

پس برای نماز، اذان و اقامه بگو و بین اذان و اقامه با یک سجده یا نشستن فاصله انداز و این دعا را بخوان:

اللّٰهُمَّ اجْعَلْ قَلْبِي بَارّاً، وَعَيْشِي قَارّاً، وَرِزْقِي دَارّاً، وَاجْعَلْ لِي عِنْدَ قَبْرِ رَسُو لِكَ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ مُسْتَقَرّاً وَقَرَاراً

خدایا قرار ده دلم را شایسته و زندگی‌ام را برقرار و روزی‌ام را فراوان و قرار ده برایم کنار آرامگاه رسولت (درود خدا بر او و خاندانش) جایگاه و قرارگاه

آنچه خواهی دعا کن و حاجتت را از حق‌تعالی بخواه، زیرا دعا بین اذان و اقامه ردّ نمی‌شود و پس از گفتن اقامه بخوان:

اللّٰهُمَّ إِلَيْكَ تَوَجَّهْتُ، وَمَرْضَاتَكَ طَلَبْتُ، وَثَوابَكَ ابْتَغَيْتُ، وَبِكَ آمَنْتُ، وَعَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ . اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ‌مُحَمَّدٍ

خدایا به سوی تو رو کردم و خشنودی تو را خواستم و پاداش تو را اراده کردم و به تو ایمان آوردم و بر تو توکل کردم، خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست

وَافْتَحْ مَسَامِعَ قَلْبِي لِذِكْرِكَ، وَثَبِّتْنِي عَلَىٰ دِينِكَ وَدِينِ نَبِيِّكَ، وَلَا تُزِغْ قَلْبِي بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنِي، وَهَبْ لِي‌مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً، إِنَّكَ‌ أَنْتَ الْوَهَّابُ

و گوش‌های دلم را به ذکرت باز کن و بر دینت و دین پیامبرت پایدارم بدار و دلم را پس از آن‌که هدایت کردی منحرف مساز و بر من از نزد خود رحمتی ببخش، به راستی که تو بسیار بخشنده‌ای

آنگاه برای نماز آماده شو و قلب خود را حاضر کن و خواری شأن خود و عظمت و جلال مولایت را که در مقام مناجات با او برآمده‌ای ملاحظه می‌کنی و چنان باش که گویا او را می‌بینی و حیا کن از این‌که با او سخن گویی و دلت متوجه جانب دیگر باشد!

پس با وقار و خاکساری می‌ایستی در حالتی که دست‌هایت را بر ران‌های خود برابر سر زانو گذاشته و بین قدم‌هایت را به اندازه سه انگشت یا یک وجب باز کرده، گشاد قرار ده و نگاهت را به موضع سجده انداز، سپس «قُربةً اِلَى اللهِ» نیت نماز واجب صبح کن و «تکبیرة الاحرام» بگو

و مستحبّ است پیش از تکبیرة الاحرام نماز، شش تکبیر بر آن اضافه کنی، در هر تکبیری دست‌ها را تا مقابل نرمی گوش بالا ببری، درحالی‌که کف دست‌ها به طرف قبله و انگشت‌ها، غیر از انگشت بزرگ به هم چسبیده باشد و بخوانی دعاهای تکبیرات را به این صورت که پس از تکبیر سوم بگو:

اللّٰهُمَّ أَنْتَ الْمَلِكُ الْحَقُّ الْمُبينُ، لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي فَاغْفِرْ لِي ذَنْبِي إِنَّهُ لَايَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلّا أَنْتَ

خدایا تویی فرمانروای حق آشکار، معبودی جز تو نیست، منزّهی تو، من بر خود ستم کردم، گناه مرا ببخش که جز تو گناهان را نمی‌بخشد

و پس از تکبیر پنجم بگو:

لَبَّيْكَ وَسَعْدَيْكَ وَالْخَيْرُ فِي يَدَيْكَ وَالشَّرُّ لَيْسَ إِلَيْكَ وَالْمَهْدِيُّ مَنْ هَدَيْتَ،

آری، آماده خدمتم و خیر در دست توست و شرّ از تو نیست و هدایت یافته کسی است که تو هدایت کردی،

عَبْدُكَ وَابْنُ عَبْدَيْكَ ذَلِيلٌ بَيْنَ يَدَيْكَ مِنْكَ وَبِكَ وَلَكَ وَ إِلَيْكَ لَامَلْجَأَ وَلَا مَنْجَىٰ وَلَا مَفَرَّ مِنْكَ إِلّا إِلَيْكَ،

بنده‌ات و فرزند بنده‌ات، در برابرت خوار است، از تو به تو برای تو به سوی تو، نیست پناه‌گاهی و نه راه رهایی و نه گریزگاهی از تو مگر به سوی تو،

سُبْحانَكَ وَحَنانَيْكَ تَبَارَكْتَ وَتَعَالَيْتَ سُبْحانَكَ رَبَّ الْبَيْتِ الْحَرامِ

منزّهی تو، پیاپی به من رحم کن، مبارک و برتری، منزّهی تو، ای پروردگار کعبه

و پس از تکبیر هفتم بگو:

وَجَّهْتُ وَجْهِي لِلَّذِي فَطَرَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ عالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهادَةِ حَنِيفاً مُسْلِماً وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ،

رویم را به سوی وجودی نمودم که آسمان‌ها و زمین را آفرید، دانای پنهان و آشکار است، رو کردنی با حال اعتدال و تسلیم و از مشرکان نیستم،

إِنَّ صَلاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلّٰهِ رَبِّ الْعالَمِينَ لَاشَرِيكَ لَهُ وَبِذَلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا مِنَ الْمُسْلِمِينَ

به درستی که نماز و عبادت و زندگی و مرگم برای خدا پروردگار جهانیان است، برای او شریکی نیست، به این امر فرمان داده شدم و من از مسلمانانم

چون بخواهى قرائت را شروع کنى «استعاذه» (اعوذ باللّه من الشّیطان الرّجیم) را آهسته بگو، آنگاه سوره‌ی «حمد» را با آداب تمام و حضور قلب و تفکّر در معانى آن بخوان و پس از تمام شدن سوره «حمد» به اندازه یک نفس ساکت شو و بعد از آن سوره هاى دیگر از قرآن را بخوان و خوب است که سوره هایى مانند «عمّ» و «هل اتى» و «لا اقسم» باشد.

پس از آن به اندازه یک نفس ساکت مى‌ایستى و سپس دست‌ها را براى تکبیر به طریقى که پیش از این ذکر شد بلند مى‌کنى

بعد از آن به رکوع برو و دست راست را سر زانوى راست بگذار، پیش از آن که دست چپ را بر زانوى چپ بگذارى و انگشتان دو دست را باز کرده و از زانوهاى خود پر مى‌کنى و کمر را خم کرده و گردن راکشیده، مساوى با کمر قرار مى دهى و نگاه خویش را بین قدم‌ها انداخته و بگو:

«سُبْحانَ رَبِّیَ الْعَظِیمِ وَبِحَمْدِهِ»

[منزه است پروردگار بزرگم و ستایش از آن اوست]

و سزاوار است این ذکر را «هفت» یا «پنج» یا «سه» مرتبه بگویى، و پیش از گفتن ذکر این دعا را بخوانى:

اللّٰهُمَّ لَكَ رَكَعْتُ، وَلَكَ أَسْلَمْتُ، وَبِكَ آمَنْتُ، وَعَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ،

خدایا برای تو رکوع کردم و تسلیم تو شدم و به تو ایمان آوردم و بر تو توکل کردم

وَأَنْتَ رَبِّي خَشَعَ لَكَ سَمْعِي وَبَصَرِي وَشَعْرِي وَبَشَرِي وَلَحْمِي وَدَمِي وَمُخِّي وَعَصَبِي وَعِظَامِي وَمَا أَقَلَّتْهُ قَدَمَايَ غَيْرَ مُسْتَنْكِفٍ وَلَا مُسْتَكْبِرٍ وَلَا مُسْتَحْسِرٍ

و تویی پروردگارم، فروتن شد برای تو گوشم و چشمم و مویم و پوستم و گوشتم و خونم و مغزم و پی‌ام و استخوان‌هایم و آنچه را قدم‌هایم با خود برداشته، بدون سرپیچی و نه برتری‌جویی و نه خستگی

آنگاه از رکوع برخیز و بایست و در این حال بگو:

«سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ»

[خدا هرکس را که حمدش کند شنواست]

بعد تکبیر بگو و با نهایت خضوع و خشوع به سجده برو، درحال سجده کف دست‌ها را پهن کرده، جلوتر از زانوها بر زمین بگذار و بر تربت امام حسین(علیه السّلام) سجده کن و ذکر سجود را بگو و بهتر آن است که ذکر سجود را، «هفت» یا «پنج» یا «سه» بار بگویى و پیش از گفتن ذکر، این دعا را بخوان:

اللّٰهُمَّ لَكَ سَجَدْتُ، وَبِكَ آمَنْتُ، وَلَكَ أَسْلَمْتُ، وَعَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ، وَأَنْتَ رَبِّي سَجَدَ وَجْهِي لِلَّذِي خَلَقَهُ وَشَقَّ سَمْعَهُ وَبَصَرَهُ،

خدایا برای تو سجده کردم و به تو ایمان آوردم و تسلیم تو شدم و بر تو توکل نمودم و تو پروردگار منی، سجده کرد رویم، برای کسی که آن را آفرید و گوش و چشمش را گشود، خدا را ستایش پروردگار جهانیان،

الْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعالَمِينَ تَبارَكَ اللّٰهُ أَحْسَنُ الْخالِقِينَ

خجسته و پربرکت است خدا، بهترین آفرینندگان

پس ذکر را بگو و سر از سجده بردار و بنشین و مستحبّ است تکبیر بگویى و روى کفل خود بنشینى و بگویى:

«أَسْتَغْفِرُ اللّٰهُ رَبِّی وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ»

خدایا من از تو طلب آمرزش میکنم و به سوی تو بازمیگردم

و نیز بگوئى:

اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لِي وَارْحَمْنِي وَاجْبُرْنِي وَادْفَعْ عَنِّي وَعافِنِي إِنِّي لِمَا أَنْزَلْتَ إِلَيَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيرٌ، تَبَارَكَ اللّٰهُ رَبُّ الْعالَمِينَ

خداوندا مرا بیامرز و به من رحم کن و شکستگی‌ام را اصلاح فرما و از من دفاع کن و مرا سالم بدار، من نسبت به خیری که برایم فرو فرستی نیازمندم، خجسته و پربرکت است خداوند پروردگار جهانیان.

آنگاه تکبیر بگو و به سجده دوم برو و انجام مى‌دهى آنچه را که در سجده اول انجام دادى، سپس سر از سجده برداشته و جلسه [نشستن] استراحت را بجا مى‌آورى و براى رکعت دوم بر مى‌خیزى و در حال برخاستن مى‌گویى:

بِحَوْلِ اللّٰه وَقُوَّتِهِ أَ قُومُ وَأَقْعُدُ

به نیرو و قدرت خدا برخیزم و بنشینم

و چون به حالت آرامش قرار گرفتى حمد و سوره بخوان و بهتر آن است که سوره توحید را بخوانى و پس از پایان آن «سه» مرتبه گفتن مستحبّ است

«کَذلِکَ اللَّهُ رَبِّی»

خدای من همان‌گونه است

بعد تکبیر گفته، دست‌ها را براى قنوت تا برابر صورت بلند مى‌کنى و باطن دست‌ها را به سوى آسمان قرار مى‌دهى و غیر از انگشت بزرگ سایر انگشتان را به هم مى‌چسبانى و خوب است براى قنوت خواندن کلمات فرج را برگزینى و پس از آن بگویى:

اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لَنا، وَارْحَمْنَا، وَعافِنا، وَاعْفُ عَنَّا فِي الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

خداوندا، ما را بیامرز و به ما رحم کن و از تندرستی بهره‌مندمان گردان و ما را در دنیا و آخرت بسلامت دار، به‌درستی که تو بر هر کاری توانائی

آنگاه بگو:

اللّٰهُمَّ مَنْ كانَ أَصْبَحَ وَلَهُ ثِقَةٌ أَوْ رَجاءٌ غَيْرُكَ، فَأَنْتَ ثِقَتِي وَرَجائِي يَا أَجْوَدَ مَنْ سُئِلَ، وَيَا أَرْحَمَ مَنِ اسْتُرْحِمَ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ

خداوندا، هرکس که صبح کند و برای او تکیه‌گاه و امیدی جز تو باشد ولی تو پناه و امید منی‌، ای بخشنده‌ترین کسی که از او درخواست شده و ای مهربان‌ترین کسی که از او طلب مهربانی شده، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست

وَارْحَمْ ضَعْفِي وَمَسْكَنَتِي، وَقِلَّةَ حِيلَتِي، وَامْنُنْ عَلَيَّ بِالْجَنَّةِ طَوْلاً مِنْكَ، وَفُكَّ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ، وَعافِنِي فِي نَفْسِي، وَفِي جَمِيعِ أُمُورِي بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ

و به ناتوانی و درماندگی و بیچارگی‌ام رحم کن و بر من به احسان از جانب خود به بهشت منّت گذار و از آتش رهایم ساز و در وجودم و همه امورم سلامتم بدار، به مهربانی‌ات ای مهربان‌ترین مهربانان

و طول دادن قنوت سزاوار است و دعاهایى که در قنوت خوانده مى‌شود بسیار است.

آنگاه تکبیر مى‌گویى و رکوع و سجود را به همان صورتى که ذکر شد به‌جا مى‌آورى

و پس از اتمام دو سجده، براى تشهّد و سلام بنشین و مستحبّ است که روى کفل خود بنشینى و پیش از تشهّد بگویى:

بِسْمِ اللّٰهِ، وَبِاللّٰهِ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ، وَخَيْرُ الْأَسْماءِ لِلّٰهِ، أَشْهَدُ أَنْ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ

به نام خدا و به خدا و همه نام‌های نیکوتر برای خداست و خدا را ستایش و بهترین نام‌ها برای خداست، گواهی می‌دهم که معبودی جز خدا نیست

تا آخر تشهّد.

فضیلت خواندن تعقیبات بعد از هر نماز

و چون از نماز فارغ شدی، شروع به خواندن تعقیب کن که تأکید و امر بسیار بران شده و حق‌تعالی فرموده:

در تفسیر این آیه روایت شده چون از نماز فارغ شوی، خود را در دعا به زحمت انداز و به سوی پروردگار خود میل کن و حاجات خود را از او بطلب و امیدت را از غیر او قطع کن.

و از حضرت امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) روایت شده: هر کدام از شما که از نماز فارغ شد، باید دست‌ها را به سوی آسمان بلند کند و خود را در دعا به سختی اندازد. از روایات استفاده می‌شود که «تعقیب» زیاد کننده‌ی روزی است و مؤمن در حال تعقیب در نماز است و ثواب نماز را دارد تا گاهی که مشغول به ذکر حق‌تعالی است و خواندن دعا پس از نماز واجب بهتر از خواندن نماز مستحبّ است.

علاّمه مجلسی فرموده: از کلمه «تعقیب» ظاهر می‌شود که قرآن و دعا و ذکر وقتی متّصل به نماز است عرفاً تعقیب می‌باشد، ولی بهتر آن است که با وضو و در حال نشستن رو به قبله باشد و افضل در وقت خواندن تعقیب نشستن بر طریق «تشهّد» [یعنی نشستن بر روی کفَل] است و در اثنای تعقیب به ویژه در تعقیب نماز شام سخن نگوید. و بعضی گفته‌اند: تمام شرایط نماز را در تعقیب رعایت کنند و ظاهر آن است که پس از نماز، به هر حالی که مشغول قرآن و ذکر و دعا باشد ثوابی برای آن مقرّر است هر چند در حال راه رفتن انجام گیرد.

نویسنده گوید: برای دین و دنیا دعاهای بسیار از ائمه‌اطهار(صلوات‌الله‌علیهم‌اجمعین) در تعقیب نمازها وارد شده و چون اشرف عبادات بدنی نماز است و تعقیبات روایت شده را در تکمیل نمازها دخالتی بس عظیم است و همچنین موجب بالا رفتن درجات و فروریختن گناهان و حصول خواسته‌ها و حاجات می‌شود، به‌ خاطر این دعاگو رسید که بخشی از آن‌ها را در این رساله ذکر کنم و اکثر آن را از کتاب «بحار» و «مقباس» علاّمه مجلسی (عطّر‌الله‌مرقده‌الشریف) نقل می‌کنم.

پس می‌گویم: تعقیبات بر دو قسم است: تعقیبات مشترک و تعقیبات ویژه.

تعقیبات مشترک بین همه نمازها

اما مشترک: تعقیباتی است که پس از هر نماز خوانده می‌شود و بسیار است و ما در اینجا به چند بخش از آن اکتفا می‌کنیم.

تسبیحات حضرت فاطمه زهرا(ع)

اوّل:

تسبیح «حضرت‌ فاطمه‌ زهرا»(سلام‌الله‌علیها) است و احادیث در فضیلت آن بیش از حدّ و خارج از شماره است، از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: ما کودکان خود را به تسبیح حضرت‌ فاطمه(سلام‌الله‌علیها) امر می‌کنیم، چنان‌که ایشان را به نماز دستور می‌دهیم، بنابراین آن را ترک مکن که هرکه بر آن مداومت کند شقّی و بدبخت نمی‌شود.

در روایات معتبر وارد شده: ذکر کثیری که خدا در قرآن به آن امر فرموده، تسبیح حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها) است و هرکه بعد از هر نماز، مداومت بر آن داشته باشد، خدا را بسیار یاد کرده و به آیه کریمه ﴿وَاذْکُرُوا اللَّهَ ذِکْراً کَثِیراً﴾ عمل کرده است.

به سند معتبر از حضرت باقر(علیه السّلام) روایت شده: هر که تسبیح فاطمه(سلام‌الله‌علیها) را بگوید و بعد از آن استغفار کند، خدا او را بیامرزد و آن را بر زبان صد است و در میزان عمل هزار و شیطان را دور می‌کند و خدا را خشنود می‌نماید.

به سندهای صحیح از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: هرکه تسبیح فاطمه(سلام‌الله‌علیها) را پس از هر نماز بگوید، پیش از آن‌که پاها را از حالت نماز بگرداند آمرزیده شود و برایش بهشت واجب می‌شود.

و در حدیث معتبر دیگری فرمود: پس از هر نماز، خواندن تسبیح فاطمه(سلام‌الله‌علیها) نزد من بهتر است از آن‌که در هر روز هزار رکعت نماز بخوانند.

در روایت معتبری از حضرت باقر(علیه‌السلام) نقل‌شده: به چیزی از تسبیح و تمجید، عبادت الهی انجام نشده که بهتر از تسبیح فاطمه(سلام‌الله‌علیها) باشد و اگر چیزی از آن بهتر بود حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) آن را به فاطمه عطا می‌فرمود.

و احادیث در فضل آن زیاده از آن است که بتوان در این رساله بیان کرد و در شیوۀ آن تفاوتی در احادیث دیده می‌شود و اشهر و اظهر [مشهورتر و محتمل‌تر] آن است که «سی‌وچهار» مرتبه «اللَّه‌أکبر» و «سی‌وسه» مرتبه «الحمد‌للَّه» و «سی‌وسه» مرتبه «سبحان‌اللَّه» گفته شود؛ و در بعضی از روایات «سُبحانَ ‌للهِ» پیش از «الحمد‌للَّه» وارد شده و بعضی از علما به این صورت جمع بین روایات کرده‌اند که پس از نماز به طریق اول بخواند و هنگام خوابیدن به صورت دوم و ظاهراً انجام دادنش در هر وقت به طریق اول که مشهور است بهتر است.

و مستحبّ است بعد از تمام شدن تسبیح «یک» مرتبه «لا إِلهَ إِلّا اللَّهُ» بگوید، چنان‌که از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: هرکه پس از هر نماز واجب تسبیح حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها) را بجا آورد و به دنبال آن «یک» مرتبه بگوید «لا إِلهَ إِلّا اللَّهُ»، خدا او را بیامرزد.

فضیلت تسبیح تربت

و بهتر آن است که شمردن آن را با تسبیح ساخته از تربت حضرت‌ حسین(علیه‌السلام) نگاه دارد و نگاه داشتن شمارش همۀ ذکرها با تسبیح تربت حضرت‌‌ حسین(علیه‌السلام) مستحبّ است و با خود داشتن تربت آن حضرت به طور پیوسته مستحبّ و نگهدار از بلاها و سبب ثواب بی‌انتهاست.

نقل‌شده: حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها) در ابتدا رشته‌ای از پشم تابیده و بر آن گره‌ها زده بود که به آن تسبیح می‌گفتند تا حضرت حمزة بن عبد المطلّب شهید شد، پس حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها) از تربت قبر آن شهید بزرگوار خاک برگرفت و تسبیح ساخت و به آن خدا را تسبیح می‌کرد، مردم نیز چنان کردند. چون حضرت حسین(علیه‌السلام) به شهادت رسید ساختن تسبیح و ذکر گفتن با آن از تربت آن امام مظلوم مستحبّ شد.

از حضرت صاحب‌الامر(علیه‌السلام) روایت شده: هرکه تسبیح تربت امام حسین(علیه‌السلام) را در دست داشته باشد و ذکر را فراموش کند، ثواب ذکر برای او نوشته می‌شود.

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: تسبیح تربت آن حضرت خودش ذکر می‌کند و تسبیح می‌گوید، بی‌آنکه آدمی بگوید و فرمود: یک ذکر یا استغفار که با آن گفته می‌شود برابر با هفتاد ذکر است که با چیز دیگری گفته شود و اگر بدون ذکر بگرداند به هر دانه هفت تسبیح برای او نوشته می‌شود.

و به روایت دیگر اگر با ذکر بگرداند به ازای هر دانه چهل حسنه برای او نوشته می‌شود و روایت شده: حوریان بهشت چون فرشته‌ای را می‌بینند که به زمین می‌آید از او درخواست می‌کنند که تسبیح و تربت حضرت امام حسین(علیه‌السلام) را برای ما بیاور.

در حدیث صحیح از حضرت موسی بن جعفر(علیه‌السلام) روایت شده: مؤمن باید خالی از پنج چیز نباشد: مسواک، شانه، سجّاده‌ای که بر روی آن نماز بخواند و تسبیحی که در آن سی‌وچهار دانه باشد و انگشتر عقیق؛ و ظاهر آن است که تسبیح خام و پخته هر دو خوب است و خام بهتر است.

از حضرت جعفر صادق(علیه‌السلام) روایت شده: هرکه با تسبیح تربت قبر امام حسین(علیه‌السلام) یک تسبیح بگوید، حق‌تعالی برای او چهارصد حسنه بنویسد و چهارصد گناه از او محو کند و چهارصد حاجت او را برآورد و چهارصد درجه برای او بالا برد.

و نیز روایت شده: مستحب است رشته تسبیح کبود باشد به رنگ آسمان و از بعضی روایات استفاده می‌شود که اگر زنان عدد ذکر را به انگشتان خود بشمارند افضل است، ولی احادیث فضیلت تربت به طور مطلق اکثر و اقوی است.

hasnt translate

فضیلت سه تکبیر بعد از نماز

دوم:

مستحب است پس از سلام نماز واجب، «سه مرتبه» دست را تا روبروی صورت بلند کند و تا به زانو یا نزدیک زانو بازگرداند و با هر مرتبه یک «اللَّهُ أَکْبَرُ» بگوید، چنان‌که علی‌بن‌ابراهیم و سید‌ابن‌طاووس و ابن‌بابویه به سندهای معتبر از حضرت جعفر صادق(علیه‌السلام) روایت کرده‌اند:

مفضّل‌بن‌عمر از آن حضرت پرسید: به چه علت نمازگزار پس از سلام نماز سه مرتبه تکبیر می‌گوید و دست بر می‌دارد؟ فرمود: برای آن‌که چون حضرت رسالت پناه فتح مکه نمود، نماز ظهر را با اصحاب کنار «حَجَرالاَسوَد» خواند، چون سلام نماز را به پایان برد سه مرتبه تکبیر گفت و با هر نوبت دست برداشت، آنگاه گفت:

لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَحْدَهُ وَحْدَهُ وَحْدَهُ أَ نْجَزَ وَعْدَهُ وَنَصَرَ عَبْدَهُ وَأَعَزَّ جُنْدَهُ وَغَلَبَ الْأَحْزابَ وَحْدَهُ،

معبودی جز خدا نیست، یکتاست، یکتاست، یکتاست، به وعده‌اش وفا کرد و بنده‌اش را یاری نمود و سپاهش را نیرومند گرداند و بر گروه‌های کفر به تنهایی چیره شد،

فَلَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ يُحْيِي وَيُمِيتُ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

پس فرمانروایی و ستایش ویژۀ اوست، زنده می‌کند و می‌میراند و او بر هر کاری تواناست

آنگاه رو به سوی اصحاب کرد و فرمود: این تکبیر و این دعا را پس از هر نماز واجب ترک نکنید چه هر که پس از سلام نماز چنین کند، شکر نعمت خدا را بر تقویت اسلام و لشکر اسلام ادا کرده است.

در حدیث صحیح نقل‌شده: چون حضرت صادق(علیه‌السلام) از نماز فارغ می‌شدند دست‌ها را بالای سر مبارک خود بلند می‌کردند و دعا می‌کردند؛ و از حضرت باقر(علیه‌السلام) روایت شده: هر بنده‌ای که دست‌ها را به سوی خدا بردارد حق‌تعالی حیا می‌کند دست‌های او را خالی بازگرداند، بنابراین وقتی که دعا می‌کنید دست‌ها را فرود نیاورید مگر آن‌که بر سر و روی خود بکشید.

دعاهای کوتاه بعد از نماز

سوم:

کلینی به سند معتبر از حضرت باقر(علیه‌السلام) روایت کرده: هرکه پس از نماز واجب، پیش از آن‌که پاهای خود را بگرداند.

أَسْتَغْفِرُ اللّٰهَ الَّذِي لَاإِلٰهَ إِلّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّوْمُ ذُو الْجَلالِ وَالْإِكْرامِ وَأَ تُوبُ إِلَيْهِ

آمرزش می‌طلبم از خدا که معبودی جز او نیست، زنده و به خود پاینده و صاحب بزرگی و رأفت و محبت است و به سوی او باز می‌گردم

«سه مرتبه» این دعا را بخواند خدا گناهان او را بیامرزد هرچند درکثرت مانند کف دریا باشند.

و در روایت دیگر واردشده: هرکه این استغفار را هر روز بخواند حق‌تعالی چهل گناه کبیره او را بیامرزد.

چهارم:

کلینی به سند معتبر از حضرت صادق (عَلَيهِ السَّلَامُ) روایت کرده: این دعا را پس از هر نماز ترک نکن:

أُعِيذُ نَفْسِي وَما رَزَقَنِي رَبِّي بِاللّٰهِ الْواحِدِ الصَّمَدِ الَّذِي لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ

خودم را و آنچه پروردگارم روزی‌ام نموده پناه می‌دهم به خدای یگانه بی‌نیاز که نزاده و زاده نشده است و احدی همتای او نبوده

وَأُعِيذُ نَفْسِي وَمَا رَزَقَنِي رَبِّي بِرَبِّ الْفَلَقِ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ وَمِنْ شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ وَمِنْ شَرِّ النَّفَّاثاتِ فِي الْعُقَدِ وَمِنْ شَرِّ حاسِدٍ إِذا حَسَدَ

و خودم را و آنچه پروردگارم روزی‌ام نموده پناه می‌دهم به پروردگار سپیده‌ از گزند هرچه آفرید و از گزند شب تیره زمانی که تاریکی‌اش درآید و از شرّ دمندگان در گره‌ها و از شر حسود هنگامی که حسد ورزد

وَأُعِيذُ نَفْسِي وَمَا رَزَقَنِي رَبِّي بِرَبِّ النَّاسِ مَلِكِ النَّاسِ إِلٰهِ النَّاسِ مِنْ شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ الَّذِي يُوَسْوِسُ فِي صُدُورِ النَّاسِ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ

خود را و آنچه پروردگارم روزی‌ام نموده پناه می‌دهم به پروردگار آدمیان، فرمانده آدمیان، معبود آدمیان، از گزند وسوسه‌گر پنهان‌کار که وسوسه می‌کند در سینه‌های مردم از جنّ و آدمی

پنجم:

شیخ کلینی به سند معتبر از علی‌بن‌مهزیار روایت کرده محمدبن‌ابراهیم به حضرت هادی(علیه‌السلام) نوشت: ای سید من اگر مصلحت می‌دانی دعایی به من بیاموز که بعد از هر نماز بخوانم تا حق‌تعالی به سبب آن خیر دنیا و آخرت را برای من گرد آورد. آن حضرت در پاسخ او نوشت بگو:

أَعُوْذُ بِوَجْهِكَ الْكَرِيمِ وَعِزَّتِكَ الَّتِي لَاتُرَامُ وَقُدْرَتِكَ الَّتِي لَايَمْتَنِعُ مِنْها شَيْءٌ مِنْ شَرِّ الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ وَمِنْ شَرِّ الْأَوْجاعِ كُلِّها

پناه می‌آورم به جلوه بزرگوارت و توانمندی‌ات که نسبت به آن سوءقصد نشود و قدرتت که چیزی از آن امتناع نورزد، از شر دنیا و آخرت و از شرّ همه دردها

و در بعضى از روایات این دنباله را دارد:

وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ

و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ

ششم:

کلینی و ابن‌بابویه به سندهای صحیح و غیر صحیح از حضرت باقر(علیه‌السلام) و صادق(علیه‌السلام) روایت کرده‌اند: کمتر چیزی که تو را پس از نماز واجب از دعا کافی و بس است این است که بگویی:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ كُلِّ خَيْرٍ أَحَاطَ بِهِ عِلْمُكَ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ كُلِّ شَرٍّ أَحَاطَ بِهِ عِلْمُكَ . اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ عَافِيَتَكَ فِي أُمُورِي كُلِّها وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ خِزْيِ الدُّنْيا وَعَذابِ الْآخِرَةِ

خدایا از تو می‌خواهم از هر چیزی که دانشت آن را فرا گرفته و پناه می‌آورم به تو از هر شرّی که دانشت آن را فرا گرفته است، خدایا سلامتی کامل را در همه امورم از تو می‌خواهم و به تو پناه می‌آورم از خواری دنیا و عذاب آخرت

و در روایت ابن‌بابویه است:

اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ

خدایا درود فرست بر محمّد و خاندان محمد، خدایا از تو می‌خواهم

تا آخر دعا.

هفتم:

مستحبّ است نمازگزار چون از نماز فارغ شود بگوید:

اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ‌مُحَمَّدٍ وَأَجِرْنِي مِنَ النَّارِ وَأَدْخِلْنِي الْجَنَّةَ وَزَوِّجْنِي الْحُوْرَ الْعِينَ

خدایا درود فرست بر محمّد و خاندان محمّد و مرا از آتش امان ده و وارد بهشت کن و حورالعین را به همسری‌ام درآور

چنان‌که در حدیث معتبر از حضرت امیرمؤمنان(علیه‌السلام) روایت‌شده است: بنده باید از نماز فارغ نشود تا از خداوند بهشت را بخواهد و از دوزخ به او پناه برد و نیز بخواهد که حورالعین‌ را به همسری او درآورد.

فضیلت خواندن حمد و آیت‌الکرسی و آیه‌ی شهادت و ملک بعد از هر نماز

هشتم:

فضیلت حمد و آیت‌الکرسی و آیه‌ی شهادت و آیه‌ی ملک بعد از هر نمازبه سند موّثق از حضرت امام صادق(علیه‌السلام) روایت شده است: چون حق‌تعالی فرمان داد این آیات را به زمین آورند به عرش الهی چنگ زدند و گفتند: پروردگارا، ما را به سوی اهل خطا و گناهکاران می‌فرستی؟

حق‌تعالی به سوی ایشان وحی کرد به سوی زمین بروید، به عزّت و جلالم سوگند یاد می‌کنم که تلاوت نکند شما را احدی از آل محمّد و شیعیان ایشان جز آن‌که نظر رحمت کنم به سوی آنان از رحمت‌های پنهان خود، هر روز هفتاد نظر، در هر نظری هفتاد حاجت او را برآورم و او را بپذیرم هرچند نافرمانی بسیار نموده باشد.

و طبق روایتی دیگر: هرکه این آیات را بعد از هر نماز بخواند او را در «حظیره قدس» [منظور استراحتگاه بهشت است] ساکن گردانم، با هر گناهی که داشته باشد و اگر ساکن نکنم، به سوی او نظر کنم، به نظر رحمت ویژۀ خود، در هر روز هفتاد نظر و اگر چنین نکنم، هر روز هفتاد حاجت او را برآورم که کمتر آنها آمرزیدن گناهان باشد و اگر چنین نکنم، او را از شرّ شیطان و از شرّ هر دشمنی پناه دهم و به او بر ایشان یاری رسانم و او را از وارد شدن بهشت مانع نشود مگر مرگ؛

و آن آیات به شرح زیر است: «سوره فاتحه» تا آخر و «آیت‌الکرسی» که تا «هُم فیها خالِدونَ» بخواند بهتر است

و «آیه شهادت»، یعنی:

و «آیه ملک» یعنی:

به سند معتبر از حضرت امام موسی‌بن‌جعفر(علیه‌السلام) روایت شده است: هرکه بعد از هر نماز واجب «آیت‌الکرسی» را بخواند، گزنده‌ای به او ضرر نرساند و در حدیث معتبر دیگر فرمود: رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) فرمودند: یا علی بر تو باد به تلاوت نمودن «آیت‌الکرسی» پس از هر نماز واجب، به درستی که بر خواندن آن محافظت نکند مگر پیغمبر یا صدّیق یا شهید؛

و از حضرت رسالت‌ پناه روایت شده است: هرکه «آیت‌الکرسی» را پس از هر نماز بخواند او را از وارد شدن به بهشت جز مرگ مانعی نباشد؛

و طبق روایت دیگر: هرکه «آیت‌الکرسی» را بعد از هر نماز واجب بخواند نمازش پذیرفته شود و در امان خدا باشد و خداوند او را از بلاها و گناهان حفظ کند

دعای شیبه هزلی

نهم:

کلینی و ابن‌بابویه و دیگران به سندهای معتبر از حضرت امام محمد‌باقر(علیه‌السلام) روایت کرده‌اند: شیبه هذلی به محضر حضرت رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) آمد و عرضه داشت: یا رسول الله من پیر شده‌ام و به اعمالی که پیش از این خود را به آن عادت داده بودم ـ همچون نماز و روزه و حج و جهاد ـ قدرتم وفا نمی‌کند، بنابراین گفتاری به من بیاموز که خداوند مرا به آن سود بخشد و انجامش برایم سبک و آسان باشد.

حضرت فرمودند: سخنت را بار دیگر بگو، شیبه سه مرتبه سخنش را تکرار کرد. حضرت فرمودند: درخت و کلوخی در اطراف تو نماند مگر اینکه از باب ترحّم بر تو گریست، هرگاه از نماز صبح فارغ شوی ده مرتبه بگو:

سُبْحانَ اللّٰه العَظِيمِ وَبِحَمْدِهِ وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ

منزّه است خدای بزرگ و ستایش ویژۀ اوست و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ

تا خدا به برکت این دعا تو را از کوری و دیوانگی و خوره و پیسی و پریشانی و تباهی عقل عافیت دهد. شیبه گفت: یا رسول الله این برای دنیای من است، برای آخرت من چیزی بفرما، فرمودند: بعد از هر نماز بگو:

اللّٰهُمَّ اهْدِنِي مِنْ عِنْدِكَ، وَأَفِضْ عَلَيَّ مِنْ فَضْلِكَ، وَانْشُرْ عَلَيَّ مِنْ رَحْمَتِكَ، وَأَنْزِلْ عَلَيَّ مِنْ بَرَكاتِكَ

خدایا مرا از سوی خود راهنمایی کن و از احسان خود بر من جاری فرما و رحمتت را بر من بگستران و از برکاتت بر من نازل کن

آنگاه حضرت فرمودند: اگر بنده بر این عمل مواظبت کند و آن را عمداً تا وقت مردن ترک نکند چون به صحرای محشر درآید هشت در بهشت برای او گشوده می‌شود که از هر دری که بخواهد وارد شود و این دعای آخر به اسانید معتبر دیگر نیز وارد شده است

فضیلت «تسبیحات اربعه»

دهم :

خواندن «تسبیحات اربعه» است، چنان‌که شیخ طوسی و ابن‌بابویه و حمیری به سندهای صحیح از حضرت امام صادق(علیه‌السلام) روایت کرده‌اند: روزی حضرت رسالت‌ پناه به اصحاب خود فرمود: اگر آنچه از جامه‌ها و ظرف‌ها دارید جمع کنید و بر روی هم گذارید آیا به آسمان می‌رسد؟ گفتند: نه یا رسول الله، فرمود: می‌خواهید به شما چیزی بیاموزم که ریشه‌اش در زمین و شاخه‌هایش در آسمان است؟

گفتند: آری یا رسول الله، حضرت فرمود: پس از هر نماز سی‌بار بگویید:

«سُبْحانَ اللّٰهِ وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ وَلَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَاللّٰهُ أَکْبَرُ » که پایه هاى این‌ها در زمین و شاخه‌هایشان در آسمان است و از آدمى این آسیب‌ها را دور می‌سازد: زیر آوارماندن، غرق شدن، سوختن، در چاه افتادن، دریدن درندگان، مردن به مرگ‌هاى دردناک، و هربلایى را که در آن روز از آسمان فرود مى‌آید و این‌هایند «باقیات صالحات» که حق‌تعالى در قرآن فرموده است.

و به سندهای صحیح دیگر از حضرت امام صادق(علیه‌السلام) روایت شده است: هرکه این تسبیحات را پس از هر نماز واجب چهل مرتبه بخواند پیش از آن‌که از جای نماز برخیزد هر حاجتی که از خداوند بخواهد روا می‌گردد.

و به سند صحیح از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: هرکه پس از نماز واجب سی مرتبه «سُبْحانَ اللَّهِ» بگوید، بر بدنش گناهی نماند جز آن‌که بریزد و در حدیث صحیح دیگری از آن حضرت روایت شده: ذکر کثیر که حق‌تعالی در کلام مجید مدح کرده، این است که پس از هر نماز واجب سی مرتبه «سُبْحانَ اللَّهِ» بگوید؛

و قطب راوندی روایت کرده: حضرت امیرمؤمنان(علیه‌السلام) به براءبن‌عازب فرمود: می‌خواهی تو را به امری دلالت کنم که چون بجا آری به حقّ و راستی دوست خدا باشی؟ عرضه داشت آری.

فرمود: پس از هر نماز تسبیحات اربعه را ده مرتبه بگو، چون انجام دهی هزار بلا در دنیا از تو دور شود که یکی از آن‌ها ارتداد در دین می‌باشد و هزار درجه در آخرت برای تو ذخیره می‌کنند که یکی از آن‌ها قرار گرفتن در جوار حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) است

یازدهم:

کلینی به سند حَسن از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: هرکه پس از نماز واجب سه مرتبه بگوید:

يَا مَنْ يَفْعَلُ مَا يَشاءُ وَلَا يَفْعَلُ مَا يَشاءُ أَحَدٌ غَيْرُهُ

ای کسی که آنچه بخواهد انجام می‌دهد و کسی جز او آنچه را که بخواهد انجام نمی‌دهد

هر حاجت که بخواهد روا مى‌شود.

فضیلت تهلیل ماثور

دوازدهم:

فضیلت تهلیل ماثورشیخ برقی به سند موثّق از امام صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: هرکه پس از فارغ شدن از نماز پیش از آن‌که زانوهای خود را از جای خویش حرکت دهد ده مرتبه این تهلیل را بخواند حق‌تعالی چهل هزار گناه او را محو می‌کند و چهل هزار حسنه برای او می‌نویسد و چنان است که گویا دوازده مرتبه قرآن را ختم کرده باشد و نیز فرمود: من صد مرتبه می‌خوانم، ولی برای شما ده مرتبه کافی است. فضیلت بسیاری برای این تهلیل وارد شده، به ویژه در تعقیب نماز صبح و شام و به هنگام طلوع و غروب آفتاب.

أَشْهَدُ أَنْ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَاشَرِيكَ لَهُ إِلٰهاً وَاحِداً أَحَداً صَمَداً لَمْ يَتَّخِذْ صاحِبَةً وَلَا وَلَداً

گواهی می‌دهم که معبودی جز خدا نیست، یگانه است و شریکی برای او نیست، معبود یگانه و یکتا و بی‌نیاز است، نه همسری گرفته و نه فرزندی

سیزدهم:

کلینی و ابن‌بابویه و دیگران به سندهای صحیح از امام صادق(علیه‌السلام) روایت کرده‌اند: جبرییل(علیه‌السلام) در زندان نزد یوسف(علیه‌السلام) آمد و گفت: پس از هر نماز بگو:

اللّٰهُمَّ اجْعَلْ لِي فَرَجاً وَمَخْرَجاً وَارْزُقْنِي مِنْ حَيْثُ أَحْتَسِبُ وَمِنْ حَيْثُ لَاأَحْتَسِبُ

خدایا برای من گشایشی و راه بیرون رفتن از مشکلات قرار ده و از جایی که گمان می‌برم و نیز از جایی که گمان نمی‌برم به من روزی ده

چهاردهم:

نویسنده کتاب «بلد الاَمین» از حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) روایت کرده هرکه بخواهد خدا در روز قیامت او را بر اعمال زشتش آگاه نسازد و پرونده گناهانش را باز نکند، باید پس از هر نماز بخواند:

اللّٰهُمَّ إِنَّ مَغْفِرَتَكَ أَرْجَىٰ مِنْ عَمَلِي، وَ إِنَّ رَحْمَتَكَ أَوْسَعُ مِنْ ذَنْبِي . اللّٰهُمَّ إِنْ كانَ ذَنْبِي عِنْدَكَ عَظِيماً فَعَفْوُكَ أَعْظَمُ مِنْ ذَنْبِي . اللّٰهُمَّ إِنْ لَمْ أَكُنْ أَهْلاً أَنْ تَرْحَمَنِي فَرَحْمَتُكَ أَهْلٌ أَنْ تَبْلُغَنِي وَتَسَعَنِي، لِأَنَّها وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ، بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ

خدایا آمرزش تو امیدبخش‌تر از عمل من و رحمتت وسیع‌تر از گناه من است، خدایا اگر گناهم نزد تو بزرگ است، گذشت تو از گناه من بزرگ‌تر است، خدایا اگر سزاوار نبودم که به من رحم کنی، رحمت تو سزاوار است که به من برسد و مرا فراگیرد زیرا رحمت تو هر چیزی را فرا گرفت، به مهربانی‌ات ای مهربان‌ترین مهربانان

پانزدهم:

کفعمی از حضرت رسالت‌ پناه(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) روایت کرده که مردی از روی بیماری و تنگدستی به آن حضرت شکایت کرد، حضرت فرمود: پس از هر نماز واجب چنین بگو:

تَوَكَّلْتُ عَلَى الْحَيِّ الَّذِي لَايَمُوتُ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ صاحِبَةً، وَلَا وَلَداً وَلَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ، وَلَمْ يَكُنْ لَهُ وَ لِيٌّ مِنَ الذُّلِّ وَكَبِّرْهُ تَكْبِيراً

توکل کردم بر زنده‌ای که هرگز نمی‌میرد و خدا را ستایش که برنگزیده همسری و نه فرزندی و در فرمانروایی شریکی برای او نیست و برای او سرپرستی از روی خواری نمی‌باشد و بزرگ شمار او را بزرگ‌ شمردنی شایسته

در روایت دیگری فرمود: هیچ سختی برایم روی نداد مگر آن‌که جبرییل(علیه السلام) در برابرم تمثّل یافت و گفت: این دعا را بخوان؛ و در احادیث معتبر وارد شده برای وسوسه‌های درونی و قرض و پریشانی و بیماری باید این دعا را پی‌درپی خواند؛ و در بعضی روایات در ابتدای آن:

لاحَوْلَ وَ لاقُوَّةَ اِلاّ بِاللّهِ

هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى [بلندمرتبه بزرگ]» آمده است

شانزدهم:

شیخ مفید در کتاب «مقنعه» در تعقیب هر نماز این دعا را آورده:

اَللّهُمَّ انْفَعْنا بِالْعِلْمِ وَزَيِّنّا بِالْحِلْمِ وَجَمِّلْنا بِالْعافِيَةِ وَكَرِّمْنا بِالتَّقْوى اِنَّ وَلِيِّىَ اللَّهُ الَّذى نَزَّلَ الْكِتابَ وَهُوَ يَتَوَلَّى الصّالِحينَ

خدایا ما را به وسیلۀ دانش سود ده و به بردباری بیارای و به عافیت زیبا گردان و به تقوا گرامی دار، به درستی که سرپرست من خدا است که قرآن را نازل کرد و او شایستگان را سرپرستی می‌کند

دعای مکنون و فضیلت آن

هفدهم:

دعای مکنون و فضیلت آنابن‌بابویه و شیخ طوسی و غیر ایشان به سندهای معتبر از حضرت امیرمؤمنان(علیه‌السلام) روایت کرده‌اند: هرکه مایل است از دنیا بیرون رود درحالی‌که از گناهان پاک شده باشد همچون طلایی که از ناخالصی پاک می‌شود و در قیامت هیچ کس از او بازخواست و دادخواهی نکند، پس از نمازهای پنج‌گانه «نسبت» پروردگار را بخواند و آن خواندن دوازده مرتبه ﴿قُلْ هُوَ اللَّه أحَد﴾ است، آنگاه دست‌ها را به سوی آسمان بگشاید و این دعا را بخواند.

سپس فرمود: این از رازهای مکنون است که رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) به من تعلیم داد و فرمود به حسن و حسین(علیهماالسلام) بیاموزم و دعا این است:

اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُكَ بِاسْمِكَ الْمَكْنُونِ الْمَخْزُونِ الطّاهِرِ الطُّهْرِ الْمُبارَكِ وَاَسْئَلُكَ بِاسْمِكَ الْعَظيمِ

خدایا از تو می‌خواهم به نامت، آن نام پوشیده محفوظ و پاک و پاکیزه و پربرکت و از تو می‌خواهم به نام بزرگت

وَسُلْطانِكَ الْقَديمِ يا واهِبَ الْعَطايا يا مُطْلِقَ الاُْسارى يا فَكّاكَ الرِّقابِ مِنَ النّارِ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ

و سلطنت دیرینه‌ات، ای بخشنده‌ی عطاها، ای آزادکننده‌ی اسیران، ای رهایی‌بخش بندگان از آتش، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست

وَفُكَّ رَقَبَتى مِنَ النّارِ وَاَخْرِجْنى مِنَ الدُّنْيا آمِناً وَاَدْخِلْنِى الْجَنَّةَ سالِماً

و مرا از آتش رهایی ده و ایمن از دنیا بیرون بَر و به سلامت وارد بهشت کن

وَاجْعَلْ دُعآئى اَوَّلَهُ فَلاحاً وَاَوْسَطَهُ نَجاحاً وَآخِرَهُ صَلاحاً اِنَّكَ اَنْتَ عَلاّمُ الْغُيُوبِ

و قرار ده آغاز دعایم را رستگاری و میانه‌اش را کامیابی و پایانش را درستی، به یقین تو دانای نهان‌هایی

و در بعضى از نسخه‌های معتبر این دعا به این صورت است:

يا فَكّاكَ الرِّقابِ مِنَ النّارِ اَسْئَلُكَ اَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاَنْ تُعْتِقَ رَقَبَتى مِنَ النّارِ

ای رهاننده‌ی مردم از آتش، از تو می‌خواهم بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و مرا از آتش برهانی

وَاَنْ تُخْرَجَنى مِنَ الدُّنْيا سالِما وَتُدْخِلَنِى الْجَنَّةَ آمِنا وَاَنْ تَجْعَلَ دُعآئى اَوَّلَهُ فَلاحا

و از دنیا به سلامت بیرون ببری و در حال امنیت وارد بهشت کنی و آغاز دعایم را رستگاری

وَاَوْسَطَهُ نَجاحا وَآخِرَهُ صَلاحا اِنَّكَ اَنْتَ عَلاّمُ الْغُيُوبِ

و میانه‌اش را کامیابی و پایانش را درستی قرار دهی، به یقین تو دانای نهان‌هایی

فضیلت سوره توحید بعد از هر نماز

کلینی به سند معتبر از امام صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: هرکه به خدا و روز قیامت ایمان دارد باید پس از هر نماز واجب خواندن سوره ﴿قُلْ هُوَ اللَّه أحَد﴾ را ترک نکند، به یقین هرکه آن را بخواند خدا خیر دنیا و آخرت را برای او گرد آورد و پدر و مادرش را و هرکه از پدر و مادرش پدید آمده می‌آمرزد؛

و در حدیث دیگری وارد شده: هرکه پس از نماز واجب ده مرتبه سوره «توحید» را بخواند حق‌تعالی از حور‌العین به همسری او درآورد؛ و سید ابن طاووس از حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) روایت کرده: هرکه پس از هر نماز سوره «توحید» را بخواند از آسمان رحمت بر سرش فرو ریزد و آرامش بر او نازل شود و خدا به سوی او به مِهر و رحمت نظر اندازد و گناهانش را بیامرزد و هر حاجت که بخواهد برآورده نماید و در امان خدا باشد

دعای آمرزش گناهان

هجدهم:

کلینی و دیگران به سند معتبر از اهل‌بیت(علیهم‌السلام) روایت کرده‌اند: هرکه پس از هر نماز محاسن خود را به دست راست بگیرد و دست چپ را به جانب آسمان بگشاید و سه مرتبه بگوید:

يا ذَاالْجَلالِ وَالاْكْرامِ اِرْحَمْنى مِنَ النّارِ اَجِرْنى مِنَ الْعَذابِ الاْليمِ

ای دارای بزرگی و رأفت و محبت رحم کن بر من از آتش پناه ده مرا از شکنجه دردناک

آنگاه دست راست را از محاسن بردارد و هر دو دست را به سوی آسمان بگشاید و سه مرتبه بگوید:

يَا عَزِيزُ يَا كَرِيمُ يَا رَحْمانُ يَا غَفُورُ يَا رَحِيمُ

يا عَزيزُ يا كَريمُ يا رَحْمنُ يا غَفُورُ يا رَحيمُ

بعد دست‌ها را بگرداند و پشت دست‌ها را به جانب آسمان کند و سه مرتبه بگوید:

اَجِرْنى مِنَ الْعَذابِ الاْليمِ

پناه ده مرا از شکنجه دردناک

آنگاه بگوید:

وَصَلَّى اللَّهُ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَالْمَلاَّئِكَةُ وَالرُّوحُ

درود خدا بر محمّد و خاندانش و فرشتگان و روح

پس از آن حضرت فرمود: هرکه این دعا را بخواند، خدا همه گناهان او را بیامرزد و از او خشنود گردد و به جز جنّ و انس همه‌ی آفریدگان برای او تا هنگام مرگ استغفار کنند.

نوزدهم:

شیخ مفید در کتاب «مجالس» از محمّدبن‌حنفیه روایت کرده: روزی پدرم حضرت امیرمؤمنان(علیه‌السلام) کعبه را طواف می‌کرد، ناگاه مردی را دید که به پرده‌های کعبه چنگ زده و این دعا را می‌خواند، به او فرمود: این است دعای تو؟ گفت: آری مگر شنیدی؟ حضرت فرمود: آری شنیدم. فرمود: پس این دعا را پس از هر نماز بخوان، به خدا سوگند هر مؤمنی این دعا را پس از هر نماز بخواند بی‌تردید حق‌تعالی گناهان او را می‌آمرزد هرچند به اندازه‌ی ستارگان آسمان و قطره‌های باران و ریگ‌های زمین و ذرّه‌های خاک باشد.

بعد حضرت امیر(علیه‌السلام) گفت: من این دعا را می‌دانم و حق‌تعالی واسع العطایا (دارای بخشش گسترده) و کریم است، آن مرد گفت: یا امیر‌المؤمنین راست گفتی و بالاتر از هر دانایی داناتری است و آن مرد حضرت خضر بود؛ و کفعمی نیز این دعا را در کتاب «بلد الاَمین» روایت کرده و دعا این است:

يا مَنْ لا يَشْغَلُهُ سَمْعٌ عَنْ سَمْعٍ يا مَنْ لا يُغَلِّطُهُ السّآئِلُونَ وَيا مَنْ لا يُبْرِمُهُ اِلْحاحُ الْمُلِحّينَ اَذِقْنى بَرْدَ عَفْوِكَ وَمَغْفِرَتِكَ وَحَلاوَةَ رَحْمَتِكَ

ای آن‌که او را شنیدنی از شنیدن دیگر باز نمی‌دارد، ای آن‌که خواهندگان او را به اشتباه نمی‌اندازند، ای آن‌که اصرار اصرارکنندگان او را خسته نمی‌کند، خنکی گذشت و آمرزشت و شیرینی رحمتت را به من بچشان

ثواب خواندن آیاتی از سوره روم و صافات در تعقیب نماز مغرب

بیستم:

دیلمی در کتاب «اَعلام الدّین» از ابن‌عبّاس روایت کرده: حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) فرمود: هرکه سه مرتبه این آیات را پس از نماز مغرب بخواند آنچه را از ثواب در روز گذشته از او فوت شده دریابد و نمازش پذیرفته شود و اگر بعد از هر نماز واجب و مستحبّ بخواند به عدد ستارگان آسمان و قطرات باران و برگ درختان و ذرّات خاک زمین برایش حسنات نوشته می‌شود و چون بمیرد در ازای هر حسنه ده حسنه در قبر به او داده می‌شود. این است آیات:

دعای طول عمر

بیست ویکم:

سیدابن‌طاووس به سند معتبر از جمیل بن درّاج روایت کرده: مردی خدمت امام صادق(علیه‌السلام) آمد و گفت: ای مولای من سنّ و سالم بالا رفته و خویشانم مرده‌اند و مونسی ندارم، می‌ترسم مرا هم مرگ دریابد. حضرت فرمود: برادران مؤمن صالح برای اُنس گرفتن از نزدیکان بهترند و اگر طولانی شدن عمر خود و خویشان و دوستان را خواهی این دعا را پس از هر نماز بخوان:

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ اَللّهُمَّ اِنَّ رَسُولَكَ الصّادِقَ الْمُصَدَّقَ صَلَواتُكَ عَلَيْهِ وَآلِهِ قالَ اِنَّكَ قُلْتَ ما تَرَدَّدْتُ فى شَىْءٍ أَنَا فاعِلُهُ كَتَرَدُّدى فى قَبْضِ رُوحِ عَبْدِىَ الْمُؤْمِنِ يَكْرَهُ الْمَوْتَ وَاَكْرَهُ مَسآئَتَهُ اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَعَجَّلْ لِوَلِيِّكَ الْفَرَجَ وَالْعافِيَةَ وَالنَّصْرَ وَلا تَسُؤْنى فى نَفْسى وَلا فى اَحَدٍ مِنْ اَحِبَّتى

خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، خدایا رسول راستگوی تصدیق‌ شده‌ات (درود تو بر او و خاندانش) گفت که تو فرمودی: در هیچ کاری از کارهایم که کنندۀ آن بودم بی رغبت نبودم چون بی رغبتی‌ام در قبض روح بنده مؤمنم درحالی‌که او مرگ را خوش ندارد و من هم رنجاندن او را خوش ندارم، خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و برای ولی‌ات گشایش و عافیت و یاری را نزدیک گردان و درباره خودم و احدی از دوستانم بدی قرار مده

و اگر خواهی یک‌یک از دوستان خود را نام ببر و بگو: «وَ لا فی فُلانٍ وَ لا فی فُلانٍ» راوی گفت: چون بر این دعا مداومت کردم، چندان عمر یافته‌ام که از زندگانی ملول و خسته شده‌ام و این دعا بسیار معتبر است؛ و در تمام کتاب‌های دعا نقل‌ شده.

تعقیبات مخصوص نماز صبح

بدان که تعقیب نماز صبح بیش از سایر نمازهاست و احادیث در فضیلت خصوص این تعقیب بسیار است.

از امیرمؤمنان(علیه‌السلام) روایت شده: ذکر خدا بعد از نماز صبح تا طلوع آفتاب در به دست‌ آوردن روزی، سرعت‌بخش‌تر از سفر‌کردن برای تجارت بر روی زمین است.

از حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) روایت شده: هرکه از طلوع صبح تا طلوع خورشید، در محلّ خواندن نماز خود قرار گیرد و به تعقیب مشغول باشد، خدا او را از آتش دوزخ برهاند.

از امام باقر(علیه‌السلام) نقل‌شده: شیطان لشگر روز خویش را از طلوع صبح تا طلوع خورشید پخش می‌کند و لشکر شب خویش را از غروب تا بر طرف شدن حمره مغربیه [سرخی موجود در افق مغرب]، بنابراین در این دو ساعت خدا را بسیار یاد کنید که در این دو زمان، شیطان آدمی را از ذکر خدا غافل می‌کند.

به سند صحیح روایت شده که امام رضا(علیه‌السلام) در خراسان، هنگامی که نماز صبح را می‌خواند تا طلوع خورشید در مصلاّی خویش می‌نشست و مشغول تعقیب بود، آنگاه کیسه چرمی برای آن حضرت می‌آوردند که در آن چند مسواک بود، به یک‌یک آنها مسواک می‌کرد، سپس مقداری کندُر می‌جوید، پس از آن قرآن تلاوت می‌کرد.

از حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) روایت شده: هرکه از طلوع صبح تا طلوع خورشید مشغول تعقیب باشد، ثواب حجّ برای او می‌شود. در حدیث قدسی وارد شده حق‌تعالی می‌فرماید: ای فرزند آدم مرا پس از صبح یک ساعت و پس از عصر یک ساعت یاد کن تا همه کارهای مهمّ تو را کفایت کنم.

اول:

ابن بابویه به سند معتبر از امام باقر(علیه‌السلام) روایت کرده: هرکه پس از نماز صبح هفتاد مرتبه بگوید خدا او را بیامرزد، هرچند در آن روز هفتاد هزار گناه مرتکب شود و در روایت دیگری آمده است هفتصد گناه.

أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ رَبِّی وَأَتُوبُ إِلَیْهِ

طلب آمرزش مى‌کنم از خداوندى که پرورش دهنده من است و من به طرف او بازگشت مى‌نمایم

دوم:

همچنین ابن بابویه به سند صحیح و سندهای معتبر از امیرمؤمنان(علیه‌السلام) روایت کرده هرکه پس از نماز صبح یازده مرتبه سوره «توحید» را بخواند، در آن روز علی‌رغم انف شیطان گناهی بر او نوشته نمی‌شود.

در «بلد الاَمین» از حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) روایت کرده: هرکه سوره «توحید» را هر روز ده مرتبه بخواند، در آن روز هر مقدار شیطان بکوشد که گناهی بر او نوشته شود نوشته نمی‌شود.

سوّم:

کلینی به سند صحیح از امام صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: هرکه پس از نماز صبح صد مرتبه بگوید:

مَا شَاءَ اللَّه کَانَ، لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّهَ إِلّا بِاللَّه العَلِیِّ العَظِیمِ

آنچه خدا خواست شد، هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ

در آن روز هیچ مکروهی نبیند. این معنا را شیخ طوسی و دیگران نیز در کتاب‌های دعای خویش ذکر کرده‌اند.

فضیلت بسمله و حوقله

هفتم:

سید ابن طاووس به سند معتبر ازحضرت رضا(علیه‌السلام) روایت کرده هرکه پس از نماز صبح صد مرتبه بگوید:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ، لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است، هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ

به اسم اعظم خدا نزدیک تر خواهد بود از سیاهى چشم به سپیدى آن.

و نیز به سندهای معتبر از حضرت صادق(علیه‌السلام) و حضرت کاظم(علیه‌السلام) روایت شده هرکه پس از نماز صبح و مغرب، پیش از آن‌که سخن بگوید و حرکت کند، هفت مرتبه این دعا را بخواند، هفتاد نوع بلا از او دور می‌شود که آسان‌ترین آن‌ها خوره و پیسی و شرّ شیطان و شرّ پادشاهان می‌باشد؛ و در بعضی روایات معتبر سه مرتبه و در بعضی ده مرتبه وارد شده است و حدّاقل آن سه مرتبه و حدّاکثر آن صد مرتبه بیان‌شده و هرچه بیشتر بگوید، ثوابش بیشتر خواهد بود.

دعای جامع دنیا و آخرت

هشتم:

دعای جامع دنیا و آخرتشیخ احمد بن فهد و دیگران روایت کرده‌اند: مردی به موسی بن جعفر(علیه‌السلام) شکایت کرد که کار من بسته شده و به هر کاری رو می‌کنم سودی نمی‌یابم و به هر حاجت که توجّه می‌نمایم برآورده نمی‌گردد، حضرت فرمود: پس از نماز صبح ده مرتبه بگو:

سُبْحانَ اللّٰهِ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ، أَسْتَغْفِرُ اللّٰه وَ أَسْأَلُهُ مِنْ فَضْلِهِ

منزّه است خدایی که با عظمت است و به حمد و ستایش او مشغولم، از خداوند آمرزش می‌طلبم و از فضل و عنایتش سوال می‌کنم

راوى گفت: اندک زمانى که بر این دعا مداومت کردم، جمعى از بادیه آمدند و مرا خبر دادند که مردى از اقوام تو از دنیا رفته و جز تو وارثى ندارد، پس مال بسیار به دست من آمد و تا حال بى نیازم.

در کتاب «کافی» و «مکارم» روایت کرده‌اند: مردی هلقام نام به آن حضرت عرضه داشت: به من دعایی بیاموز که برای نیک‌بختی دنیا و آخرت جامع بوده و آسان باشد، حضرت این دعا را تعلیم او کرد که پس از نماز صبح تا زمانی که آفتاب برآید بخواند، او بر این دعا مداومت کرد و حالش نیکو شد.

دعای ادای قرض

نهم:

دعای ادای قرضعیاشی از عبد الله بن سنان روایت کرده خدمت امام صادق(علیه‌السلام) رفتم، حضرت فرمود: می‌خواهی دعایی به تو بیاموزم که چون بخوانی حق‌تعالی قرضت را ادا کند و حالت نیکو گردد؟ گفتم: به چنین دعایی چه بسیار نیازمندم، حضرت فرمود: پس از نماز صبح بگو:

تَوَكَّلْتُ عَلَى الْحَيِّ الْقَيُّومِ الَّذِي لَايَمُوتُ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَداً، وَلَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ، وَلَمْ يَكُنْ لَهُ وَلِيٌّ مِنَ الذُّلِّ، وَكَبِّرْهُ تَكْبِيراً

توکل کردم بر زنده پاینده‌ای که نمی‌میرد و خدا را ستایش که فرزندی نگرفت و برای او در فرمانروایی شریک نیست و برای او سرپرستی از روی خواری نمی‌باشد و بزرگ شمار او را بزرگ‌شمردنی شایسته

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْبُؤْسِ وَالْفَقْرِ، وَمِنْ غَلَبَةِ الدَّيْنِ وَالسُّقْمِ، وَأَسْأَلُكَ أَنْ تُعِينَنِي عَلَىٰ أَداءِ حَقِّكَ إِلَيْكَ وَ إِلَى النَّاسِ

خدایا به تو پناه می‌آورم از شدت نیاز و تنگدستی و از فشار قرض و بیماری و از تو می‌خواهم مرا بر ادای حقّت نسبت به خود و مردم یاری کنی

و به روایت شیخ و دیگران چنین است:

وَمِنْ غَلَبَةِ الدَّيْنِ، فَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَأَعِنِّي عَلَىٰ أَداءِ حَقِّكَ إِلَيْكَ وَ إِلَى النَّاسِ

و از فشار قرض، پس بر محمّد و خاندانش درود فرست و مرا بر ادای حقّت نسبت به خود و مردم یاری کن

دعا برای رفع پشیمانی و بیماری

دهم:

دعا برای رفع پشیمانی و بیماری کفعمی روایت کرده: مردی به رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) از تنگدستی و پریشانی و بیماری شکایت کرد، حضرت فرمود: هر صبح و شام ده مرتبه این دعا را بخوان، او سه روز بر این دعا مداومت کرد، حال او به صحّت و توانگری و راحتی برگشت و شیخ طوسی و دیگران آن را در تعقیب نماز صبح ذکر کرده‌اند و دعا این است:

لَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ، تَوَكَّلْتُ عَلَى الْحَيِّ الَّذِي لَايَمُوتُ، وَ الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَداً، وَلَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ، وَلَمْ يَكُنْ لَهُ وَ لِيٌّ مِنَ الذُّلِّ، وَكَبِّرْهُ تَكْبِيراً

هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى [بلندمرتبه بزرگ]، توکل کردم بر زنده‌ای که هرگز نمی‌میرد و خدا را ستایش که فرزندی نگرفت و برای او در فرمانروایی شریکی نمی‌باشد و برای او از روی خواری سرپرستی نیست و او را بزرگ شمار بزرگ‌شمردنی شایسته

دعای عهد با خدای متعال

یازدهم:

دعای عهد بهشتیشیخ طبرسی و کفعمی و دیگران از حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) روایت کرده‌اند که به یاران خود فرمود: آیا ناتوانید از این که هر صبح و شام نزد خدای جهانیان عهدی بگیرید؟ گفتند: چگونه عهد بگیریم؟

فرمود: این دعا را بخوانید، هرکه این دعا را بخواند بر آن مُهری می‌زنند و زیر عرش الهی می‌گذارند، چون روز قیامت شود منادی ندا سر می‌دهد که کجایند آنان‌که نزد خدای رحمان عهدی دارند؟ پس آن عهد را به ایشان دهند و با آن عهد وارد بهشت شوند. شیخ طوسی این دعا را در تعقیب نماز صبح آورده است:

اللّٰهُمَّ فاطِرَ السَّمَواتِ وَالْأَرْضِ، عالِمَ الْغَيْبِ وَالشَّهادَةِ، الرَّحْمانَ الرَّحِيمَ

خدایا، ای آفریننده‌ی آسمان‌ها و زمین، دانای پنهان و پیدا، ای بخشنده‌ی مهربان

أَعْهَدُ إِلَيْكَ فِي هٰذِهِ الدُّنْيَا أَنَّكَ أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ وَحْدَكَ لَاشَرِيكَ لَكَ، وَأَنَّ مُحَمَّداً صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ عَبْدُكَ وَرَسُولُكَ . اللّٰهُمَّ فَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ

با تو در این دنیا عهد می‌کنم که به راستی تویی خدا، معبودی جز تو نیست، یگانه‌ای و برای تو شریکی نیست و محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) بنده و فرستاده توست، خدایا بر محمّد و خاندانش درود فرست

وَلَا تَكِلْنِي إِلَىٰ نَفْسِي طَرْفَةَ عَيْنٍ أَبَداً وَلَا إِلىٰ أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ فَإِنَّكَ إِنْ وَكَلْتَنِي إِلَيْها تُباعِدْنِي مِنَ الْخَيْرِ، وَتُقَرِّبْنِي مِنَ الشَّرِّ

و مرا هیچ‌گاه، به اندازه یک چشم‌ برهم نهادن به خویشتن و نه به هیچ‌یک از آفریدگانت وامگذار اگر مرا به خویشتن واگذاری از خیر دورم می‌کند و به شرّ نزدیکم می‌نماید

ای پروردگارم جز به رحمتت اطمینان ندارم. پس بر محمّد و خاندان پاکیزه‌اش درود فرست و برای من پیش خود عهدی قرار ده که آن را در روز قیامت به من بپردازی، به راستی که تو خلف وعده نمی‌کنی

hasnt translate

اللّٰهُمَّ فاطِرَ السَّمَواتِ وَالْأَرْضِ، عالِمَ الْغَيْبِ وَالشَّهادَةِ، الرَّحْمانَ الرَّحِيمَ

hasnt translate

أَيْ رَبِّ لَاأَثِقُ إِلّا بِرَحْمَتِكَ، فَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَيِّبينَ وَاجْعَلْ لِي عِنْدَكَ عَهْداً تُؤَدِّيهِ إِلَيَّ يَوْمَ الْقِيامَةِ إِنَّكَ لَاتُخْلِفُ الْمِيعادَ

hasnt translate

فضیلت و کیفیت سجده شکر

دوازهم:

در کتاب «عُدّة الداعی» از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده هر که پس از نماز صبح و پیش از آن‌که سخن بگوید این دعا را بخواند:

رَبِّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِ مُحَمَّدٍ،

خدایا بر محمد و خاندان محمد درود فرست

حق‌تعالی او را از آتش دوزخ حفظ کند.

ابن بابویه در کتاب «ثواب الاعمال» به سند معتبر روایت کرده: پس از نماز صبح صد مرتبه بگو:

اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ

خدایا بر محمد و خاندان محمد درود فرست

تا حق‌تعالی صورت تو را از آتش دوزخ نگاه دارد.

و به روایت دیگر صد مرتبه پیش از سخن گفتن بگو:

یَا رَبِّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ أَعْتِقْ رَقَبَتِی مِنَ النَّارِ

پروردگارا! بر محمد و آل او درود فرست و گردنم را از آتش [دوزخ] رهايي بخش.

چون از تعقیب نماز فارغ شدی، سجده‌ی شکر بجا آر و اتفاق علمای شیعه بر آن است که سجده‌ی شکر در وقت تازه شدن نعمتی یا دفع بلایی مستحبّ است و بهترین آن پس از نماز است برای شکر بر توفیق ادای نماز.

به سند معتبر از حضرت باقر(علیه‌السلام) روایت شده: پدرم امام زین العابدین(علیه‌السلام) هیچ نعمتی را از خدا یاد نکرد مگر آن‌که به شکرانه‌ی آن سجده بجا آورد و هیچ آیه‌ای از قرآن نخواند که در آن سجده باشد، مگر آن‌که سجده کرد و خدا شرّی را که از آن می‌ترسید از او دفع نکرد مگر آن‌که سجده کرد و از هر نماز واجبی که فارغ می‌شد، پس از آن سجده بجا می‌آورد و هرگاه اصلاح نمودن میان دو نفر را توفیق می‌یافت، به خاطر شکر آن سجده می‌کرد، در تمام مواضع سجود آن حضرت اثر سجده نمایان بود، به این خاطر به آن حضرت سجّاد می‌گفتند.

و نیز به سند صحیح از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: هر مؤمنی در غیر نماز، برای شکر نعمتی برای خدا سجده کند حق‌تعالی برای او ده حسنه می‌نویسد و ده سیئه را از او محو می‌کند و ده درجه برای او در بهشت بلند می‌گرداند.

و به سندهای معتبر بسیار از آن حضرت روایت شده: نزدیک‌ترین حالات بنده به خدا، حالت سجده همراه با گریه است.

در حدیث صحیح دیگری فرمود: سجده‌ی شکر بر هر مسلمانی واجب است، نماز خود را با آن تمام کن و پروردگارت را به وسیله‌ی آن خشنود نما و فرشتگان را از خود به شگفتی انداز.

به درستی که بنده هرگاه نماز بجا آورد و پس از آن سجده شکر کند، پروردگار جهانیان بین او و فرشتگان پرده را بگشاید و بگوید: ای فرشتگان من، به سوی بنده من نظر کنید که فریضه‌ی مرا بجا آورد و عهد مرا کامل کرد، پس در پیشگاه من به خاطر آنچه بر او لطف کرده‌ام سجده کرد، ای فرشتگان من، به او چه پاداشی باید داد؟ پاسخ می‌دهند: رحمتت را. می‌پرسد: دیگر چه؟ می‌گویند: بهشت، باز می‌فرماید: دیگر چه؟ می‌گویند: کفایت کارهای مهمّ او و برآوردن حاجاتش.

پس حق‌تعالی مکرّر می‌پرسد و فرشتگان پاسخ می‌دهند تا آن‌که فرشتگان می‌گویند: پروردگارا، دیگر چیزی نمی‌دانیم، آنگاه خدای کریم می‌فرماید: من از او قدردانی می‌کنم چنان‌که او مرا شکر کرد و به فضل خود به سوی او رو می‌کنم و رحمت عظیم خود را در قیامت به او می‌نمایانم!

به سند صحیح از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: خدای عالمیان، ابراهیم را برای آن خلیل خود گردانید که بسیار بر زمین سجده می‌کرد.

و در حدیث معتبر دیگری فرمود: چون نعمتی از نعمت‌های خدا را به یاد آوری و در جایی باشی که کسی از مخالفان تو را نبیند، چهره‌ی خود را به نیت سجده بر زمین گذار و اگر در جایی باشی که مخالفان حاضر باشند و نتوانی سجده کنی، دست بر پایین شکم خود گذار و برای تواضع و فروتنی نسبت به خدا به حالت رکوع درآ و دست بر شکم گذاشتن به خاطر آن است که مخالفان گمان کنند دردی در شکم تو پیدا شده.

در روایات متعددی وارد شده حق‌تعالی به موسی خطاب کرد: می‌دانی تو را برای چه برگزیدم و از میان آفریدگان تنها تو را کلیم خود کردم؟ موسی گفت: پروردگارا نمی‌دانم، خدا فرمود: برای آن‌که بر احوال بندگان توجّه کردم، در میان ایشان کسی را ندیدم که در پیشگاه من بیش از تو فروتنی و خاکساری آورد، چون تو از نماز فارغ می‌شوی دو طرف چهره‌ات را بر خاک می‌گذاری.

به سند موثّق از حضرت رضا(علیه‌السلام) روایت شده: سجده پس از فراغت از نماز واجب، شکر خدا است بر این‌که بنده خود را بر ادا کردن واجب توفیق داده و کمتر چیزی که باید در این سجده گفته شود، این است که سه مرتبه بگوید:«شُکْراً لِلّٰهِ» راوی پرسید:«شُکْراً لِلّٰهِ» چه معنایی دارد؟

حضرت فرمود: معنایش این است که این سجده از سوی من برای شکر و سپاس خدا است بر این‌که به من توفیق داد به خدمتش برخاستم و واجب او را ادا کردم و شکر خدا موجب فزونی نعمت و توفیق طاعت است و اگر در نماز کوتاهی و تقصیری مانده باشد که به نافله‌ها جبران نگشته به وسیله این سجده جبران می‌شود.

و اما کیفیت این سجده مشروط به شرطی نیست؛ به هر شکلی که صورت گیرد صحیح است و احوط آن است که بر زمین انجام گیرد و اگر بتواند باید مانند سجده نماز بر هفت عضو سجده کند و پیشانی را بر آنچه سجده نماز بر آن صحیح است بگذارد.

و بهتر آن است که بر خلاف سجده‌ی نماز دست‌ها را بر زمین بخواباند و شکم را به زمین برساند و مستحبّ است اول پیشانی را بر زمین گذارد، سپس طرف راست صورت را، آنگاه جانب چپ را و دوباره پیشانی را بر زمین گذارد. به همین خاطر این حالت را «دو سجده‌ی شکر» می‌گویند؛ و ظاهراً بدون گفتن ذکر هم صورت می‌گیرد و مستحبّ است که در این سجده ذکر بگوید و بهتر آن است که ذکرها و دعاهایی را که در چند سطر بعد ذکر خواهد شد بخواند و مستحبّ است این سجده را طول دهد.

سجده امام موسی کاظم و بعض اصحاب آن حضرت

سجده‌ی امام موسی‌کاظم(علیه‌السلام) و بعضی از اصحاب آن حضرت چنان‌که روایت شده: حضرت موسی بن جعفر(علیه‌السلام) پس از طلوع صبح سجده می‌نمود تا هنگام ظهر شرعی و بعد از عصر تا هنگام شام و در حدیث دیگری وارد شده آن حضرت بیشتر از ده سال هر روز پس از طلوع خورشید تا هنگام ظهر شرعی در سجده بودند.

و به سند صحیح روایت شده حضرت رضا(علیه‌السلام) به اندازه‌ای در سجود می‌ماند که سنگ‌ریزه مسجد از عرق ایشان تر می‌شد و آن حضرت دو طرف صورت خود را بر زمین مسجد می‌چسباندند.

در کتاب رجال کشّی آمده است که فضل‌بن‌شاذان نزد ابن عُمَیر آمد در حالی‌که در سجده بود و سجده را بسیار طول داد، چون سر برداشت و درباره طول سجده‌اش سخن به میان آمد گفت: اگر سجده جمیل‌بن‌درّاج را می‌دیدی، سجده مرا طولانی نمی‌شمردی و نیز گفت: روزی نزد جمیل رفتم، او سجده را بسیار طول داد، چون سر برداشت گفتم: سجده را طول دادید؟ گفت: اگر طول سجده معروف‌بن‌خرَّبوذ را می‌دیدی، سجده مرا آسان می‌شمردی.

و نیز از فضل‌بن‌شاذان روایت کرده حسن‌ بن‌ علی بن فضّال برای عبادت به صحرا می‌رفت، سجده را به اندازه‌ای طول می‌داد که پرندگان بر پشتش می‌نشستند به گمان این که جامهٔ افتاده‌ای است و حیوانات وحشی در اطراف او می‌چریدند و از او نمی‌هراسیدند.

و نیز روایت کرده، علی بن مهزیار به هنگام طلوع خورشید به سجده می‌رفت و سر برنمی‌داشت تا برای هزار نفر از برادران خود دعا می‌کرد همانند آنچه که برای خود دعا کرده بود و از کثرت طول سجده بر پیشانی او به مانند زانوی شتر، پینه بود! و نیز روایت کرده ابن عُمَیر، پس از نماز صبح سر به سجده شکر می‌گذاشت و بر نمی‌داشت مگر هنگام ظهر.

بهتر این است که سجده شکر پس از پایان تعقیبات و پیش از انجام نوافل باشد و بیشتر اصحاب گفته‌اند: در نماز مغرب پس از نوافل انجام گیرد و بعضی زمان انجام آن را پیش از نوافل گفته‌اند و ظاهراً هر دو وقت خوب است ولی پیش از نوافل بجا آوردن بهتر است، چنان‌که حِمیری از حضرت صاحب الزمان روایت کرده و اگر هر دو را عمل کند، شاید بهتر باشد.

دعاهای سجده شکر

اما دعاهاى این سجده بسیار است و آسان‌ترین آن‌ها این چند مورد است.

اول:

به سند معتبر از حضرت رضا(علیه‌السلام) روایت شده: اگر می‌خواهی صد مرتبه«شُکْراً شُکْراً» بگو و اگر می‌خواهی صد مرتبه «عَفْواً عَفْواً».

در «عیون اَخبار الرضا» از رجاء بن ابی الضّحاک روایت کرده که حضرت رضا(علیه‌السلام) در راه خراسان هرگاه از تعقیب نماز ظهر فارغ می‌شدند، صد مرتبه در سجده می‌گفتند: «شُکْراً لِلّٰهِ» و چون از تعقیب نماز عصر فارغ می‌شدند، صد مرتبه در سجده می‌گفتند:«حَمْداً لِلّٰهِ»

دوم:

شیخ کلینی به سند معتبر از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده نزدیک‌ترین احوال بنده به خدای تعالی هنگامی است که در سجده باشد و خدای خود را بخواند. چون به سجده روی بگو:

يَا رَبَّ الْأَرْبابِ، وَيَا مَلِكَ الْمُلُوكِ، وَيَا سَيِّدَ السَّاداتِ، وَيَا جَبَّارَ الْجَبابِرَةِ، وَيَا إِلٰهَ الْآلِهَةِ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ

ای پروردگار پرورندگان و ای پادشاه پادشاهان و ای سرور سروران و ای توانمند توانمندان و ای معبود معبودان، درود فرست بر محمّد و خاندان محمّد

سپس حاجت خود را بخواه. آنگاه بگو:

فَاِنّى عَبْدُكَ، ناصِيَتى فى قَبْضَتِكَ

من بنده توأم، اختیارم در دست قدرت توست

بعد هر دعایی را که خواهی داشته باش که خدا بخشنده است و برآوردن هیچ حاجتی برای او دشوار نیست.

سوم:

کلینی به سند موثّق از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: پدرم را شبی در مسجد به حال سجده دیدم، شنیدم می‌گریست و این دعا را می‌خواند:

سُبْحانَكَ اللّٰهُمَّ أَنْتَ رَبِّي حَقّاً حَقّاً، سَجَدْتُ لَكَ يَا رَبِّ تَعَبُّداً وَرِقّاً، اللّٰهُمَّ إِنَّ عَمَلِي ضَعِيفٌ فَضاعِفْهُ لِي، اللّٰهُمَّ قِنِي عَذابَكَ يَوْمَ تَبْعَثُ عِبادَكَ، وَتُبْ عَلَيَّ إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ

منزّهی تو، خدایا تو پروردگار منی، به راستی از روی بندگی و بردگی برای تو سجده کردم، ای پروردگارم؛ خدایا، به درستی که عمل من کم است بر آن بیفزای، خدایا مرا از عذابت نگاه دار، روزی که بندگانت را برانگیزی و توبه‌ام را بپذیر زیرا تو بسیار توبه‌پذیر و مهربانی

چهارم:

کلینی به سند معتبر روایت کرده: حضرت امام موسی‌بن‌جعفر(علیه‌السلام) این دعا را در سجده می‌خواند:

أَعُوذُ بِكَ مِنْ نَارٍ حَرُّها لَايُطْفَىٰ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ نارٍ جَدِيدُها لَايَُبْلىٰ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ نارٍ عَطْشانُها لَايُرْوىٰ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ نارٍ مَسْلُوبُها لَا يُكْسَىٰ

به تو پناه می‌آورم از آتشی که حرارتش فرو نمی‌نشیند و به تو پناه می‌آورم از آتشی که تازه‌اش کهنه نمی‌گردد و به تو پناه می‌آورم از آتشی که تشنه‌اش سیراب نشود و به تو پناه می‌آورم از آتشی که برهنه‌اش پوشیده نگردد

پنجم:

کلینی به سند معتبر روایت کرده: مردی به حضرت صادق(علیه‌السلام) شکایت کرد: امّ ولدی [اُمِّ ولد به کنیزانی گفته می‌شد که از مالکان خود دارای فرزندی‌می‌شدند] دارم که علیل است، فرمود: پس از هر نماز واجب در سجده شکر بگوید:

يَا رَؤُوفُ يَا رَحِيمُ يَا رَبِّ يَا سَيِّدِي،

ای بنده نواز، ای مهربان، ای پروردگار، ای آقای من

آنگاه حاجت خود را بخواهد.

ششم:

در بسیاری از روایات معتبر نقل‌شده امام صادق(علیه‌السلام) و امام کاظم(علیه‌السلام) در سجده شکر بسیار می‌گفتند:

أَسْأَلُکَ الرَّاحَةَ عِنْدَ الْمَوْتِ، وَ الْعَفْوَ عِنْدَ الْحِسابِ

از تو خواهم آسودگی هنگام مرگ و گذشت هنگام حساب

هفتم:

به سند صحیح از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده در سجده می‌گفتند:

سَجَدَ وَجْهِیَ اللَّئِیمُ لِوَجْهِ رَبِّیَ الْکَرِیمِ

سجده کند روی پست من برای خاطر پروردگار بزرگوار

هشتم:

در بعضی از کتب معتبر از امیرمؤمنان(علیه‌السلام) روایت شده بهترین سخنان نزد حق‌تعالی، آن است که بنده در سجده سه مرتبه بگوید:

إِنِّی ظَلَمْتُ نَفْسِی فَاغْفِرْ لِی

من به خویشتن ستم کردم، پس بیامرزم

نهم:

در «جعفریات» به سند صحیح از حضرت امام صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: حضرت رسول(صلى‌اللّه‌علیه‌و‌آله) وقتى سر به سجده می‌گذاشت این دعا را می‌خواند:

اللّٰهُمَّ مَغْفِرَتُكَ أَوْسَعُ مِنْ ذُنُوبِي، وَرَحْمَتُكَ أَرْجَىٰ عِنْدِي مِنْ عَمَلِي، فَاغْفِرْ لِي ذُنُوبِي يَا حَيّاً لَايَمُوتُ

خدایا آمرزشت از گناهان من گسترده‌تر و مهرت بر من از عملم امیدبخش‌تر است، گناهان مرا بیامرز، ای زنده‌ای که هرگز نمی‌میرد

دهم:

قطب راوندی از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: هرگاه بر تو سختی و اندوهی دست دهد و به نهایت دشواری برسد، بر زمین سجده کن و بگو:

يَا مُذِلَّ كُلِّ جَبَّارٍ، يَا مُعِزَّ كُلِّ ذَلِيلٍ، قَدْ وَحَقِّكَ بَلَغَ مَجْهُودِي، فَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَفَرِّجْ عَنِّي

ای خوارکننده‌ی هر سرکش، ای عزّت‌بخش هر خوار، به حقّت سوگند تابم و توانم سرآمد، پس بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و مشکل مرا بگشای

در کتاب «عُدة الداعی» از آن حضرت روایت کرده: هرگاه به مردی حادثه‌ای یا پیش‌آمد سختی یا اندوه شدیدی یا غمی سنگین برسد، زانوها و دست‌های خود را تا مرفق برهنه کند و به زمین بچسباند و سینه خود را نیز به زمین برساند و حاجت خود را درخواست کند.

یازدهم:

ابن بابویه به سند معتبر از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: هرگاه بنده در سجده سه مرتبه بگوید:«یَا اللّٰهُ یَا رَبّاهُ یَا سَیِّداهُ» خدای کریم در پاسخ او گوید:«لَبَّیْکَ»؛ بنده من، حاجت خود را بخواه. در «مکارم الاخلاق» روایت کرده: هرکه در سجده بگوید:«یا رَبّاهُ یا سَیِّداهُ» آن‌قدر که نفس قطع شود، حق‌تعالی فرماید: حاجت خود را بخواه.

دوازدهم:

در کتاب «مکارم الاخلاق» از امام صادق(علیه‌السلام) روایت کرده حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) به مردی رسید که در حال سجده بود و می‌گفت:

يَا رَبِّ مَاذا عَلَيْكَ أَنْ تُرْضِيَ عَنِّي كُلَّ مَنْ كانَ لَهُ عِنْدِي تَبِعَةٌ، وَأَنْ تَغْفِرَ لِي ذُ نُوبِي، وَأَنْ تُدْخِلَنِي الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِكَ، فَإِنَّمَا عَفْوُكَ عَنِ الظَّالِمِينَ، وَأَنَا مِنَ الظَّالِمِينَ، فَلْتَسَعْنِي رَحْمَتُكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ

ای پروردگارم، تو را چه می‌شود که از من خشنود کنی هرکه را از او نزد من حقّی است و این‌که گناهانم را بیامرزی و به رحمتت مرا وارد بهشت گردانی، جز این نیست که گذشت تو از ستمکاران است و من از ستمکارانم، پس مرا به مهرت فراگیر، ای مهربان‌ترین مهربانان

حضرت فرمود: سر از سجده بردار که دعایت مستجاب شد، به درستی که دعای پیامبری را خواندی که در زمان قوم عاد بود.

نویسنده گوید: ما در «مفاتیح» در ضمن اعمال «مسجد کوفه» و «مسجد زید» ، بعضى دعاها را نقل کردیم که در سجده خوانده می‌شود.

دعا برای برادران مؤمن در سجده

و شیخ طوسی در کتاب «مصباح المتهجّد» در ذکر سجده شکر فرمود: مستحبّ است برای برادران خود، در سجده دعا کنی و بگویی:

اللّٰهُمَّ رَبَّ الْفَجْرِ وَاللَّيَالِي الْعَشْرِ، وَالشَّفْعِ وَالْوَتْرِ، وَاللَّيْلِ إِذا يَسْرِ، وَرَبَّ كُلِّ شَيْءٍ، وَ إِلٰهَ كُلِّ شَيْءٍ، وَخَالِقَ كُلِّ شَيْءٍ، وَمَلِكَ [وَمَلِيكَ] كُلِّ شَيْءٍ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَافْعَلْ بِي وَبِفُلانٍ وَفُلانٍ مَا أَنْتَ أَهْلُهُ، وَلَا تَفْعَلْ بِنَا مَا نَحْنُ أَهْلُهُ، فَإِنَّكَ أَهْلُ التَّقْوَىٰ وَأَهْلُ الْمَغْفِرَةِ

ای پروردگار سپیده‌دم و شب‌های ده‌گانه و پروردگار جفت و تک و شب هنگامی که می‌گذرد و پروردگار هر چیز و معبود هر چیز و آفریننده‌ی هر چیز و پادشاه هر چیز، بر محمّد و خاندانش درود فرست و با من و فلان و فلان آنچه شایسته آنی انجام ده و نسبت به ما آنچه سزاوار آن هستیم انجام مده، به درستی که تو اهل تقوا و آمرزشی

چون سر از سجده برداشتی، دست خود را بر موضع سجود خود می‌مالی و از طرف چپ صورت، به صورت می‌کشی، آنگاه به پیشانی سپس سه مرتبه به جانب راست و در هر مرتبه بگو:

اللّٰهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ، لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ، عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهادَةِ، الرَّحْمٰنُ الرَّحِيمُ . اللّٰهُمَّ أَذْهِبْ عَنِّي الْهَمَّ، وَالْحَزَنَ، وَالْغِيَرَ، وَالْفِتَنَ، مَا ظَهَرَ مِنْها وَمَا بَطَنَ

خدایا تو را ستایش، معبودی جز تو نیست، دانای نهان و آشکار، بخشنده و مهربان، خدایا اندوه درون و غم و دگرگونی‌ها و فتنه‌ها آنچه آشکار شد و آنچه نهان گشت را از من برطرف کن

فصل دوم: آداب زمان طلوع آفتاب و ابتدای روز

در زمانى که خورشید طلوع می‌کند، دعاهایى را که ان شاء الله تعالى در «فصل پنجم» خواهد آمد بخوان. سزاوار است در ابتداى روز صدقه بدهى، هر چند مقدار کمى باشد.

آداب نماز ظهر

پیش از فرا رسیدن ظهر برای نماز ظهر آماده شوی و خواب قیلوله را مقدّم بداری و خواب قیلوله برای عبادت شبانه و روزه روز کمک خوبی است و نیز سعی کن از خواب قیلوله برای ظهر بیدار شوی، بعد وضو بگیر و به جانب مسجد برو و نماز تحیت مسجد را بخوان و اگر وقت نماز نرسیده بود منتظر وارد شدن وقت می‌شوی و مستحبّ است نماز در اول وقت خوانده شود.

سُبْحانَ اللّٰه وَلَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ صَاحِبَةً وَلَا وَلَداً، وَلَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ، وَلَمْ يَكُنْ لَهُ وَلِيٌّ مِنَ الذُّلِّ وَكَبِّرْهُ تَكْبِيراً

چون زوال [هنگام ظهر شرعی] محقّق شد نخستین عملی را که انجام می‌دهی این است که بگو:

منزّه است خدا و معبودی جز خدا نیست و خدا را ستایش که همسر و فرزندی نگرفته و در فرمانروایی شریکی برای او نیست و از روی خواری سرپرستی برایش نمی‌باشد، او را بزرگ شمار بزرگ‌شمردنی شایسته

روایت شده حضرت باقر(علیه‌السلام) به محمّد بن مسلم فرمود: بر این دعا محافظت کن، چنان‌که بر چشم‌هایت محافظت می‌کنی. و اگر وضو نداری برای وضو گرفتن بشتاب و «آدابی» را که قبلاً ذکر شد بجا آور

hasnt translate

نوافل نماز ظهر

آنگاه شروع به خواندن نوافل ظهر کن که هشت رکعت است. پس برای دو رکعت اوّل نیت می‌کنی و «هفت تکبیری» را که قبلاً ذکر شد همراه با دعاهایش انجام می‌دهی و «استعاذه» [یعنى اعوذ باللّه من الشیطان الرجیم] می‌گویی و سوره «حَمد» و «توحید» را در رکعت اوّل و سوره‌های «حَمد» و «قُلْ یٰا أَیُّهَا الْکٰافِرُونَ» را در رکعت دوم بخوان؛

و پس از فراغت از این دو رکعت، «سه تکبیری» را که در تعقیبات ذکر شد با «تسبیح حضرت زهرا» به جا آور، آنگاه بخوان:

اللّٰهُمَّ إِنِّي ضَعِيفٌ فَقَوِّ فِي رِضاكَ ضَعْفِي، وَخُذْ إِلَى الْخَيْرِ بِنَاصِيَتِي، وَاجْعَلِ الْإِيمانَ مُنْتَهىٰ رِضايَ، وَبَارِكْ لِي فِيمَا قَسَمْتَ لِي

خدایا من ناتوانم، پس در خشنودی‌ات ناتوانی‌ام را نیرو بخش و به سوی خیر مهارم را بگیر و ایمان را نهایت خشنودی‌ام قرار ده و در آنچه نصیبم کرده‌ای برکت بخش

وَبَلِّغْنِي بِرَحْمَتِكَ كُلَّ الَّذِي أَرْجُو مِنْكَ، وَاجْعَلْ لِي وُدّاً وَسُرُوراً لِلْمُؤْمِنِينَ وَعَهْداً عِنْدَكَ

و برسان مرا به رحمتت به همه‌ی آنچه از تو امید دارم، و برایم دوستی و شادی برای اهل ایمان و عهدی نزد خودت قرار ده

سپس برخیز و به همین طریق دو رکعت دیگر به جای آور، جز آنکه شش تکبیر افتتاح را نمی‌گویی و سپس دو رکعت دیگر به همین کیفیت به جا آور و نیز تسبیح و دعای مذکور را به دنبال این چهار رکعت بخوان و دو رکعت دیگر از این نوافل را بین اذان و اقامه به جا آور.

دعای «اللهم رب هذه الدعوة التامه»

و پس از اقامه نماز بگو:

اللّٰهُمَّ رَبَّ هٰذِهِ الدَّعْوَةِ التَّامَّةِ وَالصَّلاةِ الْقَائِمَةِ، بَلِّغْ مُحَمَّداً صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ الدَّرَجَةَ وَالْوَسِيلَةَ، وَالْفَضْلَ وَالْفَضِيلَةَ، بِاللّٰهِ أَسْتَفْتِحُ، وَبِاللّٰهِ أَسْتَنْجِحُ، وَبِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ أَتَوَجَّهُ

خدایا، پروردگار این دعای کامل و نماز برپا، به محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) درجه و وسیله و فضیلت برسان، به خدا آغاز می‌کنم و به خدا رستگاری می‌جویم و به محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) توجّه می‌نمایم

اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَاجْعَلْنِي بِهِمْ عِنْدَكَ وَجِيهاً فِي الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ

خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و به وسیله‌ی آنان مرا نزد خود در دنیا و آخرت آبرومند و از مقرّبان قرار ده

آداب و تعقیبات و نافله نماز عصر

آنگاه به خواندن نماز ظهر مشغول شو و آنچه را که در «نماز صبح» ذکر شد رعایت کن و همه این نماز را جز آیه «بِسْمِ اللّٰه» آهسته بخوان و بهتر این است که در رکعت اول بعد از سوره حمد سوره «قدر» در رکعت دوم سوره «توحید» را بخوانی.

چون دو رکعت آن را خواندی و از تشهّد فارغ شدی، پس از صلوات بگو:

وَ تَقَبَّلْ شَفاعَتَهُ وَ ارْفَعْ دَرَجَتَهُ

و شفاعت پیامبر صلوات‌الله‌علیه را مورد پذیرش قرار داده، و مقام و درجه او را بالا ببر.

سپس برخیز و تسبیحات اربعه را در رکعت سوم سه مرتبه بخوان و اگر «قربةً إلى اللّٰه» استغفاری به آن اضافه کنی نیکوست.

پس «رکوع و سجود» را به همان آدابی که پیش از این مفصّل بیان شد بجا آر، آنگاه برای رکعت چهارم برخیز و آن را نیز همانند رکعت سوم انجام ده، سپس تشهّد و سلام بگو و پس از نماز شروع کن به خواندن تعقیب و آن «سه تکبیری» را که در ابتدای تعقیبات بود بگو.

پس بخوان: «لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ إِلٰهاً واحِداً» تا آخر دعایی که قبلاً ذکر شد، آنگاه «تسبیح حضرت زهرا» را بگو و آنچه از «تعقیبات مشترک» می‌خواهی بخوان یعنی تعقیباتی را که پس از نماز صبح خواندی، سپس «تعقیبات مختص نماز ظهر» را بخوان که بسیار است، ما بعضی از آن‌ها را در کتاب «هدیه» و «مفاتیح» ذکر کردیم و این مختصر گنجایش آن تعقیبات را ندارد.

سپس سجده شکر به جا آور و زمانی که از تعقیب نماز ظهر فارغ شدی آماده‌ی نماز عصر شو.

زمانی که از تعقیب نماز ظهر فارغ شدی آماده‌ی نماز عصر شو، نافله آن را که هشت رکعت است بجای آور و پس از فراغت از نوافل، نماز عصر را به همان «آدابی» که ذکر شد بخوان و سزاوار است در رکعت اول پس از سوره «حمد»، سوره «نصر» یا سوره «تَکاثُر» یا امثال آن را و در رکعت دوم سوره «توحید» را بخوانی

و پس از پایان نماز آنچه از «تعقیبات مشترک» خواستی بخوان. پس آنچه را «مختصّ به نماز عصر» است به جا آور، از جمله: هفتاد مرتبه استغفار و ده مرتبه سوره «قدر»، آنگاه سجده شکر بجا آور.

و چون خواستی از مسجد بیرون روی، این دعا را بخوان:

اللّٰهُمَّ دَعَوْتَنِي فَأَجَبْتُ دَعْوَتَكَ، وَصَلَّيْتُ مَكْتُوبَتَكَ، وَانْتَشَرْتُ فِي أَرْضِكَ كَمَا أَمَرْتَنِي، فَأَسْأَلُكَ مِنْ فَضْلِكَ الْعَمَلَ بِطَاعَتِكَ، وَاجْتِنَابَ مَعْصِيَتِكَ، وَالْكَفَافَ مِنَ الرِّزْقِ بِرَحْمَتِكَ

خدایا دعوتم کردی، دعوتت را اجابت نمودم و نماز واجبت را خواندم و در زمینت چنان‌که فرمان دادی در پی روزی رفتم، از تو می‌خواهم از روی احسانت، عمل به طاعت را و اجتناب از نافرمانی‌ات را و کفایت از روزی‌ را به رحمتت

فصل سوم: اعمال مابین غروب آفتاب تا وقت خواب

دعای وقت غروب آفتاب در حرکت به سوی مسجد

آنچه در نزدیکی غروب آفتاب سزاوار است، این‌که در حرکت به سوی مسجد شتاب ورزی و به هنگام زردی آفتاب بگویی:

أَمْسَىٰ ظُلْمِي مُسْتَجِيراً بِعَفْوِكَ، وَأَمْسَتْ ذُ‌ نُوبِي مُسْتَجِيرَةً بِمَغْفِرَتِكَ، وَأَمْسىٰ خَوْفِي مُسْتَجِيراً بِأَمانِكَ، وَأَمْسَىٰ ذُلِّي مُسْتَجِيراً بِعِزِّكَ، وَأَمْسَىٰ فَقْرِي مُسْتَجِيراً بِغِنَاكَ، وَأَمْسَىٰ وَجْهِيَ الْبالِي مُسْتَجِيراً بِوَجْهِكَ الدَّائِمِ الْباقِي

خدایا ستمم پناه آورنده به گذشتت شام کرد و گناهانم پناه آورنده به آمرزشت شام کرد و هراسم پناه آورنده به ایمنی‌ات شام کرد و خوارم پناه آورنده به عزتت شام کرد و تهیدستی‌ام پناه آورنده به توانگری‌ات شام کرد و روی فرسوده‌ام پناه آورنده به ذات همیشگی‌ات شام کرد

اللّٰهُمَّ أَلْبِسْنِي عافِيَتَكَ وَغَشِّنِي بِرَحْمَتِكَ، وَجَلِّلْنِي كَرامَتَكَ، وَقِنِي شَرَّ خَلْقِكَ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ، يَا اللّٰهُ يَا رَحْمٰنُ يَا رَحِيمُ

خدایا عافیتت را بر من بپوشان، و به رحمتت فرو بر و در کرامتت فرا گیر و از شرّ آفریدگان جنّ و آدمی‌ات حفظم کن، ای خدا، ای بخشنده، ای مهربان

و شایسته است در این وقت به تسبیح و استغفار مشغول باشی، زیرا فضیلت این وقت مانند فضیلت پیش از طلوع است و حق‌تعالی فرموده:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: زمانی که خورشید تغییر کرد یعنی مشرف به غروب شد، یاد خدا کن و اگر با مردمی هستی که تو را از ذکر باز می‌دارند، از آنان دور شو و مشغول دعا شو، در هنگام غروب بگو:

يَا مَنْ خَتَمَ النُّبُوَّةَ بِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، اخْتِمْ لِي فِي يَوْمِي هٰذَا بِخَيْرٍ، وَشَهْرِي بِخَيْرٍ، وَسَنَتِي بِخَيْرٍ، وَعُمْرِي بِخَيْرٍ

ای که نبوّت را به محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) پایان داد، این روز مرا به خیر پایان ده و ماه و سال و عمرم را به خیر تمام کن

و «تهلیل» (لا اله الاّ اللّه) و «استعاذه» (اعوذ باللّه من الشّیطان الرّجیم) روایت شده را که در دعاهاى «صبح و شب» خواهد آمد می‌خوانی، پس دست خود را بالاى سرت می‌گذاری و به صورت خود می‌کشی و محاسن را به دست گرفته و می‌گویی:

أَحَطْتُ عَلَىٰ نَفْسِي وَأَهْلِي وَمالِي وَوَلَدِي مِنْ غائِبٍ وَشاهِدٍ بِاللّٰهِ الَّذِي لَا إِلٰهَ إِلّا هُوَ عالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهادَةِ الرَّحْمٰنُ الرَّحِيمُ، الْحَيُّ الْقَيُّوْمُ، لاٰ تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَ لاٰ نَوْمٌ

حفاظت نمودم بر خود و خاندان و دارایی و فرزندم، به خدا که معبودی جز او نیست. دانای پنهان و پیدا، بخشنده و مهربان، زنده و پاینده، او را چُرت و خواب درنگیرد

مى‌خوانى تا «اَلْعَلِیُّ الْعَظِیمُ»

آداب نماز مغرب و نافله ی آن

سپس اقدام به خواندن نماز مغرب می‌کنی و تأخیر آن از اول وقت سزاوار نیست که در احادیث بسیاری به تأخیر نینداختن آن از اول وقت تأکید بسیار شده.

چون خواستی مشغول نماز شوی به همان آدابی که گذشت «اذان و اقامه» بگو و بین اذان و اقامه بخوان:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِإِقْبالِ لَيْلِكَ، وَ إِدْبارِ نَهارِكَ، وَحُضُورِ صَلَوَاتِكَ، وَأَصْواتِ دُعاتِكَ، وَتَسْبِيحِ مَلائِكَتِكَ، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَأَنْ تَتُوْبَ عَلَيَّ إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ

خدایا از تو می‌خواهم به رو آوردن شبت و رو برگرداندن روزت و حاضر شدن زمان نمازت و بانگ‌های خوانندگانت و تسبیح فرشتگانت که درود فرستی بر محمّد و خاندان محمّد و توبه‌ام را بپذیری، به راستی تو بسیار توبه‌پذیر و مهربانی

آنگاه نماز مغرب را با آداب و شرایط بجا می‌آوری و پس از پایان نماز «سه تکبیری» و «تسبیح حضرت زهرا» می‌گویی و می‌خوانی:

اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ النَّبِيِّ وَعَلَىٰ ذُرِّيَّتِهِ وَعَلَىٰ أَهْلِ بَيْتِهِ

خدایا بر محمّد پیامبر و بر فرزندان و اهل‌بیتش درود فرست

و هفت مرتبه بگو:

بِسْمِ اللّٰه الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است

وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ

و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ

سپس سه مرتبه می‌گویی:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي يَفْعَلُ مَا يَشاءُ وَلَا يَفْعَلُ مَا يَشاءُ غَيْرُهُ

خدا را ستایش که هرچه بخواهد انجام می‌دهد و غیر او هرچه بخواهد انجام نمی‌دهد

سپس می‌گویی:

سُبْحانَكَ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ اغْفِرْ لِي ذُ نُوبِي جَمِيعاً، فَإِنَّهُ لَايَغْفِرُ الذُّنُوبَ كُلَّها جَمِيعاً إِلّا أَنْتَ

منزّهی تو، معبودی جز تو نیست، همه گناهان مرا بیامرز که همه گناهان را نمی‌آمرزد مگر تو.

اگر دوست داشته باشی بیش از این تعقیب بخوانی، بهتر آن است که پس از نافله مغرب بخوانی. آنگاه برای خواندن نافله برمی‌خیزی که چهار رکعت است و سخن گفتن مابین نماز مغرب و نافله آن کراهت دارد. در رکعت اول سوره «کافرون» و در رکعت دوم سوره «توحید» و در دو رکعت دیگر هر سوره‌ای را که خواستی بخوان. البته شایسته است در رکعت سوم سوره «حدید» تا «عَلِیمٌ بِذٰاتِ الصُّدُورِ» و در رکعت چهارم آخر سوره «حشر» یعنی «لَوْ أَنْزَلْنٰا هٰذَا الْقُرْآنَ» تا پایان سوره را بخوانی؛ و اگر مانند سایر نوافل به «حمد» تنها هم اکتفا کنی جایز است و بلند خواندن قرائت در نافله مغرب و همچنین در سایر نوافل سزاوار است.

وقتی از نافله مغرب فارغ شدی از «تعقیبات مشترک» آنچه بخواهی بخوانی مانعی نیست، پس «سجده شکر» بجا می‌آوری به صورتی که پیش از این گذشت و کمتر چیزی که در سجده شکر لازم است این است که بگویی:

«شُکْراً شُکْراً شُکْراً»

سپاس سپاس سپاس

شیخ کلینی از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده هرگاه از نماز مغرب فارغ شدی، بر جبین خود دست بکش و سه مرتبه بگو:

بِسْمِ اللّٰهِ الَّذِی لَاإِلٰهَ إِلّا هُوَ عالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهادَةِ الرَّحْمَانُ الرَّحِیمُ، اللّٰهُمَّ أَذْهِبْ عَنِّی الْهَمَّ وَالْحَزَنَ

به نام خدائی که معبودی نیست جز او عالم غیب و شهود بخشاینده و مهربان خدایا از من دور کن غم و اندوه را

شایسته است «نماز غفیله» را که کیفیت آن در «مفاتیح» و غیر آن ذکر شده بخوانى.

آداب نماز عشا

زمانی که روشنایی پس از غروب آفتاب پنهان شد برای نماز عشا به همان آدابی که گذشت «اذان و اقامه» می‌گویی، آنگاه با رعایت «آداب و شرایط»، خواندن نماز واجب عشا را شروع کن و شایسته است قنوت و تعقیب آن را طول دهی، زیرا وقت وسعت دارد.

در تعقیب نماز عشا، «دعای مشترک بین صبح و شام» را بخوان، پس از آن «دعاهای مختصّ به شام» را که بسیار است قرائت کن، از جمله دعایی را که برای «طلب روزی» وارد شده است و این دعا در «مفاتیح» نقل‌شده و مستحب است هفت مرتبه سوره «قدر» را بخوانی. آنگاه بگویی:

اللّٰهُمَّ رَبَّ السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ وَمَا أَظَلَّتْ، وَرَبَّ الْأَرَضِينَ السَّبْعِ وَمَا أَقَلَّتْ، وَرَبَّ الشَّياطِينِ وَما أَضَلَّتْ، وَرَبَّ الرِّياحِ وَما ذَرَتْ

خدایا، ای پروردگار هفت آسمان و آنچه سایه افکندند و پروردگار هفت زمین و آنچه حمل کردند و پروردگار شیاطین و آنان که گمراه نمودند و پروردگار بادها و آنچه پراکنده کردند

اللّٰهُمَّ رَبَّ كُلِّ شَيْءٍ وَ إِلٰهَ كُلِّ شَيْءٍ وَمَلِيكَ كُلِّ شَيْءٍ، أَنْتَ اللّٰهُ الْمُقْتَدِرُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ، أَنْتَ اللّٰهُ الْأَوَّلُ فَلاٰ شَيْءَ قَبْلَكَ، وَأَنْتَ الْآخِرُ فَلا شَيْءَ بَعْدَكَ، وَأَنْتَ الظَّاهِرُ فَلاٰ شَيْءَ فَوْقَكَ، وَأَنْتَ الْباطِنُ فَلاٰ شَيْءَ دُونَكَ رَبَّ جَبْرَئِيلَ وَمِيكائِيلَ وَ إِسْرافِيلَ وَإِلٰهَ إِبْراهِيمَ وَإِسْماعِيلَ وَ إِسْحاقَ وَيَعْقُوبَ وَالْأَ سْباطِ

خدایا، ای پروردگار هر چیز و معبود هر چیز و پادشاه هر چیز، تویی خدای توانا بر هر چیز، تویی خدای اوّلی که چیزی پیش از تو نبود و پایانی که چیزی بعد از تو نیست و تویی آشکار که چیزی برتر از تو نیست و تویی پنهان‌ که چیزی مادون تو نیست ای پروردگار جبرییل و میکاییل و اسرافیل و معبود ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب

أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَأَنْ تَوَلَّانِي بِرَحْمَتِكَ وَلَا تُسَلِّطْ عَلَيَّ أَحَداً مِنْ خَلْقِكَ مِمَّنْ لَا طاقَةَ لِي بِهِ

از تو می‌خواهم بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و مرا با رحمتت سرپرستی کنی و احدی از آفریدگانت را که مرا یارای مقاومت با او نیست بر من چیره ننمایی

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَتَحَبَّبُ إِلَيْكَ فَحَبِّبْنِي، وَفِي النَّاسِ فَعَزِّزْنِي، وَمِنْ شَرِّ شَّياطِينِ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ فَسَلِّمْنِي يَا رَبَّ الْعالَمِينَ، وَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ

خدایا با تو دوستی می‌ورزم، پس دوستم بدار و در بین مردم عزیزم کن و از شر شیاطین جنّ و انس سالمم بدار، ای پروردگار جهانیان و بر محمّد و خاندانش درود فرست

پس به آنچه دوست داری دعا کن، آنگاه سجده شکر بجا آور و نماز «وتیره» را که دو رکعت نافله نشسته است به دنبال نماز عشا بخوان و مستحبّ است در این نماز صد آیه از قرآن خوانده شود و خوب است در رکعت اول پس از سوره «حمد» سوره «واقعه» و در رکعت دوم سوره «توحید» خوانده شود و پس از سلام هر دعایی را که خواستی قرائت کن.

آداب و دعاهای قبل از خواب

زمانی که خواستی بخوابی، شایسته است آماده‌ی مرگ شوی و در حال خوابیدن با طهارت باشی و از گناهان توبه کنی و دل خود را از همّ‌ و غم دنیا فارغ سازی و هنگام مرگ و تنها و بی‌کس خوابیدن در قبر را یاد آری، و وصیت خود را نوشته زیر بالین خود گذاری و در نیت برخاستن برای نماز شب باشی، زیرا افتخار مؤمن و زینت او در دنیا و آخرت خواندن نماز در پایان شب است.

در وقت خوابیدن، سوره‌ی «توحید» و سوره‌ی «تکاثر» و «آیت‌الکرسِی» می‌خوانی، آنگاه سه مرتبه می‌گویی:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي عَلا فَقَهَرَ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي بَطَنَ فَخَبَرَ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي مَلَكَ فَقَدَرَ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي يُحْيِي الْمَوْتَىٰ، وَيُمِيتُ الْأَحْياءَ، وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

خدا را ستایش که برتر شد و چیره گشت و خدا را ستایش که باطن شد و آگاه گشت و خدا را ستایش که مالک گشت و توانا شد و خدا را ستایش که مردگان را زنده می‌کند و زندگان را می‌میراند و او بر هر کاری تواناست

پس تسبیح حضرت زهرا را می‌گویی و بر طرف راست، به شکل مُرده که در قبر گذاشته می‌شود می‌خوابی، اما خوابیدن به‌صورت محتضر [یعنی کسی که مشرف به مرگ است]، شیخ ما ثقة الاسلام نوری در «دارالسلام» فرموده: آن را در هیچ خبر و اثری نیافتم، آری غزالی آن را ذکر کرده و شک نیست که رشد و هدایت در مخالفت با رأی اوست.

اگر خواستی برای نماز شب یا غیر آن، بیدار شوی ولی از چیره شدن خواب برخود می‌ترسی، آیه‌ی آخر سوره «کهف» را بخوان:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: هیچ‌کس در وقت خوابیدن، این آیه را نمی‌خواند مگر این‌که بیدار می‌شود در ساعتی که می‌خواهد بیدار شود.

hasnt translate

أَعُوذُ بِكَلِماتِ اللّٰه التَّامَّاتِ الَّتِي لَايُجاوِزُهُنَّ بَرٌّ وَلَا فاجِرٌ مِنْ شَرِّ مَا ذَرَأَ، وَمِنْ شَرِّ مَا بَرَأَ، وَمِنْ شَرِّ كُلِّ دَابَّةٍ هُوَ آخِذٌ بِناصِيَتِها، إِنَّ رَبِّي عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ

hasnt translate

دعای جلوگیری از جنب شدن و احتلام

اگر از جُنُب شدن می‌ترسی این دعا را بخوان:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْاحْتِلامِ، وَمِنْ سُوءِ الْأَحْلامِ، وَمِنْ أَنْ يَتَلاعَبَ بِيَ الشَّيْطانُ فِي الْيَقَظَةِ وَالْمَنامِ

خدایا از جُنُب‌شدن و از خوابهای پریشان و از این‌که شیطان در بیداری و خواب مرا بازی دهد، به تو پناه می‌آورم

hasnt translate

دعای حفظ از خراب شدن خانه و دزد

اگر از خراب شدن خانه و ماندن زیر آوار و محلّی که در آنجا می‌خوابی می‌ترسی این آیه را بخوان:

اگر از دزد می‌ترسی آخر سوره «اسراء» را بخوان که آغازش این آیه است:

آداب سرمه کشیدن

در وقت خواب هفت میل‌ سُرمه بکش، چهار میل در چشم راست و سه میل در چشم چپ و در وقت سرمه کشیدن این دعا رابخوان:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَأَنْ تَجْعَلَ النُّوْرَ فِي بَصَرِي، وَالْبَصِيرَةَ فِي دِينِي، وَالْيَقِينَ فِي قَلْبِي، وَالْإِخْلاصَ فِي عَمَلِي، وَالسَّلامَةَ فِي نَفْسِي، وَالسَّعَةَ فِي رِزْقِي، وَالشُّكْرَ لَكَ أَبَداً مَا أَبْقَيْتَنِي، إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

خدایا به حق محمّد و خاندان محمّد از تو می‌خواهم که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و قرار دهی روشنایی را در چشمم و بینش را در دینم و یقین را در قلبم و اخلاص را در عملم و سلامت را در نهادم و گستردگی را در روزی‌ام و سپاسگزاری در برابرت را همواره تا زنده‌ام داری، تو بر هر کاری توانایی.

شایسته است خواب بین الطلوعین [بین طلوع سپیده و طلوع آفتاب] و خواب پس از عصر را ترک کنی و هنگامی‌که خواستی بخوابی چراغ را خاموش کن و رو به جانب قبله بخواب و در بامی که اطرافش حفاظ نداشته باشد مخواب و خوابی که دیدی، برای هرکس مگو جز آن‌که عالم و خیرخواه و مهربان باشد.

فصل چهارم: فضیلت نماز شب

فضیلت نماز شب

درباره برخاستن به هنگام شب و بیان فضیلت آن، روایات بسیاری از اصحاب عصمت وارد شده؛ و نقل‌شده که نماز شب شرف مؤمن است و باعث سلامت بدن و جبران گناهان روز و برطرف کننده وحشت قبر است، نماز شب روی را سپید و بو را خوش کرده و جلب کننده‌ی روزی است.

ثروت و فرزندان زینت زندگی دنیا و هشت رکعت نماز در پایان شب با نماز وتر زینت آخرت است و حق‌تعالی گاهی این دو زینت را برای بعضی از مردم قرار می‌دهد و دروغ گفته است کسی که بگوید: من نماز شب می‌خوانم و روز در گرسنگی به سر می‌برم، زیرا نماز شب ضامن روزی روز است.

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: در وصیت رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) به امام علی آمده است: یا علی من تو را نسبت به خودت به چند خصلت وصیت می‌کنم، آن‌ها را نیکو بدار، پس از آن فرمود: خدایا او را یاری ده و پاره‌ای از آن خصلت‌ها را ذکر فرمود تا این‌که گفت:

وعَلَيْكَ بِصَلاةِ الليْلِ، وَعَلَيْكَ بِصَلاةِ الليْلِ، وَعَلَيْكَ بِصَلاةِ الليْلِ، وَعَلَيْكَ بِصَلاةِ الزَّوالِ، وَعَلَيْكَ بِصَلاةِ الزَّوالِ، وَعَلَيْكَ بِصَلاةِ الزَّوالِ

بر تو باد به نماز شب و بر تو باد به نماز شب و بر تو باد به نماز شب و بر تو باد به نماز اوّل ظهر و بر تو باد به نماز اوّل ظهر و بر تو باد به نماز اوّل ظهر

ظاهر این است که حضرت از نماز شب، سیزده رکعت را اراده کردند و از نماز ظهر هشت رکعت را که نافله ظهر است.

از اَنَس روایت شده: از پیامبر شنیدم که فرمود: دو رکعت نماز در دل شب، پیش من از دنیا و آنچه در آن است بهتر می‌باشد.

نیز روایت شده از حضرت زین العابدین(علیه‌السلام) پرسیدند: چه شده کسانی که به شب‌زنده‌داری برمی‌خیزند چهره‌شان از همه کس نیکوتر است؟ فرمود: به خاطر اینکه اینان، با خدا خلوت می‌کنند، حق‌تعالی از نور خویش به چهره ایشان می‌تاباند. به هر صورت روایات در این زمینه بسیار است و ترک برخاستن شب مکروه است.

شیخ به سند صحیح از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده بنده‌ای نیست مگر این‌که هر شب یک‌بار یا دو بار یا چند بار بیدار می‌شود، اگر برخاست که برخاست وگرنه شیطان پاهای خود را می‌گشاید و در گوش او بول [ادرار] می‌کند، آیا آن‌که برای نماز شب برنخاسته، صبح که برمی‌خیزد توجه نمی‌کند گران و مکدّر و سنگین و کسل است؟

شیخ برقی به سند معتبر از حضرت باقر(علیه‌السلام) روایت کرده برای شب شیطانی است که او را «رها» می‌گویند، هرگاه بنده‌ای از خواب بیدار شود و برخاستن برای نماز شب را قصد کند، آن شیطان به او می‌گوید: اکنون وقت برخاستن نیست، بار دیگر که بیدار شود و بخواهد برخیزد باز می‌گوید: وقت برخاستن نشده، یعنی زود است، پس پیوسته او را از برخاستن باز می‌دارد و او را حبس می‌کند تا سپیده طلوع کند، چون سپیده پدیدار شود در گوش او ادرار می‌کند و از او دست برمی‌دارد درحالی‌که به خود می‌بالد و از نخوت و ناز دُم خود را می‌جنباند!

ابن ابی جمهور از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) روایت کرده روزی به اصحاب خود فرمود:

هرگاه یکی از شما در شب بخوابد، شیطان در پس سر او سه گره می‌زند و در مکان هر گرهی می‌گوید: «عَلَیْکَ لَیْلٌ طَوِیلٌ فَارْقُدْ؛ شب تو طولانی است بخواب» هرگاه بیدار شود و یاد خدا کند، یک گره باز می‌شود و اگر وضو بگیرد گره دیگری باز می‌گردد و اگر نماز بخواند گره سوم گشوده می‌شود، پس با حال نشاط، پاکیزه نفس وارد صبح می‌گردد وگرنه آلوده نهاد و کسِل وارد صبح می‌شود. این روایت در کتاب‌های اهل سنّت نیز ذکر شده.

قطب راوندی از امیرمؤمنان(علیه‌السلام) روایت کرده در سه چیز با سه چیز طمع مکن: در بیداری شب با پرخوری، در نور چهره با خوابیدن در همه ساعات شب و در امان از دنیا با هم‌نشینی منحرفان عیّاش.

و همچنین قطب راوندی روایت کرده حضرت عیسی مادرش مریم را پس از مردنش صدا زد و گفت: ای مادر با من سخن بگو، آیا علاقه داری به دنیا بازگردی؟ گفت: آری برای این‌که به خاطر خدا، در شب بسیار سرد نماز بخوانم و در روز بسیار گرم روزه بگیرم، پسرم این راه بیمناک است.

کیفیت و طریقه خواندن نماز شب و پنج آیه از سوره آل عمران

به صورت آسان و مختصر، که‌ ان‌شاء‌اللّه تعالی همه کس بتواند بجا آورد این است که چون مومن از خواب برخاست، برای خدای متعال سجده کند و خوب است در این حال یا در حال برداشتن سر از سجده بگوید:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي أَحْيانِي بَعْدَما أَمَاتَنِي وَ إِلَيْهِ النُّشُورُ، الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي رَدَّ عَلَيَّ رُوحِي لِأَحْمَدَهُ وَأَعْبُدَهُ

خدا را ستایش که زنده‌ام کرد، پس از آن‌که مرا میراند و بازگشت همه پس از مرگ به سوی اوست، خدا را ستایش که روحم را بازگرداند تا او را ستایش نموده و بندگی کنم

چون برخاست و ایستاد بگوید:

اللّٰهُمَّ أَعِنِّي عَلَىٰ هَوْلِ الْمُطَّلَعِ، وَوَسِّعْ عَلَيَّ الْمَضْجَعَ، وَارْزُقْنِي خَيْرَ مَا بَعْدَ الْمَوْتِ

خدایا بر هراس آن جهان یاری‌ام ده و بر من قبر را وسعت بخش و خیر آنچه پس از مردن است نصیبم کن

چون صدای خروس را شنید بگوید:

سُبُّوْحٌ قُدُّوسٌ، رَبُّ الْمَلائِكَةِ وَالرُّوحِ، سَبَقَتْ رَحْمَتُكَ غَضَبَكَ، لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ، عَمِلْتُ سُوءاً وَظَلَمْتُ نَفْسِي فَاغْفِرْ لِي، إِنَّهُ لَا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلّا أَنْتَ، فَتُبْ عَلَيَّ إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ

بسیار منزّه و مقدّس است پروردگار فرشتگان و روح، رحمتت بر خشمت پیشی گرفته، معبودی جز تو نیست، بد کردم و به خود ستم نمودم پس مرا بیامرز، به درستی که گناهان را جز تو نیامرزد، توبه‌ام را بپذیر که تو بسیار توبه پذیر و مهربانی

چون به اطراف آسمان نگاه کند بخواند:

اللّٰهُمَّ إِنَّهُ لَايُوَارِي مِنْكَ لَيْلٌ ساجٍ، وَلَا سَمَاءٌ ذَاتُ أَبْرَاجٍ، وَلَا أَرْضٌ ذَاتُ مِهادٍ، وَلَا ظُلُماتٌ بَعْضُها فَوْقَ بَعْضٍ، وَلَا بَحْرٌ لُجِّيٌّ تُدْلِجُ بَيْنَ يَدَيِ الْمُدْلِجِ مِنْ خَلْقِكَ تُدْلِجُ الرَّحْمَةَ عَلَىٰ مَنْ تَشاءُ مِنْ خَلْقِكَ تَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْيُنِ وَما تُخْفِي الصُّدُورُ، غارَتِ النُّجُومُ، وَنامَتِ الْعُيُونُ، وَأَنْتَ الْحَيُّ الْقَيُّوْمُ، لَاتَأْخُذُكَ سِنَةٌ وَلَا نَوْمٌ، سُبْحانَ اللّٰهِ رَبِّ الْعالَمِينَ، وَ إِلٰهِ الْمُرْسَلِينَ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعالَمِينَ

خدایا تو را بازنمی‌دارد شب تار و نه آسمان دارای ستارگان و نه زمین گسترده و نه تاریکی‌هایی که بعضی از آن‌ها بر فراز بعضی دیگرند و نه دریای عمیق متراکم از آب از اینکه به شبروان در مسیر عبادت از لطف و مهرت عطا کنی و رحمت را به هر که از آفریدگانت بخواهی برسانی خیانت چشم‌ها و آنچه را سینه‌ها پنهان می‌کند می‌دانی، پنهان شدند ستارگان و دیده‌ها به خواب رفتند و تو زنده و پابرجایی، چرت و خواب تو را فرو نگیرد، منزّه است خدا، پروردگار جهانیان و معبود رسولان و خدا را ستایش پروردگار جهانیان

آنگاه پنج آیه سوره آل‌عمران را بخواند:

هرگاه خواست به جانب عبادت رو کند و او را نیازی به «تخلّی» [قضای حاجت] باشد آن را پیش اندازد و چون از بیت الخلا درآید به «مسواک» آغاز کند، پس از آن «وضوی کامل» بگیرد و خود را «خوشبو» سازد، آنگاه به نماز شب برخیزد که ابتدای وقت آن نیمه شب است و هرچه به طلوع صبح صادق نزدیک‌تر شود بهتر است و اگر صبح طلوع کند درحالی‌که چهار رکعت آن را خوانده، بقیه را با «حمد» تنها بخواند.

درهرصورت زمانی که برای نماز شب برخاست، هشت رکعت به قصد نماز شب شروع می‌کند و پس از هر دو رکعت سلام می‌دهد و خوب است در دو رکعت اول در هر رکعت پس از سوره «حمد» سی مرتبه سوره «توحید» بخواند تا از نماز فارغ شود درحالی‌که بین او و خدای عزّوجل گناهی نباشد.

یا آن‌که در رکعت اوّل آن سوره «توحید» و در رکعت دوم «قُلْ یٰا أَیُّهَا الْکٰافِرُونَ» بخواند و در شش رکعت دیگر «حمد» و هر سوره‌ای که خواستش باشد و در هر رکعتی «حمد» و «توحید» نیز کافی است و اکتفا به سوره «حمد» تنها هم جایز می‌باشد.

و چنان‌که قنوت در نمازهای واجب مستحبّ است در رکعت دوم از نمازهای نافله هم مستحبّ است و در قنوت سه مرتبه «سُبحانَ الله» گفتن کافی است؛ یا اینکه گفته شود:

اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لَنا وَارْحَمْنا وَعافِنا وَاعْفُ عَنَّا فِي الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِي

خدایا بیامرز ما را و به ما رحم کن و به ما تندرستی ده و در دنیا و آخرت از ما درگذر، به درستی که تو بر هر کاری توانایی

و یا این‌که بگوید:

رَبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَتَجاوَزْ عَمَّا تَعْلَمُ إِنَّكَ أَنْتَ الْأَعَزُّ الْأَكْرَمُ

پروردگارا، بیامرز و رحم کن و از آنچه می‌دانی درگذر، به درستی که تو عزیزتر و بزرگ‌تر و گرامی‌تری.

روایت شده: حضرت موسی بن جعفر هنگامی که در شب تاریک در محراب عبادت می‌ایستاد چنین می‌خواند: «اللّٰهُمَّ إِنَّکَ خَلَقْتَنِی سَوِیّاً» و این دعا «دعای پنجاهم صحیفه کامله» است.

چون از هشت رکعت نماز شب فارغ شود، «دو» رکعت نماز «شفع» و «یک» رکعت نماز «وتر» بجا آورد و در این سه رکعت پس از سوره «حمد» سوره «توحید» بخواند تا به منزله یک ختم قرآن باشد، زیرا سوره توحید ثلث قرآن است،

یا آن‌که در نماز شفع در رکعت اول سوره «حمد» و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النّٰاسِ» و در رکعت دوم سوره «حمد» و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ» را بخواند

و چون از نماز شفع فارغ گشت مستحبّ است بخواند: «إِلٰهِی تَعَرَّضَ لَکَ فِی هٰذَا اللَّیْلِ الْمُتَعَرِّضُونَ» و این دعایی است که در اعمال شب «نیمه شعبان» در کتاب مفاتیح‌الجنان ذکر شد.

پس از نماز شفع، برای خواندن یک رکعت نماز وتر برخیزد و در آن یک رکعت سوره «حمد» و سوره «توحید» بخواند، یا آنکه پس از «حمد» «سه» مرتبه سوره «توحید» و «یک» مرتبه سوره‌های «الفَلَق» و «النّاس» را قرائت کند، سپس برای قنوت دست بردارد و هر دعایی را که می‌خواهد بخواند.

شیخ طوسی فرموده: دعاهایی که در این قنوت خوانده می‌شود، آن‌قدر زیاد است که شمرده نمی‌شود، ولی مقید به این وقت نیست که خلافش جایز نباشد، انسان مستحبّ است در قنوت نماز وتر، برای ترس از خدا و بیم از عقاب پروردگار گریه یا تباکی [یعنی خود را به گـریه واداشتن یا اظهار گریه کردن] کند و برای برادران مؤمن دعا کند و ذکر چهل نفر مؤمن مستحب است، به درستی که دعا کننده برای چهل مؤمن دعایش ان شاء الله مستجاب می‌شود و نیز دعا کند به آنچه بخواهد.

شیخ صدوق در کتاب «مَن لا یحضره الفقیه» آورده: رسول خدا در قنوت نماز وتر می‌خواند:

اللّٰهُمَّ اهْدِنِي فِيمَنْ هَدَيْتَ، وَعَافِنِي فِيمَنْ عَافَيْتَ، وَتَوَلَّنِي فِيمَنْ تَوَلَّيْتَ، وَبارِكْ لِي فِيما أَعْطَيْتَ، وَقِنِي شَرَّ مَا قَضَيْتَ، فَإِنَّكَ تَقْضِي وَلَا يُقْضَىٰ عَلَيْكَ، سُبْحَانَكَ رَبَّ الْبَيْتِ، أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ، وَأُؤْمِنُ بِكَ وَأَتَوَكَّلُ عَلَيْكَ، وَ لَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِكَ يَا رَحِيمُ

خدایا هدایتم کن در زمره آنان‌که هدایت کردی و سلامتی‌ام ده در گروه آنان‌که سلامت دادی و سرپرستی‌ام فرما در جمع آنان که سرپرستی کردی و مرا در آنچه عطا کردی برکت ده و از زیان آنچه مقدّر نمودی نگاهم بدار، به درستی که تو حکم کنی و ضدّ تو حکم نشود، منزّهی تو، ای پروردگار کعبه از تو آمرزش می‌خواهم و به سوی تو باز می‌گردم و به تو ایمان می‌آورم و بر تو توکل می‌کنم و توان و نیرویی نیست جز به تو ای مهربان شایسته است،

هفتاد مرتبه بگوید:

أَسْتَغْفِرُ اللّٰه رَبِّي وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ

از خدا طلب آمرزش می‌جویم و به سوی او باز می‌گردم

و سزاوار است دست چپ را به دعا برداشته و استغفار را با دست راست شماره کند.

روایت شده رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در نماز وتر هفتاد مرتبه استغفار می‌کرد و هفت مرتبه می‌گفت:

هٰذَا مَقَامُ الْعَائِذِ بِكَ مِنَ النَّارِ

این است مقام پناه‌برنده به تو از آتش

و همچنین روایت شده حضرت سجاد به هنگام سحر، در نماز «وتر» سیصد مرتبه می‌گفت:

الْعَفْوَ الْعَفْوَ

پروردگارا مرا بیامرز

و سپس بگوید:

رَبِّ اغْفِرْ لِي وَارْحَمْنِي وَتُبْ عَلَيَّ إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ

خدایا مرا بیامرز و به من رحم کن و توبه‌ام را بپذیر، به درستی که تو، بسیار توبه‌پذیر و آمرزنده و مهربانی

شایسته است قنوت را طولانی کند و زمانی که از قنوت فارغ می‌شود، به رکوع رود و چون سر از رکوع بردارد این دعا را که شیخ طوسی در کتاب «تهذیب» از حضرت موسی بن جعفر روایت کرده بخواند:

هٰذَا مَقَامُ مَنْ حَسَناتُهُ نِعْمَةٌ مِنْكَ، وَشُكْرُهُ ضَعِيفٌ، وَذَنْبُهُ عَظِيمٌ، وَلَيْسَ لِذٰلِكَ إِلّا رِفْقُكَ وَرَحْمَتُكَ،

این جایگاه کسی است که حسناتش نعمتی از تو، شکرش ناکافی و گناهش بس بزرگ است و برای آن جز نرمی و رحمتت چیزی نیست،

به درستی که تو در کتاب نازل شده بر پیامبر مرسلت (درود خدا بر او و خاندانش) فرمودی:

طَالَ هُجُوعِي وَقَلَّ قِيامِي وَهٰذَا السَّحَرُ وَأَنَا أَسْتَغْفِرُكَ لِذُنُوبِي اسْتِغْفارَ مَنْ لَايَجِدُ لِنَفْسِهِ ضَرَّاً وَلَا نَفْعَاً وَلَا مَوْتاً وَلَا حَياةً وَلَا نُشُوراً

ولی خواب من طولانی بود و بیداری شبم کم بود و این است سحر و من از تو برای گناهانم آمرزش می‌خواهم، آمرزش خواهی کسی که برای خود نمی‌یابد زیانی و نه سودی و نه مرگی و نه حیاتی و نه برانگیختنی

آنگاه به سجده رود و نماز را تمام کند و پس از سلام «تسبیح حضرت زهرا» (سلام‌الله‌علیها) را بگوید و بخواند:

اَلْحَمْدُ لِرَبِّ الصَّباحِ، اَلْحَمْدُ لِفالِقِ الاْصْباحِ

ستایش ویژۀ پروردگار بامداد است، ستایش ویژۀ شکافندۀ سپیده است

سپس بگوید:

سُبْحانَ رَبِّىَ الْمَلِكِ الْقُدُّوسِ، الْعَزيزِ الْحَكيمِ

منزّه است پروردگارم، آن فرمانروای بس مقدّس و عزیز و حکیم

و سه مرتبه بگوید:

يا حَىُّ يا قَيُّومُ، يا بَرُّ يا رَحيمُ، يا غَنِىُّ يا كَريمُ، اُرْزُقْنى مِنَ التِّجارَةِ اَعْظَمَها فَضْلاً وَ اَوْسَعَها رِزْقاً، وَ خَيْرَها لى عاقِبَةً، فَاِنَّهُ لا خَيْرَ فيما لا عاقِبَةَ لَهُ

ای زنده، ای پاینده، ای نیکوکار، ای مهربان، ای توانگر، ای کریم، مرا از تجارت نصیب ده در فزونی کلان‌ترینش را، در روزی فراخ‌ترینش را و در عاقبت بهترینش را، زیرا در آنچه عاقبتی برایش نیست، خیری هم نیست

و سزاوار است پس‌ از این، دعای حزین را بخواند: «اُناجیكَ یا مَوجودُ فی کُلِّ مکانٍ ...»

آنگاه به سجده رود، و پنج مرتبه بگوید:

سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِكَةِ وَالرُّوحِ

پاک و منزه است خداوند و پروردگار فرشتگان و روح القدس

سپس بنشیند و «آیت‌الکرسی» بخواند، باز به سجده رود و «سبوح قدوس» را پنج مرتبه بخواند

نافله نماز صبح

آنگاه برای نافله صبح برخیزد که دو رکعت است: در رکعت اول پس از سوره «حمد» سوره «قُلْ یٰا أَیُّهَا الْکٰافِرُونَ» و در رکعت دوم پس از سوره «حمد» سوره «توحید» را بخواند و چون سلام داد، به طرف قبله به صورت مرده در قبر به پهلوی راست بخوابد، و گونه راستش را بر روی دست راست بگذارد و بگوید:

اِسْتَمْسَكْتُ بِعُرْوَةِ اللّهِ الْوُثْقىَ، الَّتى لاَانْفِصامَ لَها، وَاعْتَصَمْتُ بِحَبْلِ اللّهِ الْمَتينِ،

چنگ زدم به دستاویز محکم‌تر خدا که برایش گسستنی نیست و تمسّک جستم به رشته استوار خدا

وَ اَعُوذُ بِاللّهِ مِنْ شَرِّ فَسَقَةِ الْعَرَبِ وَالْعَجَمِ، وَ اَعُوذُ بِاللّهِ مِنْ شَرِّ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَالاْنْسِ

و پناه می‌برم به خدا، از شرّ تبهکاران عرب و عجم و پناه می‌برم به خدا از شرّ بدکاران جنّ و انس منزّه است پروردگار بامداد، شکافنده سپیده

آنگاه سه مرتبه بگوید:

سُبْحانَ رَبِّ الصَّباحِ فالِقِ الاْصْباحِ

منزّه است پروردگار بامداد، شکافنده سپیده

و «پنج آیه آل عمران» را که در سطور قبل ذکر شد بخواند، سپس برخیزد و بنشیند و «تسبیح حضرت زهرا» (علیها السلام) را بگوید.

در کتاب «من لا یحضره الفقیه» فرموده: روایت شده: هرکه بین دو رکعت نافله صبح و نماز صبح، صد مرتبه بر محمّد و آل محمّد صلوات فرستد، حق‌تعالى چهره او را از حرارت آتش حفظ کند، و کسى که صد مرتبه بگوید: «سُبْحَانَ رَبِّیَ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ، أَسْتَغْفِرُ اللّهَ رَبِّی وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ؛ منزه است پروردگار بزرگ من و به ستایش او را سزاست، از خدا، پروردگار خود، آمرزش می‌طلبم و به سوی او باز می‌گردم» حق‌تعالى خانه‌ای در بهشت براى او بنا کند، و کسى که بیست ویک مرتبه «قل هو اللّه احد» بخواند، خداى تعالى در بهشت خانه اى براى او بنا کند، و اگر آن را چهل مرتبه بخواند، حق‌تعالی او را بیامرزد.

و شایسته است پس از فراغت از نماز شب، «دعاى سى و دوم صحیفه کامله»: «اللّهمّ یا ذا الملک المتأبدّ» خوانده شود، آنگاه «سجده شکر» بجا آورد، و سزاوار است براى برادران مؤمن خود دعا کند، و دعاى «اللّهمّ ربّ الفجر» را که در ادعیه سجده شکر گذشت بخواند.

از برادران دینى امید واثق دارم که براى این گنه‌کار روسیاه هم دعا کنند که به دعاى بسیار نیازمندم و اللّه الموفّق

فصل پنجم: ادعیه صباح و مساء

ادعیه وقت طلوع و غروب آفتاب

در ذکر بعضی اذکار و دعاها که باید هنگام بامداد و شامگاه خواند: آگاه باش اَیدَک اللهُ که تشویق و ترغیب بسیاری بر محافظت این دو وقت در آیات و اخبار آمده، بر این اساس برای این دو وقت دعاها و اذکار بسیاری از رسول خدا و ائمه اطهار(صلوات الله علیهم) وارد شده که ما در این رساله به ذکر مختصری از آن‌ها تبّرک می‌جوییم.

اوّل:

ابن‌بابویه به سند معتبر، از حضرت امیرمؤمنان روایت کرده: هرکه پیش از طلوع آفتاب هر یک از سوره‌های: «توحید» و «قدر» و «آیت‌الکرسی» را «یازده مرتبه» بخواند، خدا دارایی او را از آنچه می‌ترسد باز می‌دارد؛ و نیز فرمود: هرکه «قُل هُوَ اللهُ» و «قدر» را پیش از طلوع آفتاب بخواند در آن روز گناهی به او نرسد، هرچند شیطان بر این امر سخت بکوشد.

دوم:

کلینی و ابن‌بابویه و شیخ طوسی و دیگران، به سندهای معتبر از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده‌اند: بر هر مسلمان فرض است که «ده مرتبه» پیش از طلوع آفتاب و «ده مرتبه» پیش از غروب خورشید این دعا را بخواند:

لا اِلهَ اِلا اللّهُ وَحْدَهُ، لاشَريكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ، يُحْيى وَ يُميتُ، وَ هُوَ حَيٌّ لايَمُوتُ، بِيَدِهِ الْخَيْرُ، وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَىْءٍ قَديرٌ

معبودی جز خدا نیست، شریکی برایش نمی‌باشد، فرمانروایی و ستایش ویژۀ اوست، زنده می‌کند و می‌میراند و او زنده‌ای است که هرگز نمی‌میرد، خیر فقط به دست اوست و او بر هر کاری تواناست

در بعضی از روایات آمده است: «یحیی و یمیت و یمیت و یحیی؛ زنده می سازد و می میراند و می میراند و زندگی می بخشد» و در چند روایت

نیامده ولی در بعضی روایات آمده و ظاهراً همه خوب است و اگر همه صورت‌ها را بگوید بهتر است و در بعضی از روایات وارد شده اگر ترک شود لازم است قضا کنید و در بعضی روایات آمده این جبران گناهان او در آن روز است.

سوم:

ابن‌بابویه و دیگران به سندهای بسیار معتبر از حضرت زین‌العابدین و حضرت صادق(علیهما‌السلام) روایت کرده‌اند: هرکه در شام صد مرتبه «الله أکبر» بگوید، مانند این است که صد بنده را آزاد کرده باشد.

و به سند صحیح دیگر از حضرت باقر(علیه‌السلام) روایت شده هرکه پیش از طلوع آفتاب صد مرتبه و قبل از غروب آن صد مرتبه «الله أکبر» بگوید خدای کریم برای او همانند پاداش کسی‌که صد بنده را آزاده کرده باشد می‌نویسد و هرکه ده بار «سبحان الله و بحمده» بگوید، خدا ده حسنه برای او می‌نویسد و هرکه بیشتر بگوید برای او بیشتر نوشته می‌شود.

چهارم:

ابن‌بابویه به سند معتبر از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: غرفه‌ای چند در بهشت است که ظاهر آن‌ها از درون و درون آن‌ها از بیرون نمایان است و از امّت من کسی در آن‌ها ساکن می‌شود که سخن نیک گوید و به مردم طعام بخوراند و به هر که رسد سلام کند و در شب هنگامی که مردم در خوابند نماز بجا آورد، آنگاه فرمود:کلام نیک آن است که در صبح و شام ده بار بگوید:«سبحان الله و الحمدلله و لا إله إلّا الله و الله‌ أکبر؛ منزه است خدا و ستایش مخصوص خداست و معبودی جز خدا نیست و خدا بزرگ‌تر است».

نیز در کتاب «محاسن» برقی به سند صحیح از حضرت‌ باقر(علیه‌السلام) روایت‌ شده:

حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) به مردی رسید که باغی را برای خود احداث می‌کرد، حضرت ایستاد و فرمود: می‌خواهی تو را بر باغی راهنمایی کنم که اصلش از این باغ ثابت‌تر و میوه‌اش زودرس‌تر و نیکوتر و پایدارتر باشد؟ گفت: آری یا رسول‌الله، فرمود:

در صبح و شام بگو:«سبحان الله و الحمدلله و لا إله إلّا الله و الله أکبر؛ منزه است خدا و ستایش مخصوص خداست و معبودی جز خدا نیست و خدا بزرگ‌تر است» که به عدد هر تسبیحی برایت در بهشت درخت‌ها از انواع میوه‌ها غرس می‌کنند و این‌هاست «باقیات صالحات» که خدا در قرآن فرموده: «نیکوتر و پایدارترند از دارایی دنیا».

پنجم:

ابن‌بابویه به سند معتبر از حضرت امیرمؤمنان روایت کرده هرکه نزدیک به شام یا پس از شام «سه مرتبه» این آیه را بخواند، در آن شب خیری از او فوت نمی‌شود و جمیع شرور از او دور می‌شود و همچنین است هرگاه هنگام صبح بگوید:

ششم:

برقی در کتاب «محاسن» به سند موثّق از حضرت رضا(علیه‌السلام) روایت کرده هرکه در صبح و در شام «سه مرتبه» بگوید:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ

به نام خداوند بخشنده مهربان؛

لَاحَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ

هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ

نترسد از شیطان و نه از پادشاه و نه از خوره و نه از پیسی و حضرت فرمود: من صد مرتبه می‌گویم و در «تعقیب نماز صبح و شام» هفت مرتبه روایت شده، چنان‌که قبلاً گذشت.

هفتم:

به سند معتبر از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: مردی از انصار چند روزی خدمت رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نرسید، حضرت از او پرسید: به چه علت در این چند روز از ما غایب بودی؟

گفت: به سبب تنگدستی و طول بیماری، حضرت فرمود: می‌خواهی به تو دعایی را تعلیم کنم که چون بخوانی تنگدستی و بیماری از تو برطرف شود؟ گفت: آری یا رسول‌الله. فرمود: صبح و شام این دعا را بخوان:

لَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ، تَوَكَّلْتُ عَلَى الْحَيِّ الَّذِي لَايَمُوتُ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَداً وَلَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ وَلِيٌّ مِنَ الذُّلِّ وَكَبِّرْهُ تَكْبِيراً

هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى [بلندمرتبه بزرگ]، توکل کردم بر زنده‌ای که هرگز نمی‌میرد و خدا را ستایش که فرزندی نگرفته و برای او شریکی در فرمانروایی نیست و برایش سرپرستی از خواری نبود و بزرگش شمار بزرگ‌شمردنی شایسته

هشتم:

در بسیاری از روایات معتبر از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: پیش ازطلوع وغروب آفتاب «ده مرتبه» بگو:

أَعُوذُ بِاللّٰهِ السَّمِيعِ الْعَلِيمِ مِنْ هَمَزَاتِ الشَّيَاطِينِ وَأَعُوذُ بِاللّٰهِ أَنْ يَحْضُرُونِ إِنَّ اللّٰهَ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ

پناه می‌برم به خدای شنوای دانا، از وسوسه‌های شیاطین و پناه می‌برم به خدا از این‌که نزد من حاضر شوند، به درستی که خدا شنوا و داناست

و در پاره‌ای از روایات چنین آمده

وَ أَعُوذُ بِکَ رَبِّ أنْ یَحْضُرُون

و پناه می‌برم به تو ای پروردگار من، از این که شیاطین گرد من آیند

و در بعضى از روایات

أسْتَعِیذُ بِاللّٰهِ السَّمِیعِ الْعَلِیمِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ وَ أَعُوذُ بِاللّٰهِ أنْ یَحْضُرُونِ

پناه می‌برم به خدای شنوای دانا از شیطان رانده شده از درگاه حق و پناه می‌برم به خدا از این که گرد من آیند

تا آخر دعا.

نهم:

در کتاب «فلاح السائل» از امام صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: شما را چه چیزی مانع است از این که در هر صبح و شام این دعا را «سه مرتبه» بخوانید:

اللّٰهُمَّ مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَالْأَبْصَارِ، ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَىٰ دِينِكَ، وَلَا تُزِغْ قَلْبِي بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنِي،

خدایا ای زیرو روکننده دل‌ها و دیده‌ها، دلم را بر دینت ثابت بدار و دلم را پس از اینکه هدایت نمودی منحرف مساز

وَهَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنْتَ الْوَهَّابُ، وَأَجِرْنِي مِنَ النَّارِ بِرَحْمَتِكَ اللّٰهُمَّ امْدُدْ لِي فِي عُمْرِي،

و از نزد خود رحمتی به من ببخش، به درستی که تو بسیار بخشنده‌ای و از آتش پناهم ده به رحمتت خدایا عمرم را طولانی گردان

وَأَوْسِعْ عَلَيَّ فِي رِزْقِي، وَانْشُرْ عَلَيَّ مِنْ رَحْمَتِكَ، وَ إِنْ كُنْتُ عِنْدَكَ فِي أُمِّ الْكِتابِ شَقِيّاً فَاجْعَلْنِي سَعِيداً،

و روزی‌ام را به من وسعت ده و بر من بگستران از رحمتت و اگر در امّ الکتاب [لوح محفوظ] نزد تو بدبختم مرا خوشبخت فرما

فَإِنَّكَ تَمْحُو مَا تَشاءُ وَتُثْبِتُ وَعِنْدَكَ أُمُّ الْكِتابِ

زیرا که تو محو می‌کنی هرچه را بخواهی و هرچه را بخواهی پابرجایش می‌نمایی و امّ الکتاب نزد توست

دهم:

شیخ طوسی و سید بن طاووس از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) روایت کرده‌اند: هرکه صبح و شام یک مرتبه بگوید:

سُبْحانَ اللّٰه وَ بِحَمْدِهِ سُبْحانَ اللّٰه الْعَظِیمِ

منزه است خدا و به ستایش خیزم منزه است خدای بزرگ

حق‌تعالی فرشته‌ای را با بیلی از نقره به سوی بهشت روانه می‌کند تا برای او در زمین بهشت که از مشک ناب است درختانی بکارد و دیواری دور آن قرار دهد و دری بر آن نصب کند و بر آن در بنویسد: این بوستان فلان فرزند فلان است.

و سید به روایت معتبر دیگری از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل کرده هرکه این تسبیح را در غیر مقام تعجب بگوید [عده‌ای در برخورد به پیش‌آمدها و حوادث، از باب تعجب فریاد می‌زنند: سبحان الله که از ظاهر روایت استفاده می‌شود ثوابی که ذکر شده برای این‌گونه تسبیح گفتن نیست] حق‌تعالی هزار گناه او را محو می‌کند و هزار حسنه برایش ثبت می‌نماید و هزار شفاعت برای وی می‌نویسد و هزار درجه برای او بلند گرداند و برای او از این کلمه مرغ سپیدی بیافریند که تا روز قیامت مشغول به این تسبیح باشد و ثوابش برای او نوشته شود.

یازدهم:

قطب راوندی از حضرت امیر مؤمنان روایت کرده حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرموده: هرکه صبح کند و چهار نعمت خدا را یاد نکند، می‌ترسم نعمت خدا از دست او برود:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي عَرَّفَنِي نَفْسَهُ وَلَمْ يَتْرُكْنِي عَمْيانَ الْقَلْبِ، الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي جَعَلَنِي مِنْ أُمَّةِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، ا

خدا را ستایش که خودش را به من شناساند و مرا کوردل رها نکرد، خدا را ستایش که مرا از امّت محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) قرار داد،

لْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي جَعَلَ رِزْقِي فِي يَدَيْهِ وَلَمْ يَجْعَلْ رِزْقِي فِي أَيْدِي النَّاسِ،

خدا را ستایش که روزی مرا در دست لطف خودش قرار داد و در دست مردم نگذاشت،

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي سَتَرَ ذُنُوبِي وَعُيُوبِي وَلَمْ يَفْضَحْنِي بَيْنَ الْخَلائِقِ

خدا را ستایش که گناهان و عیوبم را پوشاند و مرا در میان مردم رسوا نساخت

دوازدهم:

در کتاب «بلد الاَمین» از سلمان فارسی روایت کرده هر بنده‌ای که صبح کند «سه مرتبه» بگوید:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعالَمِينَ، الْحَمْدُ لِلّٰهِ حَمْداً كَثِيراً طَيِّباً مُبارَكاً فِيهِ

خدا را ستایش پروردگار جهانیان، خدا را ستایش ستایشی بسیار پاکیزه‌ی مبارک

حق‌تعالی هفتاد نوع بلا را از او برگیرد که کمترین آن‌ها اندوه باشد.

سیزدهم:

شیخ کلینی به سند معتبر ازحضرت باقر(علیه‌السلام) روایت کرده چون صبح کنی بگو:

أَصْبَحْتُ بِاللّٰهِ مُؤْمِناً عَلَىٰ دِينِ مُحَمَّدٍ وَسُنَّتِهِ، وَدِينِ عَلِيٍّ وَسُنَّتِهِ، وَدِينِ الْأَوْصِياءِ وَسُنَّتِهِمْ،

صبح کردم به یاری خدا، مؤمن بر دین محمد و روش او، دین علی و روش او، دین اوصیاء و روش آنان،

آمَنْتُ بِسِرِّهِمْ وَعَلانِيَتِهِمْ، وَشاهِدِهِمْ وَغائِبِهِمْ، وَ أَعُوذُ بِاللّٰهِ مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْهُ رَسُولُ اللّٰهُ صَلَّى اللّٰه عَلَيْهِ وَآلِهِ وَعَلِيٌّ عَلَيْهِ السَّلامُ

ایمان آوردم به پنهان و پیدایشان و حاضر و غایبشان و پناه می‌برم به خدا از آنچه پناه برد از آن رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش) و علی (درود خدا بر او)

وَالْأَوْصِياءُ عَلَيْهِمُ السَّلامُ وَأَرْغَبُ إِلَى اللّٰهِ فِيمَا رَغِبُوا إِلَيْهِ وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ

و جانشینان ایشان و رغبت به خدا می‌کنم در آنچه آنان به سوی او رغبت نمودند و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى [بلندمرتبه بزرگ]

چهاردهم:

شیخ کلینی به سند معتبر از امام باقر(علیه‌السلام) برای خواندن این دعا بعد از صبح پیش از طلوع آفتاب، فضیلت بسیاری نقل کرده:

اللّٰهُ أَكْبَرُ اللّٰهُ أَكْبَرُ كَبِيراً، وَسُبْحانَ اللّٰه بُكْرَةً وَأَصِيلاً، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعالَمِينَ كَثِيراً لَاشَرِيكَ لَهُ، وَصَلَّى اللّٰهُ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ

خدا بزرگ‌تر است، خدا بزرگ‌تر است، در کمال بزرگی و منزّه است خدا، در بامداد و پسین و خدا را بسیار ستایش پروردگار جهانیان، شریکی برای او نیست و درود خدا بر محمّد و خاندانش

پانزدهم:

در کتاب «بلد الاَمین» از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: هرکه در صبح این دعا را «سه مرتبه» بخواند تا شام بلایی به او نرسد و اگر در شام بخواند تا صبح بلایی او را در نگیرد:

بِسْمِ اللّٰه الَّذِي لَايَضُرُّ مَعَ اسْمِهِ شَيْءٌ فِي الْأَرْضِ وَلَا فِي السَّماءِ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ

به نام خدایی که با نام او چیزی زیان نرساند در زمین و نه در آسمان و او شنوا و داناست

شانزدهم:

کلینى و ابن‌بابویه و دیگران به سندهاى موثّق و معتبر از حضرت باقر(علیه السّلام) روایت کرده اند: حق‌تعالی حضرت نوح را بنده بسیار شاکر نامید، براى این‌که هر صبح و شام این دعا را می‌خواند:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أُشْهِدُكَ أَنَّهُ مَا أَمْسىٰ وَأَصْبَحَ بِي مِنْ نِعْمَةٍ أَوْ عافِيَةٍ فِي دِينٍ أَوْ دُنْيا فَمِنْكَ وَحْدَكَ لَاشَرِيكَ لَكَ،

خدایا تو را گواه می‌گیرم که آنچه در شامگاه و بامداد، نعمت یا سلامت در دین یا در دنیا به من رسید از سوی توست، یگانه‌ای، برایت شریکی نیست،

لَكَ الْحَمْدُ وَلَكَ الشُّكْرُ بِها عَلَيَّ حَتَّىٰ تَرْضىٰ إِلٰهَنَا

تو را ستایش و تو را سپاس بر آن نعمت‌ها بر من تا خشنود شوی معبودا

و در بعضى روایات آمده است «ده مرتبه» می‌خواند:

اللّٰهُمَّ إِنَّهُ مَا أَصْبَحَ بِي مِنْ نِعْمَةٍ أَوْ عافِيَةٍ فِي دِينٍ أَوْ دُنْيا فَمِنْكَ وَحْدَكَ لَاشَرِيكَ لَكَ، لَكَ الْحَمْدُ وَلَكَ الشُّكْرُ بِها عَلَيَّ حَتَّىٰ تَرْضَىٰ وَبَعْدَ الرِّضا

خدایا آنچه در صبح از نعمت یا سلامت در دین یا دنیا به من رسید از سوی تو است، یگانه‌ای، برایت شریکی نیست، به آن نعمت‌ها بر من تو را ستایش و تو را سپاس تا خشنود شوی و فوق خشنودی

و هر دو بیان خوب است

دعا برای ایمنی از شر درندگان، گزندگان، شیطان، غولان و دزدان

هفدهم:

دعا برای ایمنی از شر درندگان، گزندگان، شیطان، غولان و دزدانکلینی و برقی به سندهای معتبر از حضرت صادق و کاظم(علیهماالسلام) روایت کرده‌اند: چون نزدیک غروب آفتاب شود، این دعا را بخوان تا از شرّ هر درنده و گزنده و شرّ شیطان لعین و فرزندانش و شرّ هر صاحب زهری و دزدان و دیوانگی ایمن گردی

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَداً، وَلَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي يَصِفُ وَلَا یُوصَفُ، وَيَعْلَمُ وَلَا يُعْلَمُ،

خدا را ستایش که فرزندی نگرفته و در فرمانروایی شریکی برای او نیست و خدا را ستایش که وصف می‌کند و وصف نمی‌شود و می‌داند و دانسته نمی‌شود،

يَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْيُنِ وَما تُخْفِي الصُّدُورُ أَعُوذُ بِوَجْهِ اللّٰهِ الْكَرِيمِ وَبِاسْمِ اللّٰهِ الْعَظِيمِ مِنْ شَرِّ مَا ذَرَأَ وَبَرَأَ،

خیانت چشم‌ها و آنچه را سینه‌ها پنهان می‌کنند می‌داند پناه می‌برم به ذات خدای کریم و به نام خدای بزرگ، از شرّ آنچه آفرید و پدید آورد

وَمِنْ شَرِّ مَا تَحْتَ الثَّرَىٰ، وَمِنْ شَرِّ مَا ظَهَرَ وَما بَطَنَ، وَمِنْ شَرِّ مَا كانَ فِي اللَّيْلِ وَالنَّهارِ وَمِنْ شَرِّ أَبِي قِتْرَةَ وَما وَلَدَ،

و از شرّ آنچه در زمین است و از شرّ آنچه پیدا و پنهان است و از شرّ آنچه در شب و روز است و از شرّ ابلیس و آنچه زاد و از شرّ بیماری پایدار

وَمِنْ شَرِّ الرَّسِيسِ، وَمِنْ شَرِّ مَا وَصَفْتُ وَما لَمْ أَصِفْ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعالَمِينَ

و از شرّ آنچه وصف کردم و وصف نکردم و خدا را ستایش پروردگار جهانیان

هجدهم:

کلینی به سند معتبر از حضرت باقر(علیه‌السلام) روایت کرده: هرکه در صبح این دعا را بخواند، در آن روز چیزی به او گزندی نزند ان شاء الله تعالی:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَصْبَحْتُ فِي ذَمَّتِكَ وَجِوَارِكَ، اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْتَوْدِعُكَ دِينِي وَنَفْسِي وَدُنْيايَ وَآخِرَتِي وَأَهْلِي وَمالِي،

خدایا صبح کردم در حفظ و پناه تو، خدایا به تو می‌سپارم دین و خودم و دنیا و آخرت و خاندان و دارایی‌ام را

وَأَعُوذُ بِكَ يَا عَظِيمُ مِنْ شَرِّ خَلْقِكَ جَمِيعاً، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ ما يُبْلِسُ بِهِ إِبْلِيسُ وَجُنُودُهُ

و به تو پناه می‌آورم ای بزرگ، از شرّ همه آفریدگانت و به تو پناه می‌آورم از شرّ آنچه ابلیس و لشگریانش به وسیله آن سبب ناامیدی از رحمت خدا می‌گردند

نوزدهم:

و نیز کلینی به سندی در حدّ سند صحیح روایت کرده مردی به محضر حضرت صادق(علیه‌السلام) عرضه داشت: به من دعایی بیاموز که هر صبح و شب بخوانم، حضرت فرمود: این دعاها را بخوان:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي يَفْعَلُ مَا يَشاءُ وَلَا يَفْعَلُ مَا يَشاءُ غَيْرُهُ، الْحَمْدُ لِلّٰهِ كَمَا يُحِبُّ اللّٰهُ أَنْ يُحْمَدَ، الْحَمْدُ لِلّٰهِ كَمَا هُوَ أَهْلُهُ .

خدا را ستایش که هرچه بخواهد انجام دهد و هرچه غیر او بخواهد انجام ندهد، خدا را ستایش آن‌گونه که خدا دوست دارد ستوده شود، خدا را ستایش چنانچه او شایسته آن است،

اللّٰهُمَّ أَدْخِلْنِي فِي كُلِّ خَيْرٍ أَدْخَلْتَ فِيهِ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّدٍ، وَأَخْرِجْنِي مِنْ كُلِّ سُوءٍ أَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّٰهُ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ

خدایا مرا وارد کن در هر خیری که در آن وارد کردی محمّد و خاندان محمّد را و خارج کن از هر شرّی که محمّد و خاندان محمّد را خارج نمودی، درود خدا بر محمّد و خاندان محمّد

بیستم:

در کتاب «بلد الاَمین» از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) روایت کرده: هرکه این دعا را هنگام صبح «هفت مرتبه» بخواند در آن روز از بلاها محفوظ بماند:

ذکر صلواتی که فضیلت بسیاری برای آن نقل شده

بیست ویکم:

صلواتی که فضیلت بسیاری برای آن نقل شده در بعضی از کتب معتبر روایت شده هرکه در بامداد «سه مرتبه» و در پایان روز «سه مرتبه» این صلوات را بخواند گناهانش آمرزیده می‌شود و شادی او دوام می‌یابد و دعایش به اجابت می‌رسد و روزی‌اش گسترده می‌شود و بر دشمنش یاری می‌گردد و در بهشت از هم‌نشینان محمّد(صلی‌الله‌علیه‌وآله) باشد:

می‌شود و بر دشمنش یاری می‌گردد و در بهشت از هم‌نشینان محمّد(صلی‌الله‌علیه‌وآله) باشد:

اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فِي الْأَوَّلِينَ، وَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فِي الْآخِرِينَ،

خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست در پیشینیان و بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست در آیندگان

وَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فِي الْمَلاَ الْأَعْلَىٰ، وَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فِي الْمُرْسَلِينَ

و بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست در انجمن برتر و بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست در فرستادگان.

اللّٰهُمَّ أَعْطِ مُحَمَّداً الْوَسِيلَةَ وَالشَّرَفَ وَالْفَضِيلَةَ وَالدَّرَجَةَ الْكَبِيرَةَ اللّٰهُمَّ إِنِّي آمَنْتُ بِمُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَلَمْ أَرَهُ،

خدایا وسیله و شرف و فضیلت و درجه بزرگ را به محمّد عطا کن. خدایا به محمّد و خاندانش ایمان آوردم درحالی‌که او را ندیدم،

فَلا تَحْرِمْنِي يَوْمَ الْقِيامَةِ رُؤْيَتَهُ وَارْزُقْنِي صُحْبَتَهُ، وَتَوَفَّنِي عَلَىٰ مِلَّتِهِ،

پس مرا در قیامت از دیدارش محروم مکن و هم‌نشینی با او را نصیبم فرما و مرا بر آیینش بمیران

وَاسْقِنِي مِنْ حَوْضِهِ مَشْرَباً رَوِيّاً سَائِغاً هَنِيئاً لَاأَظْمَأُ بَعْدَهُ أَبَداً إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

و مرا از حوضش بنوشان، نوشیدنی کامل، سیراب کننده، روان، گوارا که پس از آن هرگز تشنه نشوم، تو بر هر کاری توانایی

اللّٰهُمَّ كَمَا آمَنْتُ بِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَلَمْ أَرَهُ فَأَرِنِي فِي الْجِنانِ وَجْهَهُ. اللّٰهُمَّ بَلِّغْ رُوحَ مُحَمَّدٍ عَنِّي تَحِيَّةً كَثِيرَةً وَسَلاماً

خدایا چنان‌که به محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) ایمان آوردم درحالی که او را ندیدم، پس به من بنمایان در بهشت چهره‌اش را، خدایا روح محمّد را از جانب من تحیت بسیار و سلام فراوان برسان

نویسنده گوید: این صلوات همان صلواتی است که کفعمی از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: هرکه بخواهد محمّدو آل محمّد(صلی‌الله‌علیه‌وآله) را در صلوات بر ایشان خوشحال کند، آن را بخواند و ما آن را در «مفاتیح» در ضمن اعمال «روز عرفه» ذکر کردیم.

بدان که دعاهای وارده در مورد صبح و شب بسیار است و این مختصر را گنجایش بیش از این نیست و در باب چهارم، ده دعا از کتاب شریف کافی خواهد آمد که در«صبح و شب» خوانده می‌شود و اگر فرصت داشتی، دعای «عشرات» و دعای معروف به «یستشیر» و دعای «نور» و دعای «عهد» (اللّٰهُمَّ رَبَّ النُّوْرِ الْعَظِیمِ) را بخوان و ما این دعاها را در «مفاتیح» آوردیم و نیز در آداب تربت ذکر کردیم که دعای «أَصْبَحْتُ اللّٰهُمَّ مُعْتَصِماً بِذِمامِکَ» را در حال به دست گرفتن تسبیح تربت و آن دعا را در صبح و شام برای ایمنی از هر خوف بخوانند

فصل ششم: ادعیه ساعات روز

ادعیه ساعات روز

شیخ طوسی و سید بن باقی و شیخ کفعمی هر روز را به دوازده ساعت [منظور دوازده زمان است نه اینکه هر یک دقیقاً یک یا دو ساعت باشد] تقسیم کرده‌اند و هر ساعتی را به امامی از دوازده امام نسبت داده‌اند و برای هر ساعت دعایی را که مشتمل بر توسّل به آن امام عالی مقام است ذکر نموده‌اند، اگرچه روایتش را به خصوص نیاورده‌اند ولی روشن است که چنین تقسیم‌بندی را بدون استناد به روایت ذکر نمی‌کنند و ما در این رساله به آنچه در کتاب «مصباح المتهجّد» آمده است اکتفا می‌کنیم.

دعای ساعت دوم روز

از طلوع خورشید است تا «ذهاب حمره» [یعنی کنار رفتن سرخی افق مشرق] و به حضرت مجتبی(علیه‌السلام) منسوب است:

اللّٰهُمَّ لَبِسْتَ بَهاءَكَ فِي أَعْظَمِ قُدْرَتِكَ، وَصَفا نُورُكَ فِي أَنْوَرِ ضَوْئِكَ، وَفاضَ عِلْمُكَ حِجَابَكَ، وَخَلَّصْتَ فِيهِ أَهْلَ الثِّقَةِ بِكَ عِنْدَ جُودِكَ، فَتَعالَيْتَ فِي كِبْرِيائِكَ عُلُوّاً عَظُمَتْ فِيهِ مِنَّتُكَ عَلَىٰ أَهْلِ طاعَتِكَ، فَباهَيْتَ بِهِمْ أَهْلَ سَماواتِكَ بِمِنَّتِكَ عَلَيْهِمْ

خدایا به برکردی لباس زیبایی‌ات را در بزرگ‌ترین نیرویت و خالص شد نورت در نورانی‌ترین روشنایی‌ات و روان شد دانشت از پردۀ غیبت و خالص کردی در آن اهل اطمینان به خود را نزد بخششت، پس برتری یافتی در بزرگ‌منشی‌ات برتری کامل، بزرگ است مهرورزی‌ات در آن بر اهل طاعتت پس مباهات نمودی به ایشان بر اهل آسمان‌هایت به احسانت بر آنان

اللّٰهُمَّ فَبِحَقِّ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَلَيْكَ أَسْأَلُكَ وَبِهِ أَسْتَغِيثُ إِلَيْكَ وَأُقَدِّمُهُ بَيْنَ يَدَيْ حَوَائِجِي أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَفْعَلَ بِي كَذا وَكَذا

خدایا به حق حسن بن علی بر تو، از تو می‌خواهم و به او به درگاهت دادخواهی می‌جویم و او را پیش می‌اندازم پیشاپیش خواسته‌هایم، این‌که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و با من چنین و چنان کنی

دعای ساعت چهارم روز

از «ارتفاع نهار» [بالا آمدن روز] تا «زوال شمس» [که هنگام ظهر شرعی] است و به علی بن الحسین(علیه‌السلام) منسوب است:

اللّٰهُمَّ صَفَا نُورُكَ فِي أَتَمِّ عَظَمَتِكَ، وَعَلا ضِيَاؤُكَ فِي أَبْهَىٰ ضَوْئِكَ، أَسْأَلُكَ بِنُورِكَ الَّذِي نَوَّرْتَ بِهِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرَضِينَ، وَقَصَمْتَ بِهِ الْجَبابِرَةَ، وَ أَحْيَيْتَ بِهِ الْأَمْوَاتَ، وَأَمَتَّ بِهِ الْأَحْياءَ، وَجَمَعْتَ بِهِ الْمُتَفَرِّقَ، وَفَرَّقْتَ بِهِ الْمُجْتَمِعَ، وَأَتْمَمْتَ بِهِ الْكَلِماتِ، وَأَقَمْتَ بِهِ السَّمَاوَاتِ

خدایا خالص شد نورت در کامل‌ترین بزرگی‌ات و برتر شد تابشت در زیباترین پرتوت، از تو می‌خواهم به نورت که با آن آسمان‌ها و زمین را روشن کردی و گردنکشان را شکستی و زنده کردی مردگان را و زندگان را میراندی و پراکنده‌ها را جمع نمودی و جمع‌شده‌ها را پراکندی و کلمات را کامل نمودی و آسمان‌ها را به پا ساختی

أَسْأَلُكَ بِحَقِّ وَلِيِّكَ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ عَلَيْهِمَا السَّلامُ الذَّابِّ عَنْ دِينِكَ وَالْمُجَاهِدِ فِي سَبِيلِكَ وَأُقَدِّمُهُ بَيْنَ يَدَيْ حَوَائِجِي، أَنْ‌تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَفْعَلَ بِي كَذا وَكَذا

از تو می‌خواهم به حق ولی‌ات علی بن الحسین (درود خدا بر او و ایشان)، آن مدافع از دینت و کوشنده در راهت و او را پیش می‌اندازم پیشاپیش خواسته‌هایم این‌که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و با من چنین و چنان کنی

دعای ساعت پنجم روز

از گذشتن خورشید از آغاز ظهر است تا مقدار چهار رکعت پس از آن‌ که به حضرت باقر(علیه‌السلام) منسوب است:

اللّٰهُمَّ رَبَّ الضِّيَاءِ وَالْعَظَمَةِ وَالنُّوْرِ وَالْكِبْرِياءِ وَالسُّلْطانِ، تَجَبَّرْتَ بِعَظَمَةِ بَهائِكَ، وَمَنَنْتَ عَلَىٰ عِبادِكَ بِرَأْفَتِكَ وَرَحْمَتِكَ، وَدَلَلْتَهُمْ عَلَىٰ مَوجُودِ رِضاكَ، وَجَعَلْتَ لَهُمْ دَلِيلاً يَدُلُّهُمْ عَلَىٰ مَحَبَّتِكَ، وَيُعَلِّمُهُمْ مَحابَّكَ، وَيَدُلُّهُمْ عَلَىٰ مَشِيئَتِكَ

خدایا ای پروردگار تابش و بزرگی و روشنایی و کبریایی و فرمانروایی، به بزرگی جلال و شکوهت بزرگی یافتی و به رأفت و مهرت بر بندگان منّت نهادی و بر خشنودی حاصلت راهنمایی‌شان کردی و برای آنان راهنمایی قرار دادی تا بر محبتت راهنمایی‌شان می‌کند و بر آنچه از افعال و اخلاق دوست داری دلالتشان می‌نماید و آنان را بر مشیتت راهنمایی می‌کند

اللّٰهُمَّ فَبِحَقِّ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَلَيْهِمَا السَّلامُ عَلَيْكَ وَأُقَدِّمُهُ بَيْنَ يَدَيْ حَوَائِجِي، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَفْعَلَ بِي كَذا وَكَذا

خدایا به حق محمّد بن علی (درود خدا بر او و ایشان) بر تو او را پیش می‌اندازم و پیشاپیش خواسته‌هایم این‌که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و با من چنین و چنان کنی

دعای ساعت ششم روز

به اندازه چهار رکعت از زوال [ظهر] گذشته تا هنگام نماز ظهر است که به حضرت صادق(علیه‌السلام) منسوب است:

يَا مَنْ لَطُفَ عَنْ إِدْراكِ الْأَوْهامِ، يَا مَنْ كَبُرَ عَنْ مَوْجُودِ الْبَصَرِ، يَا مَنْ تَعَالَىٰ عَنِ الصِّفاتِ كُلِّها، يَا مَنْ جَلَّ عَنْ مَعانِي اللُّطْفِ، وَلَطُفَ عَنْ مَعانِي الْجَلالِ، أَسْأَلُكَ بِنُورِ وَجْهِكَ وَضِياءِ كِبْرِيائِكَ، وَأَسْأَلُكَ بِحَقِّ عَظَمَتِكَ الْعافِيَةَ مِنْ نارِكَ

ای که از ادراک پندارها ظریف است، ای که بزرگ‌تر از یافته‌های دیده است، ای که از همه صفات برتر است، ای که والاتر از معانی لطف و لطیف‌تر از معانی شکوه است، از تو می‌خواهم به نور ذاتت و تابش کبریایت و از تو می‌خواهم به حقّ عظمتت، سلامت از دوزخت را

وَأَسْأَلُكَ بِحَقِّ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَلَيْكَ وَأُقَدِّمُهُ بَيْنَ يَدَيْ حَوائِجِي، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَفْعَلَ بِي كَذا وَكَذا

و از تو می‌خواهم به حق جعفر بن محمّد بر تو و او را پیش می‌اندازم پیشاپیش خواسته‌هایم، این‌که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و با من چنین و چنان کنی

دعای ساعت هفتم روز

از هنگام نماز ظهر است تا مقدار چهار رکعت پیش از عصر که به موسی بن جعفر(علیه‌السلام) منسوب است:

يَا مَنْ تَكَبَّرَ عَنِ الْأَوْهامِ صُورَتُهُ، يَا مَنْ تَعَالَىٰ عَنِ الصِّفاتِ نُورُهُ، يَا مَنْ قَرُبَ عِنْدَ دُعَاءِ خَلْقِهِ، يَا مَنْ دَعَاهُ الْمُضْطَرُّوْنَ، وَلَجَأَ إِلَيْهِ الْخَائِفُونَ، وَسَأَلَهُ الْمُؤْمِنوْنَ، وَعَبَدَهُ الشَّاكِرُونَ، وَ حَمِدَهُ الْمُخْلِصُونَ

ای که حقیقتش از پندارها فراتر است، ای که از صفات بالاتر است نورش، ای که هنگام دعای بندگانش نزدیک است، ای که ناچاران او را خواندند و هراسندگان به او پناه بردند و مؤمنان از او خواستند و سپاسگزاران او را پرستیدند و خالصان او را ستایش نمودند

أَسْأَلُكَ بِحَقِّ نُورِكَ الْمُضِيءِ، وَبِحَقِّ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَلَيْكَ، وَأَتَقَرَّبُ بِهِ إِلَيْكَ، وَأُقَدِّمُهُ بَيْنَ يَدَيْ حَوَائِجِي، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَفْعَلَ بِي كَذا وَكَذا

از تو می‌خواهم به حق نور تابنده‌ات و به حق موسی بن جعفر بر تو و به او به سوی تو تقرّب می‌جویم و او را پیش می‌اندازم پیشاپیش خواسته‌هایم این‌که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و با من چنین و چنان کنی

دعای ساعت هشتم روز

از مقدار چهار رکعت بعدازظهر است تا هنگام نماز عصر که به علی بن موسی الرضا(علیه‌السلام) منسوب است:

يَا خَيْرَ مَدْعُوٍّ، يَا خَيْرَ مَنْ أَعْطَىٰ، يَا خَيْرَ مَنْ سُئِلَ، يَا مَنْ أَضَاءَ بِاسْمِهِ ضَوْءُ النَّهارِ، وَأَظْلَمَ بِهِ ظُلْمَةُ اللَّيْلِ، وَسَالَ بِاسْمِهِ وَابِلُ السَّيْلِ، وَرَزَقَ أَوْ لِياءَهُ كُلَّ خَيْرٍ، يَا مَنْ عَلَا السَّمَاوَاتِ نُورُهُ، وَالْأَرْضَ ضَوْؤُهُ، وَالشَّرْقَ وَالْغَرْبَ رَحْمَتُهُ، يَا واسِعَ الْجُودِ

ی بهترین خوانده شده، ای بهترین کسی که بخشید، ای بهترین کسی که درخواست شد، ای کسی که به نامش روشنی روز روشن شد و تاریکی شب تاریک گشت و به نام او باران سیل‌آسا جاری گشت و هر خیری را نصیب اولیایش نمود، ای کسی که نورش برتر آمد بر آسمان‌ها و بر زمین تابشش و بر شرق و غرب رحمتش، ای پهناور بخشش

أَسْأَلُكَ بِحَقِّ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضا عَلَيْهِمَا السَّلاٰمُ وَأُقَدِّمُهُ بَيْنَ يَدَيْ حَوَائِجِي، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَفْعَلَ بِي كَذا وَكَذا

از تو می‌خواهم به حق علی بن موسی الرضا (درود خدا بر او و ایشان) و او را پیش می‌اندازم پیشاپیش خواسته‌هایم این‌که درود فرستی بر محمّد و خاندان محمّد و با من چنین و چنان کنی

دعای ساعت نهم روز

از هنگام نمازعصر است تا دو ساعت پس از آن‌، که به حضرت جواد(علیه‌السلام) منسوب است:

يَا مَنْ دَعاهُ الْمُضْطَرُّونَ فَأَجابَهُمْ، وَالْتَجَأَ إِلَيْهِ الْخائِفُونَ فَآمَنَهُمْ، وَعَبَدَهُ الطَّائِعُونَ فَشَكَرَهُمْ، وَشَكَرَهُ الْمُؤْمِنُونَ‌فَحَباهُمْ، وَأَطاعُوهُ‌فَعَصَمَهُمْ، وَسَأَلُوهُ فَأَعْطَاهُمْ، وَنَسُوا نِعْمَتَهُ فَلَمْ يُخْلِ شُكْرَهُ مِنْ قُلُوبِهِمْ، وَامْتَنَّ عَلَيْهِمْ فَلَمْ يَجْعَلِ اسْمَهُ مَنْسِيّاً عِنْدَهُمْ

ای که ناچاران او را خواندند، پس ایشان را اجابت کرد و به او پناه بردند هراسندگان، پس آنان را ایمنی داد و فرمان‌برداران او را عبادت کردند، پس از آنان قدردانی نمود و مؤمنان او را سپاس گزاردند، پس به آنان عطا کرد و از او اطاعت کردند، نگاهشان داشت و از او خواستند، به آنان بخشید و نعمتش را فراموش کردند، پس بیرون نکرد سپاسش را از قلوبشان و بر آنان منّت نهاد پس نامش را نزد آنان فراموش شده نساخت

أَسْأَلُكَ بِحَقِّ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَلَيْهِمَا السَّلاٰمُ حُجَّتِكَ الْبالِغَةِ، وَ نِعْمَتِكَ السَّابِغَةِ، وَمَحَجَّتِكَ الْوَاضِحَةِ، وَأُقَدِّمُهُ بَيْنَ يَدَيْ حَوَائِجِي، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَفْعَلَ بِي كَذا وَكَذا

از تو می‌خواهم به حق محمد بن علی (درود خدا بر او و ایشان) حجّت رسایت و نعمت کاملت و راه‌ روشنت و او را پیش می‌اندازم پیشاپیش خواسته‌هایم این‌که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و با من چنین و چنان کنی

دعای ساعت دهم روز

دو ساعت پس از هنگام نماز عصر تا پیش از زرد شدن خورشید است که به حضرت هادی(علیه‌السلام) منسوب است:

يَا مَنْ عَلا فَعَظُمَ، يَا مَنْ تَسَلَّطَ فَتَجَبَّرَ، وَتَجَبَّرَ فَتَسَلَّطَ، يَا مَنْ عَزَّ فَاسْتَكْبَرَ فِي عِزِّهِ، يَا مَنْ مَدَّ الظِّلَّ عَلَىٰ خَلْقِهِ، يَا مَنِ امْتَنَّ بِالْمَعْرُوفِ عَلَىٰ عِبادِهِ، يَا عَزِيزاً ذَا انْتِقامٍ، يَا مُنْتَقِماً بِعِزَّتِهِ مِنْ أَهْلِ الشِّرْكِ

ای که فراز آمد و بزرگ گشت و چیره گشت و بزرگ‌منش شد و بزرگ‌منش شد و چیره گشت، ای که عزیز شد و بزرگی یافت در توانمندی‌اش، ای که سایه را بر بندگانش گستراند، ای که منّت نهاد بر بندگانش با احسان، ای عزیز صاحب انتقام، ای انتقام گیرنده به وسیلۀ توانمندی‌اش از اهل شرک

أَسْأَلُكَ بِحَقِّ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِمَا السَّلامُ، وَأُقَدِّمُهُ بَيْنَ يَدَيْ حَوَائِجِي، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَفْعَلَ بِي كَذا وَكَذا

از تو می‌خواهم به حقّ علی بن محمد (درود خدا بر او و ایشان) و او را پیش می‌اندازم پیشاپیش خواسته‌هایم این‌که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و با من چنین و چنان کنی

دعای ساعت یازدهم روز

پیش از زرد شدن خوشید تا زرد شدن آن است که به حضرت عسگری(علیه‌السلام) منسوب است:

يَا أَوَّلاً بِلا أَوَّلِيَّةٍ، وَيَا آخِراً بِلا آخِرِيَّةٍ، يَا قَيُّوْماً بِلا مُنْتَهى لِقِدَمِهِ، يَا عَزِيزاً بِلَا انْقِطاعٍ لِعِزَّتِهِ، يَا مُتَسَلِّطاً بِلا ضَعْفٍ مِنْ سُلْطانِهِ، يَا كَرِيماً بِدَوامِ نِعْمَتِهِ، يَا جَبَّاراً وَمُعِزّاً لِأَوْلِيائِهِ، يَا خَبِيراً بِعِلْمِهِ، يَا عَلِيماً بِقُدْرَتِهِ، يَا قَدِيراً بِذاتِهِ

ای اول بی‌آغاز و ای آخر بی‌پایان، ای پاینده‌ای که برای دیرینگی‌اش نهایتی نیست، ای عزیزی که برای عزّتش گسستنی نیست، ای چیره‌ای که سلطنتش بدون سستی است، ای کریم به دوام نعمتش، ای قدرت مطلق و عزّت‌بخش اولیایش، ای آگاه به سبب دانایی‌اش، ای دانا به سبب توانایی‌اش، ای توانا به سبب ذاتش

أَسْأَلُكَ بِحَقِّ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَلَيْهِمَا السَّلامُ، وَأُقَدِّمُهُ بَيْنَ يَدَيْ حَوائِجِي، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَفْعَلَ بِي كَذا وَكَذا

از تو می‌خواهم به حق حسن بن علی (درود خدا بر او و ایشان) و او را پیش می‌اندازم پیشاپیش خواسته‌هایم این‌که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و با من چنین و چنان کنی

دعای ساعت دوازدهم روز

از زرد شدن خورشید است تا غروب آن که به امام عصر(علیه‌السلام) منسوب است:

يَا مَنْ تَوَحَّدَ بِنَفْسِهِ عَنْ خَلْقِهِ، يَا مَنْ غَنِيَ عَنْ خَلْقِهِ بِصُنْعِهِ، يَا مَنْ عَرَّفَ نَفْسَهُ خَلْقَهُ بِلُطْفِهِ، يَا مَنْ سَلَكَ بِأَهْلِ طاعَتِهِ مَرْضاتَهُ، يَا مَنْ أَعانَ أَهْلَ مَحَبَّتِهِ عَلَىٰ شُكْرِهِمْ، يَا مَنْ مَنَّ عَلَيْهِمْ بِدِينِهِ وَلَطُفَ لَهُمْ بِنائِلِهِ، أَسْأَلُكَ بِحَقِّ الْخَلَفِ الصَّالِحِ عَلَيْهِ السَّلامُ عَلَيْكَ وَأَتَضَرَّعُ إِلَيْكَ بِهِ، وَأُقَدِّمُهُ بَيْنَ يَدَيْ حَوائِجِي، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَفْعَلَ بِي كَذا وَكَذا

ای که به حقیقتش از بندگانش یگانه و ممتاز مانده، ای آن‌که به کارش از آفریدگانش بی‌نیاز گشته، ای آن‌که حقیقتش را به لطفش بر بندگان شناسانده، ای آن‌که اهل طاعتش را به خشنودی‌اش کشانده، ای آن‌که اهل محبّتش را بر سپاسگزاری یاری داده، ای آن‌که با دینش بر آنان منّت نهاده و به هدیه‌اش بر اینان لطف نموده، از تو می‌خواهم به حق جانشین شایسته بر تو و به وسیله او به درگاهت زاری می‌نمایم و او را پیش می‌اندازم پیشاپیش خواسته‌هایم این‌که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و با من چنین و چنان کنی

اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ أُولِي الْأَمْرِ الَّذِينَ أَمَرْتَ بِطاعَتِهِمْ، وَأُولِي الْأَرْحامِ الَّذِينَ أَمَرْتَ بِصِلَتِهِمْ، وَذَوِي الْقُرْبَى الَّذِينَ أَمَرْتَ بِمَوَدَّتِهِمْ، وَالْمَوَالِي الَّذِينَ أَمَرْتَ بِعِرْفانِ حَقِّهِمْ، وَأَهْلِ الْبَيْتِ الَّذِينَ أَذْهَبْتَ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَطَهَّرْتَهُمْ تَطْهِيراً، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَفْعَلَ بِي كَذا وَكَذا

خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست آن صاحبان فرمانی که فرمان دادی به طاعتشان و بستگانی که به پیوند با آنان فرمان راندی، خویشاوندانی که امر نمودی به دوستی‌شان و سرپرستانی که به شناسایی حقّشان دستور دادی و اهل‌بیتی که از آنان پلیدی را بردی و پاکشان نمودی پاک‌کردنی کامل و شایسته که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و با من چنین و چنان کنی

دعای تمجید

علاّمه مجلسی در «مقباس المصابیح» فرموده به سندهای معتبر از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: حق‌تعالی در سه ساعت شب و سه ساعت روز خود را به مجد و بزرگواری یاد می‌کند. سه ساعت روز از وقت بالا آمدن خورشید تا آغاز ظهر است و سه ساعت شب ثلث آخر شب تا صبح است، پس هر بنده مؤمن این تمجید را بخواند و دلش با خدا باشد البته حق‌تعالی حاجت او را برآورد و اگر شقی بدعاقبت باشد، امیدوارم سعادتمند و نیکو عاقبت گردد

نویسنده گوید: اگر در این ساعت‌های روز و شب این دعا را بخواند مناسب‌تر خواهد بود:

أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ رَبُّ الْعالَمِينَ، أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الرَّحْمانُ الرَّحِيمُ، أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْعَلِيُّ الْكَبِيرُ

تویی خدا، معبودی جز تو نیست، پروردگار جهانیان تویی خدا، معبودی جز تو نیست، بخشنده مهربان، تویی خدا، معبودی جز تو نیست، والای بزرگ

أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ مَلِكُ يَوْمِ الدِّينِ، أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ، أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

تویی خدا، معبودی جز تو نیست، پادشاه روز جزا، تویی خدا، معبودی جز تو نیست، آمرزنده و مهربان، تویی خدا، معبودی جز تو نیست، توانمند و فرزانه

أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ مِنْكَ بَدْءُ كُلِّ شَيْءٍ وَ إِلَيْكَ يَعُودُ كُلُّ شَيْءٍ، أَنْتَ اللّٰهُ الَّذِي لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ لَمْ تَزَلْ وَلَا تَزالُ، أَنْتَ اللّٰهُ الَّذِي لَا إِلٰهَ إِلّا أَنْتَ خالِقُ الْخَيْرِ وَالشَّرِّ

تویی خدا، معبودی جز تو نیست، هر چیز از تو آغاز شد و به تو بازمی‌گردد، تویی خدا، معبودی جز تو نیست، همیشه بودی و خواهی بود، تویی خدا، معبودی جز تو نیست، آفریننده نیکی و بدی

أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ خالِقُ الْجَنَّةِ وَالنَّارِ، أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْأَحَدُ الصَّمَدُ لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ

تویی خدا، معبودی جز تو نیست، پدیدآورنده بهشت و دوزخ، تویی خدا، معبودی جز تو نیست، یگانه، بی‌نیاز، نزاده و زاده نشده و هیچ کس همتای او نبود

أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْمَلِكُ الْقُدُّوسُ السَّلامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَيمِنُ الْعَزِيزُ الْجَبَّارُ الْمُتَكَبِّرُ، سُبْحانَ اللّٰه عَمَّا يُشْرِكُونَ، أَنْتَ اللّٰهُ الْخالِقُ الْبارِئُ الْمصَوِّرُ

تویی خدا، معبودی جز تو نیست، فرمانروای بس مقدّس، سلام، مؤمن، چیره، عزیز، توانمند مطلق، بزرگ‌منش، منزّه است خدا از آنچه بر او شرک می‌آورند، تویی خدای آفریننده، به وجود آورندۀ صورت بخش

لَكَ الْأَسْماءُ الْحُسْنَىٰ يُسَبِّحُ لَكَ مَا فِي السَّماواتِ وَالْأَرْضِ، وَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ، أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْكَبِيرُ الْمُتَعالِ وَالْكِبْرِياءُ رِدَاؤُكَ

نام‌های برتر برای توست، آنچه در آسمان‌ها و زمین است برای تو تسبیح می‌گویند و تو توانمند و فرزانه‌ای، تویی خدا، معبودی جز تو نیست، بزرگ والاتر و کبریایی تنها ردای توست

ادعیه هر روز

ابن بابویه به سند صحیح از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: هر بنده‌ای هر روز «هفت مرتبه» بگوید:

أَسْأَلُ اللّٰه الْجَنَّةَ وَأَعُوذُ بِاللّٰهِ مِنَ النَّارِ

از خداوند بهشت را درخواست می کنم و از دوزخ به او پناه می برم

دوزخ می‌گوید: خدایا او را از من پناه ده.

صیغه استغفار و فضیلت آن

و به سند معتبر دیگری از آن حضرت روایت کرده اگر مؤمنی در یک روز به چهل گناه کبیره دچار شود، آنگاه از روی ندامت و پشیمانی این استغفار را بخواند، خدا گناهان او را بیامرزد:

أَسْتَغْفِرُ اللّٰه الَّذِي لَاإِلٰهَ إِلّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّوْمُ بَدِيعُ السَّماواتِ‌وَالْأَرْضِ ذُو الْجَلالِ وَالْإِكْرَامِ، وَأَسْأَلُهُ أَنْ يَتُوبَ عَلَيَّ

آمرزش می‌طلبم از خدا که معبودی جز او نیست، زنده و پاینده است، آفریننده آسمان‌ها و زمین می‌باشد، صاحب بزرگی و رأفت و محبت است و از او می‌خواهم که توبه‌ام را بپذیرد

و نیز به سند معتبر از آن حضرت روایت کرده: هرکه هر روز «هفت مرتبه» بگوید:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ عَلَىٰ كُلِّ نِعْمَةٍ كانَتْ أَوْ هِيَ كائِنَةٌ

خدا را ستایش بر هر نعمتی که بوده یا خواهد بود

ادای شکر نعمت‌های گذشته و آینده را کرده است.

نیز به سند معتبر از آن حضرت روایت کرده: هرکه هر روز «بیست‌وپنج مرتبه» بگوید:

اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِناتِ وَالْمُسْلِمِينَ وَالْمُسْلِماتِ

خداوندا، بیامرز مردان و زنان با ایمان و مردان مسلمان و زنان مسلمان را

حق‌تعالی به عدد هر مؤمن که از دنیا رفته و هر مؤمن که تا روز قیامت بیاید، در نامه عمل او حسنه می‌نویسد و به آن عدد گناهان او را محو کند و درجه‌ای در بهشت برای او بلند گرداند؛

و همچنین به سند معتبر از آن حضرت روایت کرده هرکه هر روز «صد مرتبه» بگوید:

لَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ

هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداوند

حق‌تعالی هفتاد نوع بلا را از او دور می‌کند که کمترین آن‌ها اندوه شدید و غم باشد و در روایت دیگر، هرگز پریشان نشود.

کلینی و شیخ طبرسی و دیگران به سندهای حسن و معتبر از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده‌اند: که حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) هر روز «هفتاد مرتبه» می‌گفت: «أسْتَغْفِرُ اللّٰه» و هفتاد مرتبه «أَتُوبُ إِلَى اللّٰهِ».

در کتاب کشف الغمّه و امالی شیخ طوسی، به سند معتبر روایت شده رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: هرکه هر روز صد مرتبه بگوید: «لَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ الْمَلِکُ الْحَقُّ الْمُبِینُ» از فقر و وحشت قبر امان یابد و توانگری به او روی آورد و درهای بهشت به رویش گشوده شود؛ و در کتاب «امالی»:«لَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ الْحَقُّ الْمُبِینُ» آمده است

دعاهای ماثوره در هر روز

و در کتاب ثواب الاعمال و محاسن برقی بجای صد مرتبه، سی مرتبه روایت کرده‌اند قطب راوندی در کتاب «دعوات» خود از حضرت رضا(علیه‌السلام) روایت کرده حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: هرکه بخواهد او را بیش از مجاهدان در ملأ اعلی ثنا گویند هر روز این دعا را بخواند، اگر حاجتی داشته باشد برآورده شود و اگر دشمنی داشته باشد بر او چیره گردد، اگر قرضی داشته باشد ادا شود، اگر اندوه سخت و غمی داشته باشد برطرف خواهد شد و این دعا از هفت آسمان بالا رود تا در لوح محفوظ برای او نوشته شود، دعا این است:

سُبْحانَ اللّٰه كَما يَنْبَغِي لِلّٰهِ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ كَما يَنْبَغِي لِلّٰهِ، وَلَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ كَما يَنْبَغِي لِلّٰهِ، وَاللّٰهُ أَكْبَرُ كَما يَنْبَغِي لِلّٰهِ،

منزّه است خدا، چنان‌که سزاوار خداست و ستایش برای خداست، چنان‌که سزاوار خداست و معبودی جز خدا نیست، چنان‌که سزاوار خداست و خدا بزرگ‌تر است،

وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ، وَصَلَّى اللّٰهُ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ النَّبِيِّ وَعَلَىٰ أَهْلِ بَيْتِهِ وَجَمِيعِ الْمُرْسَلِينَ وَالنَّبِيِّينَ حَتَّىٰ يَرْضَى اللّٰهُ

چنان‌که سزاوار خداست و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى [بلندمرتبه بزرگ] و درود خدا بر محمّد پیامبر و بر اهل‌بیتش و همه رسولان و پیامبران تا جایی که خدا خشنود شود

نامه یوشع بن نون

به سند معتبر از امام رضا(علیه‌السلام) روایت شده: شخصی از اصحاب رسول خدا نامه‌ای را یافت، آن نامه را خدمت آن حضرت آورد، حضرت ندا کردند که همه اصحاب حاضر شوند بعد بر منبر آمد و فرمود: این نامه‌ای است که یوشع بن نون وصی موسی نوشته است و مضمون نامه این بود:

«بسم اللّه الرّحمن الرّحیم»؛ به درستی که پروردگار شما با شما دوست و مهربان است، به درستی که بهترین بندگان باتقوا گمنام‌اند و بدترین خلق کسی است که به ریاست باطل انگشت‌نمای مردم باشد، پس کسی که می‌خواهد به او ثواب کامل داده شود و شکر نعمت‌های خدا را کرده باشد، هر روز این دعا را بخواند: "

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

سُبْحانَ اللّٰه كَما يَنْبَغِي لِلّٰهِ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ كَما يَنْبَغِي لِلّٰهِ، وَلَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ كَما يَنْبَغِي لِلّٰهِ، وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ،

منزّه است خدا چنان‌که سزاوار خدا است و ستایش خدای را چنان‌که سزاوار خدا است و نیست معبودی جز خدا چنان‌که سزاوار خدا است و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى [بلندمرتبه بزرگ]

وَصَلَّى اللّٰهُ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَيْتِهِ النَّبِيِّ الْأُمِّيِّ وَعَلَىٰ جَمِيعِ الْمُرْسَلِينَ وَالنَّبِيِّينَ حَتَّىٰ يَرْضَى اللّٰهُ

و درود خدا بر محمّد و اهل‌بیتش پیامبر امّی و بر تمام رسولان و پیامبران تا خدا خشنود گردد

در کتاب «بلد الاَمین» از رسول خدا روایت کرده هرکه هر روز «ده مرتبه» بگوید:

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ

از گناهان بیرون آید مانند روزی که از مادر متولد شده و خدا از او هفتاد نوع بلا را دفع کند که از جمله آن‌ها دیوانگی و خوره و پیسی و فلج باشد و حق‌تعالی هفتاد هزار فرشته بگمارد که برای او استغفار نمایند.

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده هرکه هر روز صد بار بگوید:«لَاحَوْلَ وَ لَاقُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ»، تنگدستی و فقر او را درنیابد و هرکه هر روز صد بار بگوید:

منزه است خدا و ستایش از آن خداست و معبودی جز خدا نیست، و خدا بزرگ تر است

سُبْحانَ اللّٰهِ وَ الْحَمْدُ لِلّٰهِ وَ لَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَ اللّٰهُ أَکْبَرُ

حق‌تعالی بدنش را بر آتش دوزخ حرام گرداند

hasnt translate

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ

hasnt translate

سُبْحانَ اللّٰهِ وَ الْحَمْدُ لِلّٰهِ وَ لَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَ اللّٰهُ أَکْبَرُ

hasnt translate

دعای «اَعْدَدْتُ لِکُلِّ هَوْلٍ» و فضیلت آن

در کتاب «بلد الاَمین» از حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) روایت کرده: هرکه هر روز «ده بار» این دعا را بخواند حق‌تعالی چهار هزار گناه کبیره او را بیامرزد و وی را از سکرات مرگ و فشار قبر و صدهزار هراس قیامت نجات دهد و از شرّ شیطان و سپاهیان او محفوظ گردد و قرضش ادا شود و اندوه و غمش برطرف گردد، دعا این است:

أَعْدَدْتُ لِكُلِّ هَوْلٍ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ، وَ لِكُلِّ هَمٍّ وَغَمٍّ مَا شاءَ اللّٰهُ، وَ لِكُلِّ نِعْمَةٍ الْحَمْدُ لِلّٰهِ، وَ لِكُلِّ رَخاءٍ الشُّكْرُ لِلّٰهِ،

مهیا کردم برای هر هراسی «لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰه» را و برای هر اندوه و غمی «مَا شاءَ اللّٰهُ» را و برای هر نعمتی «الْحَمْدُ لِلّٰهِ» را و برای هر راحتی «الشُّکْرُ لِلّٰهِ»

وَ لِكُلِّ أُعْجُوبَةٍ سُبْحانَ اللّٰه، وَ لِكُلِّ ذَنْبٍ أَسْتَغْفِرُ اللّٰهَ، وَ لِكُلِّ مُصِيبَةٍ إِنَّا لِلّٰهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ، وَ لِكُلِّ ضِيقٍ حَسْبِيَ اللّٰهُ،

را و برای هر شگفتی «سُبْحانَ اللّٰه» را و برای هر گناهی «أَسْتَغْفِرُ اللّٰهَ» را و برای هر مصیبت «إِنَّا لِلّٰهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ» را و برای هر تنگی «حَسْبِیَ اللّٰهُ» را

وَ لِكُلِّ‌ قَضاءٍ وَ قَدَرٍ تَوَكَّلْتُ عَلَى‌اللّٰه، وَ لِكُلِّ عَدُوٍّ اعْتَصَمْتُ بِاللّٰهِ، وَ لِكُلِّ طاعَةٍ وَمَعْصِيَةٍ لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ

و برای هر قضا و قدر «تَوَکَّلْتُ عَلَى‌ اللّٰه» را و برای هر دشمن «اعْتَصَمْتُ بِاللّٰهِ» را و برای هر طاعت و معصیت «لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ» را

کلینی و ابن بابویه و برقی (رحمة‌الله‌علیهم) به سندهای معتبر از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده‌اند: هرکه هر روز «ده بار» این دعا را بخواند حق‌تعالی چهل‌وپنج هزار حسنه برای او بنویسد و چهل‌وپنج هزار گناه را از او محو کند و چهل‌وپنج هزار درجه در بهشت برای او بلند نماید و برای او حرزی [محافظ و نگه‌دارنده] باشد از شرّ شیطان و ستمگران و او را گناه کبیره دگرگون نکرده و احاطه‌اش نکند؛ و به روایت دیگر: چنان باشد که قرآن را دوازده بار ختم کرده و خدا در بهشت خانه‌ای برای او بنا کند؛ و در روایت ابن بابویه «ده بار» ذکر نشده است،

دعا این است:

أَشْهَدُ أَنْ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَاشَرِيكَ لَهُ إِلٰهاً واحِداً أَحَداً صَمَداً لَمْ يَتَّخِذْ صاحِبَةً وَ لَا وَلَداً

گواهی می‌دهم که معبودی جز خدا نیست، یگانه و بی‌شریک است، معبود، یکتا، یگانه، بی‌نیاز، همسر و فرزندی نگرفته است

در کتاب‌های «ثواب الاعمال» و «محاسن» و «کافی» از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده‌اند: حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: هرکه هر روز «پانزده مرتبه» بگوید:

لَاٰ إِلٰهَ إِلَّا اللهُ حَقّاً حَقّاً، لَاٰ إِلٰهَ إِلَّا اللهُ إِيِماناً وَتَصْدِيقاً، لَاٰ إِلٰهَ إِلَّا اللهُ عُبُودِيَّةً وَرِقّاً.

لَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ حَقّاً حَقّاً، لَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ إِيِماناً وَ تَصْدِيقاً، لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ عُبُودِيَّةً وَرِقّاً. معبودی جز خدا نیست به راستی به راستی، معبودی جز خدا نیست می‌گویم از روی ایمان و باور معبودی جز خدا نیست، می‌گویم از روی بندگی و بردگی.

حق‌تعالی روی رحمت خود را از او نگرداند تا وارد بهشتش کند.

در «محاسن» از حضرت رسول اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) روایت کرده هرکه هر روز صد بار «سُبحان الله» بگوید از قربانی کردن صد شتر برای کعبه بهتر است و هرکه صد بار «الْحَمْدُ لِلّٰهِ» بگوید، از آزاد کردن صد بنده بهتر است و هرکه صد بار «اللّٰهُ أَکْبَرُ» بگوید از این که صد اسب با زین و لگام در راه خدا بفرستد بهتر است و هرکه صد بار «لا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ» بگوید کسی عملش از او نیکوتر نباشد مگر آن که بیشتر بگوید.

قطب راوندی روایت کرده: در بنی‌اسرائیل عابدی بود که سال‌ها به عبادت حق مشغول بود، روزی به حضرت حق عرضه داشت: می‌خواهم حال خود را نزد تو بدانم، اگر اعمال مرا پسندیده باشی از این اعمال بسیار انجام دهم وگرنه پیش از مرگ توبه کنم.

خدا فرشته‌ای با این پیام نزد او فرستاد: که برای تو نزد خدا هیچ عمل خیری نیست! پرسید پروردگارا عبادت‌های من چه شد؟ فرشته گفت: هر کار خیری انجام می‌دادی، مردم را خبر می‌کردی که تو را نیک بدانند و به نیکی یاد کنند، اکنون ثواب تو همان است که خود بر عمل خود خشنود شدی، این سخن بر عابد بسیار گران آمد و اندوهگین و نالان شد.

بار دیگر فرشته آمد و گفت: حق‌تعالی می‌فرماید: اکنون خود را از من بخر و پس از این هر روز به عدد هر رگی از رگ‌های بدن خود صدقه بده، گفت: چگونه می‌توانم چنین کاری انجام دهم؟ پاسخ داد: هر روز «سیصدوشصت مرتبه» به عدد رگ‌های بدنت بگو: «سُبْحانَ اللّٰهِ وَ الْحَمْدُ لِلّٰهِ وَ لَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَ اللّٰهُ أَکْبَرُ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰه» عرضه داشت: پروردگارا بیشتر بفرما، فرمود: اگر بیشتر بگویی ثواب بیشتر دارد.

کلینی به سند معتبر از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) هر روز به عدد رگ‌های بدن سیصدوشصت بار می‌گفت:«الْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعالَمِینَ کَثِیراً عَلَىٰ کُلِّ حَالٍ

استغفاری که سبب زیادی علم یا مال می‌شود

به روایت دیگر از آن حضرت نقل‌شده هرکه در دو ماه پیاپی هر روز «چهار صدبار» این دعا را بخواند، خدا به او دانش بسیار یا دارایی فراوان کرامت فرماید و دعا این است:

أَسْتَغْفِرُ اللّٰه الَّذِي لَاإِلٰهَ إِلّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّوْمُ الرَّحْمانُ الرَّحِيمُ بَدِيعُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مِنْ جَمِيعِ ظُلْمِي وَجُرْمِي وَ إِسْرافِي عَلَىٰ نَفْسِي وَأَتُوبُ إِلَيْهِ

آمرزش می‌جویم از خدا که معبودی جز او نیست، زنده و پاینده، بخشنده و مهربان، پدیدآورنده آسمان‌ها و زمین، از همه ستم‌ها و جرم و زیاده روی‌ام بر خودم و به سوی او باز می‌گردم

شیخ طوسی و دیگران روایت کرده‌اند که مستحب است مؤمن هر روز این دعا را بخواند:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِنُورِ وَجْهِكَ الْمُشْرِقِ الْحَيِّ الْباقِي الْكَرِيمِ، وَ أَسْأَلُكَ بِنُورِ وَجْهِكَ الْقُدُّوْسِ الَّذِي أَشْرَقَتْ بِهِ السَّماواتُ وَ انْكَشَفَتْ بِهِ الظُّلُماتُ وَ صَلُحَ عَلَيْهِ أَمْرُ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَنْ تُصْلِحَ لِي شَأْنِي كُلَّهُ

خدایا از تو می‌خواهم به نور ذات تابناک‌ِ زنده‌ی پاینده‌ی کریم‌ات و از تو می‌خواهم به نور ذات بسیار مقدّست که آسمان‌ها به آن تابان شد و تاریکی‌ها به آن برطرف گشت و اصلاح شد به آن امر پیشینیان و پسینیان، این‌که بر محمّد و خاندانش درود فرستی و همه کارهایم را اصلاح نمایی

کفعمی از حضرت باقر(علیه‌السلام) روایت کرده: هرکه هر روز این دعا را بخواند حق‌تعالی امور دنیا وآخرت او را کفایت کند:

بِسْمِ اللّٰهِ، حَسْبِيَ اللّٰه، تَوَكَّلْتُ عَلَى اللّٰه . اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ خَيْرَ أُمُورِي كُلِّها، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ خِزْيِ الدُّنْيا وَعَذَابِ الْآخِرَةِ

به نام خدا، خدا مرا بس است، توکل کردم بر خدا، خدایا خیر همه امورم را از تو می‌خواهم و به تو پناه می‌برم از رسوایی دنیا و عذاب آخرت

و نیز روایت کرده: هرکه هر روز این دعا را «هفت بار» بخواند امور دنیا و آخرت او کفایت شود:

حَسْبِيَ اللّٰهُ، رَبِّيَ اللّٰهُ، لَاإِلٰهَ إِلّا هُوَ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ، وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ

خداوند مرا بس است، پروردگارم خداست، معبودی جز خدا نیست، بر او توکل کردم و او پروردگار عرش بزرگ است

و نیز روایت کرده: هرکه در طول یک سال هر روز یک بار این دعا را بخواند تا جای خود را در بهشت نبیند نمیرد:

سُبْحانَ الدَّائِمِ الْقائِمِ، سُبْحانَ الْقائِمِ الدَّائِمِ، سُبْحانَ الْواحِدِ الْأَحَدِ، سُبْحانَ الْفَرْدِ الصَّمَدِ، سُبْحانَ الْحَيِّ الْقَيُّوْمِ، سُبْحانَ اللّٰهِ وَبِحَمْدِهِ، سُبْحانَ الْحَيِّ الَّذِي لَا يَمُوتُ، سُبْحانَ الْمَلِكِ الْقُدُّوْسِ، سُبْحانَ رَبِّ الْمَلائِكَةِ وَالرُّوْحِ، سُبْحانَ الْعَلِيِّ الْأَعْلَىٰ، سُبْحانَهُ وَتَعَالىٰ

منزّه است پاینده‌ی پا برجا، منزّه است پا برجای پاینده، منزّه است یگانه‌ی یکتا، منزّه است بی‌همتای بی‌نیاز، منزّه است زنده‌ی به خود پاینده، منزّه است خدا و به ستایشش می‌ستایمش، منزّه است زنده‌ای که هرگز نمی‌میرد، منزّه است فرمانروای بسیار مقدّس، منزّه است پروردگار فرشتگان و روح، منزّه است والای برتر، منزّه است او و بالاست

باب دوم: نمازهای مستحبه

نماز اعرابی

سید ابن طاووس در کتاب «جمال الاُسبوع» از شیخ تلعکبری نقل کرده او به سند خود از زید بن ثابت روایت کرده: مردی از بادیه‌نشینان خدمت رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) ایستاد و گفت: پدر و مادرم فدایت ای رسول خدا، ما در بادیه هستیم و از مدینه بسیار دوریم و نمی‌توانیم هر جمعه به نماز جمعه حاضر شویم، مرا به عملی راهنمایی کن که چون بجا آورم، فضیلت نماز جمعه را دریابم و پس از بازگشت به اهل و قبیله خود به ایشان بیاموزم، حضرت فرمود:

چون روز برآید دو رکعت نماز بخوان، در رکعت اول پس از سوره «حمد» هفت مرتبه سوره «فلق» و در رکعت دوم بعد از سوره «حمد» هفت مرتبه سوره «ناس»، پس از سلام هفت مرتبه «آیت‌الکرسی» بخوان سپس برخیز و هشت رکعت دیگر به دو سلام بخوان، به این طریق که:

پس از هر دو رکعت بنشین و تشهد بگو، ولی سلام تشهد را نخوان که می‌شود چهار رکعت، آنگاه چهار رکعت دیگر به همین صورت بجا آر، در این هشت رکعت در هر رکعتی سوره «حمد» یک مرتبه و سوره «إِذٰا جٰاءَ نَصْرُ اللّٰهِ» یک مرتبه و سوره «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» بیست‌وپنج مرتبه بخوان و چون از تشهّد و سلام رکعت هشتم فارغ شدی این دعا را هفت بار بخوان:

يَا حَيُّ يَا قَيُّوْمُ يَا ذَا الْجَلالِ وَالْإِكْرامِ، يَا إِلٰهَ الْأَوَّلِينَ وَالْآخِرِينَ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ،

ای زنده، ای پاینده، ای صاحب بزرگی و رأفت و محبت، ای معبود پیشینیان و پسینیان، ای مهربان‌ترین مهربانان،

يَا رَحْمانَ الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ وَرَحِيمَهُما يَا رَبِّ يَا رَبِّ يَا رَبِّ يَا رَبِّ يَا رَبِّ يَا رَبِّ يَا رَبِّ،

ای بخشنده دنیا و آخرت و مهربان هر دو جهان، ای پروردگار، ای پروردگار، ای پروردگار، ای پروردگار، ای پروردگار، ای پروردگار، ای پروردگار،

يَا اللّٰهُ يَا اللّٰهُ يَا اللّٰهُ يَا اللّٰهُ يَا اللّٰهُ يَا اللّٰهُ يَا اللّٰهُ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاغْفِرْ لِي

ای خدا، ای خدا، ای خدا، ای خدا، ای خدا، ای خدا، ای خدا، بر محمّد و خاندانش درود فرست و مرا بیامرز

سپس حاجت خود را ذکر کن و هفتاد مرتبه بگو:

لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ

هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ

وبگو:

وَ سُبْحانَ اللّٰه رَبِّ الْعَرْشِ الْكَرِيمِ

و منزّه است خدا پروردگار عرش بزرگ

آنگاه حضرت فرمود: به حق آن خدایی که مرا به راستی فرستاده سوگند، هر مرد و زن مؤمنی که این نماز را در روز جمعه بخواند من بهشت را برای او ضمانت می‌کنم و از جایش برنخیزد تا گناهانش و گناهان پدر و مادرش آمرزیده شود و حق‌تعالی به او ثواب هرکه را در این روز در شهرهای مسلمانان نماز خوانده باشد عطا می‌فرماید، و برای او پاداش کسی را که در این روز در مشرق و مغرب عالم روزه گرفته باشد و نماز خوانده باشد می‌نویسد؛ و به او ببخشد آنچه را که هیچ چشمی ندیده و هیچ گوشی نشنیده.

نویسنده گوید: شیخ طوسی هم در کتاب «مصباح» این نماز را نقل کرده ولی در روایت ایشان دعای پس از نماز نیامده است، بلکه به جای آن فرموده است: چون از نماز فارغ شدی هفتاد مرتبه بگو:

سُبْحانَ اللّٰهِ رَبِّ الْعَرْشِ الْكَرِيمِ وَ لَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ

منزه است خداوند، پروردگار عرش کریم و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ

نماز هدیه معصومین(ع)

از معصومان روایت شده: انسان در روز جمعه هشت رکعت نماز بخواند و در پایان هر دو رکعت سلام بگوید، چهار رکعت آن را هدیه به رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و چهار رکعت دیگر را هدیه به حضرت زهرا نماید و در روز شنبه چهار رکعت بخواند و هدیه به امیرمؤمنان کند و همچنین هر روز چهار رکعت بجا آورد و هدیه به امامی نماید به ترتیب آن حضرات تا روز پنجشنبه که چهار رکعت بخواند و هدیه به حضرت صادق(علیه‌السلام) کند.

باز در روز جمعه هشت رکعت بجا آورد، چهار رکعت هدیه به رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و چهار رکعت هدیه به حضرت زهرا نماید و در روز شنبه چهار رکعت هدیه به موسی بن جعفر و همچنین هر روز چهار رکعت بخواند و هدیه به امامی کند به ترتیب آن حضرات تا روز پنجشنبه که چهار رکعت بخواند و هدیه به امام عصر (عجّل الله تعالی فرجه) نماید و بین هر دو رکعت از این نمازها این دعا را بخواند:

اللّٰهُمَّ أَنْتَ السَّلامُ، وَمِنْكَ السَّلامُ، وَ إِلَيْكَ يَعُودُ السَّلامُ، حَيِّنا رَبَّنا مِنْكَ بِالسَّلامِ . اللّٰهُمَّ إِنَّ هٰذِهِ الرَّكَعَاتِ هَدِيَّةٌ مِنَّا إِلىٰ وَلِيِّكَ « فُلان » فَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَبَلِّغْهُ إِيَّاها، وَأَعْطِنِي أَفْضَلَ أَمَلِي وَرَجَائِي فِيكَ وَفِي رَسُولِكَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَفِيهِ

منزه است خداوند، پروردگار عرش کریم و جنبش و نیرویی نیست جز به خدای والای بزرگ، خدایا تویی سلام و از توست سلام و به سوی تو باز می‌گردد سلام، از سوی خود پروردگارا به ما درود فرست به سلام. خدایا این رکعات هدیه‌ای است از ما به سوی ولی‌ات، پس بر محمّد و خاندانش درود فرست و این هدیه را به او برسان و به من عطا کن بهترین آرزو و امیدم را درباره خود و رسولت درودت بر او و خاندانش

پس هر دعایی را که می‌خواهد بخواند و بجای «فلان» نام آن امامی که نماز را برای او خوانده بگوید

نماز لیلة الدفن

دو رکعت است، در رکعت اول سوره «حمد» و «آیت‌الکرسی» و در رکعت دوم سوره «حمد» و ده مرتبه سوره «قدر» بخواند، چون سلام داد بگوید:

اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَابْعَثْ ثَوابَها إِلىٰ قَبْرِ فلان

خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و ثواب آن را به قبر فلان بفرست

و به جاى «فلان»، نام میّت را ذکر کند

همچنین سید ابن طاووس از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) روایت کرده: ساعتی بر میت سخت‌تر از شب اول قبر نمی‌گذرد، بنابراین به درگذشتگان خود به صدقه رحم کنید و اگر چیزی که صدقه بدهی نیافتی، یکی از شما دو رکعت نماز بخواند، در رکعت اول پس از سوره «حمد»، دو مرتبه سوره «توحید» و در رکعت دوم بعد از سوره «حمد»، ده مرتبه «أَلْهٰاکُمُ التَّکٰاثُرُ» را خوانده و بعد از سلام بگوید:

اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَابْعَثْ ثَوابَها إِلىٰ قَبْرِ ذٰلِكَ الْمَيِّتِ فُلانِ ابْنِ فُلانٍ

خداوندا، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و ثواب آن را به قبر فلان میت برسان

حق‌تعالی همان ساعت هزار فرشته به سوی قبر آن میت فرستد که با هر فرشته جامه‌ای و حلّه‌ای است و تنگی قبر او را تا روز نفخ صور وسعت دهد و به نمازگزار به عدد آنچه خورشید بر آن بتابد حسنات عطا کند و چهل درجه برای او بالا برده می‌شود.

نویسنده گوید: کفعمی هم این نماز را با همین شیوه نقل کرده و پس از آن فرموده: در بعضی از کتاب‌ها دیدم که در رکعت اول پس از سوره «حمد» یک مرتبه «آیت‌الکرسی» و دو مرتبه «توحید» را بخواند.

خیرات برای اموات

علاّمه مجلسی در «زاد المعاد» فرموده: باید مردگان را فراموش نکنند، زیرا دستشان از اعمال خیر کوتاه شده و به فرزندان و خویشان و برادران مؤمن امیدوارند و به احسان آنان چشم به راهند، به خصوص دعای در نماز شب و پس از نمازهای واجب؛

و نیز باید در مشاهد مشرّفه پدر و مادر را زیادتر از دیگران دعا کرد و برای ایشان اعمال خیر انجام داد؛ در روایت آمده: بسا فرزندی که در حال حیات پدر و مادر عاقّ آنان است و پس از مرگ آن‌ها به سبب اعمال خیری که برای ایشان انجام می‌دهد نیکوکار به آن‌ها به حساب آید و از عاقی رهایی یابد و بسا فرزندی که در حیات پدر و مادر نیکوکار به آن‌ها باشد و بعد از فوت آنان عاقّ گردد به خاطر اعمال خیری که باید برای آنان انجام دهد ولی کم انجام می‌دهد؛

و عمده خیرات برای پدر و مادر و سایر خویشان ادای قرض‌های آنان و آزاد نمودن آن‌ها از حقوق خدا و خلق است و نیز سعی شود حجّ و عباداتی که از آنان فوت شده به صورت گرفتن اجیر یا رایگان بجا آورد.

در حدیث صحیح نقل‌شده: حضرت صادق(علیه‌السلام) هر شب برای فرزند خود و هر روز برای پدر و مادر خود، دو رکعت نماز به جا می‌آوردند، در رکعت اول سوره «اِنّا اَنزَلناهُ» و در رکعت دوم سوره «اِنّا اَعطَیناک الکوثَرَ» قرائت می‌کردند.

به سند صحیح از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: بسا باشد که میت در تنگی و سختی است و حق‌تعالی به او وسعت می‌دهد و تنگی را از او برمی‌دارد، پس به او می‌گویند: این گشایش که برای تو حاصل شد، به سبب نمازی است که فلان برادر مؤمن برای تو خواند. راوی پرسید: می‌توانم دو میت را در دو رکعت نماز شریک کنم؟ فرمود: آری، میت شاد می‌شود و گشایش می‌یابد به دعا و استغفاری که برای او انجام می‌دهند، چنان‌که زنده به خاطر هدیه‌ای که برای او می‌برند شاد می‌شود.

و نیز فرمود: نماز و روزه و حجّ و صدقه و سایر اعمال خیر و دعا، بر میت در قبرش وارد می‌شود و ثواب آن اعمال برای هر دو یعنی: کسی‌که انجام داده و نیز برای مرده نوشته می‌شود. در حدیث دیگری فرمود: هرکه از مسلمانان، برای میتی عمل انجام دهد، خدا ثواب آن را دوچندان نماید و میت به آن عمل بهره‌مند گردد.

در روایتی وارد شده: هرگاه شخصی به نیت میتی صدقه‌ای بدهد حق‌تعالی به جبرئیل امر می‌کند تا با هفتاد هزار فرشته نزد قبر او بروند هر یک با طَبقی از نعمت‌های الهی در دست و یک‌به‌یک به او می‌گویند: سلام بر توای دوست خدا، این هدیه فلان مؤمن برای توست، پس قبر او روشن می‌شود و حق‌تعالی هزار شهر در بهشت به او کرامت می‌کند و هزار حوری به او تزویج می‌نماید و هزار لباس فاخر به او می‌پوشاند و هزار خواسته او را روا می‌کند

hasnt translate

نماز برای پدر و مادر

دو رکعت است: در رکعت اول سوره «حمد» و ده مرتبه:

رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَ لِوٰالِدَيَّ وَ لِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسٰابُ

پروردگارا مرا و پدر و مادرم و همه اهل ایمان را روزی که حساب برپا می‌شود بیامرز

و در رکعت دوم سوره «حمد» و ده مرتبه:

رَبِّ اغْفِرْ لِي وَ لِوٰالِدَيَّ وَ لِمَنْ دَخَلَ بَيْتِيَ مُؤْمِناً وَ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنٰاتِ

پروردگارا مرا و پدر و مادرم و هرکه وارد خانه‌ام شد و مردان مؤمن و زنان مؤمن را بیامرز

خوانده و پس از سلام ده مرتبه بگوید:

نماز گرسنه

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: هرکه گرسنه باشد وضو بگیرد و دو رکعت نماز بخواند و بگوید:

يَا رَبِّ إِنِّي جائِعٌ فَأَطْعِمْنِي

ای پروردگارم، من گرسنه‌ام طعامم بده

و در روایت دیگری آمده است:

رَبِّ أَطْعِمْنِي فَإِنِّي جائِعٌ

پروردگارا، خوراکم ده من گرسنه‌ام

به‌درستی که خدا او را در آن ساعت طعام دهد

نماز حدیث نفس

از امام صادق(علیه‌السلام) روایت شده: هیچ مؤمنی نیست که بر او چهل روز بگذرد مگر این که حدیث نفس برای او اتفاق افتد. هرگاه دچار این عارضه شد، دو رکعت نماز بخواند و از آن به خدا پناه برد نیز از آن حضرت [امام صادق (علیه‌السلام)] روایت شده حضرت آدم به خدا از حدیث نفس شکایت کرد، جبرئیل نازل شد و گفت بگو:

لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ

هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى

آدم این ذکر را گفت و حدیث نفس از او برطرف شد، آنگاه حضرت فرمود: این است اصلِ «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ».

از حضرت باقر(علیه‌السلام) روایت شده: مردی به محضر رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) آمد و به آن حضرت از وسوسه و حدیث نفس و قرضی که بر او گران آمده بود و نیز از تهیدستی شکایت کرد، حضرت به او فرمود بگو:

تَوَكَّلْتُ عَلَى الْحَيِّ الَّذِي لَايَمُوتُ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَداً، وَلَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ، وَلَمْ يَكُنْ لَهُ وَ لِيٌّ مِنَ الذُّلِّ، وَكَبِّرْهُ تَكْبِيراً

توکل کردم بر زنده‌ای که نمی‌میرد و ستایش خدای را که فرزندی نگرفته و در فرمانروایی شریکی برایش نبوده است و برای او سرپرستی نیست از روی خواری و او را بزرگ شمار بزرگ‌شمردنی شایسته

سپس فرمود: این دعا را به کرّات بگو، چندی نگذشت که آن مرد خدمت حضرت آمد و گفت: یا رسول الله، خدا وسوسه‌ی مرا از بین برد و قرضم را ادا کرد و از تهیدستی به توانگری رساند.

و همچنین روایت شده: هنگامی که در سینه‌ات شکی پیدا شد، برای دفع وسوسه شیطان بگو:

و نیز از حضرت صادق(علیه‌السلام) برای دفع وسوسه شیطان روایت شده: بر سینه خود دست بکش و بگو:

عَنِّي مَا أَحْذَرُ

بنام خدا و به خدا، محمّد (ص) رسول خداست و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ، خدایا آنچه را از آن می‌ترسم از من پاک گردان

پس بر شکم خود دست می‌کشی و سه مرتبه می‌گویی، که ان‌شاء‌الله برطرف خواهد شد.

و همچنین برای دفع وسوسه این امور سودمند است: شستن سر با سدر و مسواک کردن و انار خوردن و آب نیسان آشامیدن و پنجشنبه اول و آخر و چهارشنبه میان هر ماه روزه گرفتن و نیز گفتن:

أَعُوذُ بِاللّٰهِ الْقَوِيِّ مِنَ الشَّيْطانِ الْغَوِيِّ، وَأَعُوذُ بِمُحَمَّدٍ الرَّضِيِّ مِنْ شَرِّ مَا قُدِّرَ وَقُضِيَ، وَأَعُوذُ بِإِلٰهِ النَّاسِ مِنْ شَرِّ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ

پناه می‌برم به خدای نیرومند، از شیطان گمراه و پناه می‌برم به محمّد پسندیده از شرّ آنچه مقدّر شده و قضا بر آن رفته و پناه می‌برم به معبود آدمیان از شرّ همه جن و انس

hasnt translate

لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

بِسْمِ الله وَبِالله، مُحَمَّدٌ رَسُولُ الله، وَلَاٰ حَوْلَ وَلَاٰ قُوَّةَ إِلَّا بِالله الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ. اللّٰهُمَّ امْسَحْ عَنِّي مَا أَحْذَرُ

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

this faraz hasnt Translate

نماز استخاره ذات الرّقاع

کیفیتش چنین است که هرگاه کاری را اراده کردی شش ورقه آماده کن، در سه ورقه بنویس:

بِسْمِ اللّٰه الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

خِيرَةٌ مِنَ اللّٰهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ لِفُلانِ ابْنِ فُلانَةِ افْعَلْ

خیرخواهی است از خداوند عزیز حکیم برای فلان فرزند فلان، انجام بده

سپس آن‌ها را زیر جانماز خود می‌گذاری و دو رکعت نماز به جا می‌آوری، چون از نماز فراغت یافتی، سجده می‌کنی و در سجده صد بار می‌گویی:

أَسْتَخِيرُ اللّٰه بِرَحْمَتِهِ خِيرَةً فِي عافِيَةٍ

خیر می‌خواهم از خداوند به رحمتش، خیرخواهی در تندرستی

آنگاه می‌نشینی و می‌گویی:

اللّٰهُمَّ خِرْلِي وَاخْتَرْلِي فِي جَمِيعِ أُموْرِي فِي يُسْرٍ مِنْكَ وَعافِيَةٍ

خداوندا برایم خیر بخواه و در همه امورم در آسانی و عافیت از جانب خود، خیر برگزین

معنی استخاره و کیفیت آن

سپس ورقه‌های زیر جانماز را با هم مخلوط می‌کنی و یکی‌یکی بیرون می‌آوری، هرگاه سه «إِفْعَلْ» دنبال هم بیرون آمد، آن کار را که اراده کرده‌ای به جای می‌آوری و اگر سه «لا تَفْعَلْ» بیرون آمد به جا نیاور و اگر یکی «إِفْعَلْ» بیرون آمد و دیگر «لا تَفْعَلْ»، تا پنج ورقه بیرون بیاور و به آن دقت کن، اگر سه «إِفْعَلْ» است و دو «لا تَفْعَلْ» بجا آور و اگر برعکس است انجام نده

نویسنده گوید: معنی استخاره طلب خیر کردن است، پس هرکاری که می‌خواهی انجام دهی، خیر خود را از حق‌تعالی طلب کن.

روایت شده: که در سجده آخر«نماز شب» طلب خیر کن و «صد و یک» مرتبه بگو:

أَسْتَخِیرُ اللّٰه بِرَحْمَتِهِ

خیر می‌خواهم از خداوند به رحمتش

و نیز طلب خیر در سجده آخر «نافله صبح» خوب است؛ و همچنین در هر رکعت از «نافله‌های ظهر» استخاره نیکوست

كيفيت استخاره به تسبيح منسوب به امام عصر (عج)و استخاره با تسبيح

علاّمه مجلسی از پدر بزرگوارش نقل کرده: آن جناب از استادش شیخ بهایی روایت نموده که شیخ فرمود: از مشایخ شنیدم که از حضرت قائم (عجل الله فرجه) در استخاره با تسبیح مذاکره می‌کردند: به این‌که شخص تسبیح را به دست گیرد و «سه مرتبه» بر محمّد و آل محمّد (صلوات الله علیهم اجمعین) صلوات فرستد و یک قبضه از تسبیح را بگیرد و دوتا دوتا بشمارد، اگر یکی باقی ماند، کار را انجام دهد و اگر دوتا بجای ماند انجام ندهد.

استخاره صاحب جواهر

شیخ فقیه بزرگوار صاحب «جواهر» در کتاب «جواهر» فرموده: استخاره‌ای است که پیش بعضی از اهل زمان رایج است و بسا به مولای ما حضرت قائم (عجل الله تعالی فرجه) نسبت داده می‌شود و آن به این صورت است که: پس از قرائت و دعا، یک قبضه از تسبیح را بگیرد و هشت هشت رد کند، اگر یک دانه باقی ماند فی‌الجمله نیک است. اگر دو تا باقی ماند، دارای یک نهی است و اگر سه عدد باقی ماند در انجام و ترک اختیار دارد، زیرا انجام و ترک کار مساوی است. اگر چهار دانه باقی ماند دارای دو نهی است و اگر پنج عدد باقی ماند بعضی گفته‌اند: زحمت و رنج دارد و بعضی گفته‌اند: در آن کار ملامت است. اگر شش دانه باقی ماند، در نهایت خوبی است و باید نسبت به انجام کار شتاب ورزید و اگر هفت عدد باقی ماند، در حکم مانند عدد پنج است و اگر هشت دانه باقی ماند، در آن چهار نهی است.

ما در باب ششم [لینک‌های زیر] بعضى از استخاره‌ها را ذکر خواهیم کرد.

ساعات استخاره

مرحوم محدّث کاشانی در کتاب «تقویم المحسنین» برای استخاره به قرآن مجید در ایام هفته ساعاتی را نقل کرده و گفته است: اختیار این ساعات بنا بر مشهور بین اهل ایمان است اگرچه حدیثی از اهل‌بیت بر آن یافت نشده است، سپس فرمود:

روز یک‌شنبه: تا ظهر خوب است، آنگاه از عصر تا مغرب.

روز دوشنبه: تا طلوع خورشید خوب است، آنگاه از زمان ناهار تا ظهر و سپس از عصر تا عشاء آخر.

روز سه‌شنبه: از وقت ناهار تا ظهر خوب است، آنگاه از عصر تا عشاء آخر.

روز چهارشنبه: تا ظهر خوب است، آنگاه از عصر تا عشاء آخر.

روز پنجشنبه: تا طلوع خورشید خوب است، آنگاه از ظهر تا عشاء آخر.

روز جمعه: تا طلوع آفتاب خوب است، آنگاه از ظهر شرعی تا عصر.

روز شنبه: تا وقت ناهار خوب است، آنگاه از ظهر شرعی تا عصر.

این جدول برگرفته از مدخل [مقدّمه] منظوم محقّق طوسی (طاب ثراه) است

نماز قضایی دین

شیخ طوسی روایت کرده: مردی خدمت حضرت صادق(علیه‌السلام) رسید و گفت: ای آقای من به تو شکایت می‌کنم از قرضی که مرا فرا گرفته و از پادشاهی که به من ستم می‌کند. می‌خواهم به من دعایی بیاموزی که به وسیله آن غنیمتی به دست آورم تا قرضم را ادا کرده و ستم پادشاه را از خود بازدارم.

حضرت فرمود: هرگاه تاریکی شب تو را فرا گرفت دو رکعت نماز بخوان، در رکعت اول سوره «حمد» و «آیت‌الکرسی» و در رکعت دوم سوره «حمد» و آخر سوره «حشر» از «لَوْ أَنْزَلْنٰا هٰذَا الْقُرْآنَ عَلىٰ جَبَلٍ» تا پایان سوره را قرائت کن، سپس قرآن مجید را بردار و بر سر خود بگذار و بگو:

بِحَقِّ هٰذَا الْقُرْآنِ، وَبِحَقِّ مَنْ أَرْسَلْتَهُ بِهِ، وَبِحَقِّ كُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِيهِ، وَبِحَقِّكَ عَلَيْهِمْ فَلا أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّكَ مِنْكَ

به حق این قرآن و به حق کسی که او را با آن فرستادی و به حق هر مؤمنی که در قرآن ستودی و به حقّت بر آنان، پس کسی شناساتر به حق تو از تو نیست

بگو:

بِكَ يَا اللّٰهُ

به ذاتت ای خدا

ده مرتبه

يَا مُحَمَّدُ

یا محمّد

ده مرتبه

يَا عَلِيُّ

یا علی

ده مرتبه

يَا فاطِمَةُ

یا فاطمه

ده مرتبه

يَا حَسَنُ

یا حسن

ده مرتبه

يَا حُسَيْنُ

یا حسین

ده مرتبه

يَا عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ

یا علی بن الحسین

ده مرتبه

يَا مُحَمَّدَ بْنَ عَلِيٍّ

یا محمّد بن علی

ده مرتبه

يَا جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ

یا جعفر بن محمّد

ده مرتبه

يَا مُوسَى بْنَ جَعْفَرٍ

یا موسی بن جعفر

ده مرتبه

يَا عَلِيَّ بْنَ مُوسىٰ

یا علی بن موسی

ده مرتبه

يَا مُحَمَّدَ بْنَ عَلِيٍّ

یا محمّد بن علی

ده مرتبه

يَا عَلِيَّ بْنَ مُحَمَّدٍ

یا علی بن محمّد

ده مرتبه

يَا حَسَنَ بْنَ عَلِيٍّ

یا حسن بن علی

ده مرتبه

بِالْحُجَّةِ

بالحجّه

سپس حاجت خود را بطلب، راوی گفت: آن مرد رفت و پس از مدّتی بازگشت درحالی‌که قرضش را ادا نموده و از ستم پادشاه امان یافته و دارایی‌اش فراوان شده بود.

نویسنده گوید: ظاهر این است که این عمل، پس از نماز بجا آورده می‌شود

نماز و دستوری برای رفع حوائج دنیا و آخرت

از کتاب «دعوات» راوندی نقل‌شده: حضرت سجّاد(علیه‌السلام) به مردی رسیدند که در خانه مرد دیگری نشسته بود، به او فرمود: برای چه در خانه این ستمکار جبّار نشسته‌ای؟ گفت: به جهت محنت و شدّتی که برای من اتفاق افتاده، فرمود: برخیز تا من تو را به دری راهنمایی کنم که بهتر از در اوست و به سوی پروردگاری که برای تو از او نیکوتر است؛ پس دست او را گرفت و تا مسجد پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) آورد و فرمود: رو به قبله آر و دو رکعت نماز بخوان، آنگاه خدا را ثنا بگو و بر رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) صلوات فرست و آخر سوره «حشر» و دو آيه اي كه در سوره <آل عمران> است بخوان، سپس حاجت خود را از خدا بخواه،

كه به تو عطا مي فرمايد. جناب راوندي فرموده: شايد دو آيه، آيه < قُلِ اللُّهُمَّ مالِكَ المُلكِ > باشد تا بِغَيرِ حِسابٍ [سوره آل عمران، آيات 27 26 ]. علامه مجلسي فرموده است: شايد آيه قُلِ اللُّهُمَّ باشد و آيه شَهِدَ اللهُ... [سوره آل عمران، آيه 18 ]. از حضرت اميرمؤمنان (عليه السلام) روايت شده: هرگاه يكي از شما رفع حاجتي را قصد كند، صبح پنجشنبه در طلب آن بيرون رود، و هنگامي كه از منزل بيرون مي رود آخر سوره آل عمران ، و آيَه الكُرسي،و سوره < اِنّا اَنزَلناهُ > و سوره حمد را بخواند، زيرا رفع حوائج دنيا و آخرت در اينهاست

نماز در مهمات

چهار رکعت بجا می‌آوری و قنوت و ارکان آن را به نیکی انجام می‌دهی، در رکعت اول پس از سوره «حمد» هفت مرتبه:

حَسْبُنَا اللّٰهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ

و خداوند ما را بس است و چه خوب کارگزاری است

و در رکعت دوم پس از «حمد» هفت مرتبه آیه:

مٰا شٰاءَ اللّٰهُ لاٰ قُوَّةَ إِلاّٰ بِاللّٰهِ إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مٰالاً وَ وَلَداً

آنچه خدا خواست شود هیچ نیرویی جز به خداوند نیست اگر ببینی که من در مال و فرزند از تو کمترم

و در رکعت سوم پس از سوره «حمد»:

(لَّا إِلَٰهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنتُ مِنَ الظَّالِمِينَ)

جز تو خدایی نیست، تو از اینکه مورد اعتراض باشی،منزّهی. به راستی که من از ستمکاران بودم.

هفت مرتبه

و در رکعت چهارم بعد از سوره «حمد» هفت مرتبه:

(وَأُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ)

کار خود را به خدا واگذار می کنم،بی شک او نسبت به بندگان بیناست.

سپس حاجت خود را بخواه

hasnt translate

حَسْبُنَا اللّٰهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

مٰا شٰاءَ اللّٰهُ لاٰ قُوَّةَ إِلاّٰ بِاللّٰهِ إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مٰالاً وَ وَلَداً

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

لَّا إِلَٰهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنتُ مِنَ الظَّالِمِينَ

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

وَأُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

نماز رفع عسر و سختی

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: چون کاری بر تو دشوار شود هنگام گذشتن خورشید از ظهر شرعی دو رکعت نماز بخوان، در رکعت اول پس از سوره «حمد»، «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» و «إِنّٰا فَتَحْنٰا لَکَ فَتْحاً مُبِیناً» تا «وَ یَنْصُرَکَ اللّٰهُ نَصْراً عَزِیزاً» و در رکعت دوم پس از سوره «حمد»، «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» و «أَلَمْ نَشْرَحْ» بخوان و این نماز به تجربه رسیده است

نماز زیاد شدن رزق و روزی

روایت شده: مردی نزد رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) آمد و گفت: یا رسول الله، من عیال‌وارم و قرض دارم و حالم بس سخت است، به من دعایی بیاموز که خدای عزّوجلّ را به آن بخوانم تا به من آن‌قدر روزی کند که قرضم را ادا نمایم و به آن بر گشایش نسبت به خانواده‌ام کمک بگیرم.

فرمود: ای بنده خدا وضو بگیر وضوی کاملی، بعد دو رکعت نماز بخوان و رکوع و سجود آن را به طور کامل بجا آور، پس بگو:

يَا ماجِدُ يَا واحِدُ يَا كَرِيمُ، أَتَوَجَّهُ إِلَيْكَ بِمُحَمَّدٍ نَبِيِّكَ نَبِيِّ الرَّحْمَةِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، يَا مُحَمَّدُ يَا رَسُولَ اللّٰه، إِنِّي أَتَوَجَّهُ بِكَ إِلَى اللّٰهِ رَبِّي وَ رَبِّكَ وَرَبِّ كُلِّ شَيْءٍ، وَأَسْأَلُكَ

ای بزرگوار، ای یگانه، ای کریم، به سوی تو رو می‌کنم به محمّد پیامبرت، پیامبر رحمت (درود خدا بر او و خاندانش) ای محمّد ای رسول خدا، به تو رو می‌کنم به سوی خدا، پروردگارم و پروردگارت و پروردگار همه‌چیز و از تو می‌خواهم

اللّٰهُمَّ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَيْتِهِ، وَأَسْأَلُكَ نَفْحَةً كَرِيمَةً مِنْ نَفَحَاتِكَ وَفَتْحاً يَسِيراً وَ رِزْقاً واسِعاً أَلُمُّ بِهِ شَعَثِي، وَأَقْضِي بِهِ دَيْنِي، وَأَسْتَعِينُ بِهِ عَلَىٰ عِيَالِي

خدایا که بر محمّد و اهل‌بیتش درود فرستی و از تو می‌خواهم نسیم کریمانه‌ای از نسیم‌هایت و گشایش آسان و رزق گسترده که پراکندگی‌ام را با آن جمع کنم و قرضم را بپردازم و با آن برای خانواده‌ام یاری گیرم

ایضا دو نماز دیگر

چون خواستی به محلّ کسب خود بروی، ابتدا به مسجد برو و دو رکعت یا چهار رکعت نماز بخوان و بگو:

غَدَوْتُ بِحَوْلِ اللّٰهِ وَقُوَّتِهِ، وَغَدَوْتُ بِلا حَوْلٍ مِنِّي وَلَا قُوَّةٍ، وَلٰكِنْ بِحَوْلِكَ وَقُوَّتِكَ، يَا رَبِّ . اللّٰهُمَّ إِنِّي عَبْدُكَ، أَلْتَمِسُ مِنْ فَضْلِكَ كَما أَمَرْتَنِي، فَيَسِّرْ لِي ذٰلِكَ وَأَنَا خَافِضٌ فِي عَافِيَتِكَ

صبح کردم به قدرت و نیروی خدا و صبــح کردم نه با جنبش و نیرویی از پیش خودم، ولی به توان و نیروی تو ای پروردگارم، خدایا من بنده توأم و چنان‌که فرمان دادی از احسان تو می‌جویم، پس آن را برایم آسان فرما و من تنها در سایه عافیتت آسوده‌ام

دو رکعت است که در رکعت اول بعد از سوره «حمد»، سه مرتبه «إِنّٰا أَعْطَیْنٰاکَ الْکَوْثَرَ» و در رکعت دوم پس از سوره «حمد»، سه مرتبه سوره «فلق» و سه مرتبه سوره «ناس» خوانده می‌شود

hasnt translate

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

نماز حاجت

به نقل از كتاب <مكارم>: زماني كه شب به نيمه رسيد، غسل كن و دو ركعت نماز بجا آور،در ركعت اول پس از سوره حمد پانصد مرتبه سوره توحيد و همچنين در ركعت دوم پس از سوره <حمد> پانصد مرتبه سوره توحيد و آخر سوره حشر را از لَو اَنزَلنا هَذَا القُرآنَ عَلَي جَبَلٍ تا آخر سوره، و شش آيه اول سوره حديد، و پس از آن به همان حال كه ايستاده اي هزار مرتبه اِيّاكَ نَعبُدُ وَ اِيّاكَ نَستَعينُ بگو، سپس نماز را به ايان برسان، و ثناي حق تعالي بجاي آور، اگر حاجتت برآورده شد كه به مراد خود رسيده اي، و اگر به حاجت خود نرسيدي دوباره اين نماز را بخوان، و اگر حاجتت برآورده نشد، بار سوم آن را بجا آور، ان شاء الله بر آورده مي شود.

نماز حاجت دیگر

ثقة الاسلام کلینی در کتاب «کافی»، به سند معتبر از عبد الرّحیم قصیر روایت کرده: به زیارت حضرت امام صادق(علیه‌السلام) رفتم و عرض کردم: فدایت شوم، از پیش خود دعایی اختراع کرده‌ام. فرمود: مرا از اختراع خود واگذار، هرگاه برایت حاجتی بود به رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) پناه ببر و دو رکعت نماز بخوان و آن را به حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) هدیه کن. عرضه داشتم: این نماز را چگونه بجا آورم؟ فرمود:

غسل می‌کنی و دو رکعت نماز در آغاز و پایان، همانند نماز واجب صبح به جا می‌آوری و پس از سلام می‌گویی:

اللّٰهُمَّ أَنْتَ السَّلامُ، وَمِنْكَ السَّلامُ، وَ إِلَيْكَ يَرْجِعُ السَّلامُ . اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَبَلِّغْ رُوحَ مُحَمَّدٍ مِنِّي السَّلامَ وَأَرْواحَ الْأَئِمَّةِ الصَّادِقِينَ سَلامِي وَارْدُدْ عَلَيَّ مِنْهُمُ السَّلامَ، وَالسَّلامُ عَلَيْهِمْ وَرَحْمَةُ اللّٰه وَبَرَكاتُهُ . اللّٰهُمَّ إِنَّ هاتَيْنِ الرَّكْعَتَيْنِ هَدِيَّةٌ مِنِّي إِلىٰ رَسُولِ اللّٰه صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ فَأَثِبْنِي عَلَيْهِما مَا أَمَّلْتُ وَرَجَوْتُ فِيكَ وَفِي رَسُولِكَ يَا وَلِيَّ الْمُؤْمِنِينَ

خدایا تویی سلام و از توست سلام و به سوی تو سلام باز می‌گردد، خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و از سوی من به روح محمّد سلام برسان و سلام را نثار ارواح امامان راست‌گو فرما و به من از سوی آنان سلام بازگردان و سلام و رحمت و برکات خدا بر آنان باد، خدایا این دو رکعت نماز هدیه‌ای است از سوی من به رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش)، بر این دو رکعت پاداشم ده برای آنچه آرزو کردم و امید بستم درباره تو و رسولت ای سرپرست مؤمنان

آنگاه به سجده می‌روی و «چهل مرتبه» می‌گویی:

یَا حَیُّ یَا قَیُّوْمُ یَا حَیّاً لَایَمُوتُ یَا حَیّاً لَا إِلٰهَ إِلّا أَنْتَ یَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِکْرامِ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ

ای زنده و پاینده، ای زنده ای که نمیرد، ای زنده ای که معبودی جز تو نیست، ای دارای جلالت و بزرگواری، ای مهربانترین مهربانان

سپس جانب راست صورت خویش را بر زمین می‌گذاری و همین دعا را چهل مرتبه می‌خوانی، آنگاه جانب چپ صورت خود را بر زمین می‌گذاری و باز چهل مرتبه این دعا را قرائت می‌کنی. سپس سر از سجده برمی‌داری و دست را به جانب آسمان برداشته چهل مرتبه می‌خوانی، پس از آن دست‌ها را بر گردن خود می‌گذاری و به انگشت شهادت خویش پناه برده چهل مرتبه می‌خوانی،

سپس محاسن خود را با دست چپ می‌گیری و گریه می‌کنی یا اظهار گریستن می‌نمایی و می‌گویی:

يَا مُحَمَّدُ يَا رَسُولَ اللّٰه، أَشْكُو إِلَى اللّٰه وَ إِلَيْكَ حاجَتِي وَ إِلَىٰ أَهْلِ بَيْتِكَ الرَّاشِدِينَ حَاجَتِي وَبِكُمْ أَتَوَجَّهُ إِلَى اللّٰهِ فِي حاجَتِي

ای محمّد، ای رسول خدا، حاجتم را به سوی خدا و تو و خاندان ره یافته‌ات شکایت می‌کنم و در حاجتم به وسیله شما به سوی خدا توجه می‌نمایم

سپس به سجده می‌روی و می‌گویی: «یَا اللّٰهُ یَا اللّٰه» به اندازه اى که نفس قطع شود، آنگاه می‌گویی:

صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ

پروردگارا، بر محمد و خاندان محمد درود و رحمت فرست.

و به جاى کذا و کذا (با من چنین و چنان کن) حاجت خود را بخواه.

نماز حاجت دیگر

پس از آن حضرت صادق(علیه السّلام) فرمود: من بر خداى عزّوجلّ ضامنم که از جاى خود حرکت نمی‌کنی، مگر آن که حاجت تو برآورده شود.

نویسنده گوید: در باب چهارم دعاهاى بسیارى براى «رفع حوائج دنیا و آخرت» ذکر خواهم کرد شیخ کفعمی در کتاب «بلد الاَمین» برای رفع حاجت بسیار مهمّ فرموده: این کلمات را در کاغذی بنویسد و در آب بیندازد:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

مِنَ الْعَبْدِ الذَّلِيلِ إِلَى الْمَوْلَى الْجَلِيلِ، رَبِّ إِنِّي مَسَّنِيَ الضُّرُّ وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ، بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاكْشِفْ هَمِّي وَفَرِّجْ عَنِّي غَمِّي بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ

از بنده خوار به سوی مولای بزرگوار، پروردگارا به من بدحالی رسیده و تو مهربان‌ترین مهربانانی، به حق محمّد و خاندانش، درود فرست بر محمّد و خاندانش و اندوه مرا برطرف کن و غم مرا بگشا ای مهربان‌ترین مهربانان

نماز حاجت دیگر

سید ابن طاووس در کتاب «مزار» در باب اعمال مسجد کوفه، در ذیل اعمال محراب حضرت امیرمؤمنان فرموده: بیان نماز حاجتی که در خصوص این مکان باید انجام داد و آن چهار رکعت است با دو سلام، در رکعت اول پس از سوره «حمد» ده مرتبه «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» و در رکعت دوم بعد از سوره «حمد» بیست‌ویک مرتبه «توحید» و در رکعت سوم بعد از سوره «حمد» سی‌ویک مرتبه «توحید» و در رکعت چهارم پس از «حمد» چهل‌ویک مرتبه «توحید» خوانده می‌شود؛

و پس از سلام نماز و خواندن تسبیح، پنجاه‌ویک مرتبه سوره «توحید» را بخوان و پنجاه مرتبه استغفار کن و پنجاه مرتبه صلوات بفرست و پنجاه مرتبه بگو:

لَاحَوْلَ وَ لَاقُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ

هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست

پس بگو :

يَا اللّٰهُ الْمانِعُ قُدْرَتَهُ خَلْقَهُ، وَالْمالِكُ بِها سُلْطانَهُ، وَالْمُتَسَلِّطُ بِما فِي يَدَيْهِ عَلَىٰ كُلِّ مَوْجُودٍ، وَغَيْرُكَ يَخِيبُ رَجاءُ راجِيهِ وَراجِيكَ مَسْرُورٌ لَايَخِيبُ، أَسْأَلُكَ بِكُلِّ رِضىً لَكَ، وَبِكُلِّ شَيْءٍ أَنْتَ فِيهِ، وَبِكُلِّ شَيْءٍ تُحِبُّ أَنْ تُذْكَرَ بِهِ وَ بِكَ يَا اللّٰهُ، فَلَيْسَ يَعْدِلُكَ شَيْءٌ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَتَحْفَظَنِي وَ وَلَدِي وَأَهْلِي وَمالِي وَتَحْفَظَنِي بِحِفْظِكَ، وَأَنْ تَقْضِيَ حَاجَتِي فِي كَذا وَكَذا

ای خدایی که قدرتش را از خلقش منع می کند [قدرتش را از رساندن ضرر به بندگانش منع می‌کند، حاصل اینکه در عین قدرت بی‌نهایتش دست به انتقام نمی‌زند: از محدث قمی] و سلطنتش را به قدرتش مالک است و به آنچه نزد اوست بر هر موجودی چیره است و غیر تو ناامید می‌کند امید امیدوارش را و امیدوار تو خوشحال است که ناامید نمی‌شود، از تو می‌خواهم به هرچه پسند توست و به هر شأنی که تو در آنی و به هرچه دوست داری به آن یاد شوی و به ذاتت ای خدا، چیزی برابر تو نیست، اینکه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و مرا و فرزندان و خاندان و دارایی‌ام را نگاه‌داری و به حفظت حفظم کنی و حاجتم را در چنین و چنان مورد برآوری

و حاجت خود را ذکر کن

أيضاً صلاة الحاجة

نماز حاجت دیگر

روایت شده: هر که را به خدا حاجتی باشد و بخواهد برآورده گردد، چهار رکعت نماز بجا آورد، در هر رکعت پس از سوره «حمد» سوره «انعام» بخواند و در پی نماز بگوید:

يَا كَرِيمُ يَا كَرِيمُ يَا كَرِيمُ، يَا عَظِيمُ يَا عَظِيمُ يَا عَظِيمُ، يَا أَعْظَمَ مِنْ كُلِّ عَظِيمٍ، يَا سَمِيعَ الدُّعاءِ، يَا مَنْ لَاتُغَيِّرُهُ اللَّيالِي وَالْأَيَّامُ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ

ای کریم، ای کریم، ای کریم، ای بزرگ، ای بزرگ، ای بزرگ، ای بزرگ‌تر از هر بزرگ. ای شنونده دعا، ای که شب‌ها و روزها دگرگونش نمی‌سازد، درود فرست بر محمّد و خاندانش

وَارْحَمْ ضَعْفِي وَفَقْرِي وَفاقَتِي وَمَسْكَنَتِي فَإِنَّكَ أَعْلَمُ بِها مِنِّي وَأَنْتَ أَعْلَمُ بِحاجَتِي، يَا مَنْ رَحِمَ الشَّيْخَ يَعْقُوبَ حِينَ رَدَّ عَلَيْهِ يُوسُفَ قُرَّةَ عَيْنِهِ، يَا مَنْ رَحِمَ أَيُّوْبَ بَعْدَ طُولِ بَلائِهِ

و به ناتوانی و تهیدستی و نداری و درماندگی‌ام رحم کن زیرا که تو به آن‌ها داناتر از منی و تو به حاجتم آگاه‌تری، ای آن‌که به یعقوب سالخورده رحم کردی زمانی که نور چشمش یوسف را به او بازگرداند، ای آن‌که به ایوب پس از طول بلایش رحم کرد، ای آن‌که بر محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) رحم کرد

يَا مَنْ رَحِمَ مُحَمَّداً صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَمِنَ الْيُتْمِ آواهُ وَنَصَرَهُ عَلَىٰ جَبابِرَةِ قُرَيْشٍ وَطَواغِيتِها وَأَمْكَنَهُ مِنْهُمْ، يَا مُغِيثُ يَا مُغِيثُ يَا مُغِيثُ

و از زمان یتیمی پناهش داد و بر گردنکشان قریش و طاغوت‌های آن یاری‌اش داد و بر آنان چیره‌اش ساخت، ای فریادرس، ای فریادرس، ای فریادرس

[این ذکر] را مکرّر می‌گویی و سپس حاجات خود را از خدای تعالی درخواست می‌کنی که حق‌تعالی آن‌ها را عطا می‌کند.

نماز حاجت در شب جمعه و شب عید غدیر

سید ابن طاووس روایت کرده و فرموده: «شب جمعه» و «شب عید قربان» دو رکعت نماز بخوان و در هر رکعت سوره «فاتحه» را قرائت کن ولی آیه «إِیّٰاکَ نَعْبُدُ وَ إِیّٰاکَ نَسْتَعِینُ» را صد مرتبه بگو، سپس حمد را به پایان برسان و دویست مرتبه سوره «توحید» را بخوان، چون سلام دادی هفتاد مرتبه بگو:

لَاحَوْلَ وَ لَاقُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ

هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست

آنگاه به سجده برو و دویست مرتبه بگو: «یَا رَبِّ یَا رَبِّ» سپس حاجت خود را بطلب که ان‌شاءالله براورده می شود.

ایضاً نماز حاجت به سندهای معتبر

نمازی است که بسیاری از علما مانند شیخ مفید و شیخ طوسی و سید ابن طاووس و دیگران آن را از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده‌اند و کیفیت آن موافق روایت سید چنین است:

هرگاه برایت نزد خدای عزّوجلّ حاجت مهمی روی دهد سه روز پی‌درپی که چهارشنبه و پنجشنبه و جمعه باشد، روزه بگیر و چون روز جمعه شود غسل کن و جامه نو و پاکیزه بپوش و به بامی که بلندترین بام‌های خانه‌ات باشد بالا رو و دو رکعت نماز بخوان، سپس دست‌ها را به سوی آسمان بلند کن و بگو:

اللّٰهُمَّ إِنِّي حَلَلْتُ بِساحَتِكَ لِمَعْرِفَتِي بِوَحْدانِيَّتِكَ وَصَمَدانِيَّتِكَ وَأَنَّهُ لَا قادِراً عَلَىٰ قَضاءِ حاجَتِي غَيْرُكَ، وَقَدْ عَلِمْتُ يَا رَبِّ أَنَّهُ كُلَّما تَظاهَرَتْ نِعْمَتُكَ عَلَيَّ اشْتَدَّتْ فاقَتِي إِلَيْكَ، وَقَدْ طَرَقَنِي هَمُّ كَذا وَكَذا

خدایا به خاطر معرفتم به یگانگی‌ات و بی‌نیازی‌ات به آستانت فرود آمدم و هم اینکه توانایی بر برآوردن حاجتم جز تو نیست و من دانسته‌ام ای پروردگارم هر زمان نعمتت پی‌درپی به من رسیده، نیازم به تو سخت‌تر گشته، اینک اندوه ناشی از چنین و چنان مرا درهم کوبیده است (به جاى چنین و چنان

به جاى کذا و کذا، حاجت خود را ذکر نماید

وَأَنْتَ بِكَشْفِهِ عالِمٌ غَيْرُ مُعَلَّمٍ واسِعٌ غَيْرُ مُتَكَلِّفٍ فَأَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذِي وَضَعْتَهُ عَلَى الْجِبالِ فَنُسِفَتْ، وَوَضَعْتَهُ عَلَى السَّماواتِ فَانْشَقَّتْ، وَعَلَى النُّجُومِ فَانْتَشَرَتْ، وَعَلَى الْأَرْضِ فَسُطِحَتْ، وَأَسْأَلُكَ بِالْحَقِّ الَّذِي جَعَلْتَهُ عِنْدَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَعِنْدَ عَلِيٍّ وَالْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ وَعَلِيٍّ وَمُحَمَّدٍ وَجَعْفَرٍ وَمُوسىٰ وَعَلِيٍّ وَمُحَمَّدٍ وَعَلِيٍّ وَالْحَسَنِ وَالْحُجَّةِ عَلَيْهِمُ السَّلامُ

حاجت خود را ذکر نماید) و تو به برط رف نمودنش دانایی بی‌آنکه دانشت را از دیگری گرفته باشی و توانایی بدون هیچ‌گونه مشقّتی از تو می‌خواهم به حق نامت که بر کوه نهادی پس در هم کوبیده شد و بر آسمان‌ها نهادی، پس شکافته شدند و بر ستارگان پس پراکنده گشتند و بر زمین پس گسترده شد و از تو می‌خواهم به حقی که قرار دادی نزد محمّد (درود خدا بر او و خاندانش

أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَيْتِهِ وَأَنْ تَقْضِيَ لِي حاجَتِي، وَتُيَسِّرَ لِي عَسِيرَها، وَتَكْفِيَنِي مُهِمَّها، فَإِنْ فَعَلْتَ فَلَكَ الْحَمْدُ، وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَلَكَ الْحَمْدُ، غَيْرَ جائِرٍ فِي حُكْمِكَ، وَلَا مُتَّهَمٍ فِي قَضائِكَ، وَلَا حائِفٍ فِي عَدْلِكَ

اینکه درود فرستی بر محمّد و اهل‌بیتش و حاجتم را برآوری و دشوارش را آسان نمایی و مهمّش را کفایتم کنی، پس اگر عنایت کردی تو را ستایش و اگر مرحمت نفرمودی باز هم تو را ستایش که تو در حکم خود ستمکار نیستی و در داوری‌ات متّهم نمی‌باشی و در عدالتت ستم‌کننده نیستی

صورت خود را به زمین می‌چسبانی و می‌گویی:

خدایا به درستی که یونس بن متّی بنده‌ات، تو را در شکم ماهی خواند و او بنده تو بود، پس دعایش را مستجاب نمودی و من بنده توأم، تو را می‌خوانم، دعایم را مستجاب کن

حضرت صادق(علیه‌السلام) فرمود: بسا که حاجتی برای من پیش می‌آید و من این دعا را می‌خوانم، آنگاه که باز می‌گردم، حاجتم برآورده شده

hasnt translate

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

لَاحَوْلَ وَ لَاقُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

لَاحَوْلَ وَ لَاقُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

وظیفه خواهنده حاجت

نویسنده گوید: سید ابن طاووس در کتاب «جمال الاُسبوع» سخنی فرموده که حاصلش این است:

هرگاه از خدای تعالی حاجتی خواستی، دست کم حالتت مانند آن باشد که حاجت مهمی از یکی از پادشاهان دنیا بطلبی، چه این که هرگاه حاجتی به ایشان داشته باشی، خشنودی آنان را به هر صورت که ممکن است می‌جویی، پس هنگام حاجت خواستن از خدا در به دست آوردن خشنودی حضرتش سخت بکوش؛

و مبادا روی آوردنت به خدا، کمتر از روی آوردنت به پادشاهان دنیا باشد که اگر حال تو چنین باشد، از مسخره کنندگان هلاک شده خواهی بود و چگونه قابل قبول است که اهتمام تو، به خشنودی خداوند کمتر از اهتمام تو به خشنودی بندگان باشد؟

پس هرگاه منزلت خداوند نزد تو، کمتر از منزلت پادشاهان دنیا باشد، پادشاهانی که بندگان خدای تواند، بنابراین تو خدا را استهزاء کرده و کوچک دانسته‌ای و عظمت و شکوه او را نادیده گرفته‌ای و از حضرتش روی برگردانده‌ای و بعید است که با چنین حالی به سبب نماز یا روزه‌ات به حاجت خود دست یابی؛ و باید نماز و روزه‌ای که برای حاجت به جا می‌آوری، برای تحصیل تجربه نباشد

چه آن‌که انسان نمی‌آزماید مگر کسی را که در حق او بد گمان است و حق‌تعالی آن‌هایی را که در حق او گمان بد بردند به گفتارش سرزنش کرده است: «﴿اَلظّٰانِّینَ بِاللّٰهِ ظَنَّ السَّوْءِ عَلَیْهِمْ دٰائِرَةُ السَّوْءِ﴾؛ [و مردان و زنان منافق و مردان و زنان مشرک را] که به خدا گمان بد مى برند عذاب کند؛ پیش‌آمد[های] بدِ [زمانه] بر خودشان باد.» بلکه باید به رحمت خدا و به وعده‌های او، در کمال اطمینان و اعتماد باشی و امیدت به خدا، در طلب حاجتت بیش از آن باشد که حاتم [بخشنده معروف که بخشایشش ضرب‌المثل شده است] را برای طلب یک قیراط قصد کنی.

چه اینکه اگر حاتم را برای یک قیراط قصد کنی، یقین داری به هر شکل که باشد، به تو عطا خواهد کرد، پس آگاه باش که حاجت تو نزد حق‌تعالی هرچه باشد، کمتر از یک قیراط نزد حاتم است، بنابراین مبادا اعتمادت به حق‌تعالی کمتر از رو آوردن به درگاه خانه امثال حاتم باشد.

و شایسته است هرگاه به خاطر حاجتی، روزه یا نماز بجا آوری، عمل خود را برای کارهای مهم‌تر از حاجات دینی خود نیت کنی و بدان که مهم‌ترین آن‌ها حوایج آن کسی است که تو درپناه هدایت و حمایت اویی و آن امام زمان تو (صلوات‌الله‌علیه) است، پس باید نماز و روزه‌ات نخست برای قضای حاجات آن حضرت باشد و بعد برای حوایج دینی خود و سپس برای آن حاجتی که برایت پیش آمده و قصد آن را داشته‌ای؛

مثلاً هرگاه ستمگری درصدد کشتن تو باشد و تو برای خلاصی از گزند او روزه حاجت گرفتی، باید توجه داشته باشی که مهم‌تر از آن، حاجت دینی توست که آن حاجت بخشش و رضای حق از تو می‌باشد و این‌که بر تو اقبال کند و عملت را بپذیرد؛

زیرا در کشته شدنت، دنیایت فاسد می‌شود چنانچه دینت سالم باشد، به علاوه اگر کشته نشوی، به ناچار یک روز خواهی مرد، ولی اگر بخشش و رضای خداوند برایت حاصل نشود، در دنیا و آخرت هلاک خواهی شد و هراس‌ها و شدایدی که به خیالت نمی‌رسد برایت پیش خواهد آمد.

و این‌که گفتیم حاجت امام زمان را بر حوایج خود پیش اندازی، برای این است که بقای دنیا و اهل آن به واسطه وجود آن حضرت است، بنابراین هرگاه وجود تو، محفوظ به وجود شخص دیگری باشد، چگونه قابل قبول است که حوایج و خواسته‌های خود را بر حوایج او مقدّم بداری؟

و بر تو معلوم باد که آن حضرت، در حاجات خود، از نماز و روزه تو بی‌نیاز است و نیازی به تو ندارد، ولی مقتضای بندگی و وظیفه تو آن است که به آن صورت عمل کنی، چنان‌که دعاهای خود را با صلوات بر ایشان (صلوات‌الله‌علیهم‌اجمعین) آغاز می‌کنی

hasnt translate

نماز استغاثه

در کتاب «مکارم» آمده: چون در شب خواستی بخوابی، بالای سر خود ظرف پاکیزه‌ای که در آن آب پاک باشد بگذار و آن را با پارچه پاکیزه‌ای بپوشان، چون در آخر شب برای نماز شب بیدار شوی سه جرعه از آن آب بیاشام و با باقی آن وضو بگیر و رو به قبله کن و اذان و اقامه بگو و دو رکعت نماز بجا آور و هر سوره‌ای که خواستی در آن بخوان، چون از «حمد» و سوره فارغ شدی به رکوع رفته و در رکوع «بیست و پنج» مرتبه بگو:

یَا غِياثَ الْمُسْتَغِيثِينَ.

ای فریادرس دادخواهان.

پس سر از رکوع بر می‌داری و همین ذکر را «بیست و پنج» بار می‌گویی.

و همچنین در سجده اول و پس از سر برداشتن، و در سجده دوم و پس از سر برداشتن، در هر کدام «بیست و پنج» مرتبه می‌گویی و رکعت دوم را نیز به همین کیفیت به جا می‌آوری که در مجموع سیصد مرتبه گفته شود، آنگاه تشهّد می‌خوانی و سلام می‌دهی و پس از سلام سر به سوی آسمان بر می‌داری و «سی‌مرتبه» می‌گویی:

مِنَ الْعَبْدِ الذَّلِيلِ إِلَى الْمَوْلَى الْجَلِيلِ

از بنده خوار و ذلیل، به سوی مولای شکوهمند

و حاجت خود را مى طلبى، همانا به زودى حاجتت روا خواهد شد(ان‌شاء‌الله‌تعالی)

نماز استغاثه به حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها)

روایت شده: هرگاه برای تو به سوی خداوند حاجتی پیش آمد و سینه‌ات از آن تنگی گرفت، دو رکعت نماز بخوان و پس از سلام سه مرتبه تکبیر بگو و «تسبیح حضرت زهرا» را بجای آور و به سجده برو و صد مرتبه بگو:

يا مَوْلاتِي يا فاطِمَةُ أَغِيثِينِي

ای سرپرستم ای فاطمه به فریادم برس

پس جانب راست صورت خویش را بر زمین بگذار و همین ذکر را صد مرتبه بگو و سپس جانب چپ چهره‌ات را بر زمین بگذار و صد مرتبه بگو، دوباره به سجده برو و صدوده مرتبه بگو و حاجت خود را در نظر بگیر، به درستی که خداوند آن را برآورده کند، ان‌شاء‌الله‌تعالی.

ایضا نماز استغاثه

نویسنده گوید: شیخ حسن بن فضل طبرسی در کتاب «مکارم الاخلاق» فرموده: نماز استغاثه به بتول چنین است: دو رکعت نماز بجای می‌آوری، سپس به سجده می‌روی و صد مرتبه می‌گویی: «یا فاطِمَةُ» آنگاه جانب راست صورت خویش را به زمین می‌گذاری و صد مرتبه می‌گویی، سپس جانب چپ صورتت را و صد مرتبه می‌گویی، دوباره به سجده می‌روی و صدوده مرتبه می‌گویی، پس از آن می‌خوانی:

يَا آمِناً مِنْ كُلِّ شَيْءٍ، وَ كُلُّ شَيْءٍ مِنْكَ خائِفٌ حَذِرٌ، أَسْأَلُكَ بِأَمْنِكَ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ وَ خَوْفِ كُلِّ شَيْءٍ مِنْكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تُعْطِيَنِي أَماناً لِنَفْسِي وَ أَهْلِي وَ مالِي وَ وَلَدِي حَتَّىٰ لَاأَخَافَ أَحَداً وَ لَا أَحْذَرَ مِنْ شَيْءٍ أَبَداً إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

ای بی‌هراس و بیم از هر چیز که هر چیز از تو هراسان و برحذر است، از تو می‌خواهم به ایمنی‌ات از هر چیز و هراس هر چیز از تو، این‌که بر محمّد درود فرستی و ایمنی به من عطا کنی، برای خود و خاندان و دارایی و فرزندانم تا از احدی نهراسم و هرگز از چیزی حذر نکنم، به درستی که تو بر هر کاری توانایی

و نیز در این کتاب شریف [مکارم الاخلاق] از امام صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: هرگاه یکی از شما بخواهد به خدا استغاثه کند، دو رکعت نماز بخواند، سپس به سجده رفته و بگوید:

يَا مُحَمَّدُ يَا رَسُولَ اللّٰه، يَا عَلِيُّ يَا سَيِّدَيِ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِناتِ، بِكُما أَسْتَغِيثُ إِلَى اللّٰهِ تَعالىٰ، يَا مُحَمَّدُ يَا عَلِيُّ أَسْتَغِيثُ بِكُما، يَا غَوْثاهُ بِاللّٰهِ وَبِمُحَمَّدٍ وَعَلِيٍّ وَفاطِمَةَ

ای محمد ای رسول خدا، ای علی‌ ای آقای مردان و زنان مؤمن، به وسیله شما دو تن از خدا درخواست یاری می‌کنم، ای محمّد ای علی به وسیلۀ شما دو تن درخواست یاری می‌کنم، ای فریادرس به حق خدا و محمّد و علی و فاطمه.

و می‌شماری هریک از امامان را پس می‌گویی:

بِکُمْ أَتَوَسَّلُ إِلَى اللّٰه تَعالىٰ

به شما توسل می جویم در نزد خدای بلند مرتبه

به درستى که همان ساعت به فریاد تو خواهند رسید، ان‌شاء‌اللّه‌تعالى

نماز مسجد جمکران در قم

نماز حضرت حجّت در مسجد جمکران که در یک فرسخی شهر مقدّس قم قرار دارد، شیخ مرحوم در کتاب «نجم ثاقب» کیفیت بنای این مسجد شریف را به امر صاحب الزمان به این صورت در حکایت اول از باب هفتم نقل کرده: امام زمان(علیه‌السلام) به حسن مثله جمکرانی فرمود: به مردم بگو به این‌جایگاه رغبت کنند و آن را عزیز بدارند و در این‌جا چهار رکعت نماز بخوانند، دو رکعت تحیت مسجد، در هر رکعتی یک مرتبه سوره «حمد» و هفت مرتبه «توحید» و تسبیح رکوع و سجود را هفت مرتبه بگویند؛

و دو رکعت نماز صاحب الزمان به این صورت که: چون سوره «حمد» به «إِیّٰاکَ نَعْبُدُ وَ إِیّٰاکَ نَسْتَعِینُ؛ پروردگارا! تنها تو را مى‌‌پرستیم و تنها از تو یارى مى‌‌جوییم» برسد آن را صد مرتبه بگوید و بعد سوره «حمد» را به پایان برساند و در رکعت دوم نیز به همین طریق عمل کند و تسبیح رکوع و سجود را هفت مرتبه بگوید و چون نماز به پایان رسید «لا إله إلّا اللّه؛ نیست خدایی مگر الله» بگوید و «تسبیح حضرت زهرا» را بگوید و پس از تسبیح فاطمه سر به سجده گذارد و صد مرتبه بر محمّد و آلش (صلوات‌الله‌علیهم) صلوات فرستد؛ و این جمله عیناً از آن حضرت روایت شده:

فَمَنْ صَلَّاهُما فَكَأَنَّمَا صَلَّىٰ فِي الْبَيْتِ الْعَتِيقِ

کسی که این دو رکعت را بخواند، گویا در خانه کعبه نماز خوانده است

نماز امام زمان (ع) در شب جمعه

در کتاب «نجم ثاقب» از کتاب «کنوز النّجاح» شیخ طبرسی نقل کرده که از ناحیه مقدّسه حضرت صاحب الزمان(علیه‌السلام) توقیع بیرون آمد که: هرکس را به خداوند تعالی حاجتی پیش آید باید بعد از نیمه شب جمعه غسل کند و به جایگاه نماز خود برود و دو رکعت نماز بخواند.

در رکعت اول وقتی که به آیه «إِیّٰاکَ نَعْبُدُ وَ إِیّٰاکَ نَسْتَعِینُ؛ پروردگارا! تنها تو را می‌پرستیم و تنها از تو یارى مى‌‌جوییم» رسید صد مرتبه آن را بگوید، سپس سوره «حمد» را به پایان ببرد و یک مرتبه «توحید» بخواند و رکوع و دو سجده را بجا آورد؛ و «سُبْحانَ رَبِّیَ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ؛ پروردگار بزرگ من از هر عیب و نقصی پاک و منزّه است و من مشغول ستایش او هستم» را در رکوع هفت مرتبه و «سُبْحانَ رَبِّیَ الْأَعْلَىٰ وَ بِحَمْدِهِ؛ پروردگار من که از هر کسی بالاتر است، از هر عیب و نقصی پاک و منزّه می‌‌باشد و من مشغول ستایش او هستم» را در هر سجده هفت مرتبه بخواند و رکعت دوم را نیز به همین شیوه بجا آورد. و پس از تمام شدن نماز این دعا را بخواند، به درستی که حق‌تعالی حاجت او را برآورده می‌سازد هر حاجتی که باشد بجز آن‌که حاجت او در قطع کردن پیوند خویشان باشد؛ و دعا این است:

اللّٰهُمَّ إِنْ أَطَعْتُكَ فَالْمَحْمَدَةُ لَكَ، وَ إِنْ عَصَيْتُكَ فَالْحُجَّةُ لَكَ، مِنْكَ الرَّوْحُ وَمِنْكَ الْفَرَجُ، سُبْحانَ مَنْ أَنْعَمَ وَشَكَرَ، سُبْحانَ مَنْ قَدَّرَ وَغَفَرَ . اللّٰهُمَّ إِنْ كُنْتُ عَصَيْتُكَ فَإِنِّي قَدْ أَطَعْتُكَ فِي أَحَبِّ الْأَشْياءِ إِلَيْكَ وَهُوَ الْإِيمانُ بِكَ، لَمْ أَتَّخِذْ لَكَ وَلَداً وَلَمْ أَدْعُ لَكَ شَرِيكاً مَنّاً مِنْكَ بِهِ عَلَيَّ لَامَنّاً مِنِّي بِهِ عَلَيْكَ، وَقَدْ عَصَيْتُكَ

خدایا اگر اطاعتت کردم، پس ستایش تو راست و اگر نافرمانی‌ات نمودم پس حجّت تو راست، نسیم رحمت و گشایش از سوی توست، منزّه است کسی که نعمت داد، منزّه است کسی که تقدیر کرد و آمرزید، خدایا چنانچه نافرمانی‌ات کرده باشم، پس به یقین در محبوب‌ترین چیزها به نزد تو اطاعتت نمودم و آن ایمان به توست، برایت فرزندی نگرفتم و شریکی نخواندم، این ایمان منّتی است از سوی تو بر من، نه از سوی من بر تو، نافرمانی کردم تو را

يَا إِلٰهِي عَلَىٰ غَيْرِ وَجْهِ الْمُكابَرَةِ، وَلَا الْخُرُوجِ عَنْ عُبُودِيَّتِكَ، وَلَا الْجُحُودِ لِرُبُوبِيَّتِكَ، وَلٰكِنْ أَطَعْتُ هَوايَ وَأَزَلَّنِي الشَّيْطانُ، فَلَكَ الْحُجَّةُ عَلَيَّ وَالْبَيانُ فَإِنْ تُعَذِّبْنِي فَبِذُنُوبِي غَيْرُ ظالِمٍ لِي، وَ إِنْ تَغْفِرْ لِي وَتَرْحَمْنِي فَإِنَّكَ جَوادٌ كَرِيمٌ

ای معبود من نه از روی دشمنی و نه از روی بیرون رفتن از بندگی‌ات و نه از روی انکار ربوبیتت، بلکه هوای نفسم را پیروی کردم و شیطان مرا لغزاند، تو را بر من حجّت و بیان است، پس اگر عذابم کنی به خاطر گناهان من است و تو ستمکار بر من نیستی و اگر مرا بیامرزی و به من رحم کنی به یقین تو بخشنده و بزرگ‌منش و مهمان‌نوازی

پس از این دعا تا نفس او وفا کند «یا کریم، یا کریم» را تکرار کند، و بعد از آن بگوید:

يَا آمِناً مِنْ كُلِّ شَيْءٍ وَكُلُّ شَيْءٍ مِنْكَ خائِفٌ حَذِرٌ أَسْأَلُكَ بِأَمْنِكَ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ وَخَوْفُ‌ِ كُلِّ شَيْءٍ مِنْكَ، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تُعطِيَنِي أَماناً لِنَفْسِي وَأَهْلِي وَوَلَدِي وَسائِرِ مَا أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَيَّ حَتَّىٰ لَا أَخافَ وَلَا أَحْذَرَ مِنْ شَيْءٍ أَبَداً إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ، وَحَسْبُنَا اللّٰهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ

ای ایمن از هر چیز و هر چیز از تو هراسان و در حذر، از تو می‌خواهم به ایمنی‌ات از هر چیز و هراس هر چیز از تو، این‌که بر محمد و خاندان محمّد درود فرستی و به من امان دهی، برای خود و خاندان و فرزندانم و سایر چیزهایی که به من عنایت کردی تا آن‌که هرگز از چیزی نهراسم و حذر نکنم، به درستی که تو بر هر کاری توانایی و خدا ما را بس است و چه خوب کارگزاری است

يَا كافِيَ إِبْرَاهِيمَ نُمْرُودَ، وَيَا كافِيَ مُوسىٰ فِرْعَوْنَ، أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَكْفِيَنِي شَرَّ فُلانِ ابْنِ فُلان

ای کفایت‌کننده ابراهیم از نمرود و ای کفایت‌کننده موسی از فرعون، از تو می‌خواهم بر محمد و خاندان محمّد درود فرستی و از من کفایت کنی شرّ فلان پسر فلان را

به جاى «فلان بن فلان» نام شخصی را که از شرّ او می‌ترسد و نام پدرش را بگوید و از خدا بخواهد که زیان او را دفع و وی را از او بازدارد، به درستی که حق‌تعالی گزند او را باز خواهد داشت ان‌شاء‌الله‌تعالی؛

و پس از آن به سجده رود و حاجت خود را بخواهد و به سوی حق‌تعالی زاری کند.

به درستی که مرد مؤمن و زن مؤمنه‌ای نیست که این نماز را بجا آورد و این دعا را از روی اخلاص بخواند، مگر این‌که درهای آسمان برای او در برآمدن حاجاتش گشوده می‌شود و در همان هنگام و همان شب دعای او نسبت به هرگونه حاجتی که باشد مستجاب می‌شود و این به سبب احسان و لطف و مهربانی حق‌تعالی بر ما و بر مردم است.

نویسنده گوید: فرزند بزرگوار شیخ طبرسى، رضى الدین حسن بن فضل هم این نماز را در «مکارم الاخلاق» نقل کرده و در ابتداى دعا به جاى «اللّٰهُمَّ إِنْ کُنْتُ عَصَیْتُکَ»، «إِنْ کُنْتُ قَدْ عَصَیْتُکَ» را ذکر کرده است و پس از «حَتّىٰ لا أَخافَ» کلمه «أَحَداً» را اضافه نموده است و پس از کلمه «فِرْعَوْنَ»، «أَسْئَلُکَ» را.

نماز ترس از ظالم و ستمکار

به نقل از «مکارم»: غسل می‌کنی و دو رکعت نماز می‌خوانی و زانوهای خود را نزد جانمازت برهنه می‌کنی و «صد مرتبه» می‌گویی:

يَا حَيُّ يَا قَيُّوْمُ يَا حَيّاً لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ بِرَحْمَتِكَ أَسْتَغِيثُ فَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَغِثْنِي، السَّاعَةَ السَّاعَةَ

ای زنده، ای پاینده، ای زنده، معبودی جز تو نیست، به رحمتت یاری می‌طلبم، پس درود فرست بر محمّد و خاندان محمّد و به فریادم برس، هم اینک، هم اینک

چون از این دعا فارغ شدى بگو:

أَسْأَلُكَ اللّٰهُمَّ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَأَنْ تَلْطُفَ لِي، وَأَنْ تَغْلِبَ لِي، وَأَنْ تَمْكُرَ لِي، وَأَنْ تَخْدَعَ لِي، وَأَنْ تَكِيدَ لِي، وَأَنْ تَكْفِيَنِي مَؤونَةَ فلان ابن فلان

از تو می‌خواهم خدایا که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و به من مهربانی کن و به سود من شکست بده و به نفع من چاره کن و بر آزار‌دهنده‌ام نیرنگ انداز و او را در کارش گمراه کن و زحمت فلان پسر فلان را از من کفایت فرما

و این دعای رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در روز اُحد است

نماز تقویت ذهن و حافظه

در «مَکارِمُ الأخلاق» از معصومان روایت شده:

در ظرف پاکیزه‌ای سوره «حمد» و «آیت‌الکرسی» و «اِنّا اَنزَلناهُ» و «یس» و «واقعه» و «حشر» و «تبارک» و «توحید» و دو «قُل اَعوذُ» [فلق و ناس] را با زعفران می‌نویسی و آن‌ها را با آب زمزم یا باران یا با آب پاکی می‌شویی و در آن دو مثقال کندر و ده مثقال شکر و ده مثقال عسل می‌ریزی سپس آن را هنگام شب زیر آسمان قرار ده و بر روی آن آهنی بگذار، وقتی آخر شب شد دو رکعت نماز بخوان؛ در هر رکعت سوره «حمد» و پنجاه مرتبه «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» را بخوان و پس از نماز آن آب را بیاشام که برای حافظه نیکو و آزموده شده است ان‌شاء‌الله.

و در اواخر «باب ششم» مطالبی خواهد آمد که سبب «کثرت حافظه» است.

hasnt translate

نماز برای آمرزش گناهان

دو رکعت بجا آورد و در هر رکعت شصت مرتبه «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» بخواند چون از نماز فارغ شود، گناهانش آمرزیده شود.

نمازی دیگر:شیخ طوسی در کتاب «مصباح» در اعمال روز جمعه گفته: از عبدالله بن مسعود روایت شده: رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: هرکه در روز جمعه پس از نماز عصر دو رکعت نماز بخواند، در رکعت اول سوره «فاتحه» و «آیت‌الکرسی» و سوره «فلق» را بیست‌وپنج مرتبه و در رکعت دوم سوره «فاتحه» و سوره «توحید» و «ناس» را بیست‌وپنج مرتبه بخواند و پس از نماز بیست‌وپنج مرتبه بگوید:

لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ

هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ

از دنیا بیرون نرود تا حق‌تعالی بهشت را در خواب به او بنمایاند و مکانش را در آنجا ببیند.

نویسنده گوید: سید ابن طاووس در فصل سی‌وسوم کتاب «جمال الأسبوع» نمازی برای آمرزش گناهان نقل کرده و فرموده: این نمازی است معتبر و ارزشمند که آن را حاملان اسرار الهی می‌شناسند، مبادا در حق آن سستی کنی، هرکه می‌خواهد به آن کتاب مراجعه نماید.

نماز وصیت

نمازی است که رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) به آن وصیت فرموده و آن دو رکعت است بین مغرب و عشا، در رکعت اول سوره «حمد» و سیزده مرتبه سوره «اِذا زُلزِلَت» و در رکعت دوم سوره «حمد» و پانزده مرتبه سوره «توحید» خوانده شود. اگر هر شب بخواند، ثوابش را کسی جز خدا نمی‌تواند بشمارد.

نماز عفو و استغفار

دو رکعت است که در هر رکعت سوره «حمد» و یک مرتبه «إِنّٰا أَنْزَلْنٰاهُ» خوانده می‌شود و بعد از قرائت «حمد» و سوره، پانزده مرتبه «رَبِّ عَفْوَکَ عَفْوَکَ» و در رکوع ده مرتبه گفته می‌شود و آن را مانند «نماز جعفر» تمام می‌کند.

مؤلّف‌گوید: نماز استغفار همانند نماز عفو است، جز آن‌که به جای «رَبِّ عَفْوَکَ» باید «أَسْتَغْفِرُ اللّٰه» گفته شود و این نماز برای فراوانی روزی سودمند است، ان‌شاء‌الله‌تعالی.

نمازهای ایام هفته

نماز روز شنبه

سید ابن طاووس از حضرت امام عسکری روایت کرده: آن حضرت فرمود: در کتاب‌های پدرانم خواندم که هرکه در روز شنبه چهار رکعت نماز بخواند و در هر رکعتی سوره‌های «حمد» و «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» و «آیت‌الکرسی» را قرائت کند، خدا او را در درجه پیامبران و شهدا و صالحان بنویسد که نیکو رفیقانی هستند.

hasnt translate

نماز روز یکشنبه

و نیز از آن حضرت روایت شده: هر که روز یکشنبه چهار رکعت نماز بجای آورد و در هر رکعت سوره «حمد» و «تَبارَک» بخواند، حق‌تعالی او را در بهشت جا دهد، هر جای آن‌که بخواهد.

نماز روز دوشنبه

و نیز فرمود: هرکه روز دوشنبه ده رکعت نماز بجا آورد و در هر رکعت سوره «حمد» و ده مرتبه سوره «توحید» را بخواند، حق‌تعالی در قیامت برای او نوری قرار دهد که موقف را روشنایی بخشد تا در آن روز همه بندگان خدا بر او غبطه برند.

hasnt translate

نماز روز سه شنبه

و نیز از آن حضرت روایت شده: که هرکه روز سه‌شنبه شش رکعت نماز بخواند و در هر رکعت پس از سوره «حمد» آیه «آمَنَ الرَّسُولُ» را تا آخر و یک مرتبه سوره «إِذٰا زُلْزِلَتِ» را بخواند خداوند گناهان او را بیامرزد و همچون روزی که از مادر به دنیا آمده از گناهان بیرون می‌رود.

نماز روز چهارشنبه

و از آن حضرت روایت شده: هرکه روز چهارشنبه چهار رکعت نماز بجای آورد و در هر رکعت پس از سوره «حمد» یک مرتبه «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» و «إِنّٰا أَنْزَلْنٰاهُ» بخواند خدا توبه او را از هر گناهی که باشد می‌پذیرد و حوریه‌ای در بهشت به همسری او درمی‌آورد.

نماز روز پنجشنبه

و نیز آن حضرت فرمود: هرکه در روز پنجشنبه، ده رکعت نماز بجای آورد و در هر رکعتی سوره «حمد» و «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» را ده مرتبه بخواند، فرشتگان به او می‌گویند: هر حاجتی داری بخواه که برآورده خواهد شد.

نماز روز جمعه

و نیز آن جناب فرمود: هرکه در روز جمعه چهار رکعت نماز اقامه کند و در هر رکعتی سوره‌های «حمد» و «تَبارَک» و «حم سجده» را بخواند، حق‌تعالی او را وارد بهشت کند و شفاعتش را در حق اهل‌بیتش بپذیرد و نیز او را از فشار قبر و هراس‌های قیامت حفظ نماید.

راوی از آن حضرت پرسید در چه وقتی از روز باید این نمازها را بجای آورد؟ فرمود: بین طلوع آفتاب تا ابتدای ظهر.

درمان خون دماغ

براى خون دماغ؛ آب یخ بر سر و پیشانی اش بریزد.

باب سوم: ادعیه وعوذات آلام و اسقام

دعا برای رفع انواع دردها و بیماری ها

سید ابن طاووس در کتاب «مُهَجُ الدّعوات»، از سعید بن ابی الفتح قمی، ساکن در شهر واسط نقل کرده: مرا بیماری عظیمی بود که طبیبان از علاجش عاجز بودند، پدرم مرا به دار الشفاء برد و طبیبان و ساعور را که پیشرو مسیحیان در طب بود، برای معالجه من گرد آورد، آنان اندیشه کردند و گفتند: این بیماری را کسی غیر خدا نمی‌تواند علاج کند؛

از این سخن شکسته دل و غمناک شدم، کتابی از کتاب‌های پدرم را برداشتم که چیزی از آن را مطالعه کنم، در پشت آن کتاب این نوشته را دیدم: از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: هرکه دچار مرضی باشد، پس از نماز صبح «چهل بار» بگوید:

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

الْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعالَمِينَ، حَسْبُنَا اللّٰهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ، تَبَارَكَ اللّٰهُ أَحْسَنُ الْخالِقِينَ، وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ

خدا را ستایش پروردگار جهانیان، خدا ما را بس است و چه نیکو کارگزاری است، پاک و منزّه است خدا، بهترین آفرینندگان و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ

دست به موضع بیماری بمالد، از آن صحّت می‌یابد و حضرت عزّت او را شفا بخشد.

من صبر کردم، چون صبح شد فریضه را بجا آوردم و چهل بار این دعا را خواندم و با دست خود بر آن موضع مالیدم، در نتیجه خدای تعالی آن بیماری را از من برطرف کرد، ولی می‌ترسیدم مبادا بیماری بازگردد.

دعای «يا من كبس...»

تا سه روز به انتظار بودم بازنگشت، پس از آن پدرم را از این واقعه باخبر ساختم، شکر خدا کرد و برای یکی از اطبّا که اهل کتاب بود نقل کرد، آن طبیب نزد من آمد و دید بیماری برطرف شده، در همان حال مسلمان شد و کلمه شهادت «أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلهَ إِلّا اللهُ؛ گواهی می دهم که معبودی جز خدای یکتا نیست» گفت و اسلامش نیکو گردید.

دعای «یا مَنْ کَبَسَ الاَْرْضَ» شیخ کفعمی در کتاب «مصباح» فرموده: هرگاه در تو مرضی باشد، به موضع سجده‌ی خود دست بکش و آن را پس از نماز واجب «هفت مرتبه» برآن موضع بمال و بگو:

يَا مَنْ كَبَسَ الْأَرْضَ عَلَى الْماءِ وَسَدَّ الْهَواءَ بِالسَّماءِ وَاخْتارَ لِنَفْسِهِ أَحْسَنَ الْأَسْماءِ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَافْعَلْ بِي كَذا وَكَذا وَارْزُقْنِي وَعافِنِي مِنْ كَذا وَكَذا

ای که زمین را بر آب فشرد و هوا را به آسمان بست و بهترین نام‌ها را برای خویش برگزید، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و با من چنین‌وچنان کن و روزی‌ام ده و سالمم بدار از چنین‌وچنان

دعای عافیت

کفعمی از کتاب «متهجّد» نقل کرده: هرکس از دردی که با اوست طلب عافیت کند، در سجده دوم از دو رکعت اوّل «نماز شب» بگوید:

يَا عَلِيُّ يَا عَظِيمُ، يَا رَحْمانُ يَا رَحِيمُ، يَا سَمِيعَ الدَّعَواتِ، يَا مُعْطِيَ الْخَيْراتِ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَأَعْطِنِي مِنْ خَيْرِ الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ مَا أَنْتَ أَهْلُهُ، وَاصْرِفْ عَنِّي مِنْ شَرِّ الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ مَا أَنْتَ أَهْلُهُ، وَأَذْهِبْ عَنِّي هٰذَا الْوَجَعَ

ای والا، ای بزرگ، ای بخشنده، ای مهربان، ای شنوای دعاها، ای عطا بخش خیرات، درود فرست بر محمّد و خاندانش و از خیر دنیا و آخرت چنان‌که سزاوار آنی به من عنایت کن و شرّ دنیا و آخرت را چنان‌که سزاوار آنی از من بگردان و این درد را از من ببر

فَإِنَّهُ قَدْ غاظَنِي وَأَحْزَنَنِي

[درد را نام ببرد] که این درد خشمم را برافروخته و اندوهگینم ساخته

و در دعا اصرار ورزد که عافیت شتابان به او می‌رسد، ان‌شاء‌الله‌ تعالی.

در کتاب «عُدّة الداعی» از امام صادق(علیه‌السلام) نقل کرده: نزد بیماری خود درحالی‌که زیر آسمان قرار بگیری دست‌ها را بلند کن و بگو:

اللّٰهُمَّ إِنَّكَ عَيَّرْتَ أَقْواماً فِي كِتابك فقلت:

خدایا اقوامی را در قرآنت سرزنش کردی و فرمودی:

«بگو: آنان را که به‌جای خدا [معبودان خود] پنداشتید بخوانید [تا بفهمید که] نمی‌توانند آسیب و گزندی را از شما دفع کنند و نه [آن را به خوشی و رفاه] تغییر دهند‌»

فيا من لايَمْلِكُ كَشْفَ ضُرِّي وَلَا تَحْوِيلَهُ عَنِّي أَحَدٌ غَيْرُهُ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَاكْشِفْ ضُرِّي، وَحَوِّلْهُ إِلىٰ مَنْ يَدْعُو مَعَكَ إِلٰهاً آخَرَ فَإِنِّي أَشْهَدُ أَنْ لَاإِلٰهَ غَيْرُكَ

ای که برطرف کردن زیان و گرداندن آن را از من، کسی جز او نمی‌تواند، بر محمّد و خاندانش درود فرست و زیانم را برطرف کن و به سوی آن‌که معبود دیگری جز تو را با تو می‌خواند تغییر ده که گواهی می‌دهم معبودی جز تو نیست

روایت شده: هر مؤمنی هر بیماری و دردی بیابد، با دست به موضع درد بمالد و با خلوص نیت بگوید:

هر دردی که باشد، از آن عافیت یابد و مصداق این واقعیت در خود آیه است که فرموده: «﴿شِفٰاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِینَ﴾؛ که آن برای مؤمنان مایۀ درمان و رحمت است».

ایضاً برای رفع مرض

همچنین برای رفع بیماری، یک پیمانه گندم بخرد و به پشت بخوابد و گندم‌ها را روی سینه خود بریزید و بگوید:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذِي إِذا سَأَلَكَ بِهِ الْمُضْطَرُّ كَشَفْتَ مَا بِهِ مِنْ ضُرٍّ وَمَكَّنْتَ لَهُ فِي الْأَرْضِ وَجَعَلْتَهُ خَلِيفَتَكَ عَلَىٰ خَلْقِكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَعَلَىٰ أَهْلِ بَيْتِهِ، وَأَنْ تُعافِيَنِي مِنْ عِلَّتِي

خدایا از تو می‌خواهم به نامت، نامی که وقتی درمانده‌ای تو را به آن بخواند، زیانش را برطرف کنی و در زمین، قدرتش بخشی و او را بر بندگانت خلیفه نمایی، اینکه بر محمّد و اهل‌بیتش درود فرستی و مرا از دردم تندرستی دهی

آنگاه برخیزد و بنشیند و گندم‌ها را از اطراف خود جمع کند و دوباره این دعا را بخواند، سپس آن را به چهار قسمت تقسیم کند و هر چارک آن را که یک «مُد» [تقریباً 10 سیر] است به مسکینی دهد و این دعا را بخواند، که ان‌شاء‌الله تعالی از بیماری بهبودی یابد.

ایضاً دعاهای عافیت از علل و اسقام از امیرمؤمنان نقل‌شده: بر موضع درد دست بگذار و سه مرتبه بگو:

اللّٰهُ اللّٰهُ اللّٰهُ رَبِّي حَقّاً لَاأُشْرِكُ بِهِ شَيْئاً . اللّٰهُمَّ أَنْتَ لَها وَ لِكُلِّ عَظِيمَةٍ فَفَرِّجْها عَنِّي

خدا، خدا، خدا به حقیقت پروردگار من است، چیزی را با او شریک نسازم، خدایا تویی برطرف‌کننده این درد و هر درد بزرگ پس آن را از من بگشا

از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده: بر موضع درد دست بگذار و بگو: «بِسْمِ اللّٰه» بعد بر آن دست بکش و هفت مرتبه بگو:

أَعُوذُ بِعِزَّةِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِقُدْرَةِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِجَلالِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِعَظَمَةِ اللّٰه، وَأَعُوذُ بِجَمْعِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِرَسُولِ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، وَأَعُوذُ بِأَسْماءِ اللّٰهِ مِنْ شَرِّ مَا أَحْذَرُ، وَمِنْ شَرِّ مَا أَخافُ عَلَىٰ نَفْسِي

پناه می‌برم به عزّت خدا و پناه می‌برم به قدرت خدا و پناه می‌برم به شکوه خدا و پناه می‌برم به عظمت خدا و پناه می‌برم به گردآوری خدا و پناه می‌برم به رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش) و پناه می‌برم به نام‌های خدا، از شرّ آنچه حذر می‌کنم و از شرّ آنچه بر خود می‌ترسم

دعای مادر برای مرض فرزند خود

روایت شده: هرگاه طفل بیمار شد، مادرش بالای بام برود و مقنعه از سر برگیرد، به گونه‌ای که مویش آشکار گردد، آنگاه به سجده رود و بگوید:

اللّٰهُمَّ رَبِّ أَنْتَ أَعْطَيْتَنِيهِ، وَأَنْتَ وَهَبْتَهُ لِي، اللّٰهُمَّ فَاجْعَلْ هِبَتَكَ الْيَوْمَ جَدِيدَةً إِنَّكَ قادِرٌ مُقْتَدِرٌ

خدایا، پروردگارا تو او را به من عطا کردی و بخشیدی، خدایا بخششت را امروز تازه کن، به درستی که تو توانا و نیرومندی. سر برندارد تا فرزند او خوب شود.

شیخ شهید نقل کرده: هر که درد شدیدی دارد، بر قَدَح آبی، چهل مرتبه سوره «حمد» بخواند و آن را بر خود بریزد و زنبیلی که در آن گندم باشد نزد خود بگذارد، سپس از آن گندم با دست خود به سائل دهد و از او بخواهد وی را دعا کند تا شفا یابد ان‌شاء‌الله تعالی.

به سندهای معتبر وارد شده: بیماران خود را با دادن صدقه مداوا کنید.

شیخ شهید برای رفع بیماری نقل کرده: بر بازوی راست بیمار دست بگذارد و هفت مرتبه سوره «حمد» بخواند و این دعا را قرائت کند:

اللّٰهُمَّ أَزِلْ عَنْهُ الْعِلَلَ وَالدَّاءَ، وَأَعِدْهُ إِلَى الصِّحَّةِ وَالشِّفاءِ، وَأَمِدَّهُ بِحُسْنِ الْوِقايَةِ، وَرُدَّهُ إِلىٰ حُسْنِ الْعافِيَةِ، وَاجْعَلْ مَا نالَهُ فِي مَرَضِهِ هٰذَا مادَّةً لِحَياتِهِ، وَكَفَّارَةً لِسَيِّئَاتِهِ، اللّٰهُمَّ وَ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ

خدایا بیماری‌ها و درد را از او برطرف کن و به سلامت و شفا بازگردانش و به نگهداری نیکو یاری‌اش ده و به تندرستی نیکو بازش گردان و آنچه را در این بیماری به او رسیده، مایه‌ای برای زندگی‌اش و کفّاره گناهانش قرار ده؛ خدایا، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست

اگر در عافیت او اثر نکرد، سوره «حمد» را هفتاد مرتبه تکرار کند، ان‌شاء‌الله تعالی اثر خواهد کرد.

از حضرت امام باقر(علیه‌السلام) روایت شده: هرکس را سوره‌های «حمد» و «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» خوب نکند، چیز دیگری او را خوب نخواهد کرد و هر بیماری را این دو سوره شفا می‌دهد.

از امام صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده: هر مؤمنی که بیماری یا علّتی داشته باشد، از روی اخلاص بگوید:

و موضع علّت را مسح کند، حق‌تعالی او را شفا دهد.

از حضرت رضا(علیه‌السلام) روایت شده: برای رفع تمامی امراض بر آن‌ها بخوان:

يَا مُنْزِلَ الشِّفاءِ، وَمُذْهِبَ الدَّاءِ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَأَ نْزِلْ عَلَىٰ وَجَعِي الشِّفاءَ

ای فرو فرستنده شفا و از میان برنده درد، بر محمّد و خاندانش درود فرست و بر دردم شفا نازل فرما

سید ابن طاووس در کتاب «مهج» از ابن عباس روایت کرده: نزد امیرمؤمنان نشسته بودم، شخصی رنگ پریده آمد و گفت: ای امیرمؤمنان، من همیشه بیمارم و دردهای بسیاری دارم، به من دعایی بیاموز که با آن بر بیماری‌هایم یاری جویم، فرمود:

به تو دعایی می‌آموزم که جبرئیل وقتی حسن و حسین بیمار بودند به پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) آموخت و آن دعا این است:

إِلٰهِي كُلَّما أَنْعَمْتَ عَلَيَّ نِعْمَةً قَلَّ لَكَ عِنْدَها شُكْرِي، وَكُلَّمَا ابْتَلَيْتَنِي بِبَلِيَّةٍ قَلَّ لَكَ عِنْدَها صَبْرِي، فَيا مَنْ قلَّ شُكْرِي عِنْدَ نِعَمِهِ فَلَمْ يَحْرِمْنِي، وَيا مَنْ قَلَّ صَبْرِي عِنْدَ بَلائِهِ فَلَمْ يَخْذُلْنِي، وَيَا مَنْ رَآنِي عَلَى الْمَعَاصِي فَلَمْ يَفْضَحْنِي، وَيَا مَنْ رَآنِي عَلَى الْخَطايَا فَلَمْ يُعاقِبْنِي عَلَيْها، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَاغْفِرْ لِي ذَنْبِي، وَاشْفِنِي مِنْ مَرَضِي إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

ای معبود من، هر زمان به من نعمت دادی سپاسگزاری‌ام برای تو در کنار آن نعمت اندک بود و هر زمان مبتلای به بلایم نمودی، صبرم برای تو نزد آن اندک بود، ای که شکرم کنار نعمت‌هایش کم بود، ولی از نعمت محرومم نکرد و ای که صبرم نزد بلایش اندک بود، ولی مرا وا نگذاشت و ای که مرا بر گناهان دید، ولی رسوایم نساخت و ای که مرا بر خطاها دید، ولی بر آن‌ها عذابم نکرد، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و گناهم را بیامرز و از بیماری‌ام شفا ده، به درستی که تو بر هر کاری توانایی

ابن عبّاس گفت: پس از یک سال آن مرد را دیدم، درحالی‌که رنگش نیکو و سرخ شده بود و گفت: این دعا را بر هیچ دردی نخواندم مگر آن‌که شفا یافتم و بر سلطه‌گری که از او می‌ترسیدم وارد نشدم، مگر آن‌که خدای عزّوجلّ شرش را از من بازگرداند.

نقل‌شده: به نجاشی از پدرانش کلاهی چهارصدساله به ارث رسیده بود که به روی هر دردی نهاده می‌شد تسکین می‌یافت. کلاه را شکافتند که ملاحظه کنند چه چیزی در آن است؛ این دعا را دیدند:

بِسْمِ اللّٰهِ الْمَلِكِ الْحَقِّ الْمُبِينِ، $﴿شَهِدَ اللّٰهُ أَنَّهُ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ وَ الْمَلاٰئِكَةُ وَ أُولُوا الْعِلْمِ قٰائِماً بِالْقِسْطِ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ، إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللّٰهِ الْإِسْلاٰمُ﴾$، لِلّٰهِ نُورٌ وَحِكْمَةٌ وَحَوْلٌ وَقُوَّةٌ وَقُدْرَةٌ وَسُلْطانٌ وَبُرْهانٌ، لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ آدَمُ صَفِيُّ اللّٰهِ، لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ إِبْراهِيمُ خَلِيلُ اللّٰه، لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ مُوسَىٰ كَلِيمُ اللّٰه، لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ مُحَمَّدٌ الْعَرَبِيُّ رَسُولُ اللّٰه وَحَبِيبُهُ وَخِيَرَتُهُ مِنْ خَلْقِهِ، اسْكُنْ يَا جَمِيعَ الْأَوْجاعِ وَالْأَسْقامِ وَالْأَمْراضِ وَجَمِيعَ الْعِلَلِ وَجَمِيعَ الْحُمَيَّاتِ سَكَّنْتُكَ بِالَّذِي سَكَنَ لَهُ مَا فِي اللَّيْلِ وَالنَّهارِ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ، وَصَلَّى اللّٰهُ عَلَىٰ خَيْرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ أَجْمَعِينَ

«خداوند درحالی‌که [به کارگردانی در همۀ امورِ هستی] قائم به عدالت است [با زبانِ وحی و نظام استوار آفرینش و وحدتِ حاکمیت در خلقت] گواهی می‌دهد که هیچ معبودی جز او نیست و فرشتگان و دانشمندان نیز [گواهی می‌دهند که] جز او معبودی وجود ندارد، [معبودی] که توانای شکست‌ناپذیر و حکیم است‌؛ مسلّماً دین نزد خدا فقط اسلام است[اسلامی که در قرآن تجلی دارد]»، نور و حکمت، جنبش و نیرو، قدرت و سلطنت و برهان ویژه خدا است، معبودی جز خدا نیست، آدم برگزیده خداست، ابراهیم دوست خداست، معبودی جز خدا نیست، موسی هم‌سخن خدا است، معبودی جز خدا نیست، محمّد عربی رسول خدا و حبیب و برگزیده از میان مخلوقات اوست، آرام گیرید ای همه دردها و بیماری‌ها و امراض و همه علّت‌ها و همه تب‌ها، آرامت نمودم به کسی که آنچه در شب و روز است برایش آرام شد و او شنوا و داناست و درود خدا بر بهترین بندگان او محمّد و همه خاندانش

در کتاب «مکارم الأخلاق» آمده: نجاشی پادشاه، دچار درد سر بود، بیماری خود را برای پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نوشت، حضرت این حِرز را برای او فرستاد، او در کلاهش گذاشت، دردش آرام گرفت و آن حِرز این است:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ الْمُبِينُ $﴿شَهِدَ اللّٰهُ أَنَّهُ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ وَ الْمَلاٰئِكَةُ وَ أُولُوا الْعِلْمِ قٰائِماً بِالْقِسْطِ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ، إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللّٰهِ الْإِسْلاٰمُ﴾$ لِلّٰهِ نُورٌ وَحِكْمَةٌ وَعِزٌّ وَقُوَّةٌ وَبُرْهانٌ وَقُدْرَةٌ وَسُلْطانٌ وَرَحْمَةٌ . يَا مَنْ لَايَنامُ، لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ إِبْراهِيمُ خَلِيلُ اللّٰهِ، لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ مُوسىٰ كَلِيمُ اللّٰه، لَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ عِيسىٰ رُوحُ اللّٰه وَكَلِمَتُهُ، لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ مُحَمَّدٌ رَسُول اللّٰهِ وَصَفِيُّهُ وَصِفْوَتُهُ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ، اسْكُنْ سَكَّنْتُكَ بِمَنْ يَسْكُنُ لَهُ مَا فِي السَّماواتِ وَالْأَرْضِ وَبِمَنْ سَكَنَ لَهُ مَا فِي اللَّيْلِ وَالنَّهارِ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ، $﴿فَسَخَّرْنٰا لَهُ الرِّيحَ تَجْرِي بِأَمْرِهِ رُخٰاءً حَيْثُ أَصٰابَ وَ الشَّيٰاطِينَ كُلَّ بَنّٰاءٍ وَ غَوّٰاصٍ لاٰ إِلَى اللّٰهِ تَصِيرُ الْأُمُورُ﴾$

«خداوند درحالی‌که [به کارگردانی در همۀ امورِ هستی] قائم به عدالت است [با زبانِ وحی و نظام استوار آفرینش و وحدتِ حاکمیت در خلقت] گواهی می‌دهد که هیچ معبودی جز او نیست و فرشتگان و دانشمندان نیز [گواهی می‌دهند که] جز او معبودی وجود ندارد، [معبودی] که توانای شکست‌ناپذیر و حکیم است‌؛ مسلّماً دین نزد خدا فقط اسلام است[اسلامی که در قرآن تجلی دارد]» برای خدا نور و حکمت و عزّت و قوّت و برهان و قدرت و سلطنت و رحمت است، ای که نمی‌خوابد، معبودی جز خدا نیست، ابراهیم دوست خداست، معبودی جز خدا نیست، موسی هم‌سخن خداست، معبودی جز خدا نیست، عیسی روح خدا و کلمه اوست، معبودی جز خدا نیست، محمّد رسول خدا و دوست یکدل و بهترین رفیق اوست، درود و سلام خدا بر او و خاندانش باد، آرام شو، آرامت کردم به کسی که آنچه در آسمان‌ها و زمین است برای او آرام می‌شود و به کسی که آنچه در شب و روز است برای او آرام شد و او شنوا و داناست، «[با اجابتِ دعایش] باد را برای او به کار گرفتیم که هرجا می‌خواست به فرمانش با ملایمت و آرامی جریان می‌یافت‌ و هر بنّا و غواصی از شیاطین را [رامِ او ساختیم]‌»؛ «[همۀ] امور به‌سوی خداوند بازمی‌گردد‌.

دعا و وردهای سردرد و گوش درد

از حضرت امام باقر(علیه‌السلام) روایت شده است: که برای آرام شدن درد سر، سر را مسح کند و «هفت مرتبه» بگوید:

أَعُوذُ بِاللّٰهِ الَّذِي سَكَنَ لَهُ مَا فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَمَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ، وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ

پناه می‌برم به خدایی که آنچه در بیابان و دریا و آسمان‌ها و زمین است برای او آرام گرفت و او شنوا و داناست

و نیز این دعا برای آرام شدن درد گوش، با «هفت مرتبه» خواندن از حضرت امام صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده.

و همچنین از آن حضرت رسیده: مقداری پنیر بسیار کهنه را بگیر و نرم بکوب و با شیر مخلوط کن و روی آتش حرارت بده و چند قطره در گوشی که درد می‌کند بریز.

نیز برای سردرد؛ بر قدح آبی بخواند:

سپس آن را بیاشامد.

روایت شده است: که هرگاه کسالت یا درد سر برای رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) پیش می‌آمد، دست‌ها را می‌گشودند و «فاتحه» و «مُعَوَّذتین» [دو سوره قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ و قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ] می‌خواندند و به صورت خویش می‌کشیدند، پس درد از آن حضرت برطرف می‌شد؛

و نیز برای رفع سردرد بر سر دست بکشد و بگوید:

از «ربیع الابرار» نقل‌شده: مأمون را در منطقه طرطوس دردسری پیش آمد که راه علاجی برای آن نیافتند، قیصر روم کلاهی برایش فرستاد و به همراه آن نوشت: خبر سردرد تو را شنیدم، این کلاه را فرستادم، بر سر گذاری تا دردت آرام گیرد.

مأمون ترسید زهری در آن تعبیه کرده باشد، دستور داد بر سر آورنده‌اش نهادند، دید ضرری متوجه او نشد، امر کرد بر سر کسی که دچار دردسر بود گذاشتند، دردش آرام گرفت، آنگاه بر سر خود گذاشت و از درد رهایی یافت، شگفت‌زده شد، کلاه را شکافت، دید در آن نوشته شده:

بِسْمِ اللّٰه الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

كَمْ مِنْ نِعْمَةٍ لِلّٰهِ فِي عِرْقٍ ساكِنٍ، حٰم عسق، لَا يُصَدَّعُونَ عَنْها وَلَا يُنْزِفُونَ، مِنْ كَلامِ الرَّحْمانِ خَمَدَتِ النِّيرَانُ، وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ، وَجٰالَ نَفْعُ الدَّوَاءِ فِيكَ كَمايَجُولُ ماءُ الرَّبِيعِ فِي الْغُصْنِ

چه بسیار نعمتی برای خدا است که در رگی ساکن است، حم عسق، دردسر نکشند از آن و بیهوش نگردند از کلام خدا، خاموش شد آتش و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى [بلندمرتبه بزرگ]، روان شد سود دارو در تو، چنان‌که روان می‌شود باران بهاری در شاخه درخت

دعا و وردهای درد شقیقه

بر محلّ درد دست بگذار و «سه مرتبه» بگو:

يَا ظاهِراً مَوْجُوداً، وَيَا باطِناً غَيْرَ مَفْقُودٍ ارْدُدْ عَلَىٰ عَبْدِكَ الضَّعِيفِ أَيادِيَكَ الْجَمِيلَةَ عِنْدَهُ، وَأَذْهِبْ عَنْهُ مَا بِهِ مِنْ أَذىً إِنَّكَ رَحِيمٌ قَدِيرٌ

ای آشکار موجود، ای نهان گم نشده، به نزد بنده ناتوانت نعمت‌های زیبایت را بازگردان و آنچه آزار بر اوست از او برطرف کن، به درستی که تو مهربان و توانایی

دعا و وردهای ناشنوایی گوش

از حضرت باقر(علیه‌السلام) روایت شده: دست بر آن بگذار و بخوان: ﴿لَوْ أَنْزَلْنٰا هٰذَا الْقُرْآنَ عَلىٰ جَبَلٍ﴾ تا آخر سوره «حشر».

دعای درد دهان

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: دست بر آن بگذار و بگو:

بِسْمِ اللّٰه الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

بِسْمِ اللّٰه الَّذِي لَايَضُرُّ مَعَ اسْمِهِ داءٌ، أَعُوذُ بِكَلِماتِ اللّٰه الَّتِي لَايَضُرُّ مَعَها شَيْءٌ، قُدُّوسٌ قُدُّوسٌ قُدُّوسٌ

به نام خدا که با نام او دردی زیان نرساند، پناه می‌برم به کلمات خدا که با آن‌ها چیزی زیان نرساند، قدّوس، قدّوس، قدّوس

أَسْأَلُكَ يَا رَبِّ بِاسْمِكَ الطَّاهِرِ الْمُقَدَّسِ الْمُبارَكِ الَّذِي مَنْ سَأَلَكَ بِهِ أَعْطَيْتَهُ، وَمَنْ دَعَاكَ بِهِ أَجَبْتَهُ، أَسْأَلُكَ يَا اللّٰهُ يَا اللّٰهُ يَا اللّٰهُ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ النَّبِيِّ وَأَهْلِ بَيْتِهِ

از تو می‌خواهم ای پروردگار به نام پاک مقدّس مبارکت که هرکه با آن از تو خواست عطایش فرمودی و هرکه با آن به درگاهت دعا کرد، اجابتش نمودی، ای خدا، ای خدا، ای خدا، اینکه بر محمّد پیامبر و اهل‌بیتش

وَأَنْ تُعافِيَنِي مِمَّا أَجِدُ فِي فَمِي وَفِي رَأْسِي وَفِي سَمْعِي وَفِي بَصَرِي وَفِي بَطْنِي وَفَي ظَهْرِي وَفِي يَدِي وَفِي رِجْلي وَفِي جَوَارِحِي كُلِّها

درود فرستی و به من تندرستی دهی از آنچه می‌یابم در دهان و سر و گوش و چشم و شکم و پشت و دست و پایم و در همه اعضایم

که ان‌شاءالله‌ تعالى شفا می‌یابی.

دعای درد دندان

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: پس از گذاشتن دست بر جای درد سوره‌های «حمد» و «توحید» و «قدر» و این آیه مبارکه را بر آن بخواند:

و نیز از امیرمؤمنان روایت شده: به موضع سجده خود دست بکش، سپس دندان درد گرفته را مسح کن و بگو:

بِسْمِ اللَّهِ وَالشّافى اَللَّهُ، وَ لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللَّهِ الْعَلِىِّ الْعَظيمِ

به نام خدا و شفادهنده خداست و هیچ نیرو و توانی نیست جز به خدای بلندمرتبه بزرگ

دعاى تجربه شده‌ای براى درد دندان:

سوره‌های «حمد» و «فلق» و «ناس» و «توحید» را قرائت می‌کنی و با هر سوره «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ» را می‌خوانی و پس از سوره «توحید» می‌گویی:

بِسْمِ اللّٰه الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

سپس می‌گویی:

اَللّهُمَّ يا كافِياً مِنْ كُلِّ شَئٍ وَ لا يَكْفى مِنْكَ شَئٌ اِكْفِ عَبْدَكَ وَابْنَ اَمَتِكَ مِنْ شَرِّ ما يَخافُ وَ يَحْذَرُ وَ مِنْ شَرِّ الْوَجَعِ الَّذى يَشْكُوهُ اِلَيْكَ

خدایا، ای کفایت‌کننده از هر چیز و از تو چیزی کفایت نمی‌کند، بنده‌ات و فرزند کنیزت را کفایت کن، از شرّ آنچه می‌هراسد و پرهیز می‌کند و از شرّ دردی که از آن به تو شکایت می‌کند

و نیز روایت شده: کاردی یا برگ خرمایی بگیرد و به آن جانب که درد می‌کند بمالد و «هفت مرتبه» بگوید:

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

به نام خدا و به خدا، محمّد فرستاده خدا و ابراهیم دوست خداست آرام شو به حق آن‌که آنچه در شب‌ و روز است برای او آرام می‌گیرد به اجازه‌اش و او بر هر کاری تواناست

و نیز روایت شده: چوبی یا آهنی بر دندانی که درد دارد بگذارد و از جانب آن «هفت مرتبه» افسونش کند:

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

اَلْعَجَبُ كُلُّ الْعَجَبِ دُودَةٌ تَكُونُ فِى الْفَمِ تَاْكُلُ الْعَظْمَ وَ تُنْزِلُ الدَّمَ اَنَا الرّاقى وَ اللَّهُ الشّافى وَ الْكافى لا اِلهَ اِلاّ اللَّهُ وَالْحَمْدُلِلَّهِ رَبِّ الْعالَمينَ $﴿وَ إِذْ قَتَلْتُمْ نَفْساً فَادّٰارَأْتُمْ فِيهٰا﴾$

شگفتا همه شگفت، کرمی [منظور میکرب خاص دندان است که در بین مردم به کرم دندان مشهور شده و دندان پوسیده و سیاه شده را می‌گویند کرم خورده] در دهان می‌باشد، استخوان آن را می‌خورد و خون فرو می‌ریزد، من افسون کننده‌ام، خدا شفادهنده و کفایت کننده است، معبودی جز خدا نیست و خدا را ستایش، پروردگار جهانیان «و [به یاد آرید] هنگامی که شخصی را کشتید و دربارۀ [قاتل] او به اختلاف و نزاع دچار شدید...

بخواند تا

همان طور که ابتدای دعا گفته شد این دعا را «هفت مرتبه» بخواند.

hasnt translate

بِسْمِ اللَّهِ وَالشّافى اَللَّهُ، وَ لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللَّهِ الْعَلِىِّ الْعَظيمِ

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

بِسْمِ اللّٰه الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

دعای درد سینه

برای درد سینه آیه

تا

و نیز روایت شده: به قرآن طلب شفا کن، زیرا حق‌تعالی فرموده است: « ﴿شِفٰاءٌ لِمٰا فِی الصُّدُورِ﴾؛ درمان کنندۀ آنچه [از بیماری های اعتقادی و اخلاقی] که درون [شما] است.» (57 یونس).

دعای سرفه

دعاى جامعی [برای درمان سرفه] وارد شده: «اللهم أنت رجائی، و أنت ثقتی و عمادی» که دعایى طولانى است، هرکه خواهد به مأخذ آن یعنى کتاب «دعاى بحارالأنوار» مراجعه کند.

دعای درد شکم و قولنج

از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) روایت شده: شربت عسل با آب گرم بیاشامد و آن را «هفت مرتبه» به سوره «فاتحه الکتاب» تعویذ نماید؛

و نیز از امیرمؤمنان روایت شده: آب گرم بیاشامد و بگوید:

يا اَللَّهُ يا اَللَّهُ يا اَللَّهُ يا رَحْمنُ يا رَحيمُ يا رَبَّ الاَرْبابِ يا اِلهَ الْآلِهَةِ يا مَلِكَ الْمُلُوكِ يا سَيِّدَ السّادَةِ اشْفِنى بِشِفآئِكَ مِنْ كُلِّ دآءٍ وَ سُقْمٍ فَاِنّى عَبْدُكَ وَابْنُ عَبْدَيْكَ اَتَقَلَّبُ فى قَبْضَتِكَ

ای خدا، ای خدا، ای خدا، ای بخشنده، ای مهربان، ای پروردگار پرورندگان، ای پرستیده پرستیدگان، ای پادشاه پادشاهان، ای سرور سروران، مرا از هر درد و بیماری، به شفایت شفا ده، من بنده توأم و فرزند دو بنده توأم، در دست قدرت تو زیر و رو می‌شوم.

و نیز برای درد شکم و غیر آن دست بر آن بگذارد و «هفت مرتبه» بگوید:

اَعُوذُ بِعِزَّةِ اللَّهِ وَ جَلالِهِ، مِنْ شَرِّ ما اَجِدُ

به عزّت و جلال خداوند پناه می‌برم، از شرّ آنچه می‌یابم

و دست راست را بر موضع درد بگذارد و «سه مرتبه» بگوید: «بسم الله».

بر لوحی یا کتفی (صفحه فلزی) سوره‌های «حمد» و «توحید» و دو «قُلْ أَعُوذُ» [فلق و ناس] را بنگارد و زیر آن‌ها بنویسد:

اَعُوذُ بِوَجْهِ اللَّهِ الْعَظيمِ وَ بِعِزَّتِهِ الَّتى لا تُرامُ وَ بِقُدْرَتِهِ الَّتى لا يَمْتَنِعُ مِنْها شَئٌ مِنْ شَرِّ هذَا الْوَجَعِ وَ مِنْ شَرِّ ما فيهِ وَ مِنْ شَرِّ ما اَجِدُ مِنْهُ

پناه می‌برم به ذات خدای بزرگ و به عزّتش که به بدی قصد نشود و به قدرتش که چیزی از آن سر باز نزند، از شرّ این درد و از شرّ آنچه در آن است و از شرّ آنچه از آن می‌یابم

سپس آن را به آب باران بشوید و در وقتی که ناشتاست و نیز به هنگام خواب بیاشامد، ان‌شاء‌الله مبارک و سودمند است.

روایت شده: شخصی از درد شکم برادرش، خدمت رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) شکایت کرد، حضرت فرمود: به برادرت بگو شربتی از «عسل با آب گرم» بیاشامد. فردای آن روز خدمت حضرت آمد و گفت: آن شربت را به او نوشاندم فایده‌ای نبرد، فرمود: خدا راست گفت و شکم برادرت دروغ گفت؛ برو و به او شربت عسل بده و آن را «هفت مرتبه» با «سوره حمد» تعویذ کن. وقتی آن مرد رفت، حضرت به امیرمؤمنان فرمود: به درستی که برادر این مرد منافق است، به همین دلیل آن شربت به او سود نمی‌دهد. [البته روشن است که بیان پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در مورد نفاق مرد یاد شده به علم آن حضرت مربوط می‌شود و نمی‌توان همیشه به استناد عدم تأثیر این تعویذ حکم به نفاق کسی کرد.]

دعای درمان ثالول (میخچه‌ی دست)

برای این بیماری وارد شده: برای هر میخچه «هفت دانه» جو بگیر و بر هر دانه جو بخوان؛ از اول سوره «واقعه» تا «هَبٰاءً مُنْبَثًّا» را و نیز «هفت مرتبه»:

آنگاه یک‌یک دانه‌های جو را به میخچه بمال و آن‌ها را در کهنه‌ای ببند و با سنگی قرار ده و در چای بینداز.

بعضی گفته‌اند: شایسته است این عمل در آخر ماه، هنگامی که ماه پنهان است انجام بگیرد؛

و همچنین نقل‌شده: دارنده میخچه قطعه نمکی را به میخچه بمالد و بر آن سه مرتبه ﴿لَوْ أَنْزَلْنٰا هٰذَا الْقُرْآنَ عَلىٰ جَبَلٍ﴾ را تا آخر سوره «حشر» بخواند و آن را در تنوری بیندازد و به شتاب بگذرد که ان‌شاء‌الله تعالی برطرف خواهد شد؛

و در کتاب «خزائن» آمده است: مالیدن نوره میخچه را برطرف خواهد کرد.

دعای برای درمان ورم های بدن

روایت شده: چون برای نماز واجب وضو بسازی، پیش از نماز و بعد از آن بر وَرَم بخوان: «لَوْ أَنْزَلْنٰا هٰذَا الْقُرْآنَ عَلىٰ جَبَلٍ» تا آخر سوره «حشر» و در هنگام خواندن آن تدبّر کن، که ان‌شاء‌الله تعالی وَرَم آرام خواهد شد.

دعا برای سهولت زایمان

برای رفع دشواری زایمان زنان؛ بر پوستی بنویسد:

سپس آن را بر ران راست او ببندد و وقتی فرزندش به دنیا آمد باز کند؛

و نیز روایت شده است که بر آن بخواند:

پس به این آیه صدا را بلند کند:

و نیز از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده است: که برای آسان شدن ولادت بر پوستی یا کاغذی بنویسد:

اَللّهُمَّ فارِجَ الْهَمِّ وَ كاشِفَ الْغَمِّ وَ رَحْمنَ الدُّنْيا وَ الاْخِرَةِ وَ رَحيمَهُما، اِرْحَمْ فلانة بنت فُلانة، رَحْمَةً تُغْنيها بِها عَنْ رَحْمَةِ جَميعِ خَلْقِكَ، تُفَرِّجُ بِها كُرْبَتَها، وَ تَكْشِفُ بِها غَمَّها، وَ تُيَسِّرُ بِها وِلادَتَها

خدایا، ای گشاینده اندوه و برطرف کننده غم و بخشنده دنیا و آخرت و مهربان هر دو جهان، رحم کن، به فلان دختر فلان، رحمتی که او را از رحمت همه بندگانت بی‌نیاز کنی، محنتش را به آن بگشایی و غمش را برطرف نمایی و زایمانش را آسان فرمایی

دعای گشایش در کار

برای گشایش کار بسته، ابتدای سوره «إِنّٰا فَتَحْنٰا تا مُسْتَقِیماً» و نیز سوره «إِذٰا جٰاءَ نَصْرُ اللّٰهِ» و نیز این آیات را بنویسند:

سپس این نوشته را همراه او کرده، بر او بیاویزند.

همچنین در «طلب الأئمّه» دعایی از حضرت موسی‎بن‌جعفر(علیه‌السلام) نقل‌شده؛ که تعلیم اسحاق صحّاف فرمود، چون طولانی بود از ذکرش صرف‌نظر کردیم.

دعا وردهای درمان تب

اول

این دعا را که رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) به امیرمؤمنان آموخت، بخواند:

اَللّهُمَّ ارْحَمْ جِلْدِىَ الرَّقيقَ، وَ عَظْمِىَ الدَّقيقَ، وَ اَعُوذُ بِكَ مِنْ فَوْرَةِ الْحَريقِ، يا اُمَّ مِلْدَمٍ، اِنْ كُنْتِ آمَنْتِ بِاللَّهِ فَلا تَاْكُلىِ اللَّحْمَ، وَلاتَشْرَبىِ الدَّمَ، وَلاتَفُورى مِنَ الْفَمِ، وَانْتَقِلى اِلى مَنْ يَزعَمُ اَنَّ مَعَ اللَّهِ اِلهاً آخَرَ، فَاِنّى أَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلا اللَّهُ وَحْدَهُ لاشَريكَ لَهُ وَاَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ

خدایا بر پوست نازکم و استخوان باریکم رحم کن و از فَوران آتش به تو پناه می‌برم. ای تب اگر ایمان به خدا آورده‌ای پس گوشت را مخور و خون را منوش و از دهان مجوش و به کسی که گمان می‌برد با خدا معبود دیگری هست منتقل شو، به درستی که من گواهی می‌دهم اینکه معبودی جز خدا نیست، یگانه است و شریکی ندارد و گواهی می‌دهم که محمّد بنده و فرستاده اوست

دوم

در صبح و شب، به خواندن «دعای نور» که سلمان از حضرت فاطمه نقل کرده مواظبت کند، این دعا در «مفاتیح» آمده.

سوم

روایت شده: ائمه(علیهم‌السلام) تَب را به آب سرد معالجه می‌کردند، پیوسته جامه‌ای را رطوبت می‌دادند و بر بدن می‌گذاشتند.

چهارم

به خطّ مبارک حضرت رضا(علیه‌السلام) دیده شده برای تب به این ترتیب بر «سه» قطعه کاغذ نوشته شود: قطعه اول:

بِسْمِ اللّٰه الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

و بر دوّم:

بِسْمِ اللّٰه الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

و بر سوّم:

بِسْمِ اللّٰه الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

آنگاه بر هر قطع سه مرتبه توحید بخواند، و آن را در سه روز، روزى یکى ببلعد که خوب خواهد شد، ان‌شاءاللّه تعالى.

پنجم

دگمه‌های پیراهن خویش را بگشاید و سر را در پیراهن کند و اذان و اقامه بگوید و هفت مرتبه سوره «حمد» بخواند، ان‌شاء‌الله خوب خواهد شد.

ششم

از ائمه(علیهم‌السلام) روایت شده: این دعا را بر پوستی بنویسد و برتَب‌دار بیاویزد:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِعِزَّتِكَ وَقُدْرَتِكَ وَسُلْطانِكَ وَمَا أَحاطَ بِهِ عِلْمُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ لَاتُسَلِّطَ عَلَىٰ فُلان ابْنِ فُلانِ شَيْئاً مِمَّا خَلَقْتَ بِسُوءٍ، وَارْحَمْ جِلْدَهُ الرَّقِيقَ، وَعَظْمَهُ الدَّقِيقَ مِنْ فَوْرَةِ الْحَرِيقِ، اخْرُجِي يَا أُمَّ مِلْدَمٍ، يَا آكِلَةَ اللَّحْمِ، وَشارِبَةَ الدَّمِ، حَرُّها وَبَرْدُها مِنْ جَهَنَّمَ، إِنْ كُنْتِ آمَنْتِ بِاللّٰهِ الْأَعْظَمِ أَنْ لَاتَأْكُلِي لِفُلانِ بْن فُلان لَحْماً، وَلَا تَمُصِّي لَهُ دَماً، وَلَا تُنْهِكِي لَهُ عَظْماً، وَلَا تُثَوِّرِي عَلَيْهِ غَمّاً، وَلَا تُهَيِّجِي عَلَيْهِ صُداعاً، وَانْتَقِلِي عَنْ شَعْرِهِ وَبَشَرِهِ وَلَحْمِهِ وَدَمِهِ إِلىٰ مَنْ زَعَمَ أَنَّ $﴿مَعَ اللّٰه إِلٰهاً آخَرَ، لَاإِلٰهَ إِلّا هُوَ﴾ ﴿سُبْحانَهُ وَتَعَالىٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ﴾$

خدایا از تو می‌خواهم به عزّتت و قدرتت و سلطنتت و آنچه دانشت به آن احاطه کرده، اینکه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و بر فلان پسر فلان، چیزی را از آنچه آفریدی به بدی چیره نکنی و بر پوست نازکش و استخوان باریکش، از فَوَران آتش رحم کن، بیرون رو ای تَب، ای خورنده گوشت و نوشنده خون که حرارت و سردی‌ات از دوزخ است، اگر به خدای اعظم ایمان آورده باشی، از فلان پسر فلان گوشت مخور و خون مَمَک و استخوان لاغر مکن و بر او غمی مشوران و بر او سردردی به هیجان نیاور و از مویش و پوستش و گوشتش و خونش به کسی که گمان کرده «با خداوند معبود دیگری هست منتقل شو، جز او معبودی وجود ندارد»، «خداوند از آنچه شریک او قرار می‌دهند پاک‌تر و برتر است‌».

و بعد از «عَمّٰا یُشْرِکُونَ» اسم یک نفر از اهل کتاب، یا یکی از دشمنان خدا را بنویسد.

هفتم

برای تب بنویسد و به بازوی راست تب‌دار ببندد:

تا آخر سوره

بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ أَعُوذُ بِكَلِماتِ اللّٰهِ التَّامّاتِ كُلِّهَا الَّتِي لَايُجاوِزُهُنَّ بَرٌّ وَلَا فاجِرٌ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ وَذَرَأَ وَبَرَأَ، وَمِنْ شَرِّ الْهامَّةِ وَالسَّامَّةِ وَالْعامَّةِ وَاللَّامَّةِ، وَمِنْ شَرِّ طَوَارِقِ اللَّيْلِ وَالنَّهارِ، وَمِنْ شَرِّ فُسَّاقِ الْعَرَبِ وَالْعَجَمِ، وَمِنْ شَرِّ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ، وَمِنْ شَرِّ الشَّيْطانِ وَشِرْكِهِ، وَمِنْ شَرِّ كُلِّ ذِي شَرٍّ، وَمِنْ شَرِّ كُلِّ دابَّةٍ $﴿هُوَ آخِذٌ بِناصِيَتِها إِنَّ رَبِّي عَلَىٰ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ﴾، ﴿رَبَّنٰا عَلَيْكَ تَوَكَّلْنٰا، وَ إِلَيْكَ أَنَبْنٰا، وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ﴾، ﴿يٰا نٰارُ كُونِي بَرْداً وَ سَلاٰماً عَلىٰ إِبْرٰاهِيمَ، وَ أَرٰادُوا بِهِ كَيْداً فَجَعَلْنٰاهُمُ الْأَخْسَرِينَ﴾$؛ بَرْداً وَسَلاماً عَلَىٰ فُلانِ بْن فُلانَة، $﴿رَبَّنٰا لاٰ تُؤٰاخِذْنٰا إِنْ نَسِينٰا أَوْ أَخْطَأْنٰا﴾$

به نام خدا و به خدا، پناه می‌برم به همه کلمات کامل خدا که از آن‌ها نمی‌گذرد نیکوکار و بدکار از شرّ آنچه آفرید و پدید آورد و خلق کرد و از شرّ خزنده و گزنده و هر بداندیش و چشم زخم و از شرّ پیش‌آمد‌ های شب و روز و از شرّ بدکاران عرب و عجم و از شرّ بدکاران جنّ و انس و از شرّ شیطان و دامش و از شرّ هر صاحب شرّی و از شرّ هر جنبنده‌ای که «خداوند مهارش را [در دست عدالت و قدرتش] گرفته؛ زیرا پروردگارم بر راهی مستقیم است‌»، «پروردگارا! بر تو توکل کردیم و [با توجه و اخلاص] به‌سوی تو بازگشتیم و بازگشت فقط به‌سوی توست‌»، «ای آتش! بر ابراهیم سرد و بی‌آسیب باش!‌ [آری] بر ضد او نیرنگی [سنگین] به کار گرفتند، پس آنان را زیانکارترین مردم قرار دادیم‌»، بر فلان فرزند فلان سرد و بی‌آسیب شو، «پروردگارا! اگر [انجام دستوری را] فراموش کردیم، یا مرتکب اشتباه شدیم ما را مجازات مکن».

تا آخر «سوره بقره».

حَسبِيَ اللّٰه $﴿لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ فَاتَّخِذْهُ وَكِيلاً﴾، ﴿وَ تَوَكَّلْ عَلَى الْحَيِّ الَّذِي لاٰ يَمُوتُ وَ سَبِّحْ بِحَمْدِهِ وَ كَفىٰ بِهِ بِذُنُوبِ عِبٰادِهِ خَبِيراً﴾$ بَصِيراً، لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَاشَرِيكَ لَهُ، صَدَقَ وَعْدَهُ، وَنَصَرَ عَبْدَهُ، وَهَزَمَ الْأَحْزَابَ وَحْدَهُ، $﴿مَا شاءَ اللّٰهُ، لَاقُوَّةَ إِلّا بِاللّٰه﴾؛ ﴿كَتَبَ اللّٰهُ لَأَغْلِبَنَّ أَنَا وَ رُسُلِي إِنَّ اللّٰهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ﴾، ﴿إِنَّ حِزْبَ اللّٰهِ هُمُ الْغالِبُون﴾، ﴿وَ مَنْ يَعْتَصِمْ بِاللّٰهِ فَقَدْ هُدِيَ إِلىٰ صِرٰاطٍ مُسْتَقِيمٍ﴾$، وَصَلَّى اللّٰهُ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ

خدا مرا بس است، «هیچ معبودی جز او نیست، پس او را کارساز خود انتخاب کن‌!»، «و بر آن خدای زنده‌ای که هرگز نمی‌میرد توکل کن! و او را با تسبیح‌گفتن همراه با ستایش [از هر عیب و نقصی] پاک و منزّه بدار! و کافی است که او به گناهان بندگانش آگاه و بینا باشد‌»، معبودی جز خدا نیست یگانه و بی‌شریک است، وعده‌اش راست بود، بنده‌اش را یاری کرد و به تنهایی گروه‌های کفر را فراری داد، «آنچه خدا بخواهد [انجام می‌گیرد] و هیچ نیرویی جز به‌وسیلۀ خدا [کارگر] نیست»، «خداوند مقرر و قطعی کرده که: یقینا من و پیامبرانم پیروزیم. به‌راستی خداوند نیرومند و توانای شکست‌ناپذیر است‌»، «مسلّماً حزب خدا فقط [همه‌جا و در هر زمان] پیروزند»، «هرکس به خدا پناه جوید قطعاً به راه مستقیم هدایت شده است‌» و درود خدا بر محمّد و خاندان پاک و پاکیزه‌اش

هشتم

بر سه دانه شکر بنویسد و هر قطعه را تا سه روز صبح ناشتا بخورد؛

بر دانه اول:

عَقَدْتُ بِاِذْنِ اللَّهِ

بستم به اذن خدا

و بر دوم:

شَدَدْتُ بِاِذْنِ اللَّهِ

محکم کردم به اذن خدا

و بر سوم:

سَكَنْتُ بِاِذْنِ اللَّهِ

آرام کردم به اذان خدا

دعاى درمان زحیر (دل پیچه)

روایت شده: شخصی به امام موسی بن جعفر شکایت کرد و گفت: مرا زحیری (دل پیچه‌ای) است که آرام نمی‌گیرد، حضرت فرمود: هرگاه از نماز شب فارغ شدی بگو:

اللّٰهُمَّ مَا كانَ مِنْ خَيْرٍ فَمِنْكَ، لَاحَمْدَ لِي فِيهِ، وَمَا عَمِلْتُ مِنْ سُوءٍ فَقَدْ حَذَّرْتَنِيهِ، لَاعُذْرَ لِي فِيهِ . اللّٰهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ أَنْ أَتَّكِلَ عَلَىٰ مَا لَاحَمْدَ لِي فِيهِ، أَوْ آمَنَ مِمَّا لَاعُذْرَ لِي فِيهِ

خدایا آنچه خیر است از سوی توست، برای من در آن قدرت ستایشی نیست و آنچه بد کردم، تو مرا از آن برحذر داشتی، مرا در آن عذری نیست، خدایا به تو پناه می‌آورم از این که بر آنچه مرا در آن ستایشی نیست تکیه کنم، یا از آنچه در آن عذری برایم نیست ایمن گردم

دعاى قرقر شکم

روایت شده: شخصی به آن حضرت [امام موسی بن جعفر(علیه‌السلام)] شکایت کرد که شکم من پیوسته صدا می‌کند و من حیا می‌کنم با مردم سخن بگویم، زیرا از شکمم صدا بیرون می‌آید و مردم صدای شکم مرا می‌شنوند، برای شفای من دعا کنید.

حضرت فرمود: هرگاه از «نماز شب» فارغ شدی بگو:

اللّٰهُمَّ مَا عَمِلْتُ مِنْ خَيْرٍ فَهُوَ مِنْكَ لَاحَمْدَ لِي فِيهِ وَمَا عَمِلْتُ مِنْ سُوءٍ فَقَدْ حَذَّرْتَنِيهِ، لَاعُذْرَ لِي فِيهِ . اللّٰهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ أَنْ أَتَّكِلَ عَلَىٰ مَا لَاحَمْدَ لِي فِيهِ، أَوْ آمَنَ مِمَّا لَاعُذْرَ لِي فِيهِ

خدایا آنچه خیر انجام دادم از سوی توست، برای من در آن ستایشی نیست و آنچه بد کردم، تو مرا از آن برحذر داشتی، مرا در آن عذری نیست، خدایا به تو پناه می‌آورم از این که بر آنچه مرا در آن ستایشی نیست تکیه کنم، یا از آنچه در آن عذری برایم نیست ایمن گردم و نیز از حضرت‌ صادق(علیه‌السلام) روایت شده است: برای صداهای شکم سیاه‌دانه با عسل بخورند.و نیز از حضرت‌ صادق(علیه‌السلام) روایت شده است: برای صداهای شکم سیاه‌دانه با عسل بخورند.

دعاى برص(پیسی اندام)

از یونس روایت شده: مابین دیدگان من سپیدی عارض شده بود، آن را به حضرت صادق(علیه‌السلام) شکایت کردم، فرمود: وضو بگیر و دو رکعت نماز بخوان و بگو:

يَا اللّٰهُ يَا رَحْمٰنُ يَا رَحِيمُ، يَا سَمِيعَ الدَّعَواتِ، يَا مُعْطِيَ الْخَيْراتِ، أَعْطِنِي خَيْرَ الدُّنْيا وَخَيْرَ الْآخِرَةِ، وَقِنِي شَرَّ الدُّنْيا وَشَرَّ الْآخِرَةِ، وَأَذْهِبْ عَنِّي مَا أَجِدُ فَقَدْ غاظَنِي الْأَمْرُ وَأَحْزَنَنِي

ای خدا، ای بخشنده، ای مهربان، ای شنوای دعاها، ای عطابخش خیرات، خیر دنیا و آخرت را به من عطا کن و مرا از شرّ دنیا و آخرت نگاه‌دار و آنچه از ناراحتی بیابم از من دور کن، همانا این بیماری مرا به خشم آورده و غمگین ساخته است

یونس گفت: آنچه حضرت فرموده بود انجام دادم، حق‌تعالی آن پیسی را از من نابود کرد و له الحمد.

در روایت «عُدّة الدّاعی» آمده: حضرت به وی فرمود: چون ثلث آخر شب شود، در اول آن برخیز و وضو بگیر و مشغول «نماز شب» شو و در سجده آخر رکعت اول بگو:

يَا عَلِيُّ يَا عَظِيمُ، يَا رَحْمٰنُ يَا رَحِيمُ، يَا سَامِعَ الدَّعَوَاتِ، يَا مُعْطِيَ الْخَيْراتِ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَأَعْطِنِي مِنْ خَيْرِ الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ مَا أَنْتَ أَهْلُهُ، وَاصْرِفْ عَنِّي مِنْ شَرِّ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ مَا أَنْتَ أَهْلُهُ، وَأَذْهِبْ عَنِّي هٰذَا الْوَجَعَ فَإِنَّهُ قَدْ غَاظَنِي وَأَحْزَنَنِي

ای والا، ای بزرگ، ای بخشنده، ای مهربان، ای شنوای دعاها، ای بخشنده خیرات، درود فرست بر محمّد و خاندان محمّد و خیر دنیا و آخرت را به من عطا کن آن‌چنان‌ که تو شایسته آنی و شرّ دنیا و آخرت را از من بگردان آن‌چنان‌ که تو سزاوار آنی و این درد را از من برطرف کن که مرا به خشم آورده و اندوهگین نموده است

و در دعا اصرار و مبالغه کن.

یونس گفت: آنچه فرموده بود بجا آوردم، هنوز به کوفه نرسیده بودم که خوب شدم.

و نیز برای برطرف شدن بَرَص، نوشتن سوره «یس» با عسل در جامی و شستن و خوردن آن وارد است، چنان‌که برای معالجه بواسیر هم وارد شده است؛

و نیز تربت حضرت امام حسین(علیه‌السلام) با آب باران برای درمان پیسی وارد شده، و نیز حنا را با نوره مخلوط کردن و روی آن مالیدن روایت شده.

دعای درمان جرب (گری) و دمل (جوش) و قوباء (کنده شدن پوست)

و آن جوششی است در بدن یا خارش بسیار است که آن را «داد» نیز گویند. روایت شده: بر آن بخوانند و نیز آن را نوشته به او بیاویزند:

(تا آخر آیه)

دعای درد عورت و اندام جنسی

برای درد عورت [آلت تناسلی] روایت شده: یکی از اصحاب ائمه (علیهم‌السلام) در جایی عورت خود را عریان کرده بود که شایسته نبود، علّتش دردی بود که به آن مبتلا شده بود، خدمت امام ششم شکایت کرد، حضرت این دعا را به او آموخت و فرمود: دست چپ خود را بر آن بگذار و «سه مرتبه» بگو:

بِسْمِ اللّٰهِ وَبِالله، $﴿بَلىٰ مَنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلّٰهِ وَ هُوَ مُحْسِنٌ فَلَهُ أَجْرُهُ عِنْدَ رَبِّهِ وَ لاٰ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لاٰ هُمْ يَحْزَنُونَ﴾$. اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْلَمْتُ وَجْهِي إِلَيْكَ وَفَوَّضْتُ أَمْرِي إِلَيْكَ لَامَلْجَأَ وَلَا مَنْجَىٰ مِنْكَ إِلّا إِلَيْكَ

به نام خدا و به خدا، «[سخن مستدل و استوار این است؛] آری، کسانی که وجودشان را تسلیم خدا کنند درحالی‌که نیکوکارند، برای آنان نزد پروردگارشان پاداشی [شایسته] است، نه بیمی بر آنان است و نه اندوهگین می‌شوند‌»، خدایا من وجودم را به سویت تسلیم کردم و کارم را به تو واگذاردم، پناه و نجاتی از تو نیست جز به تو

که ان‌شاءالله تعالى عافیت خواهى یافت.

دعای درد زانو

برای درد زانو؛ از کتاب «طبّ الأئمّه» نقل‌شده: جابر جُعفی از حضرت باقر(علیه‌السلام) روایت کرده: من نزد امام حسین(علیه‌السلام) بودم که مردی از شیعیان آن حضرت که از بنی امیه بود خدمت آن جناب آمد و عرض کرد: یابنَ رسول الله من به خاطر درد پایی که دارم، نمی‌توانم خدمت شما برسم،

حضرت فرمود: چرا از دعای امام حسن غافلی؟ عرضه داشت: آن دعا چیست؟

فرمود: ﴿إِنّٰا فَتَحْنٰا لَکَ فَتْحاً مُبِیناً﴾ تا ﴿کٰانَ اللّٰهُ عَزِیزاً حَکِیماً﴾، پس آنچه آن حضرت فرموده بود بجای آورد، پس از آن درد پا را احساس نکرد؛

و نیز برای درد زانو وارد شده: چون نماز گزاردی بگو:

يَا أَجْوَدَ مَنْ أَعْطَىٰ، يَا خَيْرَ مَنْ سُئِلَ، وَيَا أَرْحَمَ مَنِ اسْتُرْحِمَ، ارْحَمْ ضَعْفِي وَقِلَّةَ حِيلَتِي، وَأَعْفِنِي مِنْ وَجَعِي

ای سخی‌ترین کسی که عطا کردی، ای بهترین کسی که درخواست شد، ای مهربان‌ترین کسی که از او مهربانی خواسته شد، به ناتوانی‌ام و کمی چاره‌ام رحم کن و از این درد مرا عافیت ده

و نیز برای درد ساق‌ها وارد شده است که «هفت مرتبه» این آیه شریفه را بخوانند:

دعا و وردهای درد و ضعیفی چشم و شب کوری

برای درد چشم؛ روایات بسیاری وارد شده است که پس از نماز صبح و نماز مغرب بخواند:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ عَلَيْكَ، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَأَنْ تَجْعَلَ النُّورَ فِي بَصَرِي، وَالْبَصِيرَةَ فِي دِينِي، وَالْيَقِينَ فِي قَلْبِي، وَالْإِخْلاصَ فِي عَمَلِي، وَالسَّلامَةَ فِي نَفْسِي، وَالسَّعَةَ فِي رِزْقِي، وَالشُّكْرَ لَكَ أَبَداً مَا أَبْقَيْتَنِي

خدایا از تو می‌خواهم به حق محمّد و خاندان محمّد بر تو، اینکه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و قرار دهی روشنی در چشمم و بینایی در دینم و یقین در قلبم و اخلاص در عملم و سلامت در وجودم و وسعت در روزی‌ام و سپاس گذاری‌ات، همواره، تا زنده‌ام داری

بزنطی از یونس بن ظبیان روایت کرده: بر حضرت صادق (علیه‌السلام) وارد شدیم، آن حضرت را دیدیم به چشم‌درد سختی دچار شده، به اندازه‌ای که ما به خاطر آن جناب غمناک شدیم. روز دیگر که خدمت حضرت رسیدیم، چشم‌دردی نداشت، عرضه داشتیم: فدایت شویم چشمان خود را به چیزی معالجه فرمودید؟ فرمود: آری به چیزی که از جمله معالجات بود. گفتیم: چه بود؟ فرمود: به دعایی؛ پس ما آن دعا را نوشتیم و آن دعا این است:

أَعُوذُ بِعِزَّةِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِقُوَّةِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِقُدْرَةِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِنُورِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِعَظَمَةِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِجَلالِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِجَمالِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِبَهاءِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِجَمْعِ اللّٰهِ

پناه می‌برم به عزّت خدا و پناه می‌برم به قوّت خدا و پناه می‌برم به قدرت خدا و پناه می‌برم به نور خدا و پناه می‌برم به عظمت خدا و پناه می‌برم به جلال خدا و پناه می‌برم به جمال خدا و پناه می‌برم به زیبایی خدا و پناه می‌برم به جمع خدا

گفتیم: ای فرزند رسول خدا «جَمعُ الله» چیست؟ فرمود: «بِکُلِّ اللّٰهِ؛ به همه‌ی خدا»

وَأَعُوذُ بِعَفْوِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِغُفْرَانِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِرَسُولِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِالْأَئِمَّةِ

و پناه می‌برم به گذشت خدا و پناه می‌برم به آمرزش خدا و پناه می‌برم به رسول خدا و پناه می‌برم به امامان

و یک‌یک ایشان را نام برد. آنگاه گفت:

عَلَىٰ مَا تَشَاءُ مِنْ شَرِّ مَا أَجِدُ، اللّٰهُمَّ رَبَّ الْمُطِيعِينَ

بر آنچه می‌خواهی، از شرّ اندوهی که می‌یابم، خدایا ای پروردگار مطیعان

و هم برای درد چشم وارد شده: بر آن «آیت‌الکرسی» بخواند، و خوب شدن آن را در دل بگیرد و اگر پیش از آن دست بر چشم نهد و بگوید:

اُعيذُ نُورَ بَصَرى بِنُورِاللَّهِ الَّذى لايُطْفَأُ

پناه می‌دهم نور چشمم را به نور خدایی که خاموش نگردد

وارد شده: براى ضعف بینایى سودمند است.

دعای درمان ضعیفی و بیماری‌های چشم (شب کوری)

و برای ضعف چشم و شب‌کوری وارد شده: آیه نور (آیه 35 سوره نور) را مکرّر در جامی بنویسد و با آب بشوید و آن را در شیشه قرار دهد و از آن با میل به چشم خود بکشد؛

و نیز روایت شده: هر که قرآن را از روی صفحات قرآن بخواند، از چشم خود بهره برد؛

و نیز روایت شده: هرکه هر روز بگوید: «﴿فَجَعَلْنٰاهُ سَمِیعاً بَصِیراً﴾؛ پس او را شنوا و بینا قرار دادیم»، دیدگانش از آفات سالم بماند.

قال الكفعمي: قد جرّب أنّ التوسّل بالإمام موسىٰ عليه‌السلام ينفع لوجع العين ولأوجاع سائر الأعضاء

دعا و وردهای باطل شدن سحر و جادو

از امیرمؤمنان روایت شده: بر پوست آهو بنویسد و همراه خود داشته باشد:

بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ، بِسْمِ اللّٰهِ وَمَا شاءَ اللّٰهُ، بِسْمِ اللّٰهِ وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ . $﴿قالَ مُوسىٰ: مٰا جِئْتُمْ بِهِ السِّحْرُ إِنَّ اللّٰهَ سَيُبْطِلُهُ، إِنَّ اللّٰهَ لاٰ يُصْلِحُ عَمَلَ الْمُفْسِدِينَ﴾، ﴿فَوَقَعَ الْحَقُّ وَ بَطَلَ مٰا كٰانُوا يَعْمَلُونَ، فَغُلِبُوا هُنٰالِكَ وَ انْقَلَبُوا صٰاغِرِينَ﴾$

به نام خدا و به خدا، به نام خدا و آنچه خدا خواست شد، به نام خدا و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى [بلندمرتبه بزرگ]، «موسی گفت: آنچه را [در این صحنه] آوردید جادوست، به‌زودی خداوند آن را باطل می‌کند، یقیناً خداوند کار تبهکارانِ فتنه‌انگیز را به سرانجامی شایسته نمی‌رساند‌»، «نهایتاً حق ثابت [و روشن] شد و آنچه را همواره جادوگران [با تردستی] انجام می‌دادند باطل گشت‌؛ پس در آن‌جا [فرعونیان بر اثر برملاشدنِ ترفند ساحران] شکست خوردند، و با خواری [از میدان مبارزه] بازگشتند‌».

از رسول خدا(صلى‌اللّه‌علیه‌و‌آله) برای دفع شیاطین و جادوگران وارد شده: «آیه سُخره» را بخوانند که این آیه است:

و در بعضى از روایات آمده: تا «تَبٰارَکَ اللّٰهُ رَبُّ الْعٰالَمِینَ» بخواند.

از حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نقل‌شده: بر هر یک از برگ و دانه درخت اسفند، فرشته‌ای گمارده شده است و تا پوسیدن برگ و دانه همراه آن‌هاست و ریشه و شاخه‌اش غم و سحر را برطرف می‌کند و در دانه‌اش شفای هفتاد درد است، بنابراین به اسفند و کندر مداوا کنید.

از حضرت رضا(علیه‌السلام) نقل‌شده: مصروعی (کسی که دچار حمله غشی شده) را دید، قدحی از آب طلبید؛ بر آن سوره‌های «حمد» و «معّوذتین» [سوره‌های ناس و فلق] خواند و در قدح دمید و امر فرمود: از آن آب بر سر و صورتش ریختند تا به هوش آمد، فرمود: دیگر به سوی تو ابداً باز نخواهد گشت.

از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) روایت شده: اگر جنّ سنگی بیندازد، آن شخص سنگ را بگیرد و به همان جایی که سنگ از آنجا آمده بیندازد و بگوید:

حَسْبِيَ اللّٰهُ وَكَفَىٰ، وَسَمِعَ اللّٰهُ لِمَنْ دَعا، لَيْسَ وَراءَ اللّٰهِ مُنْتَهَىٰ

خداوند مرا بس است و کافی و خداوند شنید دعای کسی که او را خواند، ورای خدا نهایتی نیست

و همچنین برای دفع شرّ جنیان، نگاه داشتن مرغ و خروس و کبوتر و بزغاله در خانه سودمند است.

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: برای دفع شرّ جنیان در سفر و بیابان و جاهای هولناک آن، دست بر سر بگذارد و با صدای بلند بخواند:

و هم وارد شده: در بیابان و جاهای وحشت‌آور و هولناک، با صدای بلند اذان بگویند.

حرز و دعاهای چشم زخم

برای حفاظت از چشم‌ زخم، وارد شده: آیه «وَ إِنْ یَکٰادُ» بخوانند؛ و نیز از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: چون بترسد چشم او در کسی، یا چشم کسی در او، اثر بگذارد، «سه مرتبه» بگوید:

مَا شاءَ اللّٰهُ لَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ

آنچه خدا خواست شد؛ نیرویی نیست، جز به خدای والای بزرگ

وارد شده: هرگاه کسی خود را به شکلی نیکو آراست، وقتی از منزل بیرون می‌رود دو «قُلْ أَعُوذُ» [یعنی سوره‌های قُلْ أَعُوذُ بِرَ‌بِّ النَّاسِ و قُلْ أَعُوذُ بِرَ‌بِّ الْفَلَقِ] را بخواند تا چیزی به اذن الله تعالی به او زیان نرساند؛

و نیز برای دفع چشم‌زخم وارد شده: دست‌ها را برابر صورت بردارد و سوره‌های «حمد» و «توحید» و دو «قُل اَعوذُ» را بخواند و دست بر پیشانی بکشد.

و همچنین دعاى پناه از چشم زخم:

اللّٰهُمَّ رَبَّ مَطَرٍ حابِسٍ، وَحَجَرٍ يابِسٍ، وَلَيْلٍ دامِسٍ، وَرَطْبٍ وَيابِسٍ، رُدَّ عَيْنَ الْعايِنِ عَلَيْهِ فِي كَبِدِهِ وَنَحْرِهِ وَماله، $﴿فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرىٰ مِنْ فُطُورٍ، ثُمَّ ارْجِعِ الْبَصَرَ كَرَّتَيْنِ يَنْقَلِبْ إِلَيْكَ الْبَصَرُ خٰاسِئاً وَ هُوَ حَسِيرٌ﴾$

خدایا، ای پروردگار باران زندانی و سنگ خشک و شب تار و تر و خشک، چشمِ چشم‌زن را به خودش بازگردان، در جگر و گلو و دارایی‌اش، «بار دیگر نگاهی [عمیق] بینداز! آیا هیچ خللی مشاهده می‌کنی؟ باز هم به‌طور مکرّر نگاهی [عمیق] بینداز! تا [نهایتاً] نگاهت خسته و درمانده [از یافتن خلل در آفرینشِ حق] به‌سویت بازگردد‌.»

hasnt translate

اللّٰهُمَّ ذَا السُّلْطانِ الْعَظِيمِ، وَالْمَنِّ الْقَدِيمِ، وَالْوَجْهِ الْكَرِيمِ، ذَا الْكَلِماتِ التَّامَّاتِ وَالدَّعَواتِ الْمُسْتَجَابَاتِ، عافِ فُلانَ مِنْ أَنْفُسِ الْجِنِّ وَأَعْيُنِ الْإِنْسِ

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

مَا شاءَ اللّٰهُ لَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

this faraz hasnt Translate

دعای پناهی دیگر

دعای پناهی دیگر:

خدایا، صاحب سلطنت بزرگ و احسان دیرینه و ذات کریم، دارنده کلمات کامل و دعاهای مستجاب، فلان را از نفس‌های جنّ و چشم‌های انس، سلامت کامل بخش

این دعایی است که رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) برای حسنین خواند و به اصحاب خود فرمود: زن‌ها و اولاد خود را با این کلمات پناه دهید.

دعای پناه چشم‌زخم برای حیوانات و غیر آن‌ها

دعای پناه چشم‌زخم برای حیوانات و غیر آن‌ها:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

بِسْمِ اللَّهِ الْعَظيمِ، عَبَسَ عابِسٍ، وَ شَهابَ قابسٍ، حَجَرَ يابِسٍ، رَدَدْتُ عَيْنَ العايِنِ عَلَيْهِ، مِنْ رَأسِهِ اِلى قَدَمَيْهِ، اَخَذَ عَيْناهُ، قابِضٌ بِكِلاهُ، وَ عَلى جارِهِ وَاَقارِبِهِ، جِلْدُهُ دَقيقٌ وَ دَمُهُ رَقيقٌ، وَ بابُ الْمَكْرُوهِ تَليقُ، $﴿فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرى مِنْ فُطُورٍ، ثمَّ ارْجِعِ الْبَصَرَ كَرَّتَيْنِ يَنْقَلِبْ اِلَيْكَ الْبَصَرُ خاسِئاً، وَ هُوَ حَسيرٌ﴾$

به نام خدای بزرگ، بر تُرش‌رویی تُرش‌رو و آتش فروزان و سنگ سخت، برگرداندم چِشم چشم‌زن را، از سر تا به پایش، بگیرد دو چشم او را گیرنده‌ای با همه نگاهش و بر همسایه و خویشانش، پوستش نازک، خونش رقیق، درب ناخوشایند سزاوار او، «بار دیگر نگاهی [عمیق] بینداز! آیا هیچ خللی مشاهده می‌کنی؟ باز هم به‌طور مکرّر نگاهی [عمیق] بینداز! تا [نهایتاً] نگاهت خسته و درمانده [از یافتن خلل در آفرینشِ حق] به‌سویت بازگردد‌.»

دعای دفع وسوسه شيطان

برای دفع وسوسه شیطان؛ روایت شده: به خدای تعالی «استعاذه» [پناه‌جویی] کند، بنابراین بگوید:

آمَنْتُ بِاللّٰهِ وَبِرَسُولِهِ مُخْلِصاً لَهُ الدِّینَ

بخدا و پیغمبر(صلى‌اللّه‌علیه‌و‌آله) ایمان دارم در حالى که به او اخلاص دارم و دین فقط‍‌ مال اوست

و شیخ شهید از حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نقل کرده است که شیطان بر دو قسم است: شیطان جنّی و آن دور می‌شود به گفتن:

لَاحَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ

هیچ نیرو و توانى نیست جز به خدای بلندمرتبه و بزرگ

و شیطان اِنسی و آن دور می‌شود به صلوات فرستادن بر محمّد و آل آن حضرت.

نویسنده گوید: در باب نمازها، نماز «حدیث نَفس» گذشت، و نیز ذکر بعضی از عوذات برای «دفع وسوسه» بیان شد؛ به آنجا مراجعه کنید.

دعای برای در امان بودن از دزد

براى ایمنى از دزد؛ بر حلقه‌ها و قفل در بخواند: ﴿قُلِ ادْعُوا اللّٰهَ أَوِ ادْعُوا الرَّحْمٰنَ﴾ تا آخر سوره اسراء.

دعا و وردهای دفع عقرب و مار

روایت شده: تیز نظر کند به ستاره «سُهی» و آن ستاره کوچکی است، نزدیک به ستاره وسطی از ستارگان «بنات نَعش» [مقصود همان «دبّ اکبر» است] و «سه مرتبه» بگوید:

اللّٰهُمَّ رَبَّ أَسْلَمَ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ‌مُحَمَّدٍ وَعَجِّلْ فَرَجَهُمْ، وَسَلِّمْنا مِنْ شَرِّ كُلِّ ذِي شَرٍّ

خداوندا، پروردگار ستاره اَسلَم؛ بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و گشایش کار ایشان را شتاب ده و ما را از شر هر صاحب شرّی سالم بدار

و نیز روایت شده: بر آن ستاره نظر اندازد و «سه مرتبه» بگوید:

اللّٰهُمَّ رَبَّ هُودِ بْنِ أُسَيَّةَ آمِنِّي شَرَّ كُلِّ عَقْرَبٍ وَحَيَّةٍ

خداوندا، پروردگار هود فرزند اسیه، مرا از شر هر عقرب و مار ایمنی ده

از امام صادق(علیه‌السلام) روایت شده: برای دفع شرّ عقرب‌ها و مارها هنگام شب بخواند:

بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ وَصَلَّى اللّٰهُ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، أَخَذْتُ الْعَقارِبَ وَالْحَيَّاتِ كُلَّها، بِإِذْنِ اللّٰهِ تَبَارَكَ وَتَعَالَىٰ بِأَفْوَاهِها وَ أَذْنَابِها وَ أَسْمَاعِها وَأَبْصَارِها وَ قُوَاها عَنِّي وَ عَمَّنْ أَحْبَبْتُ إِلَىٰ ضَحْوَةِ النَّهارِ إِنْ شاءَ اللّٰهُ تَعَالَىٰ

به نام خدا و به خدا و درود خدا بر محمّد و خاندانش، همه عقرب‌ها و مارها را به اذن خدای تبارک و تعالی گرفتم، به دهان‌هایشان و دم‌هایشان و گوش‌هایشان و چشمانشان و نیروهایشان، از خویشتن و هرکه را دوست دارم تا برآمدن روز ان‌شاءالله تعالی

و نیز براى دفع شرّ عقرب بخواند:

روایت شده: وقتی حضرت نوح سوار کشتی شد، عقرب را از سوار شدن بر کشتی منع فرمود، عقرب گفت: من با تو معاهده می‌بندم که نگزم کسی را که بگوید:

سَلامٌ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَعَلَىٰ نُوحٍ فِي الْعالَمِينَ

سلام بر محمّد و خاندان محمّد و بر نوح در جهانیان

و در چند حدیث دیگر وارد شده: مالیدن نمک به محل نیش عقرب و گزندگان، زهر آن‌ها را برطرف می‌کند.

باب چهارم: ادعیه منتخبه از کتاب کافی

فصل اول: دعاهای صبح و شام و زمان طلوع و غروب آفتاب

در بعضی دعاهای وارده برای وقت صبح و شام غیر از آنچه در «فصول پیش» گذشت؛ و آن «ده» دعاست:

اول:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: حضرت سجاد چون وارد صبح می‌شد می‌گفت:

أَبْتَدِءُ يَوْمِي هٰذا بَيْنَ يَدَيْ نِسْيانِي وعَجَلَتِي بِسْمِ اللّٰهِ وَما شاءَ اللّٰهُ

‌امروز را آغاز می‌کنم، پیشاپیش فراموشی و شتابم، به نام خدا و آنچه خدا خواست

دوم:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده: هرکس این کلمات را وقتی وارد شب می‌شود، «سه مرتبه» بگوید، به بالی از بال‌های جبرئیل پوشیده گردد تا وارد صبح شود:

أَسْتَوْدِعُ اللّٰهَ الْعَلِيَّ الْأَعْلَى، الْجَلِيلَ الْعَظِيمَ، نَفْسِي وَمَنْ يَعْنِينِي أَمْرُهُ، أَسْتَوْدِعُ اللّٰهَ نَفْسِي الْمَرْهُوبَ الْمَخُوفَ الْمُتَضَعْضِعَ لِعَظَمَتِهِ كُلُّ شَيْءٍ

به خدای والای والاتر، شکوهمند بزرگ می‌سپارم خویشتن و هر که را کارش با من است، خویش را می‌سپارم به خدایی که همه‌ چیز هراسان و ترسان و سر فرود آورده در برابر عظمت او است

سوم:

همچنین از آن حضرت روایت شده: چون وارد شب شوی بگو:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ عِنْدَ إِقْبالِ لَيْلِكَ، وَ إِدْبارِ نَهارِكَ، وَحُضُورِ صَلَواتِكَ،وَأَصْواتِ دُعائِكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ

خدایا از تو می‌خواهم، هنگام درآمدن شب و رفتن روز و حضور نمازهایت و بانگ‌های خوانندگانت، اینکه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی

و به آنچه خواهى دعا کن.

چهارم:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: پدرم وقتی وارد صبح می‌شد می‌گفت:

بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ وَ إِلَى اللّٰهِ وَفِي سَبِيلِ اللّٰهِ وَعَلَىٰ مِلَّةِ رَسُولِ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ . اللّٰهُمَّ إِلَيْكَ أَسْلَمْتُ نَفْسِي وَإِلَيْكَ فَوَّضْتُ أَمْرِي عَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ يَا رَبَّ العالَمِينَ . اللّٰهُمَّ احْفَظْنِي بِحِفْظِ الْإِيمَانِ مِنْ بَيْنِ يَدَيَّ، وَمِنْ خَلْفِي، وَعَنْ يَمِينِي، وَعَنْ شِمَالِي، وَمِنْ فَوْقِي، وَمِنْ تَحْتِي، وَمِنْ قِبَلِي، لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ، لَا حَوْلَ ولَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ، نَسْأَلُكَ الْعَفْوَ وَالْعافِيَةَ مِنْ كُلِّ سُوءٍ وَشَرٍّ فِي الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ

به نام خدا و به خدا و به سوی خدا و در راه خدا و بر آئین رسول خدا درود خدا بر او و خاندانش، خدایا خود را به تو تسلیم کردم و کارم را به تو واگذاشتم و بر تو توکل نمودم ای پروردگار جهانیان، خدایا مرا نگهدار، به نگهداری ایمان، از پیش رویم و پشت سرم و از سمت راست و چپم و از بالا و زیر پایم و از پیش خودم، معبودی جز تو نیست، هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى [بلندمرتبه بزرگ]، گذشت و سلامت کامل، از هر بدی و شرّ در دنیا و آخرت را از تو می‌خواهم

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنَ عَذابِ الْقَبْرِ، وَمِنْ ضُغْطَةِ الْقَبْرِ، وَمِنْ ضِيقِ الْقَبْرِ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ سَطَوَاتِ اللَّيْلِ وَالنَّهارِ اللّٰهُمَّ رَبَّ الْمَشْعَرِ الْحَرامِ، وَرَبَّ الْبَلَدِ الْحَرامِ، وَرَبَّ الْحِلِّ وَالْإِحْرامِ، أَبْلِغْ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّدٍ عَنِّي السَّلامَ

خدایا پناه می‌آورم به تو از عذاب قبر و فشار قبر و تنگی قبر و پناه می‌آورم به تو از یورش‌های شب و روز خدایا، ای پروردگار مشعرالحرام و پروردگار شهر حرام و پروردگار حلّ و اِحرام، به محمّد و خاندان محمّد از سوی من سلام برسان

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِدِرْعِكَ الْحَصِينَةِ، وَأَعُوذُ بِجَمْعِكَ أَنْ تُمِيتَنِي غَرَقاً، أَوْ حَرَقاً، أَوْ شَرَقاً، أَوْ قَوَداً، أَوْ صَبْراً، أَوْ مُسَمّاً، أَوْ تَرَدِّياً فِي بِئْرٍ، أَوْ أَكِيلَ السَّبُعِ، أَوْ مَوْتَ الْفُجَاءَةِ، أَوْ بِشَيْءٍ مِنْ مِيْتاتِ السَّوءِ، وَلٰكِنْ أَمِتْنِي عَلَىٰ فِراشِي، فِي طاعَتِكَ، وَطاعَةِ رَسُولِكَ صَلَّى‌اللّٰهُ‌عَلَيْهِ وَآلِهِ، مُصِيباً لِلْحَقِّ غَيْرَ مُخْطِىً، أَوْ فِي الصَّفِّ الَّذِينَ نَعَتَّهُمْ فِي كتابك، كَأَنَّهُمْ بُنْيٰانٌ مَرْصُوصٌ، أعِيذُ نَفْسِي وَ وَلَدِي وَما رَزَقَنِي ربي، $ب‍قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ$

خدایا پناه می‌آورم به زره محکمت و پناه می‌آورم به گرد آوردنت از اینکه مرا بمیرانی به غرق شدن یا سوختن یا گلوگیرشدن یا قصاص یا شکنجه و مرگ تدریجی یا مسمومیت یا به چاه افتادن، یا طعمه درنده شدن یا سکته یا به چیزی از مردنی‌های بد، ولی مرا در بسترم، به حال اطاعت از خود و رسولت (درود خدا بر او و خاندانش) بمیران، به حق و حقیقت رسیده، نه خطاکار، یا در صف آنان که در قرآنت وصفشان کردی: گویی ایشان بنایی استوارند

(تا آخر سوره)

وَأُعِيذُ نَفْسِي وَوَلَدِي وَمَا رَزَقَني ربي $ب‍قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النّٰاسِ$

خودم و فرزندانم و آنچه پروردگارم روزی‌ام نموده پناه می‌دهم به «قل اعوذ بربّ الفلق» (تا آخر سوره)؛ خودم و فرزندانم و آنچه پروردگارم روزی‌ام نموده پناه می‌دهم به «قل اعوذ برب الناس» (تا آخر سوره)

(تا آخر سوره)

و می‌گویی:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ عَدَدَ مَا خَلَقَ اللّٰهُ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ مِثْلَ مَا خَلَقَ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ مِلْءَ مَا خَلَقَ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ مِدادَ كَلِماتِهِ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ زِنَةَ عَرْشِهِ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ رِضا نَفْسِهِ وَلَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ الْحَلِيمُ الْكَرِيمُ، وَلَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ، سُبْحانَ اللّٰهِ رَبِّ السَّمَوَاتِ وَالْأَرَضِينَ وَمَا بَيْنَهُما وَرَبِّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ . اللّٰهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ دَرَكِ الشَّقَاءِ وَمِنْ شَمَاتَةِ الْأَعْدَاءِ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنَ الْفَقْرِ وَالْوَقْرِ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ سُوءِ الْمَنْظَرِ فِي الْأَهْلِ وَالْمالِ وَالْوَلَدِ

ستایش خدای را به عدد آنچه خدا آفرید و ستایش خدای را مانند آنچه پدید آورد و ستایش خدای را به پُری آنچه خلق کرد و ستایش خدای را به امتداد کلماتش و ستایش خدای را به وزن عرشش و ستایش خدای را به خشنودی خودش، معبودی جز خدا نیست؛ بردبار بزرگوار و معبودی جز خدا نیست والای بزرگ، منزّه است خدا، پروردگار آسمان‌ها و زمین و آنچه در میان آن دو است و پروردگار عرش بزرگ، خدایا به تو پناه می‌آورم از پست‌ترین بدبختی و از شماتت دشمنان و به تو پناه می‌آورم از تنگدستی و سنگینی نیاز و به تو پناه می‌آورم از بد دیدن در خاندان و دارایی و فرزندانم

و «ده مرتبه» بر محمّد و آل محمّد صلوات فرست.

پنجم:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده: چون نماز مغرب و صبح خواندی «هفت مرتبه» بگو:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ

هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ

حقیقتاً هرکس این ذکر را بگوید، جذام و پیسی و دیوانگی و هفتاد نوع از انواع بلاها به او نرسد

و چون وارد صبح و شام شدى «دو مرتبه» بگو:

الْحَمْدُ لِرَبِّ الصَّباحِ، الْحَمْدُ لِفالِقِ الْإِصْباحِ

ستایش برای پروردگار بامداد، ستایش برای شکافنده صبح

[و بگو]

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي أَذْهَبَ اللَّيْلَ بِقُدْرَتِهِ، وَجاءَ بِالنَّهارِ بِرَحْمَتِهِ، وَنَحْنُ فِي عافِيَةٍ

ستایش خدای را که شب را به قدرتش برد و روز را به رحمتش آورد و ما در سلامت کاملیم

و [می خوانی] «آیت‌الکرسی» و آخر سوره «حشر» و ده آیه از سوره «صافات» را و می‌خوانی:

$﴿سُبْحانَ رَبِّكَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمّا يَصِفُونَ وَ سلامٌ عَلَى الْمُرْسَلينَ والْحَمْدُلِلَّهِ رَبِّ الْعالَمينَ﴾؛ ﴿فَسُبْحانَ الِلَّهِ حينَ تُمْسُونَ وَ حينَ تُصْبِحُونَ؛ وَ لَهُ الْحَمْدُ فِى السَّمواتِ وَالاَْرْضِ وَ عَشِيّاً وَ حينَ تُظْهِرُونَ؛ يُخْرِجُ الْحَىَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَ يُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَىِّ، وَ يُحْيِى الاْرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ كَذلِكَ تُخْرَجُونَ﴾$؛ سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ، رَبُّنا وَ رَبُّ الْمَلاَّئِكَةِ وَالرُّوحِ. سَبَقَتْ رَحْمَتُكَ غَضَبَكَ لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ سُبْحانَكَ، اِنِّى ظَلَمْتُ نَفْسى، فَاغْفِرْ لى وَارْحَمْنى وَ تُبْ عَلَىَّ اِنَّكَ اَنْتَ التّوّابُ الرَّحيمُ

«پروردگارت که دارای قدرت شکست‌ناپذیر است از همۀ اوصافی که [مشرکان او را به آن] توصیف می‌کنند منزّه و پاک است‌؛ سلام و درود بر همۀ رسولان‌! همۀ ستایش‌ها ویژۀ خداوند، پروردگار جهانیان است‌»، «خداوند را هنگامی که وارد شب می‌شوید و چون به صبح درمی‌آیید [به پاکی از هر عیب و نقصی] ستایش کنید [تا پیوسته توجه قلبی به این حقیقت داشته باشید‌]؛ همۀ ستایش‌ها در آسمان‌ها و زمین ویژۀ اوست و شب و هنگامی که وارد ظهر می‌شوید [نیز خداوند را با تسبیح‌گفتن از هر عیب و نقصی پاک و منزّه بدارید‌]؛ [خداوندی که] زنده را از مرده و مرده را از زنده پدید می‌آورد و زمین را پس از مردنش حیات می‌بخشد و [شما را نیز] این‌گونه [از قبرها زنده] بیرونتان می‌آورند‌»، بسیار منزّه و مقدّس است پروردگار فرشتگان و روح، پیش گرفته رحمتت بر غضبت، معبودی جز تو نیست، منزّهی تو، من به خود ستم کردم، مرا بیامرز و به من رحم کن و توبه‌ام را بپذیر، به راستی که تو، توبه پذیر و مهربانی

ششم:

از امام صادق(علیه‌السلام) این دعا برای صبح روایت شده:

اللّٰهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ، أَحْمَدُكَ وَأَسْتَعِينُكَ، وَأَنْتَ رَبِّي وَأَنَا عَبْدُكَ أَصْبَحْتُ عَلَىٰ عَهْدِكَ وَوَعْدِكَ، وَأُؤْمِنُ بِوَعْدِكَ وَأُوفِي بِعَهْدِكَ مَا اسْتَطَعْتُ، وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ وَحْدَهُ لَاشَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، أَصْبَحْتُ عَلَىٰ فِطْرَةِ الْإِسْلامِ، وَكَلِمَةِ الْإِخْلاصِ، وَمِلَّةِ إِبْراهِيمَ، وَدِينِ مُحَمَّدٍ، صَلَواتُ اللّٰهِ عَلَيْهِما وَآلِهِما، عَلَىٰ ذٰلِكَ أَحْيىٰ وَأَمُوْتُ إِنْ شاءَ اللّهُ

خدایا تو را ستایش، ستایشت می‌کنم و از تو کمک می‌خواهم و تو پروردگار منی و من بنده توأم، صبح کردم بر پیمانت و وعده‌ات و ایمان می‌آورم به وعده‌ات، وفا می‌کنم به پیمانت تا بتوانم و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى یگانه بی‌شریک و گواهی می‌دهم که محمّد بنده و فرستاده اوست، صبح کردم بر فطرت اسلام و کلمه اخلاص و آیین ابراهیم و دین محمّد درود خدا بر آن دو، بر این زندگی کنم و بمیرم انشاء الله

اللّٰهُمَّ أَحْيِنِي مَا أَحْيَيْتَنِي، وَأَمِتْنِي إِذا أَمَتَّنِي عَلَىٰ ذٰلِكَ، وَابْعَثْنِي إِذا بَعَثْتَنِي عَلَىٰ ذٰلِكَ، أَبْتَغِي بِذَلِكَ رِضْوانَكَ وَاتِّباعَ سَبِيلِكَ، إِلَيْكَ أَلْجَأْتُ ظَهْرِي، وَ إِلَيْكَ فَوَّضْتُ أَمْرِي، آلُ مُحَمَّدٍ أَئِمَّتِي لَيْسَ لِي أَئِمَّةٌ غَيْرُهُمْ، بِهِمْ أَئْتَمُّ، وَ إِيَّاهُمْ أَتَوَلَّىٰ، وَبِهِمْ أَقْتَدِي . اللّٰهُمَّ اجْعَلْهُمْ أَوْلِيائِي فِي الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ، وَاجْعَلْنِي أُوالِي أَوْلِياءَهُمْ، وَأُعادِي أَعْداءَهُمْ فِي الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ، وَأَلْحِقْنِي بِالصَّالِحِينَ وَآبائِي مَعَهُمْ

خدایا زنده‌ام بدار تا زنده‌ام داری و مرا بمیران آنگاه که بمیرانی، باوردار آن حقایق و مرا برانگیز زمانی که برانگیزانی بر همان حقایق، به آن‌ها خشنودی‌ات و پیروی راهت را می‌جویم، بر تو تکیه کردم، کارم را به تو واگذاردم، خاندان محمّد امامان من هستند، جز آن‌ها امامانی برنگیرم، از آنان پیروی می‌کنم و آنان را دوست می‌دارم و به آنان اقتدا می‌نمایم، خدایا آنان را در دنیا و آخرت سرپرستان من قرار ده و اینکه دوست بدارم دوستانشان را و دشمن بدارم دشمنانشان را در دنیا و آخرت و مرا به شایستگان بپیوند، و پدرانم را با ایشان قرار ده

هفتم:

و از آن حضرت روایت شده: هرچه را ترک کردی، خواندن این دعا را در هر صبح و شام ترک مکن:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَصْبَحْتُ أَسْتَغْفِرُكَ فِي هٰذَا الصَّباحِ وَفِي هٰذَا الْيَوْمِ لِأَهْلِ رَحْمَتِكَ، وَأَبْرَأُ إِلَيْكَ مِنْ أَهْلِ لَعْنَتِكَ . اللّٰهُمَّ إِنِّي أَصْبَحْتُ أَبْرَأُ إِلَيْكَ فِي هٰذَا الْيَوْمِ وَفِي هٰذَا الصَّباحِ مِمَّنْ نَحْنُ بَيْنَ ظَهْرانِيْهِمْ مِنَ الْمُشْرِكِينَ، وَمِمَّا كانُوا يَعْبُدُونَ، إِنَّهُمْ كانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فاسِقِينَ . اللّٰهُمَّ اجْعَلْ مَا أَنْزَلْتَ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ فِي هٰذَا الصَّباحِ وَفِي هٰذَا الْيَوْمِ بَرَكَةً عَلَىٰ أَوْلِيائِكَ وَعِقاباً عَلَىٰ أَعْدائِكَ . اللّٰهُمَّ والِ مَنْ والاكَ، وَعادِ مَنْ عَادَاكَ

خدایا صبح کردم در این بامداد و در این روز برای اهل رحمتت، از تو آمرزش می‌خواهم و از اهل لعنتت به تو بیزاری می‌جویم، خدایا من صبح کردم در این روز و در این صبح در حالی‌که از آن‌ها که بین آنانیم از مشرکان به سوی تو بیزاری می‌جویم از آنچه که همواره می‌پرستند، به درستی که ایشان قومی بَد و مجرم و تبهکارند، خدایا آنچه از آسمان به زمین فرو فرستادی در این صبح و این روز، برای دوستانت برکت و برای دشمنانت کیفر قرار ده، خدایا دوست بدار کسی که دوستت داشت و دشمن بدار کسی را که دشمنت داشت

اللّٰهُمَّ اخْتِمْ لِي بِالْأَمْنِ وَالْإِيمانِ كُلَّما طَلَعَتْ شَمْسٌ أَوْ غَرَبَتْ . اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لِي وَ لِوالِدَيَّ وَارْحَمْهُما كَما رَبَّيانِي صَغِيراً . اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِناتِ وَالْمُسْلِمِينَ وَالْمُسْلِماتِ الْأَحْياءِ مِنْهُمْ وَالْأَمْوَاتِ، اللَّهُمَّ إِنَّكَ تَعْلَمُ مُنْقَلَبَهُمْ وَمَثْواهُمْ اللّٰهُمَّ احْفَظْ إِمامَ الْمُسْلِمِينَ بِحِفْظِ الْإِيمانِ وَانْصُرْهُ نَصْراً عَزِيزاً، وَافْتَحْ لَهُ فَتْحاً يَسِيراً، وَاجْعَلْ لَهُ وَلَنَا مِنْ لَدُنْكَ سُلْطاناً نَصِيراً

خدایا به ایمنی و ایمان برایم ختم کن، هر زمان‌ که خورشید سر زند یا غروب کند. خدایا مرا و پدر و مادرم را بیامرز و به هر دو رحم کن، چنان‌که مرا در کودکی پروردند، خدایا مردان و زنان مؤمن و مسلمان، زندگان و مردگان آنان را بیامرز، خدایا بازگشت گاه و اقامتگاهشان را تو می‌دانی خدایا پیشوای مسلمانان را حفظ کن به حفظ ایمان و او را یاری ده یاری پیروزمندانه و بگشای برای او گشایشی آسان و برای او و برای ما از سوی خود فرمانروایی پیروزمند قرار ده

اللّٰهُمَّ الْعَنْ فُلاناً وَفُلاناً وَالْفِرَقَ الْمُخْتَلِفَةَ عَلَىٰ رَسُولِكَ وَ وُلاةِ الْأَمْرِ بَعْدَ رَسُولِكَ وَالْأَئِمَّةِ مِنْ بَعْدِهِ، وَشِيعَتِهِمْ، وَأَسْأَلُكَ الزِّيادَةَ مِنْ فَضْلِكَ، وَالْإِقْرَارَ بِمَا جاءَ بِهِ مِنْ عِنْدِكَ، وَالتَّسْلِيمَ لِأَمْرِكَ، والْمُحافَظَةَ عَلَىٰ ما أَمَرْتَ بِهِ، لَا أَبْتَغِي بِهِ بَدَلاً وَ لَا أَشْتَرِي بِهِ ثَمَناً قَلِيلاً

خدایا لعنت کن فلان و فلان و گروه‌هایی که پشت سر قرار دادند رسولت، والیان امر پس از رسولت و امامان پس از او شیعیان ایشان را و از تو می‌خواهم از فراوانی احسانت و اقرار به آنچه از نزد تو آورد و تسلیم به فرمانت و محافظت بر آنچه به آن امر فرمودی، به طوری که به جای آن‌ جایگزینی نجویم و آن را به بهای اندکی نفروشم

اللّٰهُمَّ اهْدِنِي فِيمَنْ هَدَيْتَ، وَقِنِي شَرَّ مَا قَضَيْتَ، إِنَّكَ تَقْضِي وَلَا يُقْضىٰ عَلَيْكَ، وَلَا يُذَلُّ مَنْ وَالَيْتَ، تَبارَكْتَ وَتَعالَيْتَ، سُبْحانَكَ رَبَّ الْبَيْتِ، تَقَبَّلْ مِنِّي دُعائِي، وَمَا تَقَرَّبْتُ بِهِ إِلَيْكَ مِنْ خَيْرٍ فَضاعِفْهُ لِي أَضْعافاً كَثِيرَةً، وَآتِنا مِنْ لَدُنْكَ أَجْراً عَظِيماً، رَبِّ مَا أَحْسَنَ مَا أَبْلَيْتَنِي، وَأَعْظَمَ مَا أَعْطَيْتَنِي، وَأَطْوَلَ مَا عافَيْتَنِي، وَأَكْثَرَ مَا سَتَرْتَ عَلَيَّ، فَلَكَ الْحَمْدُ يَا إِلٰهِي، كَثِيراً طَيِّباً مُبارَكاً عَلَيْهِ مِلْءَ السَّماوَاتِ وَمِلْءَ الْأَرْضِ وَمِلْءَ مَا شاءَ رَبِّي وَ رَضِيَ، وَكَما يَنْبَغِي لِوَجْهِ رَبِّي ذِي الْجَلالِ وَالْإِكْرَامِ

خدایا هدایتم کن در شمار کسانی که هدایت کردی و حفظم کن از شرّ آنچه قضایت بر آن جاری شد، به درستی که قضاوت می‌کنی و بر تو قضاوت نمی‌شود و خوار نمی‌گردد کسی که تو دوستش داری، منزّه و پاکی و برتری و منزّهی، پروردگار کعبه‌ای، دعایم را بپذیر و آنچه به وسیله آن از خیر به تو تقرّب می‌جویم، برایم دوچندان کن، چند برابر بسیار و از جانب خود پاداش بزرگ به ما عنایت کن، پروردگارم چه نیکوست آنچه مرا به آن آزمودی و چه بزرگ است آنچه به من عطا کردی و چه طولانی است آنچه تندرستی‌ام دادی و چه بسیار است آنچه بر من پوشاندی، پس توراست ستایش ای معبود من، بسیار، پاک، مبارک، به انباشتگی آسمان‌ها و زمین و انباشتگی آنچه پروردگارم خواست و پسندید و چنان‌که سزاوار است برای ذات پروردگارم، دارای بزرگی و رأفت و محبت

هشتم:

از امام باقر(علیه‌السلام) روایت شده است که؛ هر که به هنگام طلوع سپیده «ده مرتبه» بگوید:

لَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَحْدَهُ، لَاشَرِيكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ، وَلَهُ الْحَمْدُ، يُحْيِي وَيُمِيتُ، وَهُوَ حَيٌّ لَا يَمُوتُ، بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَ هُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

معبودی جز خدا نیست، یگانه و بی‌شریک است، برای اوست فرمانروایی و ستایش، زنده می‌کند و می‌میراند و او زنده است و نمی‌میرد، خیر تنها به دست اوست و او بر هر کاری تواناست

و ده بار صلوات بر محمّد و آل محمّد فرستد، و سى‌وپنج بار «سبحان اللّه» بگوید، و سی‌وپنج مرتبه «لا اله الاّ اللّه» بگوید، و خدا را سی‌وپنج مرتبه «حمد» (الحمدالله) کند، در آن روز از غافلان نوشته نشود؛ و اگر در شب گوید، در آن شب از غافلان شمرده نشود.

نهم:

از محمد بن فضیل روایت شده: خدمت حضرت جواد(علیه‌السلام) نوشتم که به من دعایی بیاموزد. حضرت در جوابم نوشت: که صبح و شام می‌گویی:

اللّٰهُ اللّٰهُ اللّٰهُ رَبِّيَ الرَّحْمٰنُ الرَّحِيمُ، لَاأُشْرِكُ بِهِ شَيْئاً

خدا، خدا، خدا، پروردگار بخشنده و مهربان من است، چیزی را برای او شریک نگیرم

سپس براى حاجت خود دعا می‌کنی، که این کلمات مقدّمه اى است براى برآورده شدن هر حاجتى به اذن خداى تعالى.

دهم:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: به داود رقّی فرمود: سه بار خواندن این دعا را در صبح و سه بار در شب، ترک مکن:

اللّٰهُمَّ اجْعَلْنِي فِي دِرْعِكَ الْحَصِينَةِ الَّتِي تَجْعَلُ فِيها مَنْ تُرِيدُ

خداوندا مرا در زره محکم خود قرار ده که هرکه را بخواهی در آن قرار می‌دهی

به درستی که پدرم می‌فرمود: این از دعاهای «مخزون» [محفوظ در گنجینه خدا] است.

فصل دوم: دعاهای زمان خوابیدن و بیدار شدن

در بیان بعضی دعاهای وارده برای وقت خوابیدن و بیدار شدن و آن‌ها «هفت» دعاست:

اول:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: کسی که هنگام قرار گرفتن در خوابگاهش «سه» مرتبه بگوید:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي عَلا فَقَهَرَ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي بَطَنَ فَخَبَرَ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي مَلَكَ فَقَدَرَ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي يُحْيِي الْمَوْتىٰ وَيُمِيتُ الْأَحْياءَ، وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

خدا را ستایش که برتر آمد و چیره گشت و خدا را ستایش که نهان است و آگاه و خدا را ستایش که مالک است و نیرومند و خدا را ستایش که مردگان را زنده می‌کند و زندگان را می‌میراند و او بر هر کاری تواناست

از گناهانش بیرون آید، همانند روزی که از مادر متولد شده و شیخ صدوق و شیخ طوسی هم این روایت را نقل کرده‌اند؛

و در «عُدَّة الدّاعی» از حضرت جعفر صادق(علیه‌السلام) نقل کرده: این دعا کمترین چیزی است که از تحمید [یعنی حمد و ستایش گویی] کفایت می‌کند. ولی در آن روایت، حمد دوم پس از حمد سوم است.

دوم:

از آن حضرت روایت شده: رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) هنگامی که در رختخواب خود قرار می‌گرفت، «آیت‌الکرسی» می‌خواند و می‌گفت:

بِسْمِ اللّٰهِ، آمَنْتُ بِاللّٰهِ، وَكَفَرْتُ‌ بِالطَّاغُوتِ؛ اللّٰهُمَّ احْفَظْنِي فِي مَنامِي وَفِي يَقَظَتِي

به نام خدا، به خدا ایمان آوردم و به طاغوت کافر شدم، خدایا مرا در خواب وبیداری حفظ کن

سوم:

از مُفَضَّل بن عُمَر نقل‌شده: امام صادق(علیه‌السلام) به من فرمود: اگر بتوانی شب نکن، مگر اینکه خود را به یازده حرف پناه دهی، گفتم: مرا از آن‌ها خبر ده، فرمود بگو:

أَعُوذُ بِعِزَّةِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِقُدْرَةِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِجَلالِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِسُلْطانِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِجَمالِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِدَفْعِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِمَنْعِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِجَمْعِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِمُلْكِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِوَجْهِ اللّٰهِ، وَأَعُوذُ بِرَسُولِ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ وَبَرَأَ وَذَرَأَ

پناه می‌برم به عزّت خدا و پناه می‌برم به قدرت خدا و پناه می‌برم به جلال خدا و پناه می‌برم به سلطنت خدا و پناه می‌برم به جمال خدا و پناه می‌برم به دفاع خدا و پناه می‌برم به جلوگیری خدا و پناه می‌برم به جمع‌آوری خدا و پناه می‌برم به فرمانروایی خدا و پناه می‌برم به جلوه خدا و پناه می‌برم به رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش) از شرّ آنچه آفرید و پدید آورد و هستی بخشید

خود را هرگاه که خواهی به این کلمات حفظ کن.

چهارم:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: کسی که در خوابگاهش قرار بگیرد و صد مرتبه «توحید» بخواند، از گناهان پنجاه ساله خود پاک شود؛ و نیز از آن حضرت روایت شده: کسی که در رختخوابش جای گیرد و «قُلْ یٰا أَیُّهَا الْکٰافِرُونَ» و «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» بخواند، حق‌تعالی بیزاری از شرک را برای او بنویسد.

پنجم:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: رسول خدا(صلى‌اللّه‌علیه‌و‌آله) فرمود: کسی که قصد کرده برای نماز شب برخیزد و در رختخواب قرار گرفته، بگوید:

اللّٰهُمَّ لَاتُؤْمِنِّي مَكْرَكَ، وَلَا تُنْسِنِي ذِكْرَكَ، وَلَا تَجْعَلْنِي مِنَ الْغافِلِينَ، أَقُومُ ساعَةَ كَذا وَكَذا

خدایا مرا ایمن از کیفرت مدار و ذکرت را از یادم مَبَر و از بی‌خبران قرارم مده، ساعت چند و چند برمی‌خیزم

حق‌تعالى فرشته‌ای را بر او بگمارد که در آن ساعت بیدارش کند.

ششم:

و از آن حضرت روایت شده: هرگاه یکی از شما در شب از خواب برخاست بگوید:

سُبْحانَ اللّٰهِ رَبِّ النَّبِيِّينَ، وَ إِلٰهِ الْمُرْسَلِينَ، وَرَبِّ الْمُسْتَضْعَفِينَ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي يُحْيِي الْمَوْتىٰ، وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

منزّه است خدا، پروردگار پیامبران و معبود فرستادگان و پروردگار مستضعفان و خدا را ستایش که مردگان را زنده می‌کند و او بر هر کاری تواناست

زمانی که این کلمات را بگوید، خدای تبارک و تعالی می‌فرماید: بنده من راست گفت و شکر بجا آورد.

هفتم:

از عبدالرحمن بن حجّاج روایت شده: حضرت صادق(علیه‌السلام) آخر شب از خواب برمی‌خواست، صدا را در حدّی که اهل خانه بشنوند بلند می‌کرد و می‌گفت:

اللّٰهُمَّ أَعِنِّي عَلَىٰ هَوْلِ الْمُطَّلَعِ، وَوَسِّعْ عَلَيَّ ضِيقَ الْمَضْجَعِ، وَ ارْزُقْنِي خَيْرَ مَا قَبْلَ الْمَوْتِ وَارْزُقْنِي خَيْرَ مَا بَعْدَ الْمَوْتِ

خدایا مرا بر هراس قیامت کمک کن و تنگی قبرم را وسعت بخش و خیر آنچه پیش از مرگ و پس از مرگ است، نصیب من فرما

فصل سوم: دعاهای وقت بیرون آمدن از منزل

در بیان چند دعا که به هنگام بیرون‌ آمدن از خانه خوانده می‌شود و آن‌ها «هشت» دعاست:

اول:

از امام صادق(علیه‌السلام) روایت شده است: انسان زمانی که خواست از خانه بیرون رود، هنگام نیت بیرون رفتن «سه مرتبه» بگوید: «اللّه اکبر» و «سه مرتبه»:

بِاللّٰهِ أَخْرُجُ وَبِاللّٰهِ أَدْخُلُ وَعَلَى اللّٰهِ أَتَوَكَّلُ

به کمک خدا بیرون می‌روم و به کمک خدا وارد می‌شوم و بر خدا توکل می‌کنم

آنگاه بگوید:

اللّٰهُمَّ افْتَحْ لِي فِي وَجْهِي هٰذَا بِخَيْرٍ، وَاخْتِمْ لِي بِخَيْرٍ، وَقِنِي شَرَّ كُلِّ دَابَّةٍ أَنْتَ آخِذٌ بِنَاصِيَتِها إِنَّ رَبِّي عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ

خدایا در این روز به رویم بگشا به خیر و برایم پایان بده به خیر و از شرّ هر جنبنده‌ای تو که گیرنده‌ی مهارش هستی حفظم کن، به درستی که پروردگارم بر راهی مستقیم است

پیوسته در پناه خداوند عزّوجلّ باشد تا به همان مکانی که در آن بود بازگردد.

دوم:

از امام زین العابدین(علیه‌السلام) روایت شده به هنگام بیرون رفتن از درب خانه بگویید:

بِسْمِ اللّٰهِ آمَنْتُ بِاللّٰهِ تَوكَّلْتُ عَلَى اللّٰهِ

به نام خدا، ایمان آوردم به خدا و بر خدا توکل کردم

سوم:

از امام باقر(علیه‌السلام) روایت شده: که هرکس زمانی که از منزلش بیرون می‌رود بگوید:

بِسْمِ اللّٰهِ، حَسْبِيَ اللّٰهُ، وتَوَكَّلْتُ عَلَى اللّٰهِ؛ اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ خَيْرَ أُمُورِي كُلِّها، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ خِزْيِ الدُّنْيَا، وَعَذَابِ الْآخِرَةِ

به نام خدا، خدا مرا بس است، بر خدا توکل کردم، خدایا خیر همه کارهایم را از تو می‌خواهم و از خواری دنیا و عذاب آخرت به تو پناه می‌آورم

خدا آنچه از امر دنیا و آخرت او را اندوهگین می‌سازد کفایت می‌فرماید.

چهارم:

از امام صادق(علیه‌السلام) روایت شده وقتی که از منزل خود بیرون می‌روی بگو:

بِسْمِ اللّٰهِ، تَوَكَّلْتُ عَلَى اللّٰهِ، لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ. اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ خَيْرَ مَا خَرَجْتُ لَهُ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا خَرَجْتُ لَهُ . اللّٰهُمَّ أَوْسِعْ عَلَيَّ مِنْ فَضْلِكَ، وَأَتْمِمْ عَلَيَّ نِعْمَتَكَ، وَاسْتَعْمِلْنِي فِي طاعَتِكَ، وَاجْعَلْ رَغْبَتِي فِيما عِنْدَكَ، وَتَوَفَّنِي عَلَىٰ مِلَّتِكَ وَمِلَّةِ رَسُولِكَ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ

به نام خدا، توکل کردم بر خدا، توان و نیرویی نیست مگر به خدا؛ خدایا، خیر آنچه به خاطرش از خانه بیرون شدم از تو می‌خواهم و از شرّ آنچه به خاطرش بیرون آمدم به تو پناه می‌آورم، خدایا از احسانت بر من وسعت بخش و نعمتت را بر من کامل کن و مرا در طاعتت به‌کارگیر و اشتیاقم را در آنچه نزد توست قرار ده و مرا بر آیینت و آیین رسولت بمیران

پنجم:

از امام رضا(علیه‌السّلام) روایت شده پدرم زمانى که از منزل بیرون می رفت، این کلمات را می‌گفت:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ، خَرَجْتُ بِحَوْلِ اللّٰهِ وَ قُوَّتِهِ، لَابِحَوْلٍ مِنِّي وَلَا قُوَّتِي، بَلْ بِحَوْلِكَ وَ قُوَّتِكَ‌ يَا رَبِّ، مُتَعَرِّضاً لِرِزْقِكَ، فَأْتِنِي بِهِ فِي عافِيَةٍ

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است، بیرون رفتم به قوت و نیروی خدا، نه به قدرت و نیروی خویش، بلکه به قدرت و نیروی تو، ای پروردگارم روزی‌ات را خواستارم، آن را در عین تندرستی به من عنایت کن

ششم:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده هرکه از منزلش بیرون می‌رود، «ده مرتبه» سوره «قُل هُوَ اللهُ اَحَدٌ» بخواند، پیوسته در حفظ خداوند عزّوجل باشد و تا به منزلش بازگردد، خداوند از او محافظت نماید.

هفتم:

از امام هفتم روایت شده هرگاه خواستی به سفر روی، بر در خانه‌ات بایست و سوره‌های «حمد» و «قُل هُوَ اللهُ اَحَدٌ» را، و همچنین «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النّٰاسِ» و «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ» را از پیش رو و از طرف راست و چپ بخوان، آنگاه بگو:

اللّٰهُمَّ احْفَظْنِي وَاحْفَظْ مَا مَعِيَ، وَسَلِّمْنِي وَسَلِّمْ مَا مَعِيَ، وَبَلِّغْنِي وَبَلِّغْ مَا مَعِيَ بَلاغاً حَسَناً

خدایا مرا و آنچه با من است حفظ کن و مرا و آنچه با من است به سلامت دار و مرا و آنچه با من است به نیکی برسان

هشتم:

و نیز از آن حضرت روایت شده هرگاه در سفر یا حَضَر [حضر یعنی بودن در وطن، در مقابل سفر] از خانه‌ات بیرون رفتی بگو:

بِسْمِ اللّٰهِ، آمَنْتُ بِاللّٰهِ، وَتَوَكَّلْتُ عَلَى اللّٰهِ، مَا شاءَ اللّٰهُ، لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ

به نام خدا، به خدا ایمان آوردم و بر خدا توکل کردم، آنچه خدا خواست، هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى [بلندمرتبه بزرگ]

فصل چهارم: دعاهای قبل و بعد از نماز

و آن «پنج» دعا است:

اول:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده: حضرت امیرمؤمنان فرمود: هرکه این دعا را به هنگام قیام برای نماز، پیش از شروع نماز بگوید با محمّد و آل محمّد خواهد بود:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَتَوَجَّهُ إِلَيْكَ بِمُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأُقَدِّمُهُمْ بَيْنَ يَدَيْ صَلَواتِي وَأَتَقَرَّبُ بِهِمْ إِلَيْكَ، فَاجْعَلْنِي بِهِمْ وَجِيهاً فِي الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ، وَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ، مَنَنْتَ عَلَيَّ بِمَعْرِفَتِهِمْ، فَاخْتِم لِي بِطاعَتِهِمْ وَمَعْرِفَتِهِمْ وَوِلايَتِهِمْ، فَإِنَّهَا السَّعادَةُ، وَاخْتِمْ لِي بِهَا فَإِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

خدایا به محمّد و خاندان محمّد به تو رو می‌کنم و آنان را پیش روی نمازم پیش می‌اندازم و به آنان به تو تقرّب می‌جویم، مرا در دنیا و آخرت با آنان آبرومند قرار ده و از مقرّبان محسوب فرما، بر من به شناختن آنان منّت نهادی، پایان ده برایم به اطاعت و معرفت و ولایتشان‌ که خوشبختی آن است و به آن‌ها برایم پایان ده، به درستی که تو بر هر کاری توانایی

آنگاه نماز را به‌جای می‌آوری، و چون فارغ شدى می‌گویی:

اللّٰهُمَّ اجْعَلْنِي مَعَ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، فِي كُلِّ عافِيَةٍ وَبَلاءٍ، وَاجْعَلْنِي مَعَ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فِي كُلِّ مَثْوىً وَمُنْقَلَبٍ . اللّٰهُمَّ اجْعَلْ مَحْيَايَ مَحْيَاهُمْ، وَمَمَاتِي مَمَاتَهُمْ، وَاجْعَلْنِي مَعَهُمْ فِي الْمَوَاطِنِ كُلِّها، وَلَا تُفَرِّقْ بَيْنِي وَبَيْنَهُمْ، إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

خدایا مرا با محمّد و خاندان محمّد قرار بده در هر تندرستی و بلا و در هر اقامتگاه و بازگشت گاهی با محمّد و خاندان محمّد همراه کن، خدایا زندگی‌ام را زندگی آنان و مرگم را مرگ آنان قرار ده و مرا همه جا با ایشان همراه فرما و بین من و آنان جدایی مینداز، به درستی که تو بر هر کار توانایی

دوم:

از صفوان جمّال [شتربان] روایت شده: امام صادق(علیه‌السلام) را دیدم پیش از تکبیر رو به قبله کرد و گفت:

اللّٰهُمَّ لَاتُؤْيِسْنِي مِنْ رَوْحِكَ، وَلَا تُقَنِّطْنِي مِنْ رَحْمَتِكَ، وَلَا تُؤْمِنِّي مَكْرَكَ، فَإِنَّهُ لَايَأْمَنُ مَكْرَ اللّٰهِ إِلّا الْقَوْمُ الْخاسِرُونَ

خدایا از نسیم جان‌بخشت مأیوسم مکن و از رحمتت ناامیدم مفرما و از کیفرت ایمنم مکن، زیرا از کیفر خدا خویش را ایمن نمی‌شمارند مگر مردم زیانکار

سوم:

از امام صادق(علیه‌السلام) روایت شده: حضرت امیرمؤمنان پس از فارغ شدن از نماز ظهر می‌گفت:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِجُودِكَ وَكَرَمِكَ، وَأَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِمُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَرَسُو لِكَ، وَأَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِمَلائِكَتِكَ الْمُقَرَّبِينَ، وَأَنْبِيَائِكَ الْمُرْسَلِينَ، وَبِكَ اللّٰهُمَّ أَنْتَ الْغَنِيُّ عَنِّي وَبِيَ الْفاقَةُ إِلَيْكَ، أَنْتَ الْغَنِيُّ وَأَنَا الْفَقِيرُ إِلَيْكَ، أَقَلْتَنِي عَثْرَتِي، وَسَتَرْتَ عَلَيَّ ذُنُوبِي، فَاقْضِ الْيَوْمَ حاجَتِي وَلَا تُعَذِّبْنِي بِقَبِيحِ مَا تَعْلَمُ مِنِّي، بَلْ عَفْوُكَ وَجُودُكَ يَسَعُنِي

خدایا به بخشش و کرمت به تو تقرّب می‌جویم و به محمّد بنده و فرستاده‌ات به تو تقرّب می‌جویم و به فرشتگان مقرّب و پیامبران مُرسَلَت و به ذاتت به تو تقرّب می‌جویم. خدایا تو از من بی‌نیازی و من به تو نیازمند، تو بی‌نیازی و من به تو نیازمند، لغزشم را نادیده گرفتی و گناهانم را پوشاندی، امروز حاجتم را برآور، به زشتی آنچه از من خبر داری عذابم مکن، بلکه گذشت و بخشش تو مرا فراگیرد

سپس آن حضرت به سجده مى‌افتاد و می‌گفت:

يَا أَهْلَ التَّقْوَىٰ، وَيَا أَهْلَ الْمَغْفِرَةِ، يَا بَرُّ يَا رَحِيمُ، أَنْتَ أَبَرُّ بِي مِنْ أَبِي وَأُمِّي، وَمِنْ جَمِيعِ الْخَلائِقِ، اقْلِبْنِي بِقَضاءِ حاجَتِي، مُجاباً دُعائِي، مَرْحُوماً صَوْتِي، قَدْ كَشَفْتَ أَنْوَاعَ الْبَلاءِ عَنِّي

ای اهل تقوا و آمرزش، ای نیکوکار، ای مهربان، تو از پدر و مادرم و همه خلایق به من نیکوکارتری، مرا با برآمدن حاجت و دعای اجابت شده و صدای مورد رحمت قرار گرفته بازگردان، یقیناً تو انواع بلاها را از من برطرف کردی

چهارم:

از امام جواد(علیه‌السلام) روایت شده: زمانی که از نماز واجب فارغ شدی بگو:

رَضِيتُ بِاللّٰهِ رَبّاً، وَبِمُحَمَّدٍ نَبِيّاً، وَبِالْإِسْلامِ دِيناً، وَبِالْقُرْآنِ كِتاباً، وَ بِفُلانٍ وَ فُلانٍ اَئِمَّةً

راضی شدم به خدا که پروردگارم باشد و به محمّد برای پیامبری و به اسلام برای دینم و به قرآن برای کتابم و به فلان و فلان [به جای فلان و فلان بگو: و به علی و حسن و حسین و علی و محمّد و جعفر و موسی و علی و محمد و علی و حسن و حجّت] پیشوایانم

وَبِعَليٍّ وَالْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ وعَليٍّ وَمُحَمَّدٍ وجعفرٍ وموسَیٰ وعَلِيٍّ ومُحمَّدٍ وعَلِيٍّ والحَسَنِ والحجّةِ عليهم‌السلام.

[به جای فلان و فلان بگو: و به علی و حسن و حسین و علی و محمّد و جعفر و موسی و علی و محمد و علی و حسن و حجّة]

اَللهُمَّ وَلِيُّكَ فُلانٌ

خدایا ولی‌ات فلان [به جای فلان بگو: القائم الحجّه]

الحُجَّةُ القائمُ (عج)

[به جای فلان بگو: القائم الحجّه]

فَاحْفَظْهُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ، وَعَنْ يَمِينِهِ وَعَنْ شِمالِهِ، وَمِنْ فَوْقِهِ وَمِنْ تَحْتِهِ، وَامْدُدْ لَهُ فِي عُمْرِهِ، وَاجْعَلْهُ الْقائِمَ بِأَمْرِكَ، وَالْمُنْتَصِرَ لِدِينِكَ، وَأَرِهِ مَا يُحِبُّ وَما تَقَرُّ بِهِ عَيْنُهُ فِي نَفْسِهِ، وَذُرِّيَّتِهِ، وَفِي أَهْلِهِ وَمالِهِ، وَفِي شِيعَتِهِ وَفِي عَدُوِّهِ، وَأَرِهِمْ مِنْهُ مَا يَحْذَرُونَ، وَأَرِهِ فِيهِمْ مَا يُحِبُّ وَتُقِرُّ بِهِ عَيْنَهُ، وَاشْفِ بِهِ صُدُورَنا وَصُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِنِينَ

را حفظ کن از پیش‌رو، پشت سر و از جانب راست و چپ و از بالای سر و پایین پایش و بر عمرش بیفزا و او را قیام کننده به امرت و پیروز کننده دینت قرار ده و آنچه دوست دارد به او بنمایان و آنچه نسبت به خودش و نسل و اهل و مال و شیعه‌اش چشمش را روشن می‌کند به او نشان بده. و از سوی او درباره دشمنانش از آنچه پرهیز می‌کنند به آنان نشان بده و درباره آن‌ها آنچه را دوست دارد و چشمش به آن روشن می‌شود به او بنمایان و به خاطر او سینه‌های ما و سینه‌های مردم مؤمن را شفا بده

و فرمود: چون رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) از نماز فارغ می‌شد می‌گفت:

اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لِي مَا قَدَّمْتُ وَما أَخَّرْتُ، وَما أَسْرَرْتُ وَما أَعْلَنْتُ، وَ إِسْرَافِي عَلَىٰ نَفْسِي وَمَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنِّي . اللّٰهُمَّ أَنْتَ الْمُقَدِّمُ وَالْمُؤَخِّرُ، لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ، بِعِلْمِكَ الْغَيْبَ وَبِقُدْرَتِكَ عَلَى الْخَلْقِ أَجْمَعِينَ، مَا عَلِمْتَ الْحَياةَ خَيْرَاً لِي فَأَحْيِنِي، وَتَوَفَّنِي إِذا عَلِمْتَ الْوَفَاةَ خَيْراً لِي . اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ خَشْيَتَكَ فِي السِّرِّ وَالْعَلانِيَةِ، وَكَلِمَةَ الْحَقِّ فِي الْغَضَبِ وَالرِّضا، وَالْقَصْدَ فِي الْفَقْرِ وَالْغِنَىٰ، وَأَسْأَلُكَ نَعِيماً لَايَنْفَدُ، وَقُرَّةَ عَيْنٍ لَاتَنْقَطِعُ، وَأَسْأَلُكَ الرِّضَا بِالْقَضاءِ، وَبَرَكَةَ الْمَوْتِ بَعْدَ الْعَيْشِ، وَبَرْدَ الْعَيْشِ بَعْدَ الْمَوْتِ، وَلَذَّةَ الْمَنْظَرِ إِلَىٰ وَجْهِكَ، وَشَوْقاً إِلَىٰ رُؤْيَتِكَ وَ لِقائِكَ مِنْ غَيْرِ ضَرَّاءَ مُضِرَّةٍ، وَلَا فِتْنَةٍ مُضِلَّةٍ

خدایا آنچه پیش فرستادم و از پی می‌فرستم و آنچه پنهان کردم و آنچه آشکار نمودم و اسراف بر خودم و آنچه را تو به آن از من داناتری، برایم بیامرز، خدایا تویی پیش‌انداز و پس‌انداز، معبودی جز تو نیست، به حق دانشت به غیب و به توانایی‌ات بر همه مخلوقات تا زندگی را برایم خیر می‌دانی، پس زنده‌ام بدار و زمانی که مرگ را برایم خیر می‌دانی، جانم را بگیر، خدایا هراس از خود را در نهان و آشکار و سخن حق را در خشم و خشنودی و میانه‌روی را در نداری و دارایی از تو می‌خواهم و نعمتی را از تو می‌خواهم که تمام نشود و نور چشمی که قطع نگردد و از تو می‌خواهم: خشنودی به قضا و خجستگی مرگ پس از زندگی و گوارایی زندگی پس از مرگ و لذت تماشای زیبایی‌ات و شوق دیدار و لقایت، بدون سختی و زیان‌بخشی و فتنه گمراه‌کنندگی

اللّٰهُمَّ زَيِّنَّا بِزِينَةِ الْإِيمانِ وَاجْعَلْنا هُدَاةً مُهْتَدِينَ، اللّٰهُمَّ اهْدِنا فِيمَنْ هَدَيْتَ . اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ عَزِيمَةَ الرَّشادِ وَالثَّباتِ فِي الْأَمْرِ وَالرُّشْدِ، وَأَسْأَلُكَ شُكْرَ نِعْمَتِكَ، وَحُسْنَ عافِيَتِكَ، وَأَدَاءَ حَقِّكَ، وَأَسْأَلُكَ يَا رَبِّ قَلْباً سَلِيماً، وَ لِساناً صادِقاً، وَأَسْتَغْفِرُكَ لِمَا تَعْلَمُ، وَأَسْأَلُكَ خَيْرَ مَا تَعْلَمُ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا تَعْلَمُ، فَإِنَّكَ تَعْلَمُ وَلَا نَعْلَمُ وَأَنْتَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ

خدایا ما را به زینت ایمان بیارای و ما را راهنمایان ره‌یافته قرار بده، خدایا ما را در زمره آنان که هدایت کردی هدایت کن، خدایا تصمیم استوار و پایداری در کار و رشد بسیار از تو می‌خواهم و شکر نعمتت و خوبی عافیتت و ادای حقّت را از تو درخواست دارم، پروردگارا، دل سالم و زبان راست‌گو از تو می‌خواهم و از تو برای آنچه می‌دانی طلب آمرزش می‌کنم و خیر آنچه را می‌دانی از تو درخواست دارم و از شرّ آنچه می‌دانی به تو پناه می‌آورم، زیرا تو می‌دانی و ما نمی‌دانیم و تو دانای نهان‌هایی

پنجم:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: هرکس نزد هر نماز واجب، این کلمات را بگوید، خود و خانه و دارایی و اولادش محفوظ بماند.

أُجِيرُ نَفْسِي وَمالِي وَ وَلَدِي وَأَهْلِي وَدَارِي وَكُلَّ مَا هُوَ مِنِّي بِاللّٰهِ الْواحِدِ، الْأَحَدِ، الصَّمَدِ، الَّذِي لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ، وَأُجِيرُ نَفْسِي وَمَالِي وَوَلَدِي وَكُلَّ مَا هُوَ مِنِّي بِرَبِّ الْفَلَقِ، مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ

خودم و دارایی‌ام و فرزندم و خاندانم و خانه‌ام و هرچه از من است پناه می‌دهم به خدای واحد یگانه بی‌نیاز که نزاده و زاده نشده و هیچ همتایی ندارد و خودم و دارایی‌ام و فرزندم و هرچه از من است را پناه دادم به پروردگار سپیده‌دم از شرّ آنچه آفرید (تا آخر سوره)

(تا آخر سوره)

وَأُجِيرُ نَفْسِي وَمالِي وَوَلَدِي وَكُلَّ مَا هُوَ مِنِّي بِرَبِّ النَّاسِ مَلِكِ النَّاسِ

و خودم و دارایی‌ام و فرزندم و هرچه از من است را پناه می‌دهم به پروردگار مردم، فرمانروای مردم

(تا آخر سوره)

وَأُجِيرُ نَفْسِي وَمَالِي وَوَلَدِي وَكُلَّ مَا هُوَ مِنِّي بِاللّٰهِ، لَاإِلٰهَ إِلّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّوْمُ لَا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلَا نَوْمٌ

و خودم و دارایی‌ام و فرزندم و هرچه از من است را پناه می‌دهم به خدا، معبودی جز او نیست، زنده و پابرجاست، او را چُرت و خواب درنگیرد

(تا پایان آیت‌الکرسى)

فصل پنجم: مدعاهای رزق و روزی

و آن «پنج» دعاست:

اول:

از معاویة بن عمّار نقل‌شده: از امام صادق(علیه‌السلام) درخواست کردم تا برای رزق دعایی به من بیاموزد، آن حضرت این دعا را به من آموخت و من برای زیاد شدن رزق، چیزی بهتر از این ندیدم.

اللّٰهُمَّ ارْزُقْنِي مِنْ‌فَضْلِكَ الْوَاسِعِ الْحَلالِ الطَّيِّبِ، رِزْقاً واسِعاً حَلالاً طَيِّباً بَلاغاً لِلدُّنْيا وَالْآخِرَةِ صَبّاً صَبّاً، هَنِيئاً مَرِيئاً مِنْ غَيْرِ كَدٍّ وَلَا مَنٍّ مِنْ أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ إِلّا سَعَةً مِنْ فَضْلِكَ الْوَاسِعِ، فَإِنَّكَ قُلْتَ: $﴿وَ سْئَلُوا اللّٰهَ مِنْ فَضْلِهِ﴾$، فَمِنْ فَضْلِكَ أَسْأَلُ، وَمِنْ عَطِيَّتِكَ أَسْأَلُ، وَمِنْ يَدِكَ الْمَلْأَىٰ أَسْأَلُ

خدایا نصیبم کن از احسان گسترده‌ات، حلال، پاکیزه، روزی فراخ، حلال، پاک‌، دلپذیر برای دنیا و آخرت، ریزان ریزان، گوارا، لذیذ، بدون زحمت و بدون منّت کشیدن از احدی از بندگانت، جز وسعتی از فضل واسعت، زیرا تو فرمودی: «از فضل خدا بخواهید»، پس از فضل تو می‌خواهم و از عطای تو درخواست می‌نمایم و از دست انباشته تو می‌طلبم

دوم:

از امام باقر(علیه‌السلام) روایت شده: به زید شحّام فرمود: برای درخواست روزی، در سجده نماز واجب بگو:

يَا خَيْرَ الْمَسْؤُولِينَ، وَيَا خَيْرَ الْمُعْطِينَ، ارْزُقْنِي وَارْزُقْ عِيَالِي مِنْ فَضْلِكَ، فَإِنَّكَ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ

ای بهترین درخواست شده و ای بهترین عطا کننده، مرا و عیالم را از فضلت روزی بخش، به درستی که تو صاحب فضل بزرگ هستی

سوم:

از ابو بصیر نقل شده: از حاجت خود به حضرت امام صادق(علیه‌السلام) شکایت کردم و از آن جناب خواستم، برای رزق دعایی به من بیاموزد، حضرت این دعا را به من آموخت؛ از زمانی که آن را خواندم دیگر محتاج نشدم. فرمود: در نماز شب در حال سجده بگو:

يَا خَيْرَ مَدْعُوٍّ، وَيَا خَيْرَ مَسْؤُولٍ، وَيَا أَوْسَعَ مَنْ أَعْطَىٰ، وَيَا خَيْرَ مُرْتَجىً، ارْزُقْنِي وَأَوْسِعْ عَلَيَّ مِنْ رِزْقِكَ، وَسَبِّبْ لِي رِزْقاً مِنْ قِبَلِكَ، إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

ای بهترین خوانده‌شده و ای بهترین درخواست شده و ای وسعت بخش‌ترین کسی که عطا کرد و ای بهترین امید شده، روزی‌ام ده و بر من از روزی‌ات وسعت ده و سبب‌سازی کن برایم روزی را از سوی خودت، به درستی که تو بر هر کاری توانایی

نویسنده گوید: شیخ طوسی در کتاب «مصباح» این دعا را در سجده آخر رکعت هشتم نافله شب ذکر فرموده.

چهارم:

روایت شده: رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) این دعا را برای طلب روزی آموزش داد:

يَا رَازِقَ الْمُقِلِّينَ، وَيَا رَاحِمَ الْمَساكِينِ، وَيَا وَلِيَّ الْمُؤْمِنِينَ، وَيَا ذَاالْقُوَّةِ الْمَتِينِ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَيْتِهِ، وَارْزُقْنِي وَعافِنِي وَاكْفِنِي مَا أَهَمَّنِي

ای روزی دهنده نیازمندان و ای رحم کننده بر مسکینان و ای سرپرست مؤمنان و ای صاحب نیروی استوار، بر محمّد و اهل‌بیتش درود فرست، روزی‌ام ده و سلامتی کاملم بخش و مرا از آنچه به اندوه‌ام برده کفایت کن

پنجم:

ابو بصیر این دعا را برای طلب روزی از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: و آن حضرت فرمود: این دعای علی بن الحسین(علیه‌السلام) است که خدا را به آن می‌خواند:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ حُسْنَ الْمَعِيشَةِ، مَعِيشَةً أَتَقَوَّىٰ بِهَا عَلَىٰ جَمِيعِ حَوَائِجِي، وَأَتَوَصَّلُ بِها فِي الْحَياةِ إِلَىٰ آخِرَتِي، مِنْ غَيْرِ أَنْ تُتْرِفَنِي فِيها فَأَطْغَىٰ، أَوْ تُقَتِّرَ بِها عَلَيَّ فَأَشْقىٰ، أَوْسِعْ عَلَيَّ مِنْ حَلالِ رِزْقِكَ

خدایا نیکی معیشت را از تو می‌خواهم، معیشتی که به آن بر همه خواسته‌هایم نیرو گیرم و به آن در زندگی به آخرتم برسم، بی‌آنکه در فراوانی نعمتم قرار دهی تا طغیان کنم، یا به آن بر من تنگ گیری تا بدبخت شوم، از روزی حلالت بر من فراخی ده

وَأَفْضِلْ عَلَيَّ مِنْ سَيْبِ فَضْلِكَ نِعْمَةً مِنْكَ سابِغَةً وَعَطاءً غَيْرَ مَمْنُونٍ، ثُمَّ لَاتَشْغَلْنِي عَنْ شُكْرِ نِعْمَتِكَ بِإِكْثارٍ مِنْها، تُلْهِينِي بَهْجَتُهُ، وَتَفْتِنُنِي زَهَراتُ زَهْوَتِهِ، وَلَا بِإِقْلالٍ عَلَيَّ مِنْها يَقْصُرُ بِعَمَلِي كَدُّهُ، وَيَمْلَأُ صَدْرِي هَمُّهُ، أَعْطِنِي مِنْ ذٰلِكَ يَا إِلٰهِي غِنىً عَنْ شِرَارِ خَلْقِكَ، وَبَلاغاً أَنالُ بِهِ رِضْوانَكَ

و بر من از ریزش فضلت، از نزد خود نعمت کامل و عطای بی منّت عنایت کن و مرا به فراوانی آن، از شکر نعمتت غافل مکن که زیبایی‌اش سرگرمم سازد و خوش‌رنگی‌های شگفت‌انگیزش دلم را برباید و نه با کم دادنش به من که از زحمت در به دست آوردنش، عملم برای خدا ضعیف گردد و اندوهش سینه‌ام را پر کند، ای معبود من، از معیشت، آن اندازه به من عطا کن که بی‌نیازی از بندگان شرّیرت باشد و رساننده‌ای که به وسیله آن به خشنودی‌ات برسم

وَأَعُوذُ بِكَ يَا إِلٰهِي مِنْ شَرِّ الدُّنْيا وَشَرِّ مَا فِيها، وَ لَا تَجْعَلْ عَلَيَّ الدُّنْيا سِجْناً، وَلَا فِراقَها عَلَيَّ حُزْناً، أَخْرِجْنِي مِنْ فِتْنَتِها مَرْضِيّاً عَنِّي، مَقْبُولاً فِيها عَمَلِي، إِلَىٰ دَارِ الْحَيَوانِ وَمَساكِنِ الْأَخْيَارِ، وَأَبْدِلْنِي بِالدُّنْيَا الْفانِيَةِ نَعِيمَ الدَّارِ الْباقِيَةِ

ای معبود من، از شرّ دنیا و آنچه در آن است به تو پناه می‌آورم، دنیا را بر من زندان و فراقش را بر من اندوه قرار مده، مرا از فتنه‌های آن، درحالی‌که از من راضی باشی و عملم در آن پذیرفته باشد، به‌ سوی خانه زندگی ابدی و خانه‌های خوبان بیرون آور و دنیای فانی را برایم به نعمت‌ خانه باقی تبدیل کن

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ أَزْلِها وَزِلْزالِها وَسَطَوَاتِ شَياطِينِها وَسَلاطِينِها، وَنَكالِها، وَمِنْ بَغْيِ مَنْ بَغَىٰ عَلَيَّ فِيها . اللّٰهُمَّ مَنْ كادَنِي فَكِدْهُ، وَمَنْ أَرادَنِي فَأَرِدْهُ، وَفُلَّ عَنِّي حَدَّ مَنْ نَصَبَ لِي حَدَّهُ، وَأَطْفِئ عَنِّي نارَ مَنْ شَبَّ لِي وَقُودَهُ، وَاكْفِنِي مَكْرَ الْمَكَرَةِ، وَافْقَأْ عَنِّي عُيُونَ الْكَفَرَةِ، وَاكْفِنِي هَمَّ مَنْ أَدْخَلَ عَلَيَّ هَمَّهُ، وَادْفَعْ عَنِّي شَرَّ الْحَسَدَةِ، وَاعْصِمْنِي مِنْ ذٰلِكَ بِالسَّكِينَةِ، وَأَلْبِسْنِي دِرْعَكَ الْحَصِينَةَ، وَأَحْيِنِي فِي سِتْرِكَ الْوَاقِي، وَأَصْلِحْ لِي حالِي، وَصَدِّقْ قَوْلِي بِفِعالِي، وَبَارِكْ لِي فِي أَهْلِي وَمٰالي

خدایا از سختی و لرزش‌هایش و از یورش‌های شیاطین و سلاطین و از عذابش و تجاوز هرکه در آن بر من تجاوز کند به تو پناه می‌آورم. خدایا هرکه بر ضد من نقشه کشید، تو بر ضد او نقش بکش و هرکه نسبت به من قصد بد دارد، تو نسبت به او قصد بد کن و تیزی اسلحه کسی که تیزی اسلحه‌اش را برای من قرار داد، کند کن و آتش کسی که هیزمش را بر ضد من افروخته، خاموش نما و فریب فریبکاران را از من کفایت کن و دیده کافران را از من کور کن و اندوه کسی که اندوهش را بر من وارد نموده کفایت کن و شرّ حسودان را از من برطرف نما و مرا از این‌ها با آرامش حفظ کن و زره محکمت را به من بپوشان و در پوشش نگهداری‌ات زنده‌ام بدار و حالم را اصلاح کن و گفتارم را به کردارم راست آر و به من در خاندان و دارایی‌ام برکت ده

نویسنده گوید: در باب دوم، در مقام بیان نمازها، «نمازهایی برای زیادشدن روزی» ذکر شده که می‌توانید مراجعه کنید.

فصل ششم: دعاهای پرداخت و ادای قرض و بدهی

اول:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده است بگو:

اللّٰهُمَّ لَحْظَةً مِنْ لَحَظاتِكَ تُيَسِّرُ عَلَىٰ غُرَمائِي بِهَا الْقَضاءَ، وَتُيَسِّرُ لِي بِهَا الاقْتِضاءَ، إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

خدایا توجّهی از توجّهاتت، آسان کند پرداخت طلب طلبکارانم را و آسان می‌کند برایم گرفتن طلبم را، به درستی که تو بر هر کاری توانایی

دوم:

این دعا از موسی بن جعفر(علیه‌السلام) روایت شده:

اللّٰهُمَّ ارْدُدْ إِلىٰ جَمِيعِ خَلْقِكَ مَظالِمَهُمُ الَّتِي قِبَلِي صَغِيرَها وَكَبِيرَها، فِي يُسْرٍ مِنْكَ وَعافِيَةٍ، وَما لَمْ تَبْلُغْهُ قُوَّتِي، وَلَمْ تَسَعْهُ ذاتُ يَدِي، وَلَمْ يَقْوَ عَلَيْهِ بَدَنِي وَيَقِينِي وَنَفْسِي، فَأَدِّهِ عَنِّي، مِنْ جَزِيلِ ما عِنْدَكَ مِنْ فَضْلِكَ، ثُمَّ لَاتُخَلِّفْ عَلَيَّ مِنْهُ شَيْئاً تَقْضِيهِ مِنْ حَسَناتِي، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ

خدایا به تمام بندگانت برگردان حقوق پایمال شده کوچک و بزرگی که از ایشان نزد من است، از سوی خویش در آسانی و تندرستی و آنچه نیرویم به آن نرسید و دارایی‌ام آن را فرا نگرفت و بدنم و یقین و جانم بر آن توانایی نداشت، از آنچه از احسان شایانت نزد توست، از سوی من بپرداز و چیزی از آن را بر عهده من بجا مگذار که از حسناتم بپردازی، ای مهربان‌ترین مهربانان

أَشْهَدُ أَنْ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَاشَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، وَأَنَّ الدِّينَ كَما شَرَعَ، وَأَنَّ الْإِسْلامَ كَما وَصَفَ، وَأَنَّ الْكِتَابَ كَمَا أَنْزَلَ، وَأَنَّ الْقَوْلَ كَما حَدَّثَ، وَأَنَّ اللّٰهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِينُ، ذَكَرَ اللّٰهُ مُحَمَّداً وَأَهْلَ بَيْتِهِ بِخَيْرٍ، وَحَيَّا مُحَمَّداً وَأَهْلَ بَيْتِهِ بِالسَّلامِ

گواهی می‌دهم که معبودی جز خدا نیست، یگانه است و شریک ندارد و گواهی می‌دهم که محمّد بنده و رسول اوست و دین همان است که خدا مقرّر نمود و اسلام همان است که او وصف کرد و قرآن همان است که او نازل نمود و گفتار همان است که او فرمود؛ و خدا همان حق آشکار است، خدا محمّد و اهل‌بیتش را به خیر یاد کند و به محمّد و اهل‌بیتش با سلام (خودش) درود فرستد

فصل هفتم : دعاهای وارده برای دفع غم واندوه وخوف

و آن مشتمل بر «دوازده» دعا است:

اوّل:

از امام باقر(علیه‌السلام) روایت شده: زمانی که پیش‌آمدی برایت رخ داد و از آن در هراسی، به قبله رو کن و دو رکعت نماز بخوان، آنگاه «هفتاد مرتبه» بگو:

يَا أَبْصَرَ النَّاظِرِينَ، وَيَا أَسْمَعَ السَّامِعِينَ، وَيَا أَسْرَعَ الْحاسِبِينَ، وَيَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ

ای بیناترین بینایان و اى شنواترین شنوایان و اى سریع‌ترین حساب رسان و ای مهربان‌ترین مهربانان

و در هر مرتبه که می‌گویی حاجت خود را با آن ذکر کن.

دوم:

از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) روایت شده: به هر که همّی یا غمی یا اندوهی یا بلایی یا شدّتی برسد، بگوید:

اللّٰهُ رَبِّي لَاأُشْرِكُ بِهِ شَيْئاً، تَوَكَّلْتُ عَلَى الْحَيِّ الَّذِي لَا يَمُوتُ

خدا پروردگار من است، چیزی را شریک او قرار نمی‌دهم، توکل می‌کنم بر زنده‌ای که نمی‌میرد

سوم:

از امام صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده: چون برادران یوسف، او را به چاه افکندند، جبرئیل نزد او آمد و گفت: ای پسر در اینجا چه می‌کنی؟ یوسف گفت: برادرانم مرا در این چاه افکندند؛ پرسید دوست داری از آن بیرون آیی؟ پاسخ داد: این امر بسته به مشیت خدای عزّوجلّ است، اگر بخواهد مرا بیرون می‌آورد؛ جبرئیل گفت: حق‌تعالی می‌فرماید: مرا به این دعا بخوان تا تو را از چاه بیرون آورم، گفت آن دعا کدام است؟ گفت: بگو:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِأَنَّ لَكَ الْحَمْدَ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْمَنَّانُ، بَدِيعُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ، ذُو الْجَلالِ وَالْإِكْرامِ، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ‌مُحَمَّدٍ، وَأَنْ تَجْعَلَ لِي مِمَّا أَنَا فِيهِ فَرَجاً وَمَخْرَجاً

خدایا از تو می‌خواهم به اینکه ستایش ویژۀ توست، معبودی جز تو نیست، بسیار عطاکننده‌ای، پدیدآورنده‌ی آسمان‌ها و زمینی، دارای بزرگی و رأفت و محبّتی، این‌که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و از آنچه در آنم، برایم گشایش و راه خروجی قرار دهی

درنتیجه کاروان از راه رسید و او را از چاه بیرون آورد، به همان صورتی که داستانش در قرآن مجید آمده.

چهارم:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده: هرگاه از امری ترسیدی بگو:

اللّٰهُمَّ إِنَّكَ لَايَكْفِي مِنْكَ أَحَدٌ وَأَنْتَ تَكْفِي مِنْ كُلِّ أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ، فَاكْفِنِي كَذا وَكَذا

‌خدایا تو چنانی که کفایت نکند از تو هیچ کس ولی تو هریک از آفریدگانت را کفایت کنی پس کفایت کن از من چنین و چنان را

و در حدیث دیگرى فرمود: مى‌گویى:

يَا كافِياً مِنْ كُلِّ شَيْءٍ، وَلَا يَكْفِي مِنْكَ شَيْءٌ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ، اكْفِنِي ما أَهَمَّنِي مِنْ أَمْرِ الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ، وَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ

‌ای کفایت‌کننده از هر چیز و چیزی از تو در آسمان‌ها و زمین کفایت نکند، مرا از کار دنیا و آخرت، آنچه به اندوه برده کفایت کن و بر محمّد و خاندانش درود فرست

و حضرت صادق(علیه‌السلام) فرمود: هرکه بر سلطانی که از او بترسد وارد شود، بگوید:

بِاللّٰهِ أَسْتَفْتِحُ، وَبِاللّٰهِ أَسْتَنْجِحُ، وَبِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ أَتَوَجَّهُ، اللّٰهُمَّ ذَلِّلْ لِي صُعُوبَتَهُ، وَسَهِّلْ لِي حُزُونَتَهُ، فَإِنَّكَ تَمْحُو مَا تَشَاءُ وَتُثْبِتُ وَعِنْدَكَ أُمُّ الْكِتَابِ

به خدا گشایش می‌جویم و به خدا کامیابی می‌طلبم و به محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) رو می‌کنم، خدایا دشواری‌اش را برایم رام کن و ناهمواری‌اش را برایم هموار ساز، به درستی که تو محو می‌کنی و ثابت می‌نمایی آنچه بخواهی و اُمّ الکتاب نزد توست

و نیز بگوید:

حَسْبِيَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا هُوَ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعظِيمِ، وَأَمْتَنِعُ بِحَوْلِ اللّٰهِ وَقُوَّتِهِ مِنْ حَوْلِهِمْ وَقُوَّتِهِمْ وَأَمْتَنِعُ بِرَبِّ الْفَلَقِ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ، وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ

خدا مرا بس است، معبودی جز او نیست، بر او توکل نمودم و او پروردگار عرش بزرگ است، به توان و قوّت خدا، خود را از توان و قوّت ایشان باز می‌دارم و به پروردگار سپیده‌دم از شرّ آنچه آفرید خود را حفظ می‌کنم و توان و نیرویی نیست جز به خدا

پنجم:

روایت شده: این دعای امام باقر(علیه‌السلام) است، در امری که پیش می‌آید:

اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لِي وَارْحَمْنِي، وَزَكِّ عَمَلِي، وَيَسِّرْ مُنْقَلَبِي، وَاهْدِ قَلْبِي، وَآمِنْ خَوْفِي، وَعافِنِي فِي عُمْرِي كُلِّهِ، وَثَبِّتْ حُجَّتِي، وَاغْفِرْ خَطايايَ، وَبَيِّضْ وَجْهِي، وَاعْصِمْنِي فِي دِينِي، وَسَهِّلْ مَطْلَبِي، وَوَسِّعْ عَلَيَّ فِي رِزْقِي فَإِنِّي ضَعِيفٌ

خدایا درود فرست بر محمّد و خاندان محمّد و مرا بیامرز و به من رحم کن و عملم را پاک فرما و مرگم را آسان نما و قلبم را هدایت کن و ترسم را ایمنی بخش و در تمام عمرم تندرستی ده و حجّتم را پا برجا فرما و خطاهایم را بیامرز و رویم را سپید کن و در دینم پایدارم بدار و مطلبم را آسان ساز و در روزی‌ام بر من وسعت بخش، زیرا من ناتوانم

وَتَجاوَزْ عَنْ سَيِّءِ مَا عِنْدِي بِحُسْنِ مَا عِنْدَكَ، وَلَا تَفْجَعْنِي بِنَفْسِي وَلَا تَفْجَعْ لِي حَمِيماً، وَهَبْ لِي يَا إِلٰهِي لَحْظَةً مِنْ لَحَظاتِكَ، تَكْشِفُ بِها عَنِّي جَمِيعَ مَا بِهِ ابْتَلَيْتَنِي، وَتَرُدُّ بِها عَلَيَّ مَاهُوَ أَحْسَنُ عادَتِكَ عِنْدِي، فَقَدْ ضَعُفَتْ قُوَّتِي، وَقَلَّتْ‌حِيلَتِي، وَانْقَطَعَ مِنْ خَلْقِكَ رَجائِي، وَلَمْ يَبْقَ إِلّا رَجاؤُكَ، وَتَوَكُّلِي عَلَيْكَ، وَقُدْرَتُكَ عَلَيَّ

و از بدی آنچه نزد من است، به خوبی آنچه نزد توست درگذر و مرا به مصیبتی در وجودم دچار مساز و ای معبود من توجّهی از توجّهاتت را به من ببخش که به وسیله آن همه آنچه را که به آن گرفتارم کرده‌ای برطرف کنی و به سبب آن، آنچه بهترین شیوه حضرتت به من است به من بازگردانی، به راستی که نیرویم سُست گشته و چاره‌ام کم شده و امیدم از بندگانت بُریده و جز امید به تو و توکل بر تو و قدرتت برایم نمانده

يَا رَبِّ أَنْ تَرْحَمَنِي‌وَتُعافِيَنِي كَقُدْرَتِكَ عَلَيَّ أَنْ تُعَذِّبَنِي وَتَبْتَلِيَنِي خَلَقْتَنِي، فَأَنْتَ رَبِّي وَسَيِّدِي وَمَفْزَعِي وَ مَلْجَأي وَالْحافِظُ لِي وَالذَّابُّ عَنِّي، وَالرَّحِيمُ بِي، وَالْمُتَكَفِّلُ بِرِزْقِي، وَفِي قَضائِكَ وَقُدْرَتِكَ كُلُّ مَا أَنَا فِيهِ، فَلْيَكُنْ

ای پروردگارم اینکه به من رحم کنی و سلامت کاملم دهی، مانند قدرتت بر من است که عذابم کنی، و گرفتارم نمایی

يَا سَيِّدِي وَمَوْلايَ فِيما قَضَيْتَ وَقَدَّرْتَ وَحَتَمْتَ تَعْجِيلُ خَلاصِي مِمَّا أَنَا فِيهِ جَمِيعِهِ، وَالْعافِيَةُ لِي فَإِنِّي لَاأَجِدُ لِدَفْعِ ذٰلِكَ أَحَداً غَيْرَكَ، وَلَا أَعْتَمِدُ فِيهِ إِلّا عَلَيْكَ

معبود من، یاد نعمت‌هایت آرامشم می‌دهد و امید به نعمت‌بخشی‌ات نیرومندم می‌نماید، از وقتی که مرا آفریدی، از نعمت‌هایت فارغ نبودم، تویی پروردگارم و آقایم و پناهم و پناهگاهم و نگهدارم و دفاع کننده‌ام و مهربان بر من و عهده‌دار روزی‌ام و هرچه من در آنم

فَكُنْ يَا ذَا الْجَلالِ وَالْإِكْرامِ عِنْدَ أَحْسَنِ ظَنِّي بِكَ، وَرَجائِي لَكَ، وَارْحَمْ تَضَرُّعِي وَاسْتِكانَتِي وَضَعْفَ رُكْنِي، وَامْنُنْ بِذٰلِكَ عَلَيَّ وَعَلَىٰ كُلِّ دَاعٍ دَعاكَ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ، وَصَلَّى اللّٰهُ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ

در (دائره) مقدراتت و قدرت توست، ای آقا و مولایم، در آنچه حکم کردی و تقدیر نمودی و حتم فرمودی، باید شتاب در خلاصی و تندرستی من از همه آنچه به آن گرفتارم باشد، من برای دفع این‌ها احدی جز تو را نمی‌یابم و در آن بر کسی غیر از تو اعتماد نمی‌کنم، ای دارای بزرگی و رأفت و محبت، نزد بهترین گمانم و امیدم به تو به زاری و بیچارگی‌ام و سستی پایه‌ام رحم کن و به آن بر من و هر دعاکننده‌ای که تو را می‌خواند منّت گذار، ای مهربان‌ترین مهربانان و درود خدا بر محمّد و خاندانش

دعاء امامن از شر جن و انس

ششم:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت‌شده: حضرت سجاد(علیه‌السلام) می‌فرمود: هرگاه این کلمات را بگویم، اگر جن و انس به زیان من گرد آیند باکی ندارم:

بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ، وَمِنَ اللّٰهِ، وَ إِلَى اللّٰهِ، وَفِي سَبِيلِ اللّٰهِ، وَعَلَىٰ مِلَّةِ رَسُولِ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ . اللّٰهُمَّ إِلَيْكَ أَسْلَمْتُ نَفْسِي، وَ إِلَيْكَ وَجَّهْتُ وَجْهِي، وَ إِلَيْكَ أَلْجَأْتُ ظَهْرِي، وَ إِلَيْكَ فَوَّضْتُ أَمْرِي، اللّٰهُمَّ احْفَظْنِي بِحِفْظِ الْإِيمانِ مِنْ بَيْنِ يَدَيَّ وَمِنْ خَلْفِي، وَعَنْ يَمِينِي وَعَنْ شِمالِي، وَمِنْ فَوْقِي وَمِنْ تَحْتِي، وَما قِبَلِي، وَادْفَعْ عَنِّي بِحَوْ لِكَ وَقُوَّتِكَ، فَإِنَّهُ لَاحَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِكَ.

به نام خدا و به خدا و از خدا و به سوی خدا و در راه خدا و بر آیین رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش)، خدایا خویشتن را تسلیم تو کردم و وجودم را به سوی تو متوجه نمودم و به تو پشت‌گرم شدم و کارم را به تو واگذاشتم، خدایا مرا به حفظ ایمان حفظ کن، از پیش رویم و از پشت سرم و از سمت راست و چپم و از بالای سرم و زیر پایم و آنچه نزد من است، به توان و نیرویت از من دور کن، زیرا توان و نیرویی جز به تو نیست

هفتم:

وارد شده: برای دفع اندوه و ترس از سلطان، دعای اهل‌بیت را بخوانند:

يَا كائِناً قَبْلَ كُلِّ شَيْءٍ، وَيَا مُكَوِّنَ كُلِّ شَيْءٍ، وَيَا باقِياً بَعْدَ كُلِّ شَيْءٍ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَافْعَلْ بِي كَذا وَكَذا

ای هستی پیش از هر چیز و ای هستی‌بخش هر چیز و ای پاینده پس از هر چیز، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و با من چنین و چنان کن

(بجاى کذا و کذا حاجت را بخواه)

هشتم:

براى فرج و گشایش از حضرت‌جواد(علیه‌السلام) روایت شده: برای گشایش کار، به خواندن این دعا مداومت کن:

يَا مَنْ يَكْفِي مِنْ كُلِّ شَيْءٍ، وَلَا يَكْفِي مِنْهُ شَيْءٌ، اكْفِنِي مَا أَهَمَّنِي

ای که کفایت کند از هر چیز و کفایت نکند از او چیزی، کفایت کن مرا در آنچه به اندوهم دچار کرده است

نهم:

هنگام نزول مصیبتى از حضرت سجاد(علیه‌السلام) نقل‌شده به فرزند خود می‌فرمود: ای پسرک من، هرگاه به یکی از شما مصیبتی برسد، یا حادثه‌ای بر او فرود آید، وضوی کامل بگیرد و دو رکعت ـ یا چهار رکعت ـ نماز بخواند و در آخر آن بگوید:

يَا مَوْضِعَ كُلِّ شَكْوَىٰ، وَيَا سامِعَ كُلِّ نَجْوَىٰ، وَيَا شاهِدَ كُلِّ مَلَاً، وَيَا عالِمَ كُلِّ خَفِيَّةٍ، وَيَا دافِعَ مَا يَشاءُ مِنْ بَلِيَّةٍ، يَا خَلِيلَ إِبْرَاهِيمَ، وَيَا نَجِيَّ مُوسَىٰ، وَيَا مُصْطَفِيَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، أَدْعُوكَ دُعاءَ مَنِ اشْتَدَّتْ فاقَتُهُ، وَقَلَّتْ حِيلَتُهُ، وَضَعُفَتْ قُوَّتُهُ، دُعاءَ الْغَرِيبِ الْغَرِيقِ الْمُضْطَرِّ، الَّذِي لَايَجِدُ لِكَشْفِ مَا هُوَ فِيهِ إِلّا أَنْتَ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ

ای جایگاه هر شکایت، ای شنوای هر راز، ای حاضر در هر انجمن، ای دانای هر نهان، ای دور کننده هرچه از بلا که بخواهد، ای دوست ابراهیم، ای سخنگو با موسی و ای انتخاب‌کننده‌ی محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) تو را می‌خوانم، خواندن کسی که نداری‌اش سخت گشته و چاره‌اش کم شده و نیرویش سست گشته، دعای غریب غریق درمانده که برای برطرف شدن آنچه در اوست، کسی را جز تو نمی‌یابد، ای مهربان‌ترین مهربانان

به درستی که این دعا را احدی نمی‌خواند، مگر آن‌که حق‌تعالی حادثه را از او ان‌شاءالله برطرف می‌کند.

دهم:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت‌ شده: برای رفع اندوه و غم، غسل می‌کنی و دو رکعت نماز می‌خوانی و می‌گویی:

يَا فارِجَ الْهَمِّ، وَيَا كاشِفَ الْغَمِّ، يَا رَحْمٰنَ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَرَحِيمَهُما فَرِّجْ هَمِّي، وَاكْشِفْ غَمِّي، يَا اللّٰهُ الْواحِدُ الْأَحَدُ الصَّمَدُ، الَّذِي لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ، اعْصِمْنِي وَطَهِّرْنِي وَاذْهَبْ بِبَلِيَّتِي

‌ای گشاینده اندوه و ای برطرف کننده غم، ای بخشایشگر دنیا و آخرت و رحیم هر دو جهان، اندوهم را بگشا و غمم را برطرف کن، ای خدای یگانه یکتای بی‌نیاز که نزاده و زاده نشده و احدی همتایش نبوده است، مرا نگهدار و پاک کن و بلایم را نابود کن

و «آیت‌الکرسی» و «معَوِّذَتَینِ» [سوره‌های ناس و فلق] را بخوان.

یازدهم:

براى رفع همّروایت شده: برای رفع اندوه، «صد مرتبه» در سجده می‌گویی:

يَا حَيُّ يَا قَيُّومُ يَا لَا إِلٰهَ إِلّا أَنْتَ، بِرَحْمَتِكَ‌ أَسْتَغِيثُ، فَاكْفِنِي ما أَهَمَّنِي، وَلَا تَكِلْنِي إِلَىٰ نَفْسِي

ای زنده، ای پا برجا، معبودی جز تو نیست، به رحمتت فریادخواهی می‌کنم، از آنچه مرا به اندوه برده کفایتم کن و به خویشتنم وامگذار

توسل به حضرت پیغمبر (ص) و علی (ع)

دوازدهم:

جهت حاجتاز موسی بن جعفر(علیه‌السلام) روایت شده به سماعه فرمود: ای سماعه هروقت برای تو، نزد خدا حاجتی پیش آید بگو:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَعَلِيٍّ، فَإِنَّ لَهُما عِنْدَكَ شَأْناً مِنَ الشَّأْنِ، وَقَدْراً مِنَ الْقَدْرِ، فَبِحَقِّ ذٰلِكَ الشَّأْنِ وَبِحَقِّ ذٰلِكَ الْقَدْرِ، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَفْعَلَ بِي كَذا وَكَذا

خدایا از تو می‌خواهم به‌حق محمّد و علی، به درستی که برای آن‌ها نزد تو شأنی از شأن‎ها و مقامی از مقام‌هاست، پس به‌حق آن شأن و به‌حق آن مقام، اینکه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و با من چنین و چنان کنی

به درستی که وقتی روز قیامت شود، فرشته مقرّبی و پیامبر مرسلی و مؤمن امتحان شده‌ای نماند، مگر آن‌که در آن روز، نیازمند به محمّد و علی است. فقیر گوید: ابن ابی الحدید از امیرمؤمنان(علیه‌السلام) نقل کرده: وقتی از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) درخواست کردم برایم به مغفرت دعا کند، فرمود: دعا می‌کنم؛ پس برخاست و نماز خواند و دست به دعا برداشت، به دعایش گوش دادم، شنیدم می‌گوید: «اللّٰهُمَّ بِحَقِّ عَلِیٍّ عِنْدَکَ اغْفِرْ لِعَلِیٍّ؛ خدایا به‌حق على نزد تو بیامرز على را»؛ من عرضه داشتم: یا رسول الله؛ این چه دعایی بود؟ فرمود: آیا نزد خدا گرامی‌تر از تو هست که من او را نزد حضرتش شفیع خود کنم؟ نویسنده گوید: ما در باب اول در بیان «دعاهای سجده شکر»، بعضی از دعاهایی را که مناسب این فصل بود ذکر کردیم.

فصل هشتم: دعاهای برطرف شدن دردها و بیماری ها

اول:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: برای رفع دردها می‌گویی:

بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّهِ، كَمْ مِنْ نِعْمَةٍ لِلّٰهِ، فِي عِرْقٍ ساكِنٍ وَغَيْرِ ساكِنٍ، عَلَىٰ عَبْدٍ شاكِرٍ وَغَيْرِ شاكِرٍ

بنام خدا و به یاری خدا، چه بسیار نعمت خدا که وجود دارد در رگی ساکن و غیر ساکن، بر بنده سپاسگزار و غیر سپاسگزار

و پس از نماز واجب مَحاسِن [موی صورت] خود را به دست راست خود می‌گیری و «سه» مرتبه می‌گویی:

اللّٰهُمَّ فَرِّجْ عَنِّي كُرْبَتِي، وَعَجِّلْ عافِيَتِي، وَاكْشِفْ ضُرِّي

خدایا گرفتاریم را رفع کن و عافیتم را زود برسان و زیان را از من دور کن

و حریص باش که این عمل با اشک و گریه همراه باشد

دوم:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده: دست بر جای درد بگذار و بگو:

بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ، وَمُحَمَّدٌ رَسُولُ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ، اللّٰهُمَّ امْسَحْ عنِّي مَا أَجِدُ

بنام خدا و به خدا، محمّد (ص) رسول خداست و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ، خدایا دردى را که در وجودم احساس می‌کنم برطرف فرما

و «سه» مرتبه جای درد را به دست راست مسح کن

سوم:

از حضرت باقر(علیه‌السلام) روایت شده: امیرمؤمنان بیمار شد، رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله)به دیدن ایشان رفت و به ایشان فرمود: بگو:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ تَعْجِيلَ عافِيَتِكَ، وَصَبْراً عَلَىٰ بَلِيَّتِكَ، وَخُرُوجاً إِلَىٰ رَحْمَتِكَ

بار الها! یا عافیتت را تسریع گردان، یا به من صبر در بلایت را عنایت کن و یا روح مرا به سوى جوار رحمتت خارج فرما

چهارم:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: دست خود را بر جای درد می‌گذاری و «سه» مرتبه می‌گویی:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ الْقُرْآنِ الْعَظِيمِ، الَّذِي نَزَلَ بِهِ الرُّوْحُ الْأَمِينُ، وَهُوَ عِنْدَكَ فِي أُمِّ الْكِتابِ عَلِيٌّ حَكِيمٌ، أَنْ تَشْفِيَنِي بِشِفائِكَ، وَتُدَاوِيَنِي بِدَوَائِكَ، وَتُعافِيَنِي مِنْ بَلائِكَ

خدایا، از تو می‌خواهم به‌حق قرآن عظیمی که فرود آورد آن را روح‌الامین، و آن در نزد تو در دفتر اصلی والا و فرزانه است، که درمانم کنی به درمان خود و مداوایم کنی به داروی خویش و عافیتم دهی از بلای خود

سپس بر محمد و آل محمّد صلوات می‌فرستی.

پنجم:

از ابو حمزه روایت شده: دردی در زانویم عارض شد، شکایت آن را نزد حضرت باقر(علیه‌السلام) بردم، فرمودند: هرگاه نماز خواندی بگو:

يَا أَجْوَدَ مَنْ أَعْطَىٰ، وَيَا خَيْرَ مَنْ سُئِلَ، وَيَا أَرْحَمَ مَنِ اسْتُرْحِمَ، ارْحَمْ ضَعْفِي وَقِلَّةَ حِيلَتِي، وَاعْفِنِي مِنْ وَجَعِي

ای بهترین کسی که عطا کند و ای بهترین درخواست شدگان، و ای مهربان‌ترین رحم خواستگان رحم کن بر ناتوانی و بیچارگی‌ام و عافیتم ده از این دردم

گفت: آن را خواندم و عافیت یافتم.

مؤلف گوید: ما در آغاز باب سوم، «دعاهایى را براى دردها و بیمارى ها» ذکر کردیم.

فصل نهم: در وضع احراز و عوذات است

آنچه در اینجا ذکر می‌شود «شش» چیز است:

اول:

روایت شده: شخصی خدمت حضرت صادق(علیه‌السلام) از ابتلای به وحشت و ترس شکایت کرد، حضرت فرمود: آیا شما را به چیزی خبر ندهم که اگر آن را بگویید وحشت نخواهید کرد، نه در شب و نه در روز؟

بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ وَ تَوَكَّلْتُ عَلَى اللّٰهِ، إِنَّهُ مَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللّٰهِ فَهُوَ حَسْبُهُ، إِنَّ اللّٰهَ بالِغُ أَمْرِهِ، قَدْ جَعَلَ اللّٰهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْراً . اللّٰهُمَّ اجْعَلْنِي فِي كَنَفِكَ وَفِي جِوارِكَ، وَاجْعَلْنِي فِي أَمانِكَ وَفِي مَنْعِكَ

به نام خدا و به خدا و بر خدا توکل کردم که هرکه بر خدا توکل کند، خدا او را بس است، به درستی که خدا به پایان رساننده کار خویش است. خدا برای هر چیزی اندازه‌ای قرار داد، خدایا مرا در حمایت و جوارت و در امان و نگهداری‌ات قرار ده

روایت شده: مردی سی سال این دعا را می‌خواند، شبی آن را ترک کرد، در آن شب عقرب او را گزید.

دوم:

کسی که شب را در خانه یا اتاقی تنها به‌روز آورد، «آیت‌الکرسی» بخواند و بگوید:

اللّٰهُمَّ آنِسْ وَحْشَتِي، وَآمِنْ رَوْعَتِي، وَأَعِنِّي عَلَىٰ وَحْدَتِي

خدایا آرامش ده وحشتم را و ایمنی بخش به ترسم و کمکم ده بر تنهایی‌ام

سوم:

روایت شده: رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) حضرت حسن(علیه‌السلام) و حسین(علیه‌السلام) را به این کلمات تعویذ داد:

أُعِيذُكُما بِكَلِماتِ اللّٰهِ التَّامَّةِ، وَأَسْمَائِهِ الْحُسْنَىٰ كُلِّها عامَّةً، مِنْ شَرِّ السَّامَّةِ وَالْهامَّةِ، وَمِنْ شَرِّ كُلِّ عَيْنٍ لامَّةٍ، وَمِنْ شَرِّ حاسِدٍ إِذا حَسَدَ

شما را به کلمات کامل خدا و همه نام‌های نیکوترش جملگی پناه می‌دهم، از شرّ هر گزنده و خزنده و از شرّ هر چشم بدچشم و از شرّ حسود آنگاه که حسد ورزد

آنگاه فرمود: حضرت ابراهیم(علیه‌السلام)، اسماعیل و اسحاق را این‌چنین تعویذ می‌کرد.

چهارم:

روایت شده: اصحاب رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در بعضی از جنگ‌ها از آزار کیک‌ها [کک‌ها] خدمت آن حضرت شکایت کردند. فرمود: وقتی به خوابگاه خود می‌روند، چنین بخوانند:

أَيُّهَا الْأَسْوَدُ الْوَثَّابُ، الَّذِي لَايُبالِي غَلَقاً وَلَا باباً، عَزَمْتُ عَلَيْكَ بِأُمِّ الْكِتابِ أَنْ لَاتُؤْذِيَنِي وَأَصْحابِي إِلَىٰ أَنْ يَذْهَبَ اللَّيْلُ، وَيَجِيءَ الصُّبْحُ بِمَا جَاءَ

ای سیاه جهنده‌ای که از هیچ دربند و دری باک نمی‌کند، به امّ الکتاب بر تو سوگند می‌دهم اینکه مرا و اصحابم را میازاری تا شب برود و صبح با آنچه آورد، بیاید

پنجم:

از امیرمؤمنان روایت شده: چون جانور درنده‌ای را مانند شیر و پلنگ و گرگ و امثال آن‌ها دیدی، بگو:

أَعُوذُ بِرَبِّ دانْيالَ وَالْجُبِّ، مِنْ كُلِّ أَسَدٍ مُسْتَأْسِدٍ

پناه برم به پروردگار دانیال و چاه، از هر شیر درنده

و از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: چون جانور درنده دیدی، در صورت او «آیت‌الکرسی» بخوان و به او بگو:

عَزَمْتُ عَلَيْكَ بِعَزِيمَةِ اللّٰهِ، وَعَزِيمَةِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، وَعَزِيمَةِ سُلَيْمَانَ بْنِ داوُدَ، وَعَزِيمَةِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طالِبٍ عَلَيْهِ السَّلامُ، وَالْأَئِمَّةِ الطَّاهِرِينَ عَلَيْهِمُ السَّلامُ مِنْ بَعْدِهِ

تو را اراده می‌کنم به اراده استوار خدا و اراده محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) و اراده سلیمان بن داود و اراده امیرمؤمنان علی بن ابیطالب (درود خدا بر او) و امامان پاکیزه (درود خدا بر ایشان) پس از امیر مؤمنان

ان‌شاءالله از تو روى گردان خواهد شد

ششم:

روایت شده: رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) به امیرمؤمنان فرمود: یا علی، هرگاه به مهلکه یا بلایی دچار شدی بگو:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

بنام خدای بخشاینده مهربان،

وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ

هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ

به درستى که خدا آنچه را از انواع بلا بخواهد، از تو دور می‌کند.

فصل دهم: سی دعای کوتاه برای حوائج دنیا و آخرت

در بیان چند دعای مختصر که برای حوایج دنیا و آخرت سودمند است و آنچه در اینجا ذکر می‌گردد، «سی‌» دعاست.

اوّل:

از حضرت صادق (علیه‌السّلام) روایت شده: بگو:

اللّٰهُمَّ اجْعَلْنِي أَخْشَاكَ كَأَنِّي أَرَاكَ، وَأَسْعِدْنِي بِتَقْوَاكَ، وَلَا تُشْقِنِي بِنَشْطِي لِمَعاصِيكَ، وَخِرْ لِي فِي قَضائِكَ، وَبارِكْ لِي فِي قَدَرِكَ، حَتَّىٰ لَا أُحِبَّ تَأْخِيرَ مَا عَجَّلْتَ، وَلَا تَعْجِيلَ مَا أَخَّرْتَ

خدایا قرارم ده از تو بترسم، چنان‌که گویا می‌بینمت و با تقوایت خوشبختم نما و به نشاطم در نافرمانی‌ات بدبختم مکن و برایم در داوری‌ات خیر قرار ده و به من در تقدیرت برکت عنایت کن تا دوست نداشته باشم، دیر کردن آنچه شتاب داری و شتاب آنچه را به تأخیر انداختی

وَاجْعَلْ غِنَايَ فِي نَفْسِي، وَمَتِّعْنِي بِسَمْعِي وَبَصَرِي، وَاجْعَلْهُمَا الْوَارِثَيْنِ مِنِّي، وَانْصُرْنِي عَلَىٰ مَنْ ظَلَمَنِي، وَأَرِنِي فِيهِ قُدْرَتَكَ يَا رَبِّ، وَأَقِرَّ بِذٰلِكَ عَيْنِي

و بی‌نیازی‌ام را در نهادم قرار ده و بهره‌مندم کن به گوش و چشمم و آن دو را وارث من قرار ده و بر کسی که بر من ستم روا می‌دارد، یاری‌ام فرما و درباره او قدرتت را به من بنمایان، ای پروردگار من و چشمم را به آن روشن کن

دوم:

و از آن حضرت نقل شده: بگو:

اللّٰهُمَّ أَعِنِّي عَلَىٰ هَوْلِ يَوْمِ الْقِيامَةِ وَأَخْرِجْنِي مِنَ الدُّنْيا سالِماً، وَزَوِّجْنِي مِنَ الْحُورِ الْعِينِ، وَاكْفِنِي مَؤُونَتِي وَمَؤُونَةَ عِيالِي وَمَؤُونَةَ النَّاسِ، وَأَدْخِلْنِي بِرَحْمَتِكَ فِي عِبَادِكَ الصَّالِحِينَ

خدایا بر هراس روز قیامت مرا یاری ده و از دنیا سالم بیرون بر و به همسری‌ام درآور حورالعین را و از هزینه خود و عیالم و مردم کفایتم فرما و مرا به رحمتت در بندگان شایسته‌ات وارد کن

سوم:

این دعای شریف است که از گناهان حفظ می‌کند و دربرگیرنده رستگاری در دنیا و آخرت است:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

بنام خدای بخشاینده مهربان،

يَا مَنْ أَظْهَرَ الْجَمِيلَ وَسَتَرَ الْقَبِيحَ، وَلَمْ يَهْتِكِ السِّتْرَ عَنِّي، يَا كَرِيمَ الْعَفْوِ، يَا حَسَنَ التَّجَاوُزِ، يَا واسِعَ الْمَغْفِرَةِ، وَيَا باسِطَ الْيَدَيْنِ بِالرَّحْمَةِ، يَا صاحِبَ كُلِّ نَجْوَىٰ

ای که زیبایی را آشکار کنی و زشتی را بپوشانی و از من پرده حرمت را پاره نکنی، ای بزرگوار گذشت، ای نیکو درگذرنده، ای فراخ آمرزش، ای گشاده دو دست به رحمت، ای صاحب هر راز

وَيَا مُنْتَهىٰ كُلِّ شَكْوَىٰ، يَا كَرِيمَ الصَّفْحِ، يَا عَظِيمَ الْمَنِّ، يَا مُبْتَدِئَ كُلِّ نِعْمَةٍ قَبْلَ اسْتِحْقاقِها، يَا رَبَّاهُ يَا سَيِّداهُ يَا مُوْلَيٰاهُ يَا غايَتَاهُ يَا غِيَاثاهُ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَأَسْأَلُكَ أَنْ لَاتَجْعَلَنِي فِي النَّارِ

ای نهایت هر شکایت، ای بزرگوار چشم پوش، ای بزرگ احسان، ای آغاز کننده هر نعمت پیش از لیاقت آن، ای پروردگار، ای آقا، ای مولا، ای نهایت، ای فریادرس، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و از تو می‌خواهم که مرا در آتش دوزخ قرار ندهی

آنگاه از حق‌تعالى هرچه می‌خواهی بطلب

دعای امام حسین(ع) در روز عاشورا

چهارم:

از حضرت صادق(علیه السّلام) روایت شده که این دعا را خواند:

اللّٰهُمَّ أَنْتَ ثِقَتِي فِي كُلِّ كُرْبَةٍ، وَأَنْتَ رَجائِي فِي كُلِّ شِدَّةٍ، وَأَنْتَ لِي فِي كُلِّ أَمْرٍ نَزَلَ بِي ثِقَةٌ وَعُدَّةٌ، كَمْ مِنْ كَرْبٍ يَضْعُفُ عَنْهُ الْفُؤادُ،

خدایا تویی مورد اطمینان من در هر اندوه شدید و تویی امید من در هر سختی و تویی مورد اطمینان و ذخیره‌ام در هر امری که بر من فرود آمد، چه بسیار اندوه شدیدی که دل از آن ناتوان می‌شود

وَتَقِلُّ فِيهِ الْحِيلَةُ، وَيَخْذُلُ عَنْهُ الْقَرِيبُ وَالْبَعِيدُ، وَيَشْمَتُ بِهِ الْعَدُوُّ، وَتُعْيِينِي فِيهِ الْأُمُورُ أَ نْزَلْتُهُ بِكَ، وَشَكَوْتُهُ إِلَيْكَ راغِباً فِيهِ عَمَّنْ سِوَاكَ فَفَرَّجْتَهُ وَكَشَفْتَهُ وَكَفَيْتَنِيهِ،

و چاره در آن کم می‌گردد و خویش و بیگانه به آن کمک نمی‌دهد و دشمن به خاطر آن زخم‌زبان می‌زند و کارها در آن خسته‌ام می‌کند، آن را به درگاه تو آوردم و از آن به تو شکایت نمودم، از غیر تو در آن رو گرداندم، پس آن را گشودی و برطرف کردی و مرا از آن کفایت نمودی،

فَأَنْتَ وَ لِيُّ كُلِّ نِعْمَةٍ، وَصاحِبُ كُلِّ حاجَةٍ، وَمُنْتَهَىٰ كُلِّ رَغْبَةٍ، فَلَكَ الْحَمْدُ كَثِيراً، وَلَكَ الْمَنُّ فاضِلاً

پس تویی سرپرست هر نعمت و صاحب هر حاجت و نهایت هر رغبت، ستایش بسیار تو راست و احسان فزون تو راست

نویسنده گوید: این دعا، همان دعاى رسول خدا(صلى‌اللّه‌علیه‌و‌آله) در روز بدر و احزاب، و دعاى حضرت سیدالشهدا(علیه‌السلام) در روز عاشورا است؛ و جز این دعا، دو دعای دیگر از حضرت روایت شده که در روز عاشورا خواندند: یکی دعایی است که به حضرت سجاد(علیه‌السلام) تعلیم فرمودند، زمانی که ایشان را به سینه خود چسباند درحالی‌که از بدن مبارکشان خون می‌جوشید و این دعا را برای حاجت و نیاز مهم و اندوه و بلای سخت و امر بزرگ دشوار می‌خوانند و آن دعا این است:

بِحَقِّ يس وَالْقُرْآنِ الْحَكِيمِ، وَبِحَقِّ طهٰ وَالْقُرْآنِ الْعَظِيمِ، يَا مَنْ يَقْدِرُ عَلَىٰ حَوائِجِ السَّائِلِينَ، يَا مَنْ يَعْلَمُ ما فِي الضَّمِيرِ، يَا مُنَفِّساً عَنِ الْمَكْرُوبِينَ،

به‌حق یس و قرآن حکیم و به‌حق طه و قرآن عظیم، ای که بر نیازهای خواهندگان توانایی، ای که آنچه در باطن است می‌دانی، ای خارج کننده غم و اندوه از گرفتاران،

يَا مُفَرِّجاً عَنِ الْمَغْمُومِينَ، يَا راحِمَ الشَّيخِ الْكَبِيرِ، يَا رازِقَ الطِّفْلِ الصَّغِيرِ، يَا مَنْ لَا يَحْتاجُ إِلَى التَّفْسِيرِ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَافْعَلْ بِي كَذا وَكَذا

ای گشاینده غم از غمناکان، ای رحم کننده به پیرمرد، ای روزی دهنده به کودک صغیر، ای که نیاز به تفسیر نداری، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و با من چنین و چنان کن

و حاجت خود را بخواه.

پنجم:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده، دست خود را به جانب آسمان برداشت و گفت:

رَبِّ لَاتَكِلْنِي إِلىٰ نَفْسِي طَرْفَةَ عَيْنٍ أَبَداً، لَا أَقَلَّ مِنْ ذٰلِكَ وَلَا أَكْثَرَ

ای پروردگارم، هرگز چشم برهم‌زدنی مرا به خود وامگذار؛ نه کمتر از این و نه بیشتر

ششم:

و از آن حضرت روایت شده که این کلمات را مى‌گفت:

ارْحَمْنِي مِمَّا لَاطاقَةَ لِي بِهِ، وَلَا صَبْرَ لِي عَلَيْهِ

بر آنچه تابش را ندارم و بر آن توان صبر برایم نیست، به من رحم کن

هفتم:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: بگو:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِجَلالِكَ وَجَمالِكَ وَكَرَمِكَ، أَنْ تَفْعَلَ بِي كَذا وَكَذا

خداوندا به جلال و جمال و کرمت از تو می‌خواهم، با من چنین و چنان کنی

هشتم:

از فضل بن یونس نقل‌شده: موسی بن جعفر(علیه‌السلام) به من فرمود که بسیار بگو:

اللّٰهُمَّ لَاٰ تَجْعَلْنِي مِنَ الْمُعَارِينَ، وَلَاٰ تُخْرِجْنِي مِنَ التَّقْصِيرِ،

اللّٰهُمَّ لَاتَجْعَلْنِي مِنَ الْمُعَارِينَ، وَلَا تُخْرِجْنِي مِنَ التَّقْصِيرِ.

یعنی: خدایا، مرا از کسانی که ایمانشان عاریه و ناپدید است قرار مده، یا مرا از کسانی که آن‌ها را به خودشان وانهادی، همانند چهارپایی که مهارش را به گردنش افکنند و او را به چراکردن رها کنند که هرکاری بخواهد بکند و هرکجا بخواهد برود [قرار مده]؛ و مرا از تقصیر بیرون مکن، یعنی چنان مکن که من خود را مقصّر ندانم، بلکه چنان باشم که همیشه خود را مقصّر درگاه تو بدانم.

نهم:

از حضرت باقر(علیه‌السلام) روایت شده: حق‌تعالی، مردی از بادیه را به سبب این دو کلمه که به آن دعا کرد، آمرزید:

اللّٰهُمَّ إِنْ تُعَذِّبْنِي فَأَهْلٌ لِذٰلِكَ أَنَا، وَ إِنْ تَغْفِرْ لِي فَأَهْلٌ لِذٰلِكَ أَنْتَ

خدایا اگر عذابم کنی، من سزاوار آنم و اگر بیامرزی‌ام تو شایسته آنی

دهم:

از داود رقّی روایت شده: از حضرت صادق(علیه‌السلام) می‌شنیدم، بیشتر چیزی که در دعا به آن اصرار می‌ورزید، خدا را به‌حق پنج تن: محمّد و امیرمؤمنان و فاطمه و حسن و حسین(صلوات اللّٰه علیهم) می‌خواند.

یازدهم:

از یزید ضایغ روایت شده: به حضرت صادق(علیه‌السلام) گفتم: خدا را برای ما بخوان، حضرت این دعا را برای ما خواند:

اللّٰهُمَّ ارْزُقْهُمْ صِدْقَ الْحَدِيثِ، وَأَداءَ الْأَمانَةِ، وَالْمُحَافَظَةَ عَلَى الصَّلَوَاتِ . اللّٰهُمَّ إِنَّهُمْ أَحَقُّ خَلْقِكَ أَنْ تَفْعَلَهُ بِهِمْ، اللّٰهُمَّ افْعَلْهُ بِهِمْ

خداوندا! روزیشان کن راستگویی و ادای امانت و پاسداری از نمازها را؛ خداوندا! آنان سزاوارترین خلق تواند که در حق ایشان چنین کنی؛ خداوندا! با ایشان چنین کن

دوازدهم:

این دعا را که امیرمؤمنان(علیه‌السلام) می‌خواند، بخواند:

اللّٰهُمَّ مُنَّ عَلَيَّ بِالتَّوَكُّلِ عَلَيْكَ، وَالتَّفوِيضِ إِلَيْكَ، وَالرِّضا بِقَدَرِكَ، وَالتَّسْلِيمِ لِأَمْرِكَ حَتَّىٰ لَاأُحِبَّ تَعْجِيلَ مَا أَخَّرْتَ، وَلَا تَأْخِيرَ مَا عَجَّلْتَ، يَا رَبَّ الْعالَمِينَ

خدایا به توکل بر خودت و واگذاشتن به حضرتت و خشنودی به تقدیرت و تسلیم در برابر امرت، بر من منّت گذار تا شتاب آنچه را تأخیر انداختی و تأخیر آنچه را در آن شتاب کردی، دوست نداشته باشم، ای پروردگار جهانیان

سیزدهم:

روایت شده است: که جبرئیل خدمت رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) آمد و عرض کرد: پروردگارت می‌فرماید: هرگاه روز و شبی خواستی مرا عبادت کنی و حق عبادت را بجا آوری، دست‌هایت را به جانب من بلند کن و بگو:

اللّٰهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ حَمْداً خالِداً مَعَ خُلُودِكَ، وَلَكَ الْحَمْدُ حَمْداً لَامُنْتَهَىٰ لَهُ دُونَ عِلْمِكَ، وَلَكَ الْحَمْدُ حَمْداً لَاأَمَدَ لَهُ دُونَ مَشِيئَتِكَ،

خدایا ستایش توراست، ستایشی همیشگی با همیشگی‌ات و ستایش توراست، ستایشی که برایش پایانی جز علم تو نیست و ستایش توراست، ستایشی که جز خواست تو اندازه‌ای ندارد و ستایش توراست،

وَلَكَ الْحَمْدُ حَمْداً لَا جَزاءَ لِقائِلِهِ إِلّا رِضاكَ اللّٰهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ كُلُّهُ، وَلَكَ الْمَنُّ كُلُّهُ، وَلَكَ الْفَخْرُ كُلُّهُ، وَلَكَ الْبَهاءُ كُلُّهُ، وَلَكَ النُّورُ كُلُّهُ،

ستایشی که برای گوینده‌اش پاداشی جز خشنودی تو نیست خدایا توراست هر ستایشی و هر احسانی و هر فخری و هر زیبایی و هر نوری

وَلَكَ الْعِزَّةُ كُلُّها، وَلَكَ الْجَبَرُوتُ كُلُّها، وَلَكَ الْعَظَمَةُ كُلُّها، وَلَكَ الدُّنْيا كُلُّها، وَلَكَ الْآخِرَةُ كُلُّها، وَلَكَ اللَّيْلُ وَالنَّهارُ كُلُّهُ،

و هر عزّتی و هر قدرت مطلقی و هر عظمتی و همه دنیا و همه آخرت و هر شب و روزی

وَلَكَ الْخَلْقُ كُلُّهُ، وَبِيَدِكَ الْخَيْرُ كُلُّهُ، وَ إِلَيْكَ يَرْجِعُ الْأَمْرُ كُلُّهُ، عَلانِيَتُهُ وَسِرُّهُ

و همه خلق و هر خیری به دست توست و همه امور چه آشکار و چه نهان به سوی تو بازمی‌گردد

اللّٰهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ حَمْداً أَبَداً، أَنْتَ حَسَنُ الْبَلاءِ، جَلِيلُ الثَّناءِ، سابِغُ النَّعْماءِ، عَدْلُ الْقَضاءِ، جَزِيلُ الْعَطاءِ، حَسَنُ الْآلاءِ، إِلٰهٌ فِي الْأَرْضِ، وَ إِلٰهٌ فِي السَّماءِ

خدایا ستایش توراست، ستایشی ابدی، تو نیکو آزمایشی، بزرگ ثنایی، کامل نعمتی، عادلانه حکمی، شایان عطایی، نیکو نعمت‌هایی، معبودی در زمین و معبودی در آسمان

اللّٰهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ فِي السَّبْعِ الشِّدادِ، وَلَكَ الْحَمْدُ فِي الْأَرْضِ الْمِهادِ، وَلَكَ الْحَمْدُ طاقَةَ الْعِبادِ، وَلَكَ الْحَمْدُ سَعَةَ الْبِلادِ، وَلَكَ الْحَمْدُ فِي الْجِبالِ الْأَوْتادِ، وَلَكَ الْحَمْدُ فِي اللَّيْلِ إِذا يَغْشَىٰ

خدایا ستایش توراست در هفت آسمان و ستایش توراست در زمین گسترده و ستایش توراست به طاقت بندگان و ستایش توراست به وسعت سرزمین‌ها و ستایش توراست در کوه‌ها، آن میخ‌های زمین و ستایش توراست در شب آنگاه که بپوشاند

وَلَكَ الْحَمْدُ فِي النَّهارِ إِذا تَجَلَّىٰ، وَلَكَ الْحَمْدُ فِي الْآخِرَةِ وَالْأُولىٰ، وَلَكَ الْحَمْدُ فِي الْمَثَانِي وَالْقُرْآنِ الْعَظِيمِ وَسُبْحانَ اللّٰهِ وَبِحَمْدِهِ،

و ستایش توراست در روز هنگامی‌که روشنی بخشد و ستایش توراست در آخرت و دنیا و ستایش توراست در سوره حمد و قرآن بزرگ و منزّه است خدا، به ستایشش

وَالْأَرْضُ جَمِيعاً قَبْضَتُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ، وَالسَّمَاوَاتُ مَطْوِيَّاتٌ بِيَمِينِهِ، سُبْحانَهُ وَتَعالَىٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ، سُبْحانَ اللّٰهِ وَبِحَمْدِهِ، كُلُّ شَيْءٍ هالِكٌ إِلّا وَجْهَهُ

و همه زمین در روز قیامت در دست اوست و آسمان‌ها به دست قدرتش پیچیده است، منزّه و برتر است از آنچه شریکش قرار دهند، منزّه است خدا به ستایشش، همه‌چیز هلاک شونده است جز ذات او

سُبْحانَكَ رَبَّنا وَتَعالَيْتَ وَتَبارَكْتَ وَتَقَدَّسْتَ، خَلَقْتَ كُلَّ شَيْءٍ بِقُدْرَتِكَ، وَقَهَرْتَ كُلَّ شَيْءٍ بِعِزَّتِكَ، وَعَلَوْتَ فَوْقَ كُلِّ شَيْءٍ بِارْتِفاعِكَ،

منزّهی تو پروردگار ما، برتر و خجسته و مقدّسی، همه‌چیز را به قدرتت آفریدی و همه‌چیز را با توانمندی‌ات مغلوب نمودی و بالای همه‌چیز فراز آمدی به بلندی‌ات

وَغَلَبْتَ كُلَّ شَيْءٍ بِقُوَّتِكَ، وَابْتَدَعْتَ كُلَّ شَيْءٍ بِحِكْمَتِكَ‌ وَ عِلْمِكَ، وَبَعَثْتَ الرُّسُلَ بِكُتُبِكَ، وَهَدَيْتَ الصَّالِحِينَ بِإِذْنِكَ، وَأَيَّدْتَ الْمُؤْمِنِينَ بِنَصْرِكَ،

و بر همه‌چیز چیره گشتی به نیرویت و پدید آوردی همه‌چیز را به حکمت و علمت و انبیا را برانگیختی با کتاب‌هایت و شایستگان را هدایت نمودی به توفیق‌ات و مؤمنان را حمایت کردی به یاری‌ات

وَقَهَرْتَ الْخَلْقَ بِسُلْطانِكَ، لَا إِلٰهَ إِلّا أَنْتَ وَحْدَكَ لَاشَرِيكَ لَكَ، لَانَعْبُدُ غَيْرَكَ، وَلَا نَسْأَلُ إِلّا إِيَّاكَ، وَلَا نَرْغَبُ إِلّا إِلَيْكَ، أَنْتَ مَوْضِعُ شَكْوَانا، وَمُنْتَهَىٰ رَغْبَتِنا، وَ إِلٰهُنا وَ مَلِيكُنا

و خلق را مغلوب کردی به سلطنتت، معبودی جز تو نیست، یگانه‌ای، برایت شریکی نیست، جز تو را عبادت نمی‌کنیم و جز از تو نمی‌خواهیم و شوقی جز به تو نداریم، تو جایگاه شکایت‌های مایی و نهایت رغبت و معبود و مالک همه مایی

دعای سریع الاجابه

چهاردهم:

روایت شده: مردی از طولانی شدن اجابت دعایش نزد امیرمؤمنان شکایت کرد، حضرت فرمود: چرا دعای سریع‌الإجابه را نمی‌خوانی؟ پرسید کدام دعاست؟ فرمود: بگو:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الْعَظِيمِ الْأَعْظَمِ، الْأَجَلِّ الْأَكْرَمِ، الْمَخْزُونِ الْمَكْنُونِ، النُّورِ الْحَقِّ الْبُرْهانِ الْمُبِينِ،

خدایا از تو می‌خواهم به اسم بزرگ، بزرگ‌تر، محفوظ پنهان، نور پایدار، برهان آشکار،

الَّذِي هُوَ نُورٌ مَعَ نُورٍ، وَنُورٌ مِنْ نُورٍ، وَنُورٌ فِي نُورٍ، وَنُورٌ عَلَىٰ كُلِّ نُورٍ، وَنُورٌ فَوْقَ كُلِّ نُورٍ، وَنُورٌ تُضِيءُ بِهِ كُلَّ ظُلْمَةٍ

آن‌که نوری است با نور و نوری است از نور و نوری است در نور و نوری است بر هر نور و نوری است بالای هر نور و نوری است که روشنی گیرد به آن هر تاریکی

وَيُكْسَرُ بِهِ كُلُّ شِدَّةٍ، وَكُلُّ شَيْطانٍ مَرِيدٍ، وَكُلُّ جَبَّارٍ عَنِيدٍ، لَاتَقِرُّ بِهِ أَرْضٌ، وَلَا تَقُومُ بِهِ سَماءٌ، وَيَأْمَنُ بِهِ كُلُّ خائِفٍ،

و با آن هر سختی و هر شیطان گردنکشی و هر جبّار لجبازی شکسته شود، نوری که هیچ زمینی با وجود آن قرار نگیرد و هیچ آسمانی با وجود آن نایستد، هر هراسنده‌ای به آن ایمنی یابد

وَيَبْطُلُ بِهِ سِحْرُ كُلِّ ساحِرٍ، وَبَغْيُ كُلِّ باغٍ، وَحَسَدُ كُلِّ حاسِدٍ، وَيَتَصَدَّعُ لِعَظَمَتِهِ الْبَرُّ وَالْبَحْرُ

و سحر هر جادوگری به آن باطل می‌شود و به آن تجاوز هر متجاوزی و حسد هر حسدورزی از بین می‌رود و در برابر عظمتش خشکی و دریا می‌شکافد

وَيَسْتَقِلُّ بِهِ الْفُلْكُ، حِينَ يَتَكَلَّمُ بِهِ الْمَلَكُ، فَلا يَكُونُ لِلْمَوجِ عَلَيْهِ سَبِيلٌ، وَهُوَ اسْمُكَ الْأَعْظَمُ الْأَعْظَمُ، الْأَجَلُّ الْأَجَلُّ، النُّورُ الْأَكْبَرُ الَّذِي سَمَّيْتَ بِهِ نَفْسَكَ، وَاسْتَوَيْتَ بِهِ عَلَىٰ عَرْشِكَ

و حمل می‌کند آن را کشتی، زمانی که فرشته به آن سخن می‌گوید، پس برای موج بر کشتی راهی نباشد و آن نام توست، نام بزرگ‌تر بزرگ‌تر برجسته‌تر برجسته‌تر، نور اکبر که خود را به آن نامیدی و با آن بر عرشت استوار شدی

وَأَتَوَجَّهُ إِلَيْكَ بِمُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَيْتِهِ، وَأَسْأَلُكَ بِكَ وَبِهِمْ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَفْعَلَ بِي كَذا وَكَذا

و به محمّد و اهل‌بیتش به تو رو می‌کنم و از تو می‌خواهم به‌حق تو و به‌حق ایشان، اینکه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و با من چنین‌وچنان کنی

بجاى کذا و کذا حاجت بخواهد

پانزدهم:

از عَمرو بن ابی المِقدام روایت شده: حضرت صادق(علیه‌السلام) این دعا را بر من دیکته کرد و این دعا جامع دنیا و آخرت است. پس از حمد و ثنای خداوند عزّوجلّ می‌گویی:

اللّٰهُمَّ أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْحَلِيمُ الْكَرِيمُ، وَأَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ، وَأَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْواحِدُ الْقَهَّارُ، وَأَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْمَلِكُ الْجَبَّارُ

خدایا، تویی خدا، معبودی جز تو نیست، بردبار و بزرگوار و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، عزیز و حکیم و تویی خدا، معبودی جز تو نیست یگانه و چیره و پیروز و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، فرمانروا و قدرت مطلق

وَأَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الرَّحِيمُ الْغَفَّارُ، وَأَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الشَّدِيدُ الْمِحالُ، وَأَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْكَبِيرُ الْمُتَعالِ، وَأَنْتَ اللّٰهُ لَا إِلٰهَ إِلّا أَنْتَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ، وَأَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْمَنِيعُ الْقَدِيرُ

و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، مهربان و آمرزنده و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، سخت قدرت و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، بزرگ و برتر و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، شنوا و بینا

وَأَنْتَ اللّٰهُ لَا إِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْغَفُورُ الشَّكُورُ وَأَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْحَمِيدُ الْمَجِيدُ، وَأَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ، وَأَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْغَفُورُ الْوَدُودُ، وَأَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْحَنَّانُ الْمَنَّانُ

و تویی خدا معبودی جز تو نیست، توانمند و توانا و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، آمرزنده و قدردان و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، ستوده و بزرگوار و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، بی‌نیاز و ستوده و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، آمرزنده و دوستدار و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، پُرمهر و پُر احسان

وَأَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْحَلِيمُ الدَّيَّانُ، وَأَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْجَوادُ الْماجِدُ وَأَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْواحِدُ الْأَحَدُ، وَأَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْغائِبُ الشَّاهِدُ، وَأَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الظَّاهِرُ الْباطِنُ

و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، پُرمهر و پُر احسان و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، بردبار و جزا دهنده و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، بخشنده و شکوهمند و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، یگانه و یکتا و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، پنهان و پیدا و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، آشکار و نهان

وَأَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ تَمَّ نُورُكَ فَهَدَيْتَ، وَبَسَطْتَ يَدَكَ فَأَعْطَيْتَ، رَبَّنا وَجْهُكَ أَكْرَمُ الْوُجُوهِ، وَجِهَتُكَ خَيْرُ الْجِهاتِ، وَعَطِيَّتُكَ أَفْضَلُ الْعَطايَا وَأَهْنَأُها تُطاعُ رَبَّنا فَتَشْكُرُ، وَتُعْصىٰ

و تویی خدا، معبودی جز تو نیست، دانای به هر چیز کامل است نورت، پس هدایت کردی و دست لطفت را گشودی پس عطا نمودی، پروردگار ما، ذات تو گرامی‌ترین ذات‌هاست و سمت و سویت بهترین سمت و سوهاست و بخششت برترین بخشش‌ها و گواراترین آن‌هاست پروردگارا اطاعت شوی پس قدردانی کنی و نافرمانی شوی

رَبَّنا فَتَغْفِرُ لِمَنْ شِئْتَ، تُجِيبُ‌الْمُضْطَرِّينَ، وَتَكْشِفُ السُّوءَ، وَتَقْبَلُ التَّوْبَةَ، وَتَعْفُو عَنِ الذُّنُوبِ، لَاتُجَازَىٰ أَيادِيكَ، وَلَا تُحْصىٰ نِعَمُكَ، وَلَا يَبْلُغُ مِدْحَتَكَ قَوْلُ قائِلٍ اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَعَجِّلْ فَرَجَهُمْ وَرَوْحَهُمْ وَراحَتَهُمْ وَسُرُورَهُمْ، وَأَذِقْنِي طَعْمَ فَرَجِهِمْ

پس بیامرزی هرکه را که بخواهی، درماندگان را اجابت نمایی و بدی را برطرف کنی و توبه را بپذیری و از گناهان گذشت نمایی، عطاهایت پاداش داده نمی‌شود و نعمت‌هایت به شماره نیاید و گفتار گوینده‌ای به ثنایت نرسد خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و در گشایش کارشان و آسودگی و راحتی و شادی‌شان شتاب فرما و طعم فرجشان را به من بچشان

وَأَهْلِكْ أَعْداءَهُمْ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ، وَآتِنا فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَفِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً، وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ، وَاجْعَلْنا مِنَ الَّذِينَ لَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ، وَاجْعَلْنِي مِنَ الَّذِينَ صَبَرُوا وَعَلَىٰ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ

و دشمنانشان را از جنّ و انس نابود کن و به ما در دنیا و آخرت حسنه عنایت فرما و از عذاب آتش حفظ کن و ما را از کسانی که ترسی بر آنان نیست و اندوهگین نمی‌شوند قرار ده و ما را از کسانی بدار که صبر کردند و بر پروردگارشان توکل می‌کنند

وَثَبِّتْنِي بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَفِي الْآخِرَةِ، وَبارِكْ لِي فِي الْمَحْيَا وَالْمَماتِ، وَالْمَوْقِفِ وَالنُّشُورِ، وَالْحِسابِ وَالْمِيزانِ وَأَهْوَالِ يَوْمِ الْقِيامَةِ، وَسَلِّمْنِي عَلَى الصِّراطِ، وَأَجِزْنِي عَلَيْهِ

و مرا در دنیا و آخرت به گفتار ثابت پابرجا دار و به من در زندگی و مرگ و جایگاه آن جهان و بازگشت دوباره و کنار حساب و میزان و هراس‌های روز قیامت برکت ده و بر صراط سالمم بدار و از آن بگذرانم

وَارْزُقْنِي عِلْماً نافِعاً، وَيَقِيناً صادِقاً، وَتُقىً وَبِرّاً وَوَرَعاً وَخَوْفاً مِنْكَ، وَفَرَقاً يُبَلِّغُنِي مِنْكَ زُلْفَىٰ وَلَا يُبَاعِدُنِي عَنْكَ، وَأَحْبِبْنِي وَلَا تُبْغِضْنِي،

و نصیب من فرما دانش سودمند و یقین صادقانه و تقوا و نیکی و پارسایی و بیم از خود و ترسی که مرا به مقام قُرب تو برساند و از تو دورم نسازد و دوستم بدار و دشمنم مدار

وَتَوَلَّنِي وَلَا تَخْذُلْنِي، وَأَعْطِنِي مِنْ جَمِيعِ خَيْرِ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ مَا عَلِمْتُ مِنْهُ وَما لَمْ أَعْلَمْ، وَأَجِرْنِي مِنَ السُّوءِ كُلِّهِ بِحَذَافِيرِهِ مَا عَلِمْتُ مِنْهُ وَما لَمْ أَعْلَمْ

و سرپرستم باش و مرا وا‌مگذار و از همه خیر دنیا و آخرت، آنچه از آن دانستم و ندانستم به من عطا فرما و از همه بدی‌ها به تمامی‌اش آنچه را از آن دانستم و ندانستم پناهم ده

شانزدهم:

از معاویة بن عمّار نقل‌شده: به حضرت صادق(علیه‌السلام) عرض کردم: آیا مرا به آموختن دعـایی اختصاص نمی‌دهی؟ فرمود: چرا، بگو:

يَا واحِدُ، يَا ماجِدُ، يَا أَحَدُ، يَا صَمَدُ، يَا مَنْ لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ، يَا عَزِيزُ يَا كَرِيمُ يَا حَنَّانُ ، يَا سامِعَ الدَّعَوَاتِ،

ای یگانه، ای بزرگوار، ای یکتا، ای بی‌نیاز، ای که نزاد و زاده نشده و احدی همتایش نیست، ای توانمند، ای بارأفت و محبت، ای پُرمهر، ای شنوای دعاها،

يَا أَجْوَدَ مَنْ سُئِلَ، وَيَا خَيْرَ مَنْ أَعْطَىٰ، يَا اللّٰهُ يَا اللّٰهُ يَا اللّٰهُ، قُلْتَ: $﴿وَ لَقَدْ نٰادٰانٰا نُوحٌ فَلَنِعْمَ الْمُجِيبُونَ﴾.$

ای بخشنده‌ترین کسی که درخواست شد، ای بهترین کسی که عطا کرد، ای خدا ای خدا ای خدا، فرمودی: «نوح ما را [به کمک‌خواهی] ندا کرد، [ندایش را به نیکوترین صورت اجابت کردیم؛ زیرا ما] نیکو اجابت‌کننده‌ای [هستیم]‌

آنگاه حضرت فرمود: رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) می‌گفت:

نَعَمْ لَنِعْمَ الْمُجِيبُ أَنْتَ، وَ نِعْمَ الْمَدْعُوُّ وَ نِعْمَ الْمَسْؤُولُ، أَسْأَلُكَ بِنُورِ وَجْهِكَ، وَأَسْأَلُكَ بِعِزَّتِكَ وَقُدْرَتِكَ وَجَبَرُوتِكَ، وَأَسْأَلُكَ‌ بِمَلَكُوتِكَ وَدِرْعِكَ الْحَصِينَةِ وَبِجَمْعِكَ‌ وَ أَرْكانِكَ كُلِّها،

آری، همانا تو خوب پاسخ‌گویی هستی و خوب خوانده شده‌ای می‌باشی و خوب درخواست شده‌ای، به نور ذاتت از تو می‌خواهم، به توانمندی و قدرت و توانایی مطلقت از تو می‌خواهم، به ملکوت و دژ محکم و جمع‌آوری‌ات و همه پایه‌هایت از تو می‌خواهم

وَبِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَبِحَقِّ الْأَوْصِياءِ بَعْدَ مُحَمَّدٍ، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَأَنْ تَفْعَلَ بِي كَذا وَكَذا

و به‌ حق محمّد و به‌ حق جانشینان پس از محمّد، اینکه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و با من چنین‌وچنان کنی

هفدهم:

روایت شده: شخصی از مردم کوفه معروف به ابوجعفر، به حضرت صادق(علیه‌السلام) عرض کرد: به من دعایی بیاموز که آن را بخوانم، فرمود: بگو:

يَا مَنْ أَرْجُوهُ لِكُلِّ خَيْرٍ، وَيَا مَنْ آمَنُ سَخَطَهُ عِنْدَ كُلِّ عُسْرَةٍ ، وَيَا مَنْ يُعْطِي بِالْقَلِيلِ الْكَثِيرَ، يَا مَنْ أَعْطَىٰ مَنْ سَأَلَهُ تَحَنُّناً مِنْهُ وَرَحْمَةً، يَا مَنْ أَعْطَىٰ مَنْ لَمْ يَسْأَلْهُ وَلَمْ يَعْرِفْهُ،

ای که برای هر خیری امیدوار به اویم، ای که نزد هر دشواری از خشمش ایمنم، ای که در برابر اندک، بسیار عطا می‌کند، ای که هرکه از او خواست، از روی مهر و رحمتش بخشید، ای که هر که از او نخواست و او را نشناخت عطا فرمود،

صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَعْطِنِي بِمَسْأَلتِي مِنْ جَمِيعِ خَيْرِ الدُّنْيا، وَجَمِيعِ خَيْرِ الْآخِرَةِ، فَإِنَّهُ غَيْرُ مَنْقُوصٍ مَا أَعْطَيْتَنِي، وَزِدْنِي مِنْ سَعَةِ فَضْلِكَ يَا كَرِيمُ

بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و به درخواستم، از همه خیر دنیا و همه خیر آخرت به من عطا کن، زیرا کاستنی نیست آنچه را که به من عطا کنی و از فراخی احسانت به من بیفزا ای کریم

هجدهم:

روایت شده: حضرت باقر(علیه‌السلام) این دعا را به برادرش عبد الله‌بن‌علی تعلیم فرمود:

اللّٰهُمَّ ارْفَعْ ظَنِّي صاعِداً وَلَا تُطْمِعْ فِيَّ عَدُوّاً وَلَا حاسِداً وَاحْفَظْنِي قائِماً وَقاعِداً وَيَقْظاناً وَرَاقِداً .

خدایا گمانم را رفعت ده تا از مرحله سوء ظن به فضای حسن ظن بالا رود و درباره من، دشمنی و حسودی را به طمع مینداز و مرا در حال ایستاده و نشسته و در بیداری و خواب حفظ فرما،

اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لِي وَارْحَمْنِي، وَاهْدِنِي سَبِيلَكَ الْأَقْوَمَ، وَقِنِي حَرَّ جَهَنَّمَ، وَاحْطُطْ عَنِّي الْمَغْرَمَ وَالْمَأْ ثَمَ، وَاجْعَلْنِي مِنْ خِيارِ الْعالَمِ

خدایا مرا بیامرز و به من رحم کن و مرا به راه استوارترت هدایت فرما و از سوزش دوزخ حفظ کن و سنگینی بدهی و گناه را از من فرو ریز و مرا از خوبان جهان قرار ده

دعای الحاح

نوزدهم:

روایت شده: این دعاى إلحاح [پافشارى در طلب] است:

اللّٰهُمَّ رَبَّ السَّماواتِ السَّبْعِ وَما بَيْنَهُنَّ، وَرَبَّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ، وَرَبَّ جَبْرَئِيلَ وَمِيكائِيلَ وَ إِسْرافِيلَ، وَرَبَّ الْقُرْآنِ الْعَظِيمِ، وَرَبَّ مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِيِّينَ،

خدایا، پروردگار آسمان‌های هفتگانه و آنچه در میان آن‌هاست و پروردگار عرش بزرگ و پروردگار جبرئیل و میکاییل و اسرافیل و پروردگار قرآن باعظمت و پروردگار محمّد خاتم پیامبران،

إِنِّي أَسْأَلُكَ بِالَّذِي تَقُومُ بِهِ السَّماءُ، وَبِهِ تَقُومُ الْأَرْضُ، وَبِهِ تُفَرِّقُ بَيْنَ الْجَمْعِ، وَبِهِ تَجْمَعُ بَيْنَ الْمُتَفَرِّقِ، وَبِهِ تَرْزُقُ الْأَحْياءَ، وَبِهِ أَحْصَيْتَ عَدَدَ الرِّمالِ، وَوَزْنَ الْجِبالِ، وَكَيْلَ الْبُحُورِ

از تو درخواست می‌کنم به‌حق آنچه آسمان به آن می‌ایستد و زمین به آن می‌ایستد و با آن بین جمع را جدایی می‌اندازی و با آن میان پراکنده را جمع می‌نمایی و با آن به زنده‌ها روزی می‌دهی و با آن عدد ریگ‌ها و وزن کوه‌ها و پیمانه دریاها را شماره کردی

سپس بر محمّد و آل محمد صلوات می‌فرستی و حاجت خود را می‌خواهی و در طلب حاجتت پافشاری و اصرار می‌ورزی.

بیستم:

از ثقه جلیل ابن أبی یعفور روایت شده: حضرت صادق(علیه‌السلام) این دعا را می‌خواند:

اللّٰهُمَّ امْلَأْ قَلْبِي حُبّاً لَكَ، وَخَشْيَةً مِنْكَ وَتَصْدِيقاً، وَإِيماناً بِكَ، وَفَرَقاً مِنْكَ، وَشَوْقاً إِلَيْكَ، يَا ذَا الْجَلالِ وَالْإِكْرَامِ اللّٰهُمَّ حَبِّبْ إِلَيَّ لِقاءَكَ،

خدایا، دلم را از محبّتت و خشیتت و هراست و ایمان به حقیقتت و ترس از حضرتت و شوق به سویت پُر کن، ای صاحب بزرگی و رأفت و محبت خدایا، لقایت را محبوب من گردان

وَاجْعَلْ لِي فِي لِقائِكَ خَيْرَ الرَّحْمَةِ وَالْبَرَكَةِ، وَأَلْحِقْنِي بِالصَّالِحِينَ، وَلَا تُؤَخِّرْنِي مَعَ الْأَشْرَارِ، وَأَلْحِقْنِي بِصالِحِ مَنْ مَضَىٰ، وَاجْعَلْنِي مَعَ صالِحِ مَنْ بَقِيَ، وَخُذْ بِي سَبِيلَ الصَّالِحِينَ

و در لقایت بهترین رحمت و برکت را برای من قرار ده و مرا به شایستگان بپیوند و همراه اشرار در پی‌ام مینداز و به شایستگانی که درگذشتند برسان و با شایستگانی که مانده‌اند قرارم ده

وَأَعِنِّي عَلَىٰ نَفْسِي بِما تُعِينُ بِهِ الصَّالِحِينَ عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ، وَلَا تَرُدَّنِي فِي سُوءٍ اسْتَنْقَذْتَنِي مِنْهُ يَا رَبَّ الْعالَمِينَ

و مرا به راه شایستگان ببر و مرا بر خودم یاری ده، آن‌طور که شایستگان را بر خودشان یاری می‌دهی و مرا در آن بدی که از آن نجاتم دادی باز مگردان، ای پروردگار جهانیان

أَسْأَلُكَ إِيماناً لَاأَجَلَ لَهُ دُونَ لِقائِكَ تُحْيِينِي وَتُمِيتُنِي عَلَيْهِ، وَتَبْعَثُنِي عَلَيْهِ إِذا بَعَثْتَنِي، وَأَبْرِئْ قَلْبِي مِنَ الرِّياءِ وَالسُّمْعَةِ وَالشَّكِّ فِي دِينِكَ

از تو ایمانی می‌خواهم که برایش مدّتی جز لقای تو نباشد، بر آن زنده‌ام بداری و بمیرانی و مرا بر آن برانگیزانی زمانی که بر می‌انگیزیم و دلم را از ریا و شهرت‌طلبی و تردید در دینت پاک کن

اللّٰهُمَّ أَعْطِنِي نَصْراً فِي دِينِكَ، وَقُوَّةً فِي عِبادَتِكَ، وَفَهْماً فِي خَلْقِكَ، وَكِفْلَيْنِ مِنْ رَحْمَتِكَ، وَبَيِّضْ وَجْهِي بِنُورِكَ، وَاجْعَلْ رَغْبَتِي فِيما عِنْدَكَ، وَتَوَفَّنِي فِي سَبِيلِكَ عَلَىٰ مِلَّتِكَ وَمِلَّةِ رَسُو لِكَ

خدایا به من عطا کن، پیروزی در دینت و نیرو در عبادتت و فهم در آفرینشت و دو بهره از رحمتت و رویم را به نورت سپید کن و شوقم را در آنچه نزد توست قرار ده، مرا در راه خود بر پایه آیینت و آیین رسولت بمیران

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْكَسَلِ، وَالْهَرَمِ، وَالْجُبْنِ، وَالْبُخْلِ، وَالْغَفْلَةِ، وَالْقَسْوَةِ، وَالْفَتْرَةِ، وَالْمَسْكَنَةِ، وَأَعُوذُ بِكَ يَا رَبِّ مِنْ نَفْسٍ لَاتَشْبَعُ،

خدایا، از بی‌حالی و پیری و ترس و بخل و بی‌خبری و سنگدلی و سستی و مسکنت به تو پناه می‌آورم، ای پروردگارم، از نَفسی که سیر نمی‌شود

وَمِنْ قَلْبٍ لَايَخْشَعُ، وَمِنْ دُعاءٍ لَايُسْمَعُ، وَمِنْ صَلاةٍ لَاتَنْفَعُ، وَأُعِيذُ بِكَ نَفْسِي وَأَهْلِي وَذُرِّيَّتِي مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجِيمِ

و قلبی که بیم نمی‌کند و دعایی که اجابت نمی‌شود و نمازی که سود نمی‌بخشد به تو پناه می‌آورم و خود و خاندان و فرزندانم را از شیطان رانده شده، به پناه تو می‌دهم

اللّٰهُمَّ إِنَّهُ لَايُجِيرُنِي مِنْكَ أَحَدٌ، وَلَا أَجِدُ مِنْ دُو نِكَ مُلْتَحَداً، فَلا تَخْذُلْنِي وَلَا تَرُدَّنِي فِي هَلَكَةٍ، وَلَا تَرُدَّنِي بِعَذَابٍ، أَسْأَلُكَ الثَّبَاتَ عَلَىٰ دِينِكَ، وَالتَّصْدِيقَ بِكِتابِكَ، وَاتِّبَاعَ رَسُولِكَ

خدایا، احدی جز تو مرا پناه ندهد و من جز تو پناهگاهی نمی‌یابم، پس مرا وا‌مگذار و به هلاکت باز مگردان و به عذاب بازم مگردان، پایداری در دینت و تصدیق به کتابت و پیروی رسولت را از تو می‌خواهم،

اللّٰهُمَّ اذْكُرْنِي بِرَحْمَتِكَ، وَلَا تَذْكُرْنِي بِخَطِيئَتِي، وَتَقَبَّلْ مِنِّي، وَزِدْنِي مِنْ فَضْلِكَ، إِنِّي إِلَيْكَ راغِبٌ اللّٰهُمَّ اجْعَلْ ثَوَابَ مَنْطِقِي وَثَوَابَ مَجْلِسِي رِضاكَ عَنِّي،

خدایا مرا به رحمتت یاد کن و به خطایم یاد مکن و از من بپذیر و از احسانت بر من بیفزا، من مشتاق توأم خدایا،

وَاجْعَلْ عَمَلِي وَدُعائِي خالِصاً لَكَ، وَاجْعَلْ ثَوابِيَ الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِكَ، وَاجْمَعْ لِي جَمِيعَ مَا سَأَلْتُكَ، وَزِدْنِي مِنْ فَضْلِكَ إِنِّي إِلَيْكَ راغِبٌ

پاداش گفتارم و ثواب مجلسم را خشنودی‌ات از من قرار ده و عمل و دعایم را برای خود خالص گردان و به رحمتت پاداشم را بهشت قرار ده و همه آنچه از تو خواستم را برایم جمع کن و از احسانت بر من بیفزا، من مشتاق توأم

اللّٰهُمَّ غارَتِ النُّجُومُ، وَنامَتِ الْعُيُونُ، وَأَنْتَ الْحَيُّ الْقَيُّوْمُ، لَا يُوَارِي مِنْكَ لَيْلٌ ساجٍ، وَلَا سَماءٌ ذاتُ أَبْراجٍ، وَلَا أَرْضٌ ذاتُ مِهادٍ، وَلَا بَحْرٌ لُجِيٌّ،

خدایا ستارگان پنهان شدند و دیده‌ها به خواب رفتند و تو زنده و پاینده‌ای، شب تاریک از تو چیزی را نمی‌پوشاند و نه آسمان‌ها دارای برج‌ها و نه زمین دارای گستردگی و نه دریای ژرف

وَلَا ظُلُماتٌ بَعْضُها فَوْقَ بَعْضٍ، تُدْلِجُ الرَّحْمَةَ عَلَىٰ مَنْ تَشاءُ مِنْ خَلْقِكَ، تَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْيُنِ وَما تُخْفِي الصُّدُورُ أَشْهَدُ بِما شَهِدْتَ بِهِ عَلَىٰ نَفْسِكَ،

و نه تاریکی‌هایی که بعضی بالای بعضی دیگرند، رحمتت را شبانه بر هر که از بندگانت بخواهی فرو می‌فرستی، خیانت دیده‌ها را و آنچه سینه‌ها پنهان می‌کند می‌دانیگواهی می‌دهم به آنچه خود بر خود گواهی دادی

وَشَهِدَتْ مَلائِكَتُكَ وَ أُولُوا الْعِلْمِ، لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ، وَمَنْ لَمْ يَشْهَدْ عَلَىٰ مَا شَهِدْتَ عَلَىٰ نَفْسِكَ وَشَهِدَتْ مَلائِكَتُكَ وَ أُولُوا الْعِلْمِ، فَاكْتُبْ شَهادَتِي مَكانَ شَهادَتِهِ .

و فرشتگانت و صاحبان دانش گواهی دادند که معبودی جز تو نیست، توانمند و فرزانه‌ای و هر که گواهی نداد به آنچه بر خود گواهی دادی و فرشتگانت و صاحبان دانش گواهی دادند، گواهی مرا به‌جای گواهی او بنویس،

اللّٰهُمَّ أَنْتَ السَّلامُ، وَمِنْكَ السَّلامُ، أَسْأَلُكَ يَا ذَا الْجَلالِ وَالْإِكْرَامِ أَنْ تَفُكَّ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ

خدایا تویی سلام و از توست سلام، از تو می‌خواهم ای دارای بزرگی و رأفت و محبت، اینکه مرا از آتش دوزخ برهانی

نویسنده گوید: این دعا را شیخ طوسی در کتاب «مصباح» پس از رکعت چهارم نافله شب ذکر فرموده و علاّمه مجلسی روایتی از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل کرده، که این دعا را در نماز وتر بخوان.

بیست و یکم:

این دعای ابوذر است که جبرئیل درباره آن به حضرت رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) عرض کرد: نزد اهل آسمان

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الْأَمْنَ وَالْإِيمانَ، وَالتَّصْدِيقَ بِنَبِيِّكَ، وَالْعافِيَةَ مِنْ جَمِيعِ الْبَلاءِ، وَالشُّكْرَ عَلَى الْعافِيَةِ، وَالْغِنَىٰ عَنْ شِرَارِ النَّاسِ

خدایا! در درگاهت درخواست دارم، امنیت و ایمان به تو را، و تصدیق نمودن به پیامبرت، و عافیت از همه بلاها و شکرگزاری در برابر عافیت و بی‌نیازی از مخلوقات بدت را

دعای جامع

بیست و دوم:

از ابوحمزه روایت شده: این دعا را از حضرت باقر(علیه‌السلام) گرفتم و آن حضرت، این دعا را جامع می‌نامید:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

أَشْهَدُ أَنْ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ، وَحْدَهُ لَاشَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، آمَنْتُ بِاللّٰهِ وَبِجَمِيعِ رُسُلِهِ، وَبِجَمِيعِ ما أُنْزِلَ بِهِ عَلَىٰ جَمِيعِ الرُّسُلِ،

گواهی می‌دهم که معبودی جز خدا نیست، یگانه و بی‌شریک است و گواهی می‌دهم که محمّد بنده و فرستاده اوست، به خدا و همه فرستادگانش و همه آنچه بر تمام فرستادگان نازل شد ایمان آوردم

وَأَنَّ وَعْدَ اللّٰهِ حَقٌّ، وَ لِقاءَهُ حَقٌّ، وَصَدَقَ اللّٰهُ وَبَلَّغَ الْمُرْسَلُونَ وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعالَمِينَ

و اینکه وعده خدا و لقایش حق است و خدا راست گفت و فرستادگان رساندند و خدا را سپاس پروردگار جهانیان

وَسُبْحانَ اللّٰهِ كُلَّما سَبَّحَ اللّٰهَ شَيْءٌ، وَكَما يُحِبُّ اللّٰهُ أَنْ يُسَبَّحَ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ كُلَّما حَمِدَ اللّٰهَ شَيْءٌ، وَكَما يُحِبُّ اللّٰهُ أَنْ يُحْمَدَ،

و تنزیه خدای را هر زمان که چیزی خدا را تنزیه کند و آن‌چنان‌که خدا دوست دارد تنزیه شود و ستایش خدای را، هر زمان که موجودی او را ستایش کند

وَلَا إِلٰهَ إِلّا اللَّهُ كُلَّما هَلَّلَ اللّٰهَ شَيْءٌ، وَكَما يُحِبُّ اللّٰهُ أَنْ يُهَلَّلَ، وَاللّٰهُ أَكْبَرُ كُلَّما كَبَّرَ اللّٰهَ شَيْءٌ، وَكَما يُحِبُّ اللّٰهُ أَنْ يُكَبَّرَ

و آن‌چنان‌که خدا دوست دارد ستایش شود و معبودی جز خدا نیست هر زمان که چیزی خدا را تهلیل گوید و آن‌چنان‌که خدا دوست دارد تهلیل شود و خدا بزرگ‌تر است، هر زمان که چیزی خدا را بزرگ شمارد و آن‌چنان‌که خدا دوست دارد بزرگ شمرده شود

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مَفاتِيحَ الْخَيْرِ وَخَوَاتِيمَهُ، وَسَوَابِغَهُ، وَفَوَائِدَهُ، وَبَرَكاتِهِ، وَما بَلَغَ عِلْمَهُ عِلْمِي، وَما قَصَرَ عَنْ إِحْصائِهِ حِفْظِي اللّٰهُمَّ انْهَجْ لِي أَسْبابَ مَعْرِفَتِهِ،

خدایا از تو می‌خواهم، کلیدهای خیر و انجام‎هایش را و فراوانی و فایده‌ها و برکاتش را و آنچه به دانستنش دانشم رسید و آنچه قدرت حافظه‌ام از شماره‌اش کوتاه آمد خدایا اسباب شناختش را برایم روشن کن

وَافْتَحْ لِي أَبْوَابَهُ، وَغَشِّنِي بَرَكاتِ رَحْمَتِكَ، وَمُنَّ عَلَيَّ بِعِصْمَةٍ عَنِ الْإِزالَةِ عَنْ دِينِكَ، وَطَهِّرْ قَلْبِي مِنَ الشَّكِّ

و درهایش را برایم بگشا و برکات رحمتت را بر من بپوشان و به بازدارندگی از برکنار شدن از دینت بر من منّت گذار و دلم را از شک پاک فرما

وَلَا تَشْغَلْ قَلْبِي بِدُنْيايَ، وَعاجِلِ مَعاشِي عَنْ آجِلِ ثَوابِ آخِرَتِي، وَاشْغَلْ قَلْبِي بِحِفْظِ مَا لَاتَقْبَلُ مِنِّي جَهْلَهُ، وَذَلِّلْ لِكُلِّ خَيْرٍ لِسانِي،

و قلبم را به دنیایم و زودگذر زندگی‌ام را از دیر رسیدن پاداش آخرتم، سرگرم مکن و دلم را به نگهداری آنچه ندانستنش را از من نپذیری، مشغول کن و زبانم را برای هر خیر رام کن

وَطَهِّرْ قَلْبِي مِنَ الرِّياءِ، وَلَا تُجْرِهِ فِي مَفاصِلِي، وَاجْعَلْ عَمَلِي خالِصاً لَكَ اللّٰهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنَ الشَّرِّ وَأَنْواعِ الْفَواحِشِ كُلِّها، ظاهِرِها وَباطِنِها وَغَفَلاتِها،

و دلم را از ریا پاک گردان و آن را در مفاصلم جریان مده و عملم را برای خود خالص گردان خدایا به تو پناه می‌آورم، از شرّ و انواع همه کارهای زشت، آشکار و نهانش و غفلت‌هایش

وَجَمِيعِ مَا يُرِيدُنِي بِهِ الشَّيْطانُ الرَّجِيمُ، وَما يُرِيدُنِي بِهِ السُّلْطانُ الْعَنِيدُ، مِمَّا أَحَطْتَ بِعِلْمِهِ، وَأَنْتَ الْقادِرُ عَلَىٰ صَرْفِهِ عَنِّي

و همه آنچه شیطان رانده شده مرا به آن قصد می‌کند و آنچه سلطان لجباز مرا به آن اراده می‌نماید، از آنچه به دانستن آن احاطه داری و حضرتت به بازگرداندنش از من توانایی

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ طَوارِقِ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ، وَزَوَابِعِهِمْ وَبَوائِقِهِمْ، وَمَكائِدِهِمْ، وَمَشاهِدِ الْفَسَقَةِ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ، وَأَنْ أُسْتَزَلَّ عَنْ دِينِي فَتَفْسُدُ عَلَيَّ آخِرَتِي، وَأَنْ يَكُونَ ذٰلِكَ مِنْهُمْ ضَرَراً عَلَيَّ فِي مَعاشِي، أَوْ يَعْرِضَ بَلاءٌ يُصِيبُنِي مِنْهُمْ لَاقُوَّةَ لِي بِهِ، وَلَا صَبْرَ لِي عَلَى احْتِمالِهِ، فَلا تَبْتَلِيَنِّي يَا إِلٰهِي بِمُقَاسَاتِهِ، فَيَمْنَعُنِي ذٰلِكَ عَنْ ذِكْرِكَ، وَيَشْغَلُنِي عَنْ عِبادَتِكَ، أَنْتَ الْعاصِمُ الْمانِعُ الدَّافِعُ الْواقِي مِنْ ذٰلِكَ كُلِّهِ

خدایا به تو پناه می‌آورم، از راهزنان شبانه جنّ و انس و پرخاش‌جویی‌هایشان و شرورشان و توطئه‌هایشان و حضورگاه‌های بدکاران جنّ و انس و اینکه از دینم لغزانده شوم، در نتیجه آخرتم تباه گردد و اینکه این امر از جانب آنان زیانی در زندگی‌ام باشد، یا مرا از سوی ایشان بلایی برسد که طاقتش را ندارم و شکیبایی تحملش برایم نیست، بنابراین ای معبود من، به رنج آن دچارم مساز تا از یادت بازم دارد و از عبادتت مانعم شود، از همه این‌ها تنها تویی نگهدار، بازدارنده، دورکننده نگاهبان

أَسْأَلُكَ اللّٰهُمَّ الرَّفاهِيَّةَ فِي مَعِيشَتِي مَا أَبْقَيْتَنِي، مَعِيشَةً أَقْوىٰ بِها عَلَىٰ طاعَتِكَ، وَأَبْلُغُ بِها رِضْوَانَكَ، وَأَصِيرُ بِها إِلَىٰ دارِ الْحَيَوانِ غَداً، وَلَا تَرْزُقْنِي رِزْقاً يُطْغِينِي،

خدایا رفاه در زندگی را تا زنده‌ام داری از تو می‌خواهم، آن زندگی که به‌وسیله آن بر طاعتت نیرومند شوم و با آن به خوشنودی‌ات دست یابم و فردا به سبب آن به سوی خانه‌ی زندگانی جاودان بروم، مرا رزقی روزی مکن که به طغیانم افکند

وَلَا تَبْتَلِيَنِّي بِفَقْرٍ أَشْقَىٰ بِهِ، مُضَيَّقاً عَلَيَّ، أَعْطِنِي حَظّاً وافِراً فِي آخِرَتِي، وَمَعاشاً واسِعاً هَنِيئاً مَرِيئاً فِي دُنْيايَ، وَلَا تَجْعَلِ الدُّنْيا عَلَيَّ سِجْناً، وَلَا تَجْعَلْ فِراقَها عَلَيَّ حُزْناً، أَجِرْنِي مِنْ فِتْنَتِها، وَاجْعَلْ عَمَلِي فِيها مَقْبُولاً، وَسَعْيِي فِيها مَشْكُوراً

و به فقری دچار مساز که به سبب آن بدبخت شوم، درحالی‌که زندگی بر من تنگ گرفته شود، در آخرتم بهره شایان به من عطا فرما و در دنیایم معاش گسترده‌ی گوارای لذیذ به من مرحمت کن، دنیا را زندان من مساز و فراقش را برای من سبب اندوه مکن، از فتنه‌هایش پناهم بده، عملم را در آن پذیرفته و کوششم را قدردانی شده قرار بده

اللّٰهُمَّ وَمَنْ أَرادَنِي بِسُوءٍ فَأَرِدْهُ بِمِثْلِهِ، وَمَنْ كادَنِي فِيها فَكِدْهُ، وَاصْرِفْ عَنِّي هَمَّ مَنْ أَدْخَلَ عَلَيَّ هَمَّهُ، وَامْكُرْ بِمَنْ مَكَرَ بِي، فَإِنَّكَ خَيْرُ الْماكِرِينَ، وَافْقَأْ عَنِّي عُيُونَ الْكَفَرَةِ الظَّلَمَةِ، وَالطُّغاةِ الْحَسَدَةِ

خدایا و هرکس مرا به بدی اراده کرده، به مانندش او را اراده کن و هرکه درباره‌ام بداندیشی نموده، تو هم با او چنان کن و اندوه کسی که اندوهش را بر من وارد نموده از من بازگردان و هرکه مکرم کند، کیفرش ده که تو بهترین کیفردهندگانی، دیدگان کافران ستمگر و سرکشان حسود را نسبت به من کور کن

اللّٰهُمَّ وَأَنْزِلْ عَلَيَّ مِنْكَ السَّكِينَةَ، وَأَلْبِسْنِي دِرْعَكَ الْحَصِينَةَ، وَاْحفَظْنِي بِسِرِّكَ الْوَاقِي، وَجَلِّلْنِي عافِيَتَكَ النَّافِعَةَ، وَصَدِّقْ قَوْلِي وَفِعالِي،

خدایا از سوی خود آرامش بر من فرو فرست و زره محکمت را به من بپوشان و مرا به پوشش نگهداری‌ات نگاه بدار و عافیت سودمندت به من بپوشان و گفتار و کردارم را تصدیق کن

وَبارِكْ لِي فِي‌وَلْدِي وَأَهْلِي وَمالِي. اللّٰهُمَّ مَاقَدَّمْتُ وَمَا أَخَّرْتُ وَمَا أَغْفَلْتُ وَمَا تَعَمَّدْتُ وَمَا تَوَانَيْتُ وَمَا أَعْلَنْتُ وَمَا أَسْرَرْتُ فَاغْفِرْهُ لِي، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ

و مرا در فرزند و خاندان و دارایی‌ام برکت ده، خدایا آنچه پیش فرستادم و پس‌ازاین می‌فرستم و آنچه در آن غفلت ورزیدم و آنچه عمد داشتم و سستی کردم و آشکار نموده و پنهان کردم، برایم بیامرز، ای مهربان‌ترین مهربانان

بیست و سوم:

از محمّد بن مسلم روایت شده: حضرت باقر(علیه‌السلام) فرمود: بخوان:

اللّٰهُمَّ أَوْسِعْ عَلَيَّ فِي رِزْقِي، وَامْدُدْ لِي فِي عُمْرِي، وَاغْفِرْ لِي ذَنْبِي، وَاجْعَلْنِي مِمَّنْ تَنْتَصِرُ بِهِ لِدِينِكَ، وَلَا تَسْتَبْدِلْ بِي غَيْرِي

خدایا، در روزی‌ام بر من وسعت ده و عمرم را طولانی کن و گناهم را بیامرز و مرا از کسانی قرار ده که به آن‌ها دینت را یاری دهی و مرا با دیگری جایگزین مکن

بیست و چهارم:

روایت شده: حضرت صادق(علیه‌السلام) این دعا را می‌خواندند:

يَا مَنْ يَشْكُرُ الْيَسِيرَ، وَيَعْفُو عَنِ الْكَثِيرِ، وَهُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ، اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي ذَهَبَتْ لَذَّتُها، وَبَقِيَتْ تَبِعَتُها

ای آن‌که اندک را قدردانی می‌کنی و از بسیار، درمی‌گذری و او آمرزنده و مهربان است، گناهانی را که خوشی‌هایش از میان رفته و مکافاتش همچنان مانده، برایم بیامرز

بیست و پنجم:

و نیز روایت شده که آن حضرت این دعا را می‌خواندند:

يَا نُورُ، يَا قُدُّوْسُ، يَا أَوَّلَ الْأَوَّلِينَ، وَيَا آخِرَ الْآخِرِينَ، يَا رَحْمٰنُ يَا رَحِيمُ، اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تُغَيِّرُ النِّعَمَ، وَاغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تُحِلُّ النِّقَمَ،

ای نور، ای بسیار مقدّس، ای آغاز آغازها و ای پایان پایان‌ها، ای بخشاینده، ای مهربان، برایم بیامرز گناهانی که نعمت‌ها را دگرگون می‌سازد

وَاغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تَهْتِكُ الْعِصَمَ، وَاغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تُنْزِلُ الْبَلاءَ، وَاغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تُدِيلُ الْأَعْداءَ، وَاغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تُعَجِّلُ الْفَناءَ،

و گناهانی که انتقام‌ها را فرود می‌آورد و گناهانی که پرده‌ها را می‌درد و گناهانی که بلاها را نازل می‌نماید و گناهانی که دشمنان را پیروز می‌کند و گناهانی که نابودی را شتابانه می‌آورد

وَاغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تَقْطَعُ الرَّجاءَ، وَاغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تُظْلِمُ الْهَواءَ، وَاغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تَكْشِفُ الْغِطاءَ، وَاغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تَرُدُّ الدُّعاءَ، وَاغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تَرُدُّ غَيْثَ السَّماءِ

و گناهانی که امید را قطع می‌کند و گناهانی که هوا را تاریک می‌کند و گناهانی که پرده‌های حرمت را کنار می‌زند و گناهانی که دعا را باز می‌گرداند و گناهانی که از باران آسمان پیش‌گیری می‌کند

بیست و ششم:

و نیز این دعا، از آن حضرت نقل شده:

يَا عُدَّتِي فِي كُرْبَتِي، وَيَا صاحِبِي فِي شِدَّتِي، وَيَا وَلِيِّي فِي نِعْمَتِي، وَيَا غِياثِي فِي رَغْبَتِي

ای توشه‌ام در اندوه بسیار، و ای همراهم در سختی‌ها، و ای سرپرستم در گاه نعمت، و اى فریادرسم در رغبت

و آن حضرت فرموده: این دعا، دعاى امیرمؤمنان(علیه‌السلام) است:

اللّٰهُمَّ كَتَبْتَ الْآثارَ، وَعَلِمْتَ الْأَخْبارَ، وَاطَّلَعْتَ عَلَى الْأَسْرَارِ، فَحُلْتَ بَيْنَنا وَبَيْنَ الْقُلُوبِ، فَالسِّرُّ عِنْدَكَ عَلانِيَةٌ، وَالْقُلُوبِ إِلَيْكَ مُفْضاةٌ،

خدایا آثار را نوشتی و اخبار را دانستی و بر اسرار آگاه شدی و میان ما و دل‌ها پرده شدی، پنهان نزد تو آشکار است، دل‌ها به درگاهت راز گشاده‌اند

وَ إِنَّما أَمْرُكَ لِشَيْءٍ إِذا أَرَدْتَهُ أَنْ تَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ، فَقُلْ بِرَحْمَتِكَ لِطاعَتِكَ أَنْ تَدْخُلَ فِي كُلِّ عُضْوٍ مِنْ‌أَعْضائِي، وَلَا تُفارِقَنِي حَتَّىٰ أَلْقَاكَ،

و تنها فرمانت، برای چیزی آنگاه که آن را اراده کنی، این است که به او بگویی باش، پس می‌شود، بنابراین از باب رحمتت به طاعتت بگو در هر عضوی از اعضای من وارد شود و از من جدا نشود تا تو را ملاقات کنم و از باب رحمتت،

وَقُلْ بِرَحْمَتِكَ لِمَعْصِيَتِكَ أَنْ تَخْرُجَ مِنْ كُلِّ عُضْوٍ مِنْ أَعْضائِي فَلا تُقَرِّبَنِي حَتَّىٰ أَلْقَاكَ، وَارْزُقْنِي مِنَ الدُّنْيا، وَزَهِّدْنِي فِيها، وَلَا تَزْوِها عَنِّي، وَرَغْبَتِي فِيها يَا رَحْمٰنُ

به معصیتت بگو از هر عضوی از اعضای من خارج شود و به من نزدیک نگردد تا تو را ملاقات کنم و از دنیا نصیبم ده و در آن بی‌رغبتم کن و از آن درحالی‌که رغبت در آن دارم محروم مکن، ای بخشاینده

دعای امام صادق(ع) که به عبدالرحمن بن سیابه عطا فرمود

بیست و هفتم:

علی بن ابراهیم از پدرش، از ابن محبوب، از علاءبن‌رزین، از عبدالرحمن بن سیابه روایت کرده: حضرت صادق(علیه‌السلام) این دعا را به من عطا فرمود:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ وَلِيِّ الْحَمْدِ وَ أَهْلِهِ، وَمُنْتَهاهُ وَمَحَلِّهِ، أَخْلَصَ مَنْ وَحَّدَهُ، وَاهْتَدَىٰ مَنْ عَبَدَهُ، وَفازَ مَنْ أَطاعَهُ، وَأَمِنَ الْمُعْتَصِمُ بِهِ اللّٰهُمَّ يَا ذَا الْجُودِ وَالْمَجْدِ، وَالثَّناءِ الْجَمِيلِ وَالْحَمْدِ

خدا را ستایش، سرپرست ستایش و شایسته ستایش و نهایت و جایگاه آن، اخلاص ورزید، آن‌که یگانه‌اش دانست و ره یافت، آن‌که او را پرستید و رستگار شد، آن‌که از او اطاعت نمود و چنگ زننده به او ایمنی یافت خدایا، ای دارای بخشش و بزرگواری و ثنای نیک و ستایش، از تو می‌خواهم

أَسْأَلُكَ مَسْأَلَةَ مَنْ خَضَعَ لَكَ بِرَقَبَتِهِ، وَرَغَمَ لَكَ أَنْفَهُ، وَعَفَّرَ لَكَ وَجْهَهُ، وَذَلَّلَ لَكَ نَفْسَهُ، وَفاضَتْ مِنْ خَوْفِكَ دُمُوعُهُ،

خواستن کسی که با تمام وجودش برایت فروتن گشته و خود را در برابرت خوار نموده و چهره‌اش را برایت به خاک ساییده و جانش را برایت به خواری افکنده و اشک‌هایش،

وَتَرَدَّدَتْ عَبْرَتُهُ، وَاعْتَرَفَ لَكَ بِذُنُوبِهِ، وَفَضَحَتْهُ عِنْدَكَ خَطِيئَتُهُ، وَشَأَنَتْهُ عِنْدَكَ جَرِيرَتُهُ، فَضَعُفَتْ عِنْدَ ذٰلِكَ قُوَّتُهُ، وَقَلَّتْ حِيلَتُهُ،

از بیمت جاری گشته و سِرِشکش پیاپی ریزان شده و به گناهانش در برابرت اعتراف کرده و خطایش او را نزد تو رسوا نموده و جنایتش او را نزد تو زشت ساخته، پس کنار این امور نیرویش ضعیف شده و چاره‌اش کم گشته و وسایل نیرنگ‌هایش از او بریده

وَانْقَطَعَتْ عَنْهُ أَسْبابُ خَدَائِعِهِ، وَاضْمَحَلَّ عَنْهُ كُلُّ باطِلٍ، وَأَلْجَأَتْهُ ذُنُوبُهُ إِلَىٰ ذُلِّ مَقامِهِ بَيْنَ يَدَيْكَ، وَخُضُوعِهِ لَدَيْكَ، وَابْتِهَالِهِ إِلَيْكَ

و هر باطلی از او پاشیده شد و گناهانش او را به خواری مقامش در برابرت و خضوع در پیشگاهت و زاری به سویت، وادار نموده است

أَسْأَلُكَ اللّٰهُمَّ سُؤالَ مَنْ هُوَ بِمَنْزِلَتِهِ، أَرْغَبُ إِلَيْكَ كَرَغْبَتِهِ، وَأَتَضَرَّعُ إِلَيْكَ كَتَضَرُّعِهِ، وَأَبْتَهِلُ إِلَيْكَ كَأَشَدِّ ابْتِهالِهِ .

از تو می‌خواهم خدایا، خواستن آن‌که به شأن و درجۀ اوست، به تو رغبت می‌نمایم مانند رغبت او، زاری می‌کنم به پیشگاه تو مانند زاری او، ناله می‌کنم به درگاهت به شدیدترین ناله او،

اللّٰهُمَّ فَارْحَمِ اسْتِكانَةَ مَنْطِقِي، وَذُلَّ مَقامِي، وَمَجْلِسِي وَخُضُوعِي إِلَيْكَ بِرَقَبَتِي أَسْأَلُكَ اللّٰهُمَّ الْهُدَىٰ مِنَ الضَّلالَةِ، وَالْبَصِيرَةَ مِنَ الْعَمَىٰ، وَالرُّشْدَ مِنَ الْغِوَايَةِ

خدایا به درماندگی گفتارم و خواری مقام و جایگاهم و به فروتنی به درگاهت، با همه وجودم رحم کن از تو می‌خواهم خدایا، هدایت از گمراهی را و بینایی از کوردلی را و رشد از بیراهه را

وَأَسْأَلُكَ اللّٰهُمَّ أَكْثَرَ الْحَمْدِ عِنْدَ الرَّخاءِ، وَأَجْمَلَ الصَّبْرِ عِنْدَ الْمُصِيبَةِ، وَأَفْضَلَ الشُّكْرِ عِنْدَ مَوْضِعِ الشُّكْرِ،

و از تو می‌خواهم خدایا، ستایش بسیار را هنگام آسایش و صبر زیباتر را به گاه مصیبت و شکر برتر را در جایگاه شکر

وَالتَّسْلِيمَ عِنْدَ الشُّبُهاتِ وَأَسْأَلُكَ الْقُوَّةَ فِي طاعَتِكَ، وَالضَّعْفَ عَنْ مَعْصِيَتِكَ، وَالْهَرَبَ إِلَيْكَ مِنْكَ،

و تسلیم تو شدن را به هنگام شبهه‌ها و از تو می‌خواهم نیرومندی در طاعتت و سستی از معصیتت و گریز به سویت را از خودت

وَالتَّقَرُّبَ إِلَيْكَ رَبِّ لِتَرْضَىٰ، وَالتَّحَرِّيَ لِكُلِّ مَا يُرْضِيكَ عَنِّي فِي إِسْخاطِ خَلْقِكَ، الْتِماساً لِرِضَاكَ

و تقرّب به حضرتت را، پروردگارا تا راضی شوی و جستجو کردن از هرچه که تو را از من خشنود می‌سازد، در به خشم آوردن بندگانت، از روی طلب خشنودی‌ات

رَبِّ مَنْ أَرْجُوهُ إِنْ لَمْ تَرْحَمْنِي، أَوْ مَنْ يَعُودُ عَلَيَّ إِنْ أَقْصَيْتَنِي، أَوْ مَنْ يَنْفَعُنِي عَفْوُهُ إِنْ عاقَبْتَنِي، أَوْ مَنْ آمُلُ عَطاياهُ إِنْ حَرَمْتَنِي،

پروردگارا به که امید بندم، اگر به من رحم نکنی، یا که از من احوال گیرد، اگر مرا دورم کنی، یا کیست که گذشتش به من سود دهد، اگر تو مجازاتم نمایی، یا کیست که عطاهایش را آرزو کنم، اگر محرومم کنی،

أَوْ مَنْ يَمْلِكُ كَرَامَتِي إِنْ أَهَنْتَنِي، أَوْ مَنْ يَضُرُّنِي هَوانُهُ إِنْ أَكْرَمْتَنِي رَبِّ مَا أَسْوَأَ فِعْلِي، وَأَقْبَحَ عَمَلِي، وَأَقْسَىٰ قَلْبِي، وَأَطْوَلَ أَمَلِي، وَأَقْصَرَ أَجَلِي، وَأَجْرَأَنِي عَلَىٰ عِصْيانِ مَنْ خَلَقَنِي

یا کیست که بزرگ‌منشی‌ام را به دست گیرد، اگر تو مرا پست نمایی، یا کیست که سبک داشتنش به من زیان رساند، اگر تو مرا گرامی داری پروردگارا، چه بد است رفتارم و چه زشت است کردارم و چه دراز است آرزویم و چه کوتاه است عمرم و چه گستاخم بر نافرمانی کسی که مرا آفرید

رَبِّ وَما أَحْسَنَ بَلاءَكَ عِنْدِي، وَأَظْهَرَ نَعْماءَكَ عَلَيَّ ! كَثُرَتْ عَلَيَّ مِنْكَ النِّعَمُ فَمَا أُحْصِيها، وَقَلَّ مِنِّيِ الشُّكْرُ فِيما أَوْلَيْتَنِيهِ،

پروردگارا، چه نیکوست آزمایشت پیش من و آشکار است نعمت‌هایت بر من، نعمت‌هایت بر من زیاد شد، نمی‌توانم آن‌ها را شماره کنم و در آنچه سزاوار احسانم کردی سپاسم کم شد، بنیادم

فَبَطِرْتُ بِالنِّعَمِ، وَتَعَرَّضْتُ لِلنِّقَمِ، وَسَهَوْتُ عَنِ الذِّكْرِ، وَرَكِبْتُ الْجَهْلَ بَعْدَ الْعِلْمِ، وَجُزْتُ مِنَ الْعَدْلِ إِلَى الظُّلْمِ، وَجاوَزْتُ الْبِرَّ إِلَىٰ الْإِثْمِ،

به نعمت‌ها راه فساد پیش گرفتم و خود را در معرض انتقام قرار دادم، از ذکر پس از دانایی غافل شدم، به مرکب نادانی سوار گشتم، از عدالت به سوی ستم گذشتم و از نیکی به گناه تجاوز کردم

وَصِرْتُ إِلَى اللَّهْوِ مِنَ الْخَوْفِ وَالْحُزْنِ، فَما أَصْغَرَ حَسَناتِي وَأَقَلَّها فِي كَثْرَةِ ذُنُوبِي، وَأَعْظَمَها عَلَىٰ قَدْرِ صِغَرِ خَلْقِي، وَضَعْفِ رُكْنِي

و از ترس از عاقبت و اندوه بر خود به دنیای لهو بازی بازگشتم، پس چه کوچک است خوبی‌هایم و چه کم است در برابر کثرت گناهانم و چه بزرگ است آن‌ها در کنار کوچکی آفرینشم و سستی

رَبِّ وَما أَطْوَلَ أَمَلِي فِي قِصَرِ أَجَلِي، وَأَقْصَرَ أَجَلِي فِي بُعْدِ أَمَلِي، وَما أَقْبَحَ سَرِيرَتِي فِي عَلانِيَتِي ! رَبِّ لَاحُجَّةَ لِي إِنِ احْتَجَجْتُ، وَلَا عُذْرَ لِي إِنِ اعْتَذَرْتُ،

پروردگارا چه دراز است آرزویم، در برابر کوتاهی عمرم و چه کوتاه است عمرم، در برابر دوری آرزویم و چه زشت است باطنم در برابر ظاهرم؛ پروردگارا حجّتی ندارم اگر احتجاج کنم و عذر قابل قبولی برایم نیست،

وَلَا شُكْرَ عِنْدِي إِنِ ابْتَلَيْتُ ، وَأُوْلِيتُ إِنْ لَمْ تُعِنِّي عَلَىٰ شُكْرِ مَا أَوْلَيْتَ رَبِّي مَا أَخَفَّ مِيزانِي غَداً إِنْ لَمْ تُرَجِّحْهُ،

اگر عذرخواهی کنم و سپاسی نزد من نیست، اگر آزمایش شوم یا مورد احسان قرار گیرم، اگر بر سپاس آنچه به من احسان کردی یاری‌ام ندهی پروردگارم، فردای قیامت چه سبک است میزان کارهایم اگر آن را سنگین نکنی

وَأَزَلَّ لِسانِي إِنْ لَمْ تُثَبِّتْهُ، وَأَسْوَدَ وَجْهِي إِنْ لَمْ تُبَيِّضْهُ ! رَبِّ كَيْفَ لِي بِذُنُوبِيَ الَّتِي سَلَفَتْ مِنِّي، قَدْ هُدَّتْ لَها أَرْكانِي

و چه لغزان است زبانم، اگر استوارش ننمایی و چه سیاه است رویم، اگر سپیدش نکنی، پروردگارا، چه کنم با گناهانم که از من سرزده و پایه‌های هستی‌ام در برابر آن‌ها درهم شکسته

رَبِّ كَيْفَ أَطْلُبُ شَهَوَاتِ الدُّنْيا، وَأَبْكِي عَلَىٰ خَيْبَتِي فِيها وَلَا أَبْكِي وَتَشْتَدُّ حَسَراتِي عَلَىٰ عِصْيانِي وَتَفْرِيطِي رَبِّ دَعَتْنِي دَواعِي الدُّنْيا فَأَجَبْتُها سَرِيعاً،

چگونه شهوات دنیا را طلب می‌کنم و بر محرومیتم از آن‌ها می‌گریم، درحالی‌که نمی‌گریم و شدید نمی‌شود حسرت‌هایم بر عصیان و تقصیرم پروردگارا، داعیان دنیا دعوتم کردند، با شتاب اجابت نمودم

وَرَكَنْتُ إِلَيْها طائِعاً، وَدَعَتْنِي دَواعِي الْآخِرَةِ فَتَثَبَّطْتُ عَنْها، وَأَبْطَأْتُ فِي الْإِجابَةِ وَ الْمُسارَعَةِ إِلَيْها كَما سارَعْتُ إِلىٰ دَواعِي الدُّنْيا، وَحُطامِهَا الْهامِدِ، وَهَشِيمِهَا الْبَائِدِ، وَسَرابِهَا الذَّاهِبِ

و به میل و رغبت به آن دل بستم و داعیان آخرت دعوتم نمودند، از آن بازماندم و از پاسخ دادن و شتاب به سوی آن کندی کردم، چنان‌که به سوی انگیزه‌های دنیا و کالای پوسیده‌اش و گیاه فناپذیرش و نمای از بین رونده‌اش شتافتم

رَبِّ خَوَّفْتَنِي وَشَوَّقْتَنِي وَاحْتَجَجْتَ عَلَيَّ بِرِقِّي، وَتَكَفَّلْتَ لِي بِرِزْقِي، فَأَمِنْتُ خَوْفَكَ، وَتَثَبَّطْتُ عَنْ تَشْوِيقِكَ وَلَمْ أَتَّكِلْ عَلَىٰ ضَمانِكَ،

پروردگارا، مرا بیم دادی و تشویق نمودی و بر من به بندگی‌ام احتجاج کردی و عهده‌دار روزی‌ام شدی، به نادرستی از بیمت ایمن شدم و از تشویقت بازماندم و بر ضمانتت اعتماد نکردم

وَ تَهاوَنْتُ بِاحْتِجاجِكَ اللّٰهُمَّ فَاجْعَلْ أَمْنِي مِنْكَ فِي هٰذِهِ الدُّنْيا خَوْفاً، وَحَوِّلْ تَثَبُّطِي شَوْقاً، وَتَهاوُنِي بِحُجَّتِكَ فَرَقاً مِنْكَ، ثُمَّ رَضِّنِي بِما قَسَمْتَ لِي مِنْ رِزْقِكَ يَا كَرِيمُ

و احتجاجت را سبک انگاشتم خدایا ایمنی‌ام را از تو، در این دنیا هراس قرار ده و بازماندنم را به شوق تبدیل کن و سبک‌شمردنم را نسبت به حجّتت، به بیم از خودت بازگردان، سپس از روزی‌ات به آنچه نصیب من نموده‌ای خشنودم کن ای بزرگوار

أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الْعَظِيمِ، رِضاكَ عِنْدَ السُّخْطَةِ، وَالْفُرْجَةَ عِنْدَ الْكُرْبَةِ، وَالنُورَ عِنْدَ الظُّلْمَةِ، وَالْبَصِيرَةَ عِنْدَ تَشَبُّهِ الْفِتْنَةِ،

از تو می‌خواهم به‌حق نام بزرگت، خشنودی‌ات را هنگام خشم و گشایش را زمان گرفتاری و نور را به گاه تاریکی و بصیرت را وقت مشتبه شدن فتنه،

رَبِّ اجْعَلْ جُنَّتِي مِنْ خَطَايَايَ حَصِينَةً، وَدَرَجاتِي فِي الْجِنانِ رَفِيعَةً، وَأَعْمالِي كُلَّها مُتَقَبَّلَةً، وَحَسَناتِي مُضاعَفَةً زَاكِيَةً أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْفِتَنِ كُلِّها،

پروردگارا، سپرم را از خطاهایم محکم گردان و درجاتم را در بهشت بلند فرما و همگی اعمالم را پذیرفته قرار ده و حسناتم را چند برابر و پاک گردان به تو پناه می‌آورم از همه فتنه‌ها،

مَا ظَهَرَ مِنْها وَما بَطَنَ، وَمِنْ رَفِيعِ الْمَطْعَمِ وَالْمَشْرَبِ، وَمِنْ شَرِّ مَا أَعْلَمُ وَمِنْ شَرِّ مَا لَاأَعْلَمُ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ أَنْ أَشْتَرِيَ الْجَهْلَ بِالْعِلْمِ،

چه آنچه آشکار است چه پنهان و از خوراکی‌ها و آشامیدنی‌های فاخر و گران‌قیمت و از شرّ آنچه می‌دانم و نمی‌دانم؛ و به تو پناه می‌آورم، از اینکه نادانی را به دانش خریداری کنم

وَالْجَفاءَ بِالْحِلْمِ، وَالْجَوْرَ بِالْعَدْلِ، وَالْقَطِيعَةَ بِالْبِرِّ، وَالْجَزَعَ بِالصَّبْرِ، أَوْ الْهُدَىٰ بِالضَّلالَةِ، أَوْ الْكُفْرَ بِالْإِيمانِ

و جفا را به بردباری و ستم را به عدالت و قطع رحم را به نیکی و بی‌تابی را به شکیبایی و هدایت را به گمراهی و کفر را به ایمان

حکایت عبدالرحمن بن سیابه و وصیت امام صادق(ع) به او

نویسنده گوید: این دعا مشتمل بر مضامین بلندی است؛ و عبدالرحمن بن سیابه، همان کسی است که حضرت صادق(علیه‌السلام) او را وصیت سودمندی فرموده، که بیانش در اینجا شایسته است. حکایت عبدالرحمن بن سیابه و وصیت امام صادق(ع) به او عبدالرحمن نقل کرده: وقتی پدرم سیابه از دنیا رفت، مردی از دوستانش درِ منزل ما را کوبید، من به سویش رفتم، به من تسلیت گفت، سپس پرسید: پدرت چیزی برای شما گذاشته؟ گفتم: نه! کیسه‌ای که هزار درهم در آن بود به من داد و گفت: نیکو محافظت کن و با آن به کسب معاش برخیز؛ من خوشحال شده، نزد مادرم رفتم و او را به این مسئله خبر دادم.

در پایان آن روز، نزد یکی از دوستان پدرم رفتم که برای من کسبی مهیا کند، او برایم سرمایه‌ای از جامه‌های سابری خرید؛ در مغازه‌ای نشستم و مشغول کسب شدم. حق‌تعالی مرا از آن کسب خیر بسیاری نصیب فرمود؛ وقت حج رسید، به قلبم افتاد به حج روم، نزد مادر رفته و او را به حجّ‌ رفتنم خبر کردم، مادر گفت: هزار درهم آن مرد را بازگردان؛

پول آن مرد را آماده و به او پرداختم، اینکه پول را به او بخشیدم خوشحال شد ولی به من گفت:شاید پولی که به تو دادم کم بوده و نتوانستی با آن کسب کنی، اگر می‌خواهی بیش از این در اختیارت بگذارم؟ گفتم: نه قصد حجّ دارم، خواستم پول شما را بازگردانم. به مکه رفتم، اعمال حج را بجا آوردم، به مدینه شرفیاب شدم و با گروهی از مردم در وقتی که اذن عام می‌دادند خدمت حضرت صادق(علیه‌السلام) رفتم، چون جوان بودم و ناشناخته، آخر جمعیت نشستم، مردم شروع به پرسش کردند و حضرت پاسخ آنان را لطف می‌فرمود. پس از گرفتن پاسخ می‌رفتند تا جمعیت کم شد؛

حضرت به سوی من اشاره کردند و فرمودند: آیا حاجتی داری؟ گفتم: فدایت شوم، من عبدالرحمن بن سیابه هستم. احوال پدرم را پرسیدند. گفتم: از دنیا رفت، محزون و غمگین شدند، گویا حضرت را دردی گرفت، فرمودند: خدا او را رحمت کند. پرسیدند: چیزی گذاشت؟ گفتم: نه. فرمودند: از کجا توانستی به حج بیایی؟ قصه آن مردی را که هزار درهم به من داد را شروع کردم، حضرت فرصت تمام کردن قصه را ندادند و فرمودند: حج آمدی، هزار درهم آن مرد را چه کردی؟ گفتم: به صاحبش بازگردانم. فرمود: احسنت؛

سپس فرمودند: آیا تو را وصیتی نکنم؟ گفتم: چرا، فرمودند: به راستی در گفتار و ادای امانت پای‌بند باش تا با مردم در اموالشان شریک شوی، آنگاه بین دو انگشت خود را جمع کرد، یعنی اگر گفتارت صادقانه شد و دروغ نگفتی، و خلاف وعده ننمودی و در موعد معینی که وعده کردی مال مردم را بازگردانی و حق مردم را نخوری، از مردم هرچه بخواهی به تو می‌دهند، روی این حساب، به خاطر امانت و صداقتی که در تو وجود دارد شریک مردم در اموالشان می‌شوی.

من این وصیت را از حضرت حفظ کردم، یعنی به آن عمل نمودم و آن‌قدر مال یافتم که زکات سیصد هزار درهم را پرداختم.

در روایت دیگری وارد شده است: که این دعای حضرت علی بن الحسین(علیه‌السلام) است و در پایانش این اضافه قرار دارد: «آمِینَ رَبَّ الْعالَمِینَ»

بیست و هشتم:

از ابن محبوب روایت شده است: که حضرت صادق(علیه‌السلام) این دعا را تعلیم شخصی فرمود که بخواند:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِرَحْمَتِكَ الَّتِي لَاتُنالُ مِنْكَ إِلّا بِرِضاكَ، وَالْخُرُوجَ مِنْ جَمِيعِ مَعاصِيكَ، وَالدُّخُولَ فِي كُلِّ مَا يُرْضِيكَ، وَالنَّجاةَ مِنْ كُلِّ وَرْطَةٍ، وَالْمَخْرَجَ مِنْ كُلِّ كَبِيرَةٍ أَتَىٰ بِها مِنِّي عَمْدٌ، أَوْ زَلَّ بِها مِنِّي خَطَأٌ، أَوْ خَطَرَ بِها عَلَيَّ خَطَراتُ الشَّيْطانِ

خدایا از تو می‌خواهم به‌حق رحمتت، که به آن نرسند جز به خشنودی تو، خارج شدن از همه نافرمانی‌هایت و ورود در هر آنچه تو را خشنود می‌سازد

وَالنَّجاةَ مِنْ كُلِّ وَرْطَةٍ، وَالْمَخْرَجَ مِنْ كُلِّ كَبِيرَةٍ أَتَىٰ بِها مِنِّي عَمْدٌ، أَوْ زَلَّ بِها مِنِّي خَطَأٌ، أَوْ خَطَرَ بِها عَلَيَّ خَطَراتُ الشَّيْطانِ

و نجات از هر چاه هلاکتی و بیرون شدن از هر گناه کبیره‌ای که عمدی آن را از من به میان آورده، یا خطایی مرا به آن لغزانده، یا وسوسه‌های شیطان به خاطرم افکنده

أَسْأَلُكَ خَوْفاً تُوقِفُنِي بِهِ عَلَىٰ حُدُودِ رِضاكَ، وَتَشَعَّبَ بِهِ عَنِّي كُلُّ شَهْوَةٍ خَطَرَ بِها هَوايَ، وَاسْتُزِلَّ بِها رَأْيِي لِيُجاوِزَ حَدَّ حَلالِكَ.

از تو هراسی می‌خواهم که مرا به‌وسیله آن بر مرزهای خشنودی‌ات بازداری و با آن هر شهوتی را از من که هوسم آن را به خاطر اندازد و به آن رأیم لغزانده شود تا از مرز حلالت درگذرم پراکنده نمایی،

أَسْأَلُكَ اللّٰهُمَّ الْأَخْذَ بِأَحْسَنِ مَا تَعْلَمُ، وَتَرْكَ سَيِّءِ كُلِّ مَا تَعْلَمُ، أَوْ أُخْطِئَ مِنْ حَيْثُ لَاأَعْلَمُ أَوْ مِنْ حَيْثُ أَعْلَمُ

خدایا از تو می‌خواهم به نیکوترین چیزی که از من می‌دانی از من بپذیری و به هرچه که از من می‌دانی، یا خطا کنم از آنجا که نمی‌دانم، یا از آنجا که می‌دانم واگذاری

أَسْأَ لُكَ السَّعَةَ فِي الرِّزْقِ، وَالزُّهْدَ فِي الْكَفافِ، وَالْمَخْرَجَ بِالْبَيانِ مِنْ كُلِّ شُبْهَةٍ، وَالصَّوَابَ فِي كُلِّ حُجَّةٍ،

از تو می‌خواهم وسعت در روزی و قناعت بر مقدار کفاف و درآمدن با منطق روشن از هر شبهه و درستی در هر دلیل

وَالصِّدْقَ فِي جَمِيعِ الْمَواطِنِ، وَإِنْصافَ النَّاسِ مِنْ نَفْسِي فِيما عَلَيَّ وَلِي، والتَّذَلُّلَ فِي إِعْطاءِ النَّصَفِ مِنْ جَمِيعِ مَواطِنِ السَّخَطِ وَالرِّضا،

و راستی در همه میدان‌ها و انصاف دادن به مردم از جانب خود، در آنچه به زیان یا سود من است و فروتنی در دادن انصاف در تمام مراحل خشم و خشنودی

وَتَرْكَ قَلِيلِ الْبَغْيِ وَكَثِيرِهِ، فِي الْقَوْلِ مِنِّي وَالْفِعْلِ، وَتَمامَ نِعَمِكَ فِي جَمِيعِ الْأَشْياءِ، وَالشُّكْرَ لَكَ عَلَيْها، لِكَيْ تَرْضَىٰ وَبَعْدَ الرِّضا

و ترک تجاوز چه اندک و چه بسیارش از جانب خود در گفتار و کردار و همۀ نعمت‌هایت در همه‌چیز و سپاس‌گزاری‌ات بر آن‌ها، تا خشنود شوی و فوق خشنودی

وَأَسْأَ لُكَ الْخِيرَةَ فِي كُلِّ مَا يَكُونُ فِيهِ الْخِيرَةُ، بِمَيْسُورِ الْأُمُورِ كُلِّها لَابِمَعْسُورِها، يَا كَرِيمُ يَا كَرِيمُ يَا كَرِيمُ وَافْتَحْ لِي بابَ الْأَمْرِ الَّذِي فِيهِ الْعافِيَةُ وَالْفَرَجُ،

و از تو خیر می‌خواهم در هرچه در آن خیر است، به تمام کارهای آسان نه به دشوارش، ای بزرگوار، ای بزرگوار، ای بزرگوار درِ کاری که در آن تندرستی کامل

وَافْتَحْ لِي بابَهُ، وَيَسِّرْ لِي مَخْرَجَهُ، وَمَنْ قَدَّرْتَ لَهُ عَلَيَّ مَقْدُرَةً مِنْ خَلْقِكَ، فَخُذْ عَنِّي بِسَمْعِهِ وَبَصَرِهِ، وَ لِسانِهِ وَيَدِهِ، وَخُذْهُ عَنْ يَمِينِهِ،

و گشایش است برایم بگشا و درش را برایم باز کن و بیرون آمدنش را برایم آسان ساز و هرکه را از بندگانت مقدر نموده‌ای بر من قدرتی داشته باشد، گوشش و چشمش و زبانش و دستش را از من بازگیر و او را از سوی راست

وَعَنْ يَسارِهِ، وَمِنْ خَلْفِهِ وَمِنْ قُدَّامِهِ، وَامْنَعْهُ أَنْ يَصِلَ إِلَيَّ بِسُوءٍ، عَزَّ جارُكَ، وَجَلَّ ثَناءُ وَجْهِكَ، وَلَا إِلٰهَ غَيْرُكَ، أَنْتَ رَبِّي، وَأَنَا عَبْدُكَ

و چپ و پشت سر و پیش رویش بگیر و از این‌که به من بدی برساند بازش بدار، پناهنده‌ات عزیز است و ثنای ذاتت بس برجسته است، معبودی جز تو نیست، تو پروردگار منی و من بنده توأم

اللّٰهُمَّ أَنْتَ رَجَائِي فِي كُلِّ كُرْبَةٍ، وَأَنْتَ ثِقَتِي فِي كُلِّ شِدَّةٍ، وَأَنْتَ لِي فِي كُلِّ أَمْرٍ نَزَلَ بِي ثِقَةٌ وَعُدَّةٌ، فَكَمْ مِنْ كَرْبٍ يَضْعُفُ عَنْهُ الْفُؤادُ،

خدایا تو در هر گرفتاری امید منی و در هر سختی اطمینان منی و تو در هر حادثه‌ای که بر من وارد شود، برای من تکیه‌گاه و ذخیره‌ای، چه‌بسا گرفتاری که دل از آن ناتوان شود

وَتَقِلُّ فِيهِ الْحِيلَةُ، وَيَشْمَتُ بِهِ الْعَدُوُّ، وَتَعْيىٰ فِيهِ الْأُمُورُ أَنْزَلْتُهُ بِكَ، وَشَكَوْتُهُ إِلَيْكَ، راغِباً إِلَيْكَ فِيهِ عَمَّنْ سِوَاكَ،

و چاره در آن گم گردد و دشمن به آن سرزنش نماید و مرا در آن امور به‌زحمت اندازد. آن را نزد تو آوردم و شکایتش را نزد تو نمودم، در آن از غیر تو به تو رغبت دارم،

قَدْ فَرَّجْتَهُ وَكَفَيْتَهُ، فَأَنْتَ وَ لِيُّ كُلِّ نِعْمَةٍ، وَصاحِبُ كُلِّ حاجَةٍ، وَمُنْتَهَىٰ كُلِّ رَغْبَةٍ، فَلَكَ الْحَمْدُ كَثِيراً، وَلَكَ الْمَنُّ فاضِلاً

به تحقیق آن را گشودی و از آن کفایت کردی، پس تویی سرپرست هر نعمت و یاور هر حاجت و نهایت هر رغبت، ستایش بسیار توراست و احسان برتر ویژۀ توست

بیست و نهم:

به سند معتبر روایت شده: حضرت صادق(علیه‌السلام) این دعا را به ابو بصیر آموخت که بخواند:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ قَوْلَ التَّوَّابِينَ وَعَمَلَهُمْ، وَنُورَ الْأَنْبِياءِ وَصِدْقَهُمْ، وَنَجاةَ الْمُجاهِدِينَ وَثَوابَهُمْ، وَشُكْرَ الْمُصْطَفَيْنَ وَنَصِيحَتَهُمْ،

‌خدایا از تو می‌خواهم، گفتار توبه‌کاران و عملشان را و نور پیامبران و صدقشان را و نجات جهاد کنندگان و پاداششان را و شکر برگزیدگان و خیرخواهی‌شان را

وَعَمَلَ الذَّاكِرِينَ وَيَقِينَهُمْ، وَإِيمانَ الْعُلَماءِ وَفِقْهَهُمْ، وَتَعَبُّدَ الْخاشِعِينَ وَتَواضُعَهُمْ،

و کردار ذاکران و یقینشان را و ایمان دانشمندان و فهمشان را و بندگی فروتنان و تواضعشان را

وَحُكْمَ الْفُقَهاءِ وَسِيرَتَهُمْ، وَخَشْيَةَ الْمُتَّقِينَ وَرَغْبَتَهُمْ، وَتَصْدِيقَ الْمُؤْمِنِينَ‌وَتَوَكُّلَهُمْ، وَرَجاءَ الْمُحْسِنِينَ وَبِرَّهُمْ

و حُکم فقیهان و روششان را و ترس پرهیزگاران و شوقشان را و باور مؤمنان و توکلشان را و امید نیکوکاران و نیکوکاری‌شان را

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ ثَوابَ الشَّاكِرِينَ، وَمَنْزِلَةَ الْمُقَرَّبِينَ، وَمُرافَقَةَ النَّبِيِّينَ .

خدایا از تو می‌خواهم پاداش شاکران و مقام مقرّبان و رفاقت پیامبران را،

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ خَوْفَ الْعامِلِينَ لَكَ، وَعَملَ الْخائِفِينَ مِنْكَ، وَخُشُوعَ الْعابِدِينَ لَكَ، وَيَقِينَ الْمُتَوَكِّلِينَ عَلَيْكَ، وَتَوَكُّلَ الْمُؤْمِنِينَ بِكَ .

خدایا از تو می‌خواهم ترس کارکنان برایت و عمل بیم داران از حضرتـت و خاکساری عابدان درگاهت و یقین متوکلان بر ذاتت،

اللّٰهُمَّ إِنَّكَ بِحاجَتِي عالِمٌ غَيْرُ مُعَلَّمٍ، وَأَنْتَ لَها واسِعٌ غَيْرُ مُتَكَلِّفٍ، وَأَنْتَ الَّذِي لَايُحْفِيكَ سائِلٌ، وَلَا يَنْقُصُكَ نائِلٌ، وَلَا يَبْلُغُ مِدْحَتَكَ قَوْلُ قائِلٍ، أَنْتَ كَما تَقُولُ، وَفَوْقَ مَا نَقُولُ

خدایا به حاجتم دانایی، بی‌آنکه آموخته باشی و تو به برآوردنش بدون هیچ زحمتی توانایی و تویی که هیچ سائلی خسته‌ات نکند و عطابخشی از تو نکاهد و گفتار گوینده‌ای به ستایشت نرسد، تو چنانی که خود می‌گویی و برتر از آن‌که ما می‌گوییم

اللّٰهُمَّ اجْعَلْ لِي فَرَجَاً قَرِيباً، وَأَجْراً عَظِيماً، وَسَتْراً جَمِيلاً اللّٰهُمَّ إِنَّكَ تَعْلَمُ أَنِّي عَلَىٰ ظُلْمِي لِنَفْسِي وَ إِسْرافِي عَلَيْها،

خدایا برایم گشایش نزدیک و پاداش بزرگ و پرده‌پوشی زیبا قرار بده خدایا تو می‌دانی که من با وجود ستم بر نفسم و زیاده‌روی به زیان خویشتنم،

لَمْ أَتَّخِذْ لَكَ ضِدّاً وَلَا نِدّاً، وَلَا صاحِبَةً وَلَا وَلَداً، يَا مَنْ لَاتُغَلِّطُهُ الْمَسائِلُ، وَيَا مَنْ لَايَشْغَلُهُ شَيْءٌ عَنْ شَيْءٍ، وَلَا سَمْعٌ عَنْ سَمْعٍ،

برای تو ضدی و همتایی و فرزندی برنگرفتم، ای که درخواست‌ها او را به‌اشتباه نیندازد و ای که چیزی از چیزی سرگرمش نکند و نه گوش دادنی از گوش دادنی دیگر

وَلَا بَصَرٌ عَنْ بَصَرٍ، وَلَا يُبْرِمُهُ إِلْحاحُ الْمُلِحِّينَ، أَسْأَلُكَ أَنْ تُفَرِّجَ عَنِّي فِي ساعَتِي هٰذِهِ مِنْ حَيْثُ أَحْتَسِبُ، وَمِنْ حَيْثُ لَاأَحْتَسِبُ

و نه دیدنی از دیدنی دیگر و اصرار اصرارکنندگان به ستوهش نیاورد، از تو می‌خواهم در این ساعت، از جایی که گمان می‌برم و از جایی که گمان نمی‌برم به من گشایش دهی

إِنَّكَ تُحْيِي الْعِظامَ وَهِيَ رَمِيمٌ، إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ، يَا مَنْ قَلَّ شُكْرِي لَهُ فَلَمْ يَحْرِمْنِي، وَعَظُمَتْ خَطِيئَتِي فَلَمْ يَفْضَحْنِي،

تو استخوان‌ها را زنده می‌کنی درحالی‌که پوسیده است، زیرا تو بر هر کاری توانایی، ای که سپاسم برای او کم شد، ولی محرومم نکرد و خطایم بزرگ شد، ولی رسوایم ننمود

وَرَآنِي عَلَى الْمَعاصِي فَلَمْ يَجْبَهْنِي، وَخَلَقَنِي لِلَّذِي خَلَقَنِي لَهُ فَصَنَعْتُ غَيْرَ الَّذِي خَلَقَنِي لَهُ، فَنِعْمَ الْمَوْلَىٰ أَنْتَ يَا سَيِّدِي،

و مرا بر انجام گناهان دید ولی دست رد به سینه‌ام نزد و مرا آفرید برای آنچه مرا برای آن آفرید، ولی رفتاری غیر از آنچه برای آن آفرید انجام دادم، پس چه خوب مولایی هستی تو ای آقای من

وَبِئْسَ الْعَبْدُ أَنَا وَجَدْتَنِي، وَ نِعْمَ الطَّالِبُ أَنْتَ رَبِّي، وَبِئْسَ الْمَطْلُوبُ أَلْفَيْتَنِي، عَبْدُكَ، ابْنُ عَبْدِكَ، ابْنُ أَمَتِكَ ، بَيْنَ يَدَيْكَ، مَا شِئْتَ صَنَعْتَ بِي

و بد بنده‌ای هستم من، مرا یافتی و چه خوب جوینده‌ای هستی تو ای پروردگارم و چه بد طلب شده‌ای هستم که مرا یافتی، بنده توأم، فرزند بنده‌ات، فرزند کنیزت پیش روی توأم، آنچه خواهی انجام دهی

اللّٰهُمَّ هَدَأَتِ الْأَصْواتُ، وَسَكَنَتِ الْحَرَكاتُ، وَخَلا كُلُّ حَبِيبٍ بِحَبِيبِهِ، وَخَلَوْتُ بِكَ، أَنْتَ الْمَحْبُوبُ إِلَيَّ، فَاجْعَلْ خَلْوَتِي مِنْكَ اللَّيْلَةَ،

خدایا آوازها خاموش شد و جنبش‌ها آرام گرفت و هر دوستی با دوستش خلوت کرد و من با تو خلوت گزیدم، تو محبوب منی، پس در این شب خلوتم را با حضرتت،

الْعِتْقَ مِنَ النَّارِ، يَا مَنْ لَيْسَتْ لِعالِمٍ فَوْقَهُ صِفَةٌ، يَا مَنْ لَيْسَ لَمخْلُوقٍ دُونَهُ مَنْعَةٌ، يَا أَوَّلُ قَبْلَ كُلِّ شَيْءٍ، وَيَا آخِراً بَعْدَ كُلِّ شَيْءٍ،

آزادی‌ام از آتش قرار ده، ای که برای دانشمندی برتر از او صفتی نیست، ای که برای مخلوقی در برابرش عزّتی نمی‌باشد، ای آغاز پیش از هر چیز و ای پایان پس از هر چیز،

يَا مَنْ لَيْسَ لَهُ عُنْصُرٌ، وَيَا مَنْ لَيْسَ لِآخِرِهِ فَناءٌ، وَيَا أَكْمَلَ مَنْعُوتٍ، وَيَا أَسْمَحَ الْمُعْطِينَ،

ای که عنصر و ماده‌ای برایش نیست، ای که برای پایانش فنایی وجود ندارد، ای کامل‌ترین وصف شده، ای با گذشت‌ترین عطاکننده،

وَيَا مَنْ يَفْقَهُ بِكُلِّ لُغَةٍ يُدْعَىٰ بِها، وَيَا مَنْ عَفْوُهُ قَدِيمٌ، وَبَطْشُهُ شَدِيدٌ، وَمُلْكُهُ مُسْتَقِيمٌ

ای که به هر زبانی خوانده شود می‌فهمد، ای که گذشتش دیرینه و حمله‌اش سخت و فرمانروایی‌اش استوار است

أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذِي شافَهْتَ بِهِ مُوسَىٰ، يَا اللّٰهُ يَا رَحْمٰنُ يَا رَحِيمُ، يَا لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ . اللّٰهُمَّ أَنْتَ الصَّمَدُ، أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَأَنْ تُدْخِلَنِي الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِكَ

از تو می‌خواهم به‌حق نامی که با آن بی‌پرده با موسی سخن گفتی، ای خدا، ای بخشاینده، ای مهربان، ای که معبودی جز تو نیست، خدایا تو بی‌نیازی، از تو می‌خواهم که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و مرا به رحمتت وارد بهشت کنی

سی‌ام:

از یونس روایت شده است: که به حضرت رضا(علیه‌السلام) عرضه داشتم: به من دعای کوچکی بیاموز؛ فرمود: بخوان:

يَا مَنْ دَلَّنِي عَلَىٰ نَفْسِهِ، وَذَلَّلَ قَلْبِي بِتَصْدِيقِهِ، أَسْأَلُكَ الْأَمْنَ وَالْإِيمانَ

ای کسی که مرا بر وجود خودش راهنمایی کرد و دلم را به باورش رام فرمود، از تو امنیت و ایمان می‌خواهم

باب پنجم: ذکر بعض احراز و ادعیه موجزه

دعای حضرت رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) برا رفع دشواری

اول:

از حضرت موسی بن جعفر(علیه‌السلام) روایت شده است: که حضرت رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) به امیر مؤمنان فرمود: هرگاه برای تو امر دشواری پیش آید بگو:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَأَنْ تُنْجِيَنِي مِنْ هٰذَا الْغَمِّ

خدایا از تو می‌خواهم به‌حق محمّد و آل محمّد این‌که درود فرستی بر محمّد و آل محمّد و مرا از این اندوه نجات دهی

حرز حضرت فاطمه(ع)

دوم:

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربـانی‌اش همیشگی است،

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

ای زنده، ای پاینده، به رحمتت درخواست فریادرسی می‌کنم، پس به فریادم برس و مرا هرگز چشم برهم‌ زدنی به خود وامگذار و همه کارهایم را اصلاح فرما

يَا حَيُّ يَا قَيُّوْمُ، بِرَحْمَتِكَ أَسْتَغِيثُ، فَأَغِثْنِي وَلَا تَكِلْنِي إِلىٰ نَفْسِي طَرْفَةَ عَيْنٍ أَبَداً، وَأَصْلِحْ لِي شَأْنِي كُلَّهُ

this faraz hasnt Translate

hasnt translate

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

this faraz hasnt Translate

حرز امام زین العابدین(ع)

سوم :

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربـانی‌اش همیشگی است،

بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ، سَدَدْتُ أَفْواهَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ‌ وَ الشَّياطِينِ وَالسَّحَرَةِ، وَالْأَبالِسَةِ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ وَالسَّلاطِينِ وَمَنْ يَلُوذُ بِهِمْ، بِاللّٰهِ الْعَزِيزِ الْأَعَزِّ، وَبِاللّٰهِ الْكَبِيرِ الْأَكْبَرِ

به نام خدا و به خدا، دهان‌های جنّ و انس و شیاطین و جادوگران و ابلیسان از جنّ و انس و پادشاهان و هرکه به آن‌ها پناه می‌برند بستم به وسیلۀ خدای عزیز عزیزتر و به خدای بزرگ بزرگ‌تر

بِسْمِ اللّٰهِ الظَّاهِرِ الْباطِنِ الْمَكْنُونِ الْمَخْزُونِ الَّذِي أَقامَ بِهِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ، ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ، بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدای ظاهر باطن مستور محفوظ که بر پا کرد به آن آسمان‌ها و زمین را، سپس بر عرش مستولی شد، به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است، «به سبب ستمی که [به آیات ما]

وَصَلَّى اللّٰهُ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّاهِرِينَ

و درود خدا بر محمّد و خاندان پاکش

حرز امام جعفر صادق(ع)

چهارم:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربـانی‌اش همیشگی است

يَا خالِقَ الْخَلْقِ، وَيَا باسِطَ الرِّزْقِ، وَيَا فالِقَ الْحَبِّ، وَيَا بارِئَ النَّسَمِ، وَمُحْيِيَ الْمَوْتَىٰ، وَمُمِيتَ الْأَحْياءِ، وَدائِمَ الثَّباتِ،

ای آفریننده‌ی مخلوقات و ای گسترنده روزی و ای شکافنده دانه و ای آفریننده تنفّس کنندگان و زنده کننده مردگان و میراننده زندگان و همیشه پایدار

وَمُخْرِجَ النَّباتِ، افْعَلْ بِي مَا أَنْتَ أَهْلُهُ، وَلَا تَفْعَلْ بِي مَا أَنَا أَهْلُهُ، وَأَنْتَ أَهْلُ التَّقْوَىٰ وَأَهْلُ الْمَغْفِرَةِ

و برآورنده‌ی گیاه، با من آن کن که تو شایسته‌ی آنی و با من آن مکن که من سزاوار آنم و تو اهل پروا و اهل آمرزشی

حرز امام موسی کاظم(ع)

پنجم:

از علی بن یقطین روایت شده: به موسی بن جعفر(علیه‌السلام) از آنچه موسی بن مهدی در کار او قصد کرده بود خبر دادند، درحالی‌که جماعتی از اقوام آن جناب در خدمتش بودند. حضرت به اقوامش فرمود: در این‌ باره رأی شما چیست؟ گفتند: از او دور شوی، و شخص خود را مخفی کنی که از شرّ او ایمن نتوان شد.

حضرت تبسّم فرمود و به شعر کعب بن مالک تمثّل جست:

سخینه پنداشت به‌زودی بر پروردگارش غلبه خواهد کرد***ولی خدا به غلبه‌های غلبه کنندگان، به‌یقین غلبه کند

پس دست خود را به‌جانب آسمان بلند کرد و گفت:

إِلٰهِي كَمْ مِنْ عَدُوٍّ شَحَذَ لِي ظُبَةَ مُدْيَتِهِ، وَأَرْهَفَ لِي شَبا حَدِّهِ، وَدافَ لِي قَواتِلَ سُمُومِهِ، وَلَمْ تَنَمْ عَنِّي عَيْنُ حِراسَتِهِ،

معبود من، چه‌بسا دشمنی که برای من تیغ کاردش را تیز کرد و شکارۀ سلاحش را برای من باریک ساخت و برایم به هم آمیخت زهرهای کشنده‌اش را و دیده نگهبانی‌اش از من نخوابید،

فَلَمَّا رَأَيْتَ ضَعْفِي عَنِ احْتِمالِ الْفَوادِحِ ، وَعَجْزِي عَنْ مُلِمَّاتِ الْجَوائِحِ، صَرَفْتَ ذٰلِكَ عَنِّي بِحَوْلِكَ وَقُوَّتِكَ، لَابِحَوْلٍ مِنِّي وَلَا قُوَّةٍ،

پس زمانی که ناتوانی‌ام را از تحمّل مصائب سنگین و درماندگی‌ام را از پیش‌آمدهای خانمان‌برانداز دیدی، همه را به حول و قوّه‌ات نه به حول و قوّه خویش،

فَأَلْقَيْتَهُ فِي الْحَفِيرِ الَّذِي احْتَفَرَهُ لِي خائِباً مِمَّا أَمَّلَهُ فِي الدُّنْيا، مُتَباعِداً مِمَّا رَجاهُ فِي الْآخِرَةِ، فَلَكَ الْحَمْدُ عَلَىٰ ذٰلِكَ قَدْرَ اسْتِحْقاقِكَ سَيِّدِي

از من بازگرداندی، پس او را در همان چاهی که برای من کنده بود انداختی، نومید از آنچه آن را در دنیا آرزو می‌کرد، دور از آنچه در آخرت امید داشت، پس توراست ستایش بر این عنایت به‌اندازه شایستگی‌ات آقایم

اللّٰهُمَّ فَخُذْهُ بِعِزَّتِكَ، وَافْلُلْ حَدَّهُ عَنِّي بِقُدْرَتِكَ، وَاجْعَلْ لَهُ شُغْلاً فِيما يَلِيهِ، وَعَجْزاً عَمَّا يُناوِيهِ .

خدایا به عزّتت او را بگیر و به قدرتت تیزی سلاحش را از من کند کن و او را سرگرم اموری که در اختیار اوست قرار بده و درمانده از رسیدن به آنچه طمع دارد،

اللّٰهُمَّ وَأَعْدِنِي عَلَيْهِ عَدْوَىً حاضِرَةً، تَكُونُ مِنْ غَيْظِي شِفاءً، وَمِنْ حَنَقِي عَلَيْهِ وَقاءً، وَصِلِ اللّٰهُمَّ دُعائِي بِالْإِجابَةِ، وَانْظِمْ شِكايَتِي بِالتَّغْيِيرِ،

خدایا مرا بر او چیره کن چیره شدنی فوری تا برای خشمم درمان و برای کینه‌ام نگهدار باشد و پیوست کن خدایا دعایم را به اجابت و سامان ده شکایتم را به دگرگونی

وَعَرِّفْهُ عَمَّا قَلِيلٍ مَا أَوْعَدْتَ الظَّالِمِينَ، وَعَرِّفْنِي مَا وَعَدْتَ فِي إِجابَةِ الْمُضْطَرِّينَ، إِنَّكَ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ، وَالْمَنِّ الْكَرِيمِ

و به همین زودی آنچه ستمکاران را به آن تهدید کردی به او بشناسان و به من بنمایان آنچه در اجابت درماندگان نوید دادی، به‌درستی که تو صاحب فضل عظیم و احسان کریمی

راوی گفت: قوم پراکنده شدند و جمع نشدند، مگر برای قرائت خبر مردن موسی بن مهدی

رقعة الجیب یا حرز امام هشتم حضرت امام رضا(ع)

ششم:

از یاسر، خادم مأمون روایت شده است: که زمانی، حضرت رضا(علیه‌السلام) وارد قصر حمید بن قحطبه شد، لباس را از تن بیرون آورد و به حمید داد، حمید آن را برای شستن به کنیز خود داد؛ اندکی نگذشت که کنیز آمد و رقعه‌ای با او بود، رقعه را به حمید داد و گفت: در گریبان لباس ابوالحسن یافتم. حمید به حضرت گفت: فدای شما گردم این‌ جاریه دست نوشته‌ای در گریبان پیراهن شما یافته، چیست؟

فرمود: تعویذی [دعای پناه‌جویی] است که آن را از خود دور نمی‌کنم، حمید گفت: ممکن است ما را به آن مشرّف کنی؟ فرمود: این تعویذی است که هرکه در گریبان خود نگاه دارد بلا از او دفع می‌شود و برای او نگاهداری، از شیطان رجیم است. آنگاه تعویذ را بر حمید خواند:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربـانی‌اش همیشگی است،

بِسْمِ اللّٰهِ إِنِّي أَعُوذُ بِالرَّحْمٰنِ مِنْكَ إِنْ كُنْتَ تَقِيّاً، أَوْ غَيْرَ تَقِيٍّ، أَخَذْتُ بِاللّٰهِ السَّمِيعِ الْبَصِيرِ عَلَىٰ سَمْعِكَ وَبَصَرِكَ،

به نام خدا، من از تو به خدای رحمن پناه می‌برم اگر پرهیزگار باشی، یا غیر پرهیزگار، بستم به خداوند شنوای بینا، گوش و دیده‌ات را،

لَاسُلْطانَ لَكَ عَلَيَّ وَلَا عَلَىٰ سَمْعِي، وَلَا عَلَىٰ بَصَرِي، وَلَا عَلَىٰ شَعْرِي، وَلَا عَلَىٰ بَشَرِي، وَلَا عَلَىٰ لَحْمِي، وَلَا عَلَىٰ دَمِي،

تو را تسلّطی بر من نیست و نه بر گوشم و نه بر چشمم و نه بر مویم و نه بر پوستم و نه بر گوشتم و نه بر خونم

وَلَا عَلَىٰ مُخِّي، وَلَا عَلَىٰ عَصَبِي، وَلَا عَلَىٰ عِظامِي، وَلَا عَلَىٰ مالِي، وَلَا عَلَىٰ مَا رَزَقَنِي

و نه بر مُخم و نه بر عصبم و نه بر استخوانم و نه بر دارایی‌ام و نه بر آنچه پروردگارم نصیبم نموده

رَبِّي، سَتَرْتُ بَيْنِي وَ بَيْنَكَ بِسِتْرِ النُّبُوَّةِ الَّذِي اسْتَتَرَ أَنْبِياءُ اللّٰهِ بِهِ مِنْ سَطَواتِ الْجَبابِرَةِ وَالْفَراعِنَةِ، جَبْرَئِيلُ عَنْ يَمِينِي، وَمِيكائِيلُ عَنْ يَسارِي،

پوشاندم بین خود و بین تو را به پوشش نبوّت که پیامبران خود را به آن پوشاندند، از حملات گردنکشان و فرعون‌ها، جبرئیل از جانب راستم و میکائیل از چپم

وَ إِسْرافِيلُ عَنْ وَرائِي، وَمُحَمَّدٌ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ أَمامِي، وَاللّٰهُ مُطَّلِعٌ عَلَيَّ، يَمْنَعُكَ مِنِّي وَيَمْنَعُ الشَّيْطانَ مِنِّي .

و اسرافیل از پشت سرم و محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) از پیش رویم، خدا آگاه بر من است، تو را از من باز می‌دارد، شیطان را از من باز می‌دارد،

اللّٰهُمَّ لَا يَغْلِبُ جَهْلُهُ أَناتَكَ أَنْ يَسْتَفِزَّنِي وَيَسْتَخِفَّنِي . اللّٰهُمَّ إِلَيْكَ الْتَجَأْتُ، اللّٰهُمَّ إِلَيْكَ الْتَجَأْتُ، اللّٰهُمَّ إِلَيْكَ الْتَجَأْتُ

خدایا نادانی‌اش بر بردباری‌ات غلبه نمی‌کند تا آرامشم را برهم زند و سبکم شمارد، خدایا پناهنده به تو شدم، خدایا پناهنده به تو شدم، خدایا پناهنده به تو شدم

موسی‌الرضا(علیه‌السلام) روزی در منزلش نشسته بود، فرستاده مأمون بر او وارد شد و گفت: امیر تو را می‌طلبد. امام برخاست و به من گفت: مأمون در این وقت مرا نمی‌طلبد مگر برای کاری سخت و به خدا نمی‌تواند به من آسیبی برساند، به خاطر این کلمات که از جدّم رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) به من رسیده.

ابوالصّلت گفت: همراه امام نزد مأمون رفتم، چون نظر حضرت به مأمون افتاد، این حرز را تا آخر خواند. وقتی که حضرت برابر مأمون قرار گرفت، مأمون به‌جانب آن بزرگوار نگریست و گفت: ای ابوالحسن، دستور داده‌ام صد هزار درهم به حضرتت بدهند و هر حاجتی داری بنویس. چون امام برگشت، مأمون نظر در قفای امام کرد و گفت: اراده کردم من و اراده کرده است خداوند و آنچه خداوند اراده کرده بهتر بوده

حرز امام جواد(ع)

هفتم :

ای نور، ای برهان، ای روشنگر، ای روشنی بخش، ای پروردگارم، شُرور و آفات روزگاران را از من باز دار و از تو می‌خواهم نجات روزی را که در صور دمیده می‌شود

حرز حضرت امام علی النقی(ع)

هشتم :

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربـانی‌اش همیشگی است،

یَا عَزِيزَ الْعِزِّ فِي عِزِّهِ، مَا أَعَزَّ عَزِيزَ الْعِزِّ فِي عِزِّهِ، يَا عَزِيزُ أَعِزَّنِي بِعِزِّكَ، وَأَيِّدْنِي بِنَصْرِكَ، وَادْفَعْ عَنِّي هَمَزاتِ الشَّياطِينِ، وَادْفَعْ عَنِّي بِدَفْعِكَ،

ای که عزّتش عزیز در عزّتش، چه عزیز است آن‌که عزّتش عزیز است در عزّتش، ای عزیز، عزیزم گردان به عزّتت و حمایتم کن به یاری‌ات، وسوسه‌های شیطان را از من دور کن و دفاع کن از من به دفاعت

وَامْنَعْ عَنِّي بِصُنْعِكَ، وَاجْعَلْنِي مِنْ خِيارِ خَلْقِكَ، يَا واحِدُ يَا أَحَدُ يَا فَرْدُ يَا صَمَدُ

و بازدار از من به کردارت و مرا از خوبان بندگانت گردان، ای یگانه، ای یکتا، ای تنها، ای بی‌نیاز

حرز امام حسن عسکری(ع)

نهم:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربـانی‌اش همیشگی است،

يَا عُدَّتِي عِنْدَ شِدَّتِي، وَيَا غَوْثِي عِنْدَ كُرْبَتِي، وَيَا مُؤْنِسِي عِنْدَ وَحْدَتِي، احْرُسْنِي بِعَيْنِكَ الَّتِي لَاتَنامُ، وَاكْنُفْنِي بِرُكْنِكَ الَّذِي لَايُرامُ

ای توشه‌ام در سختی و ای پناهم در گرفتاری و ای مونسم در تنهایی، به دیده‌ات که نمی‌خوابد از من نگهبانی کن و در کنف رکنت که قصد آن نمی‌شود، مرا بگیر

حرز حضرت مولانا القائم(ع)

دهم :

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربـانی‌اش همیشگی است،

يَا مالِكَ الرِّقابِ، وَيَا هازِمَ الْأَحْزابِ، يَا مُفَتِّحَ الْأَبْوابِ، يَا مُسَبِّبَ الْأَسْبابِ، سَبِّبْ لَنا سَبَباً لَا نَسْتَطِيعُ لَهُ طَلَباً، بِحَقِّ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللّٰهِ، صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَعَلَىٰ آلِهِ أَجْمَعِينَ

ای مالک بندگان، ای فراری دهنده گروه‌های کفر، ای گشاینده درها، ای فراهم کننده سبب‌ها، برای ما سببی فراهم کن که یارای جستنش را نداریم، به‌حق لا اله‌ الا الله، محمّد رسول‌الله، درود خدا بر او و بر همه‌ی خاندانش

قنوت امام حسین(ع)

یازدهم :

اللّٰهُمَّ مَنْ أَوىٰ إِلَىٰ مَأْوَىً فَأَنْتَ مَأْوايَ، وَمَنْ لَجَأَ إِلىٰ مَلْجَاً فَأَنْتَ مَلْجإِي . اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَاسْمَعْ نِدائِي، وَأَجِبْ دُعائِي،

خدایا هر که جای گرفت به جایگاهی، پس تویی جایگاه من و هر که پناه گرفت به پناهگاهی، پس تویی پناهگاه من، خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و فریادم را بشنو و دعایم را اجابت کن

وَاجْعَلْ مَآبِي عِنْدَكَ وَمَثْوايَ، وَاحْرُسْنِي فِي بَلْوايَ مِنِ افْتِتانِ الامْتِحانِ وَلَمَّةِ الشَّيْطانِ، بِعَظَمَتِكَ الَّتِي لَايَشُوبُها وَلَعُ نَفْسٍ بِتَفْتِينٍ،

و بازگشتم و اقامتگاهم را نزد خود قرار ده و مرا در آزمونم، از ساقط شدن در آزمایش و پیوستن به یاران شیطان پاسم بدار، به‌حق عظمتت که با آن طمع شخصی به فتنه‌گری در نیامیزد

وَلَا وارِدُ طَيْفٍ بِتَظْنِينٍ، وَلَا يَلُمُّ بِها فَرَحٌ، حَتَّىٰ تَقْلِبَنِي إِلَيْكَ بِإِرادَتِكَ، غَيْرَظَنِينٍ، وَلَا مَظْنُونٍ، وَلَا مُرابٍ وَلَا مُرْتابٍ، إِنَّكَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ

و نه درآید به آن خاطره خوابی با بدگمانی و نه تماس گیرد با آن شادی بیرون از حد تا این‌که مرا با اراده‌ات به‌سوی خود بازمی‌گردانی نه متهم و نه مظنون، نه بدگمان و نه مشکوک به‌درستی که تو مهربان‌ترین مهربانانی

سید ابن طاووس قنوت‌های ائمه را در کتاب «مهج الدعوات» گردآورده، چون طولانی بودند، من به همین یک قنوت اکتفا کردم

دعای حضرت رسول(ص) برای امان از جن و انس

دوازدهم:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربـانی‌اش همیشگی است،

لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ، عَلَيْهِ تَوَكَّلتُ، وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ، مَا شاءَ اللّٰهُ كانَ، وَمَا لَمْ يَشَأْ لَمْ يَكُنْ، أَشْهَدُ أَنَّ اللّٰهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ،

معبودی جز خدا نیست، بر او توکل کردم و او پروردگار عرش بزرگ است، آنچه خدا خواست شد و آنچه نخواست نشد، گواهی می‌دهم که خدا بر هر کاری تواناست؛

وَأَنَّ اللّٰهَ قَدْ أَحاطَ بِكُلِّ شَيْءٍ عِلْماً . اللّٰهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ نَفْسِي، وَمِنْ شَرِّ كُلِّ دابَّةٍ أَنْتَ آخِذٌ بِناصِيَتِها، إِنَّ رَبِّي عَلَىٰ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ

و از نظر دانش به همه‌چیز احاطه دارد، خدایا به تو پناه می‌آورم از شرّ خودم و از شر هر جنبنده‌ای که تو گیرنده‌ی مهارش هستی، به‌درستی که پروردگارم بر راه استوار است

دوازدهم:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربـانی‌اش همیشگی است،

دعای تجربه شده برای محفوظ بودن

سیزدهم:

از اَنَس روایت شده: رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: هرکه این دعا را در هر صبح و شام بخواند، حق‌تعالی چهار فرشته بر او بگمارد که او را از پیش‌رو و پشت سر و جانب راست و طرف چپ حفظ کنند و در امان خدای عزّوجلّ باشد و اگر آفریدگان از جنّ و انس بکوشند که بر او زیانی برسانند توفیق نیابند؛

و آن دعا این است:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربـانی‌اش همیشگی است،

بِسْمِ اللّٰهِ خَيْرِ الْأَسْماءِ، بِسْمِ اللّٰهِ رَبِّ الْأَرْضِ وَالسَّماءِ، بِسمِ اللّٰهِ الَّذِي لَايَضُرُّ مَعَ اسْمِهِ سَمٌّ وَلَا داءٌ، بِسْمِ اللّٰهِ أَصْبَحْتُ، وَعَلَى اللّٰهِ تَوَكَّلْتُ،

به نام خدا، بهترین نام‌ها، به نام خدا، پروردگار زمین و آسمان، به نام خدا که سمّی و دردی با نامش زیان نمی‌رساند، به نام خدا صبح کردم و بر خدا توکل نمودم،

بِسْمِ اللّٰهِ عَلَىٰ قَلْبِي وَنَفْسِي، بِسْمِ اللّٰهِ عَلَىٰ دِينِي وَعَقْلِي، بِسْمِ اللّٰهِ عَلَىٰ أَهْلِي وَمالِي، بِسْمِ اللّٰهِ عَلَىٰ مَا أَعْطانِي رَبِّي، بِسْمِ اللّٰهِ الَّذِي لَا يَضُرُّ مَعَ اسْمِهِ شَيْءٌ فِي الْأَرْضِ، وَلَا فِي السَّماءِ، وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ

به نام خدا بر دل و جانم، به نام خدا بر دین و عقلم، به نام خدا بر خاندان و دارایی‌ام، به نام خدا بر آنچه پروردگارم به من بخشید، به نام خدا که با نامش چیزی در زمین و آسمان زیان نمی‌رساند و او شنوای داناست

اللّٰهُ اللّٰهُ رَبِّي لَاأُشْرِكُ بِهِ شَيْئاً، اللّٰهُ أَكْبَرُ اللّٰهُ أَكْبَرُ، وَ أَعَزُّ وَأَجَلُّ مِمَّا أَخافُ وَأَحْذَرُ، عَزَّ جارُكَ وَجَلَّ ثَناؤُكَ، وَلَا إِلٰهَ غَيْرُكَ .

خدا خدا پروردگار من است چیزی را شریک او نسازم، خدا بزرگ‌تر است؛ خدا بزرگ‌تر است و عزیزتر و عظیم‌تر است از آنچه می‌ترسم و پرهیز می‌کنم، عزیز است پناهنده‌ات، بزرگ است ثنایت و معبودی جز تو نیست،

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ نَفْسِي، وَمِنْ شَرِّ كُلِّ سُلْطانٍ شَدِيدٍ، وَمِنْ شَرِّ كُلِّ شَيْطانٍ مَرِيدٍ، وَمِنْ شَرِّ كُلِّ جَبَّارٍ عَنِيدٍ، وَمِنْ شَرِّ قَضاءِ السُّوءِ، وَمِنْ كُلِّ دابَّةٍ أَنْتَ آخِذٌ بِناصِيَتِها

خدایا من به تو پناه می‌آورم، از شرّ خودم و از شرّ هر سلطان سرسخت و از شرّ هر شیطان ستمگر و از شرّ هر سرکش لجباز و از شرّ هر پیش آمد بد و از شرّ هر جنبنده‌ای که تو گیرنده‌ی مهارش هستی

إِنَّكَ عَلَىٰ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ، وَأَنْتَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ حَفِيظٌ، $﴿إِنَّ وَلِيِّيَ اللّٰهُ الَّذِي نَزَّلَ الْكِتٰابَ وَ هُوَ يَتَوَلَّى الصّٰالِحِينَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُلْ حَسْبِيَ اللّٰهُ، لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ، وَ هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ﴾$

به‌درستی که تو بر راه استواری و بر هر چیز نگهبانی؛ «بی‌تردید سرپرست و یارم خداوند یکتایی است که قرآن را نازل کرده و او همواره درست‌کاران را سرپرستی و یاری می‌کند‌»، «پس اگر منافقان [از حق] روی گرداندند، بگو: خداوند مرا [در همۀ امور] بس است، هیچ معبودی جز او نیست، فقط بر او توکل کردم و او پروردگار عرش بزرگ است

دعای حضرت رسول(ص)

چهاردهم :

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ أَنْ أَفْتَقِرَ فِي غِنَاكَ، أَوْ أَضِلَّ فِي هُدَاكَ، أَوْ أَذِلَّ فِي عِزِّكَ، أَوْ أُضامَ فِي سُلْطانِكَ، أَوْ أُضْطَهَدَ وَالْأَمْرُ إِلَيْكَ . اللّٰهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ أَنْ أَقُولَ زُوراً، أَوْ أَغْشَىٰ فُجُوراً، أَوْ أَكُونَ بِكَ مَغْرُوراً

خدایا به تو پناه می‌آورم از این‌که نیازمند شوم در سایه‌ی بی‌نیازی تو، یا گمراه شوم در کنار هدایت تو، یا خوار شوم در جنب عزّت تو، یا مظلوم واقع شوم در سایه سلطنت تو، یا پایمال شوم و کار مربوط به توست، خدایا به تو پناه می‌آورم از این‌که زور بگویم، یا در بدکاری فرو روم یا در برابر تو مغرور گردم

دعای امام باقر(ع) برای کفایت مهمات

پانزدهم:

از ابوحمزه ثمالی روایت شده: از حضرت باقر(علیه‌السلام) اجازه خواستم خدمتش مشرّف شوم؛ حضرت از خانه بیرون آمد، درحالی‌که لب‌های مبارکش حرکت می‌کرد، فرمود: تکلّم مرا دانستی؟ گفتم: آری فدایت شوم.

فرمود: تکلّم کردم به کلامی که احدی هرگز به آن تکلم نکرده، مگر آن‌که حق‌تعالی آنچه از امر دنیا و آخرت برای او مهم است کفایت فرموده، گفتم: فدایت شوم، پس مرا به آن خبرده؛

فرمود: آری

هرکه این کلمات را در حال بیرون رفتن از خانه بخواند، مهمّات او آسان گردد:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربـانی‌اش همیشگی است،

حَسْبِيَ اللّٰهُ، تَوَكَّلْتُ عَلَى اللّٰهِ . اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ خَيْرَ أُمُورِي كُلِّها، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ خِزْيِ الدُّنْيا، وَعَذابِ الْآخِرَةِ

بر خدا توکل کردم، خدایا از تو بهترینِ همۀ امور را می‌خواهم و به تو از خواری دنیا و عذاب آخرت پناه می‌آورم

حجاب امام جعفر صادق عليه‌السلام

هفدهم:

حجاب امام جعفر صادق عليه‌السلام (دعای پرده نگهدار)

يا مَنْ اِذَا اسْتَعَذْتُ بِهِ اَعاذَنى، وَ اِذَا اسْتَجَرْتُ بِهِ عِنْدَ الشَّدائِدِ اَجارَنى

ای که زمانی که به او پناهنده شوم پناهم دهد، و گاهی که نزد سختی ها از او نجات خواهم، نجاتم بخشد

وَ اِذَا اسْتَغَثْتُ بِهِ عِنْدَ النَّوائِبِ اَغاثَنى، وَ اِذَا اسْتَنْصَرْتُ بِهِ عَلى عَدُوّى نَصَرَنى وَ اَعانَنى

و زمانی که به گاه پیش آمدها دادرسی خواهم به فریادم رسد، و زمانی که برای پیروزی بر دشمنم از او یاری جویم یاری ام دهد و کمکم کند

اِلَيْكَ الْمَفْزَعُ وَ اَنْتَ الثِّقَةُ، فَاقْمَعْ عَنِّى مَنْ اَرادَنى، وَ اغْلِبْ لى مَنْ كادَنى

پناهگاه تنها درگاه توست، و تویی مورد اطمینان . کسی که مرا قصد سوء کرده از جانب من سرکوب کن، و غلبه کن به سود من بر کسی که نسبت به من بداندیشی نموده

يا مَنْ قالَ: $ ﴿اِنْ يَنْصُرْكُمُ اللّه فَلا غالِبَ لَكُمْ﴾$

ای آن که فرمود: اگر خدا شمار را یاری کند، غلبه کننده ای بر شما نخواهدبود

يا مَنْ نَجّيَ نُوحاً مِنَ الْقَوْمِ الظّالِمينَ، يا مَنْ نَجّيَ لُوطاً مِنَ الْقَوْمِ الْفاسِقَينَ

ای که نوح را از گروه ستمکاران رهایی داد، ای که لوط را از گروه بدکاران رهانید

يا مَنْ نَجّيَ هُوداً مِنَ الْقَوْمِ الْعادينَ، يا مَنْ نَجّيَ مُحَمَّداً صَلّىَ اللّه عَلَيْهِ وَ آلِهِ، مِنَ الْقَوْمِ الْكافِرينَ

ای که هود را از گروه متجاوزان نجات داد، ای که محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) را از گروه کافران نجات داد

نَجِنّى مِنْ اَعْدائى وَ اَعْدائِكَ، بِاَسْمآئِكَ يا رَحْمنُ يا رَحيمُ

مرا از دشمنانم و دشمنانت به حق نامهایت ای بخشنده ای مهربان نجات ده

لا سَبيلَ لَهُمْ عَلى مَنْ تَعَوَّذَ بِالْقُرْآنِ، وَ اسْتَجارَكَ بِالرَّحيمِ الرَّحْمنِ، $ ﴿الرَّحْمنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوى﴾

راهی برای آن ها نیست بر کسی که به قرآن پناهم برده، و از تو پناه جسته، به مهربان بخشنده . خدای بخشنده بر عرش چیرگی یافت

﴿اِنَّ بَطْشَ رَبِّكَ لَشَديدٌ، اِنَّهُ هُوَ يُبْدِئُ وَ يُعيدُ، وَ هُوَ الْغَفُورُ الْوَدُودُ، ذُوالْعَرْشِ الْمَجيدِ، فَعالٌ لِما يُريدُ﴾

به یقین حمله پروردگارت سخت است، به درستی که او آغاز می کند، و باز می گرداند، و او آمرزنده و بسی پرمهر است، دارای عرش باشکوه است، هرچه را بخواهد انجام دهد

﴿فَاِنْ تَوَلَّوْا فَقُلْ: حَسْبِىَ اللّه، لا اِلهَ اِلّا هُوَ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ، وَ هَوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظيمِ﴾$

پس اگر رو بازگرداندند بگو . خدا مرا بس است، معبودی جز او نیست بر او توکل کردم، و او پروردگار عرش بزرگ است

ادعیة الوسائل الی المسائل و آن ده مناجات است

شانزدهم:

ادعیة الوسائل الى المسائل [دعاهاى سبب خواهى براى رسیدن به درخواست‌ها] که ده مناجات است.

از محمّد بن حارث نوفلی خادم حضرت جواد(علیه‌السلام) نقل‌شده: که وقتی مأمون دخترش را به همسری حضرت جواد(علیه‌السلام) درآورد، حضرت برای او نوشت: برای هر زنی از سوی شوهرش صداقی است و حق‌تعالی دارایی ما را در آخرت ذخیره کرده، همچنان که دارایی شما را در دنیا به شما داده؛

و من به کابین دختر تو دادم «وسائل الی المسائل» را و آن مناجاتی است که پدرم به من عنایت کرده است، به او نیز از پدرش موسی بن جعفر رسیده و به او از پدرش جعفر و به او از پدرش محمّد و به او از پدرش علی بن الحسین و به او از پدرش حسین، و به او از پدرش امیرمؤمنان علی‌بن‌ابیطالب و به او از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) رسیده که جبرئیل به آن حضرت سپرد و گفت:

ای محمّد، ربّ العزّه به تو سلام می‌رساند و می‌فرماید: این کلیدهای گنج‌های دنیا و آخرت است، آن را به‌سوی خواسته‌های خود وسیله ساز تا به مراد خود برسی و خواسته تو انجام گیرد و آن را به حاجت‌های دنیا اختصاص مده که بهره آخرتت را کم می‌کند؛

و آن ده وسیله است که به‌واسطه آن، درهای خواسته‌ها گشوده می‌شود و به سبب آن‌ها حاجات درخواست می‌گردد و به انجام می‌رسد و این است نسخه آن

مناجات استخاره

اللّٰهُمَّ إِنَّ خِيَرَتَكَ فِيمَا اسْتَخَرْتُكَ فِيهِ تُنِيلُ الرَّغائِبَ، وَتُجْزِلُ الْمَواهِبَ، وَتُغْنِمُ الْمَطالِبَ، وَتُطَيِّبُ‌الْمَكاسِبَ، وَتَهْدِي إِلَىٰ أَجْمَلِ الْمَذَاهِبِ، وَتَسُوقُ إِلَىٰ أَحْمَدِ الْعَوَاقِبِ، وَتَقِي مَخُوفَ النَّوَائِبِ

خدایا بهتر چیزی که پسندیدی، در آنچه من از تو در آن طلب خیر کردم، به خواسته‌ها می‌رساند و موهبت‌ها را شایان می‌سازد و درخواست‌شده‌ها را پرسود می‌کند و کسب‌ها را پاکیزه می‌نماید و به زیباترین روش‌ها هدایت می‌کند و به‌سوی ستوده‌ترین عاقبت‌ها سوق می‌دهد و از پیش‌آمدهای بیمناک حفظ می‌نماید. خدایا من از تو طلب خیر می‌کنم؛ در آنچه رأیم بر آن مصمّم شده و مرا عقلم به‌سوی آن کشانده، آسان گردان خدایا آنچه در آن دشوار شده و هموار کن آنچه را از آن سخت گشته و مهم مرا در آن کفایت کن و از من به‌واسطه آن هر بلای شدید را دور فرما، پروردگارا عواقبش را سود و بیمناکش را سلامت و دورش را نزدیک و خشکی‌اش را رشد و برکت قرار ده

وَأَرْسِلِ اللّٰهُمَّ إِجابَتِي، وَأَنْجِحْ طَلِبَتِي، وَاقْضِ حاجَتِي، وَاقْطَعْ عَنِّي عَوَائِقَها، وَامْنَعْ عَنِّي بَوَائِقَها . وَأَعْطِنِي اللّٰهُمَّ لِواءَ الظَّفَرِ وَالْخِيَرَةَ فِيمَا اسْتَخَرْتُكَ،

خدایا اجابت دعایم را برسان و خواهشم را برآور و حاجتم را انجام ده و موانعش را از من قطع کن و سختی‌هایش را از من بازدار و به من عطا کن خدایا پرچم پیروزی و بهترین چیزی که در آن از تو خیر خواستم و کمال بهره‌مندی در آنچه خواندمت

وَ وُفُورَ الْمَغْنَمِ فِيما دَعَوْتُكَ، وَعَوائِدَ الْإِفْضالِ فِيما رَجَوْتُكَ، وَاقْرِنْهُ اللّٰهُمَّ بِالنَّجاحِ، وَخُصَّهُ بِالصَّلاحِ، وَأَرِنِي أَسْبابَ الْخِيَرَةِ فِيهِ واضِحَةً،

و فواید افزون‌تر در آنچه امید به تو بستم و مربوط ساز خدایا آن را با کامیابی و مخصوصش گردان به شایستگی و در آن اسباب خیرجویی را آشکارا به من بنمایان

وَأَعْلامَ غُنْمِها لائِحَةً، وَاشْدُدْ خِناقَ تَعْسِيرِها، وَانْعَشْ صَرِيعَ تَيْسِيرِها

و نشانه‌های بهره را درخشان به من نشان بده و گلوگیر دشواری‌اش را ببند و به خاک افتاده آسان‌کاری‌اش را از خاک بردار

وَبَيِّنِ اللّٰهُمَّ مُلْتَبَسَها، وَأَطْلِقْ مُحْتَبَسَها، وَمَكِّنْ أُسَّهَا، حَتَّىٰ تَكُونَ خِيَرَةً مُقْبِلَةً بِالْغُنْمِ، مُزِيلَةً لِلْغُرْمِ، عاجِلَةً لِلنَّفْعِ، باقِيَةَ الصُّنْعِ، إِنَّكَ مَلِيءٌ بِالْمَزِيدِ، مُبْتَدِئٌ بِالْجُودِ

و روشن کن خدایا مشتبهش را و آزاد کن زندانی‌شده‌اش را و استوار کن پایه‌اش را تا خیری روی آور با بهره و سود باشد، برطرف کننده بدهی و شتاب ورز به سود و ماندگاری عمل به‌درستی که تو به افزون بخشی نیرومندی و آغازکننده به بخششی

مناجات استقاله

اللّٰهُمَّ إِنَّ الرَّجاءَ لِسَعَةِ رَحْمَتِكَ أَنْطَقَنِي‌ بِاسْتِقالَتِكَ، وَالْأَمَلَ لِأَناتِكَ وَ رِفْقِكَ شَجَّعَنِي عَلَىٰ طَلَبِ أَمانِكَ وَعَفْوِكَ،

خدایا امید به رحمت فراگیرت، مرا به درخواست چشم‌پوشی‌ات گویا کرده و آرزوی به بردباری و مدارا نمودنت، مرا به خواستن امان و گذشتت دلیر ساخته است،

وَلِي يَا رَبِّ ذُنُوبٌ قَدْ واجَهَتْها أَوْجُهُ الانْتِقامِ، وَخَطَايَا قَدْ لاحَظَتْها أَعْيُنُ الاصْطِلامِ، وَاسْتَوْجَبْتُ بِها عَلَىٰ عَدْلِكَ أَلِيمَ الْعَذابِ

برای من ای پروردگارم گناهانی است که چهره‌های انتقام با آن‌ها روبرو و خطاهایی است که دیده‌های ریشه برکن آن‌ها را زیر نظر گرفته، به خاطر آن‌ها بر پایه عدالتت مستوجب عذاب دردناک شده‌ام

وَاسْتَحْقَقْتُ بِاجْتِراحِها مُبِيرَ الْعِقابِ، وَخِفْتُ تَعْوِيقَها لِإِجابَتِي، وَرَدَّها إِيَّايَ عَنْ قَضاءِ حاجَتِي بِإِبْطالِها لِطَلِبَتِي،

و به ارتکاب آن‌ها سزاوار کیفر هلاک کننده گشته‌ام، از به تأخیر افتادن اجابت دعایم به خاطر گناهان و مردود شدنم از برآمدن حاجتم ترسیده‌ام،

وَقَطْعَها لِأَسْبابِ رَغْبَتِي، مِنْ أَجْلِ مَا قَدْ أَنْقَضَ ظَهْرِي مِنْ ثِقْلِها، وَبَهَظَنِي مِنَ الاسْتِقْلالِ‌ بِحَمْلِها

چه اینکه گناهان خواسته‌ام را از بین می‌برند و اسباب رغبتم را قطع می‌کنند، ازآن‌رو که از سنگینی گناهان پشتم شکسته و از به‌تنهایی برداشتن بار آن‌ها گرانبارم نموده

ثُمَّ تَرَاجَعْتُ رَبِّ إِلىٰ حِلْمِكَ عَنِ الْخاطِئِينَ، وَعَفْوِكَ عَنِ الْمُذْنِبِينَ، وَرَحْمَتِكَ لِلْعاصِينَ، فَأَقْبَلْتُ بِثِقَتِي مُتَوَكِّلاً عَلَيْكَ، طَارِحاً نَفْسِي بَيْنَ يَدَيكَ،

سپس پروردگارا به بردباری‌ات از خطاکاران و گذشتت از گنه‌کاران و مهربانی‌ات به عاصیان نظر کردم، پس با اعتمادم و توکلم بر تو به درگاهت روی آوردم، درحالی‌که خود را به آستانت افکندم

شاكِياً بَثِّي إِلَيْكَ، سائِلاً رَبِّ مَا لَا أَسْتَوْجِبُهُ مِنْ تَفْرِيجِ الْهَمِّ، وَلَا أَسْتَحِقُّهُ مِنْ تَنْفِيسِ الْغَمِّ، مُسْتَقِيلاً لَكَ رَبِّ إِيَّايَ، واثِقاً مَوْلايَ بِكَ

و عذابم را به نزد تو شکایت نمودم، درخواست‌کننده‌ام آنچه را که سزاوار آن نیستم، از گشایش اندوه و مستحق نیستم از برطرف کردن غم، چشم‌پوشی‌ات را نسبت به خود خواستارم، به تو ای مولایم مطمئنّم

اللّٰهُمَّ فَامْنُنْ عَلَيَّ بِالْفَرَجِ، وَتَطَوَّلْ عَلَيَّ بِسُهُولَةِ الْمَخْرَجِ، وَادْلُلْنِي بِرَأْفَتِكَ عَلَىٰ سَمْتِ الْمَنْهَجِ، وَأَزْلِقْنِي بِقُدْرَتِكَ عَنِ الطَّرِيقِ الْأَعْوَجِ،

خدایا به گشایش بر من منّت گذار و به آسان بیرون آمدن از مشکل به من احسان فرما و به رأفتت مرا به‌سوی راه راست هدایت نما و مرا به قدرتت از راه کج دور کن و به گذشتت از زندان گرفتاری رهایی بخش

وَ خَلِّصْنِي مِنْ سِجْنِ الْكَرْبِ بِإِقالَتِكَ، وَأَطْلِقْ أَسْرِي بِرَحْمَتِكَ، وَطُلْ عَلَيَّ بِرِضْوانِكَ، وَجُدْ عَلَىَّ بِإِحْسانِكَ، وَأَقِلْنِي رَبِّ عَثْرَتِي، وَفَرِّجْ كُرْبَتِي،

و به رحمتت اسارتم را به آزادی تبدیل کن و به خشنودی‌ات به من روی آور و به احسانت بر من ببخش و از لغزشم درگذر و اندوهم را بگشا

وَارْحَمْ عَبْرَتِي، وَلَا تَحْجُبْ دَعْوَتِي، وَاشْدُدْ بِالْإِقَالَةِ أَزْرِي، وَ قَوِّ بِها ظَهْرِي، وَأَصْلِحْ بِها أَمْرِي، وَأَطِلْ بِها عُمْرِي، وَارْحَمْنِي يَوْمَ حَشْرِي وَ وَقْتَ نَشْرِي، إِنَّكَ جَوادٌ كَرِيمٌ، غَفُورٌ رَحِيمٌ وَصَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ.

و به گریه‌ام رحم کن و دعایم را در پرده قرار مده و کمرم را با عذرپذیری محکم ببند و پشتم را به آن نیرومند ساز و کارم را به آن اصلاح کن و عمرم را بدان طولانی کن و در روز حشر و نشر به من رحم کن، به‌درستی که تو بخشنده بزرگوار و آمرزنده مهربانی، درود خدا بر محمّد و خاندانش.

مناجات سفر

اللّٰهُمَّ إِنِّي أُرِيدُ سَفَراً فَخِرْ لِي فِيهِ وَ أَوْضِحْ لِي فِيهِ سَبِيلَ الرَّأْيِ وَفَهِّمْنِيهِ، وَافْتَحْ لِي عَزْمِي بِالاسْتِقامَةِ، وَاشْمُلْنِي فِي سَفَرِي بِالسَّلامَةِ،

خدایا می‌خواهم سفر کنم، برایم در آن خیر بخواه و برایم در آن راه تصمیم‌گیری را روشن کن و به من بفهمان و تصمیمم را برایم به استواری بگشا و در سفرم مرا به تندرستی فراگیر

وَأَفِدْنِي جَزِيلَ الْحَظِّ وَالْكَرامَةِ، وَاكْلَأْنِي بِحُسْنِ الْحِفْظِ وَ الْحِراسَةِ، وَجَنِّبْنِي اللّٰهُمَّ وَعْثَاءَ الْأَسْفارِ، وَسَهِّلْ لِي حُزُونَةَ الْأَوْعَارِ،

و بهره شایان و کرامت ده و با نیکو نگهداری و نگهبانی مرا حفظ کن و برکنارم دار خدایا از مشقّت سفرها و هموار کن برایم ناهمواری‌های بیابان‌ها را

وَ اطْوِلِي بِساطَ الْمَراحِلِ، وَقَرِّبْ مِنِّي بُعْدَ نَأْيِ الْمَناهِلِ، وَباعِدْ فِي الْمَسِيرِ بَيْنَ خُطَى الرَّوَاحِلِ، حَتَّىٰ تُقَرِّبَ نِياطَ الْبَعِيدِ، وَ تُسَهِّلَ وُعُورَ الشَّدِيدِ

و در هم پیچ برایم منزل‌ها را و نزدیک کن به من دوری آبشخورها را و در مسیر بلند گردان بین گام‌های مرکب‌ها را تا دوری راه‌های دور را نزدیک نمایی و ناهمواری‌های سخت را هموار سازی

وَلَقِّنِي اللّٰهُمَّ فِي سَفَرِي نُجْحَ طائِرِ الْواقِيَةِ، وَهَبْنِي فِيهِ غُنْمَ الْعافِيَةِ، وَخَفِيرَ الاسْتِقْلالِ، وَدَلِيلَ مُجاوَزَةِ الْأَهْوَالِ،

خدایا در سفرم همای فرخندۀ کامیابی را تلقینم کن و به من ببخش در آن بهره‌های عافیت را و حامی استقلال را و راهنمای گذر کردن از هراس‌ها را

وَباعِثَ وُفُورِ الْكِفايَةِ، وَسانِحَ خَفِيرِ الْوِلايَةِ، وَاجْعَلْهُ اللّٰهُمَّ سَبَبَ عَظِيمِ السِّلْمِ، حاصِلَ الْغُنْمِ

و انگیزنده کمال کفایت را و فرخنده حامی ولایت را و بگردانش خدایا سبب صلحی بزرگ و بهره‌ای به دست آمده

وَاجْعَلِ اللَّيْلَ عَلَيَّ سِتْراً مِنَ الْآفاتِ، وَالنَّهارَ مانِعاً مِنَ الْهَلَكاتِ، وَاقْطَعْ عَنِّي قِطَعَ لُصُوصِهِ بِقُدْرَتِكَ، وَاحْرُسْنِي مِنْ وُحُوشِهِ بِقُوَّتِكَ،

و شب را پوشش من ساز از آفات و روز را مانع از هلاکت‌ها و قطع کن از من به قدرتت گروه‌های دزدانش را و از جانوران وحشی‌اش به نیرویت پاسم بدار

حَتَّىٰ تَكُونَ السَّلامَةُ فِيهِ مُصاحِبَتِي، وَالْعافِيَةُ فِيهِ مُقارِنَتِي، وَالْيُمْنُ سائِقِي، وَالْيُسْرُ مُعانِقِي، وَالْعُسْرُ مُفارِقِي، وَالْفَوْزُ مُوافِقِي،

تا سلامت در سفر همراهم باشد و تندرستی هم‌زمانم و برکت جلودارم و آسانی هم‌آغوشم و سختی دور از جانم و کامیابی بر وفق مرادم

وَالْأَمْنُ مُرافِقِي، إِنَّكَ ذُو الطَّوْلِ وَالْمَنِّ وَ الْقُوَّةِ وَالْحَوْلِ، وَأَنْتَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ، وَبِعِبادِكَ بَصِيرٌ خَبِيرٌ

و امنیت رفیقم، به‌درستی که تو دارای عطای هموار و احسان و قدرت و نیرویی و تو بر هر کاری توانا و به بندگانت بینا و آگاهی

hasnt translate

مناجات طلب روزی

اللّٰهُمَّ أَرْسِلْ عَلَيَّ سِجالَ رِزْقِكَ مِدْراراً، وَأَمْطِرْ عَلَيَّ سَحائِبَ إِفْضالِكَ غِزَاراً، وَأَدِمْ غَيْثَ نَيْلِكَ إِلَيَّ سِجالاً،

خدایا، دلوهای روزی‌ات را ریزان به‌سوی من فرست و ابرهای فزون ‌بخشت را فراوان بر من ببار و باران عطایت را چون سینه‌های ریزان بر من تداوم بخش و بریزان فزونی نعمتت را بر ظرف نیازم،

وَأَسْبِلْ مَزِيدَ نِعَمِكَ عَلَىٰ خَلَّتِي إِسْبالاً، وَأَ فْقِرْنِي بِجُودِكَ إِلَيْكَ، وَأَغْنِنِي عَمَّنْ يَطْلُبُ مَا لَدَيْكَ، وَداوِ داءَ فَقْرِي بِدَواءِ فَضْلِكَ،

ریزاندنی کامل و به‌ جودت نیازمندم کن و از کسی که آنچه را نزد توست می‌طلبد، بی‌نیازم گردان و درد نداری‌ام را به داروی احسانت درمان کن و با عطای همواره‌ات،

وَانْعَشْ صَرْعَةَ عَيْلَتِي بِطَوْلِكَ، وَتَصَدَّقْ عَلَىٰ إِقْلالِي بِكَثْرَةِ عَطائِكَ، وَعَلَى اخْتِلالِي بِكَرِيمِ حِبائِكَ

افتادگی نداری‌ام را بلند فرما و به کثرت عطایت بر تهیدستی‌ام تصدّق نما و به جایزه کریمانه‌ات نیازمندی‌ام را صدقه بده

وَسَهِّلْ رَبِّ سَبِيلَ الرِّزْقِ إِلَيَّ، وَثَبِّتْ قَواعِدَهُ لَدَيَّ، وَبَجِّسْ لِي عُيُونَ سَعَتِهِ بِرَحْمَتِكَ، وَفَجِّرْ أَنْهارَ رَغَدِ الْعَيْشِ قِبَلِي بِرَأْفَتِكَ،

و راه روزی را پروردگارا به‌سوی من هموار کن و پایه‌هایش را برایم پایدار نما و چشمه‌های فراخی‌اش را به رحمتت برایم بشکاف و با رأفتت نهرهای زندگی خوش را از سوی من روان کن

وَأَجْدِبْ أَرْضَ فَقْرِي، وَأَخْصِبْ جَدْبَ ضُرِّي، وَاصْرِفْ عَنِّي فِي الرِّزْقِ الْعَوائِقَ، وَاقْطَعْ عَنِّي مِنَ الضِّيْقِ الْعَلائِقَ .

و زمین نداری‌ام را بخشکان و سرزمین خشک بدحالی‌ام را سرسبز کن و موانع روزی را از من بگردان و بندهای فشار و سختی را از من قطع فرما

وَارْمِنِي مِنْ سَعَةِ الرِّزْقِ اللّٰهُمَّ بِأَخْصَبِ سِهامِهِ، وَاحْبُنِي مِنْ رَغَدِ الْعَيْشِ بِأَكْثَرِ دَوامِهِ

و مرا هدف وسعت رزق قرار ده، خدایا به پر خیرترین تیرهایش و مرا از زندگی خوش به بیشتر پایندگی‌اش مخصوص فرما

وَاكْسُنِي اللّٰهُمَّ سَرابِيلَ السَّعَةِ وَجَلابِيبَ الدَّعَةِ، فَإِنِّي يَا رَبِّ مُنْتَظِرٌ لِإِنْعامِكَ بِحَذْفِ المَضِيقِ، وَ لِتَطَوُّلِكَ بِقَطْعِ التَّعْوِيقِ،

و بپوشان بر من خدایا پیراهن فراخی رزق را و جامه‌های راحت را، پس من ای پروردگارم، در انتظار نعمت‌بخشی‌ات به سر می‌برم با رفع تنگدستی و عطای پیوسته‌ات را با قطع به تأخیر افتادن

وَ لِتَفَضُّلِكَ بِإِزَالَةِ التَّقْتِيرِ، وَ لِوُصُولِ حَبْلِي بِكَرَمِكَ بِالتَّيْسِيرِ وَأَمْطِرِ اللّٰهُمَّ عَلَيَّ سَماءَ رِزْقِكَ بِسِجالِ الدِّيمِ، وَأَغْنِنِي عَنْ خَلْقِكَ بِعَوائِدِ النِّعَمِ،

و لطفت را با از بین بردن سختی معیشت و پیوستن رشته‌ام را به کرمت با آسان شدن دشواری بباران خدایا بر من آسمان روزی‌ات را به باران فراوان و از بندگانت به‌واسطه بهره‌های نعمت‌ها بی‌نیازم فرما

وَارْمِ مَقاتِلَ الْإِقْتارِ مِنِّي، وَاحْمِلْ كَشْفَ الضُّرِّ عَنِّي عَلَىٰ مَطايَا الْإِعْجالِ، وَاضْرِبْ عَنِّي الضِّيقَ بِسَيْفِ الاسْتِئْصالِ

و هدف تیر قرار بده موارد کشندگی تنگدستی‌ام را و بار کن برطرف‌شدن بدحالی‌ام را بر بارکش‌های شتاب و گردن تنگی را از من به شمشیر نابودی بزن

وَأَتْحِفْنِي رَبِّ مِنْكَ بِسَعَةِ الْإِفْضالِ، وَامْدُدْنِي بِنُمُوِّ الْأَمْوَالِ، وَاحْرُسْنِي مِنْ ضِيقِ الْإِقْلالِ، وَاقْبِضْ عَنِّي سُوءَ الْجَدْبِ، وَابْسُطْ لِي بِساطَ الْخِصْبِ،

و به من از سوی خود پروردگارا، به فراخی فزون بخشی تحفه ده و مرا با افزایش اموال مدد کن و از سختی فقر پاسم بدار و بدی قحط را از من بگیر و سفره سرسبزی را برایم بگشا و از آب روزی‌ات آبم ده،

وَاسْقِنِي مِنْ ماءِ رِزْقِكَ غَدَقاً، وَانْهَجْ لِي مِنْ عَمِيمِ بَذْلِكَ طُرُقاً، وَفاجِئْنِي بِالثَّرْوَةِ وَالْمالِ، وَانْعَشْنِي بِهِ مِنَ الْإِقْلالِ، وَصَبِّحْنِي بِالاسْتِظْهارِ،

آبی گوارا و از بخشش فراگیر خود برایم روشن کن راه‌ها و ناگهان ثروت و دارایی‌ام بده و به سبب آن از زمین تنگدستی بلندم کن و مرا به پشتیبانی‌ات بامدادان برخیزان

وَمَسِّنِي بِالتَّمَكُّنِ مِنَ الْيَسارِ، إِنَّكَ ذُو الطَّوْلِ الْعَظِيمِ، وَالْفَضْلِ الْعَمِيمِ، وَالْمَنِّ الْجَسِيمِ، وَأَنْتَ الْجَوادُ الْكَرِيمُ

و شامگاهان توانای بر بی‌نیازی، همانا که تو دارای عطای پیوسته عظیم و احسان همه‌گیر و مهرورزی بزرگی و تو بخشنده بزرگواری

hasnt translate

مناجات طلب توبه

اللّٰهُمَّ إِنِّي قَصَدْتُ إِلَيْكَ بِإِخْلاصِ تَوْبَةٍ نَصُوحٍ، وَتَثْبِيتِ عَقْدٍ صَحِيحٍ، وَدُعاءِ قَلْبٍ قَرِيحٍ، وَ إِعْلانِ قَوْلٍ صَرِيحٍ .

‌خدایا به اخلاص، آهنگ تو را کرده‌ام، برای توبه خالصانه و پایداری پیمان راستین و دعای دلِ‌ریش و آشکار کردن گفتار صریح،

اللّٰهُمَّ فَتَقَبَّلْ مِنِّي مُخْلَصَ التَّوْبَةِ، وَ إِقْبالَ سَرِيعِ الْأَوْبَةِ، وَمَصارِعَ تَخَشُّعِ الْحَوْبَةِ، وَقابِلْ رَبِّ تَوْبَتِي بِجَزِيلِ الثَّوابِ، وَكَرِيمِ الْمَآبِ، وَحَطِّ الْعِقابِ، وَصَرْفِ الْعَذابِ، وَغُنْمِ الْإِيابِ، وَسِتْرِ الْحِجابِ

خدایا از من بپذیر توبه بی‌آلایش و روی آوردن شتابان، بازگشت به‌سوی خود و افتادن گاه‌های کرنش گناه را، پروردگارا، توبه‌ام را به پاداش شایان و بازگشتی کریمانه و فروریختن کیفر و بازگرداندن عذاب و بهره بازگشت و پرده‌پوشی مقابله کن

وَامْحُ اللّٰهُمَّ مَا ثَبَتَ مِنْ ذُ نُوبِي، وَاغْسِلْ بِقَبُولِها جَمِيعَ عُيُوبِي، وَاجْعَلْها جالِيَةً لِقَلْبِي، شاخِصَةً لِبَصِيرَةِ لُبِّي، غاسِلَةً لِدَرَنِي،

و محو کن خدایا آنچه از گناهانم ثبت شده و همه عیوبم را به پذیرش توبه بشوی و قرار ده توبه‌ام را جلا دهنده دلم، روشن‌کننده دیده‌ی خِرَدم،

مُطَهِّرَةً لِنَجاسَةِ بَدَنِي، مُصَحِّحَةً فِيها ضَمِيرِي، عاجِلَةً إِلَى الْوَفاءِ بِها بَصِيرَتِي

شستشو دهنده‌ی ناپاکی‌ام، پاک‌کننده‌ی آلودگی تنم، درست کننده نهادم، به‌وسیله آن به‌سوی وفا بصیرتم را شتابان کن و قبول کن

وَاقْبَلْ يَا رَبِّ تَوْبَتِي، فَإِنَّها تَصْدُرُ مِنْ إِخْلاصِ نِيَّتِي، وَمَحْضٍ مِنْ تَصْحِيحِ بَصِيرَتِي، وَاحْتِفالاً فِي طَوِيَّتِي، وَاجْتِهاداً فِي نَقاءِ سَرِيرَتِي،

پروردگارا توبه‌ام را که این توبه به‌درستی برمی‌آید از خلوص نیتم و محض درستی بصیرتم و روشنی همه‌جانبه اندیشه‌ام و کوشش در نظافت باطنم و پایدار نمودن بازگشتم

وَتَثْبِيتاً لِإِنابَتِي، وَ مُسارِعَةً إِلىٰ أَمْرِكَ بِطاعَتِي وَاجْلُ اللّٰهُمَّ بِالتَّوْبَةِ عَنِّي ظُلْمَةَ الْإِصْرارِ، وَامْحُ بِها مَا قَدَّمْتُهُ مِنَ الْأَوْزارِ

و شتافتن به‌سوی فرمانت به طاعتم و از من خدایا به‌وسیله توبه، تاریکی پافشاری بر گناه را دور کن و به آنچه از بارهای گران پیش انداختم محو گردان

وَاكْسُنِي لِباسَ التَّقْوَىٰ وَجَلابِيبَ الْهُدَىٰ، فَقَدْ خَلَعْتُ رِبْقَ الْمَعاصِي عَنْ جَلَدِي ، وَنَزَعْتُ سِرْبالَ الذُّنُوبِ عَنْ جَسَدِي،

و به من لباس تقوا و جامه‌های هدایت بپوشان، من به حقیقت بند نافرمانی‌ها را از پوستم برکشیدم و پیراهن گناهان را از پیکرم برکندم،

مُسْتَمْسِكاً رَبِّ بِقُدْرَتِكَ، مُسْتَعِيناً عَلَىٰ نَفْسِي بِعِزَّتِكَ، مُسْتَوْدِعاً تَوْبَتِي مِنَ النَّكْثِ بِخَفْرَتِكَ، مُعْتَصِماً مِنَ الْخِذْلانِ بِعِصْمَتِكَ، مُقارِناً بِهِ لَاحَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلّا بِكَ

درحالی‌که پروردگارا به قدرتت چنگ زننده‌ام و به عزّتت بر خویشتن کمک خواهم و به پناهت توبه‌ام را از شکستن ودیعه گذارم، در حالی‌که چنگ‌زننده به عصمتت از خوار شدن محفوظ است، هم‌زمان می‌کنم آن توبه را به «نیرو و توانی نیست جز به‌ وسیلۀ تو

مناجات طلب حج

اَللهُمَّ ارْزُقْنى الْحَجَّ، الَّذى افْتَرَضْتَهُ عَلى مَنِ اسْتِطاعَ اِلَيْهِ سَبيلاً، وَاجْعَلْ لى فيهِ هادِياً، وَ اِلَيْهِ دَليلاً، وَ قَرِّبْ لى بُعْدَ الْمَسالِكِ، وَ اَعِنّى عَلى تَاْدِيَةِ الْمَناسِكِ،

خدایا حجّی که واجب کردی بر هرکه بتواند به‌سوی آن راه یابد، نصیب من کن و برایم در آن راهنما و به‌سوی آن دلیلی قرار ده و دوری راه‌ها را برایم نزدیک کن و بر انجام اعمال حجّ یاری‌ام ده

وَ حَرِّمْ بِاِحْرامى عَلَى النّارِ جَسَدى، وَ زِدْ لِلسَّفَرِ قُوَّتى وَ جَلَدى، وَارْزُقْنى رَبِّ الْوُقُوفَ بَيْنَ يَدَيْكَ، وَالاِْفاضَةَ اِلَيْكَ، وَاَظْفِرْنى بِالنُّجْحِ بِوافِرِ الرِّبْحِ

و به احرام بستنم آتش را بر تنم حرام کن و نیرو و چابکی‌ام را برای سفر زیاد گردان و ایستادن در برابرت و کوچ کردن به سویت را پروردگارا روزی‌ام کن و با موفّق شدن، به سود کامل پیروزمندم نما

وَاَصْدِرْنى رَبِّ مِنْ مَوْقِفِ الْحَجِّ الْاَكْبَرِ، اِلى مُزْدَلَفَةِ الْمَشْعَرِ، وَاجْعَلْها زُلْفَةً اِلى رَحْمَتِكَ، وَ طَريقاً اِلى جَنَّتِكَ،

و مرا پروردگارا از جایگاه حجّ اکبر به تقرّب گاه مشعر بازگردان و آن را مایه نزدیکی به رحمتت و راهی به‌سوی بهشتت قرار ده

وَقِفْنى مَوْقِفَ الْمَشْعَرِ الْحَرامِ، وَ مَقامَ وُقُوفِ الْاِحْرامِ وَاَهِلَّنى لِتَاْدِيَةِ الْمَناسِكِ، وَنَحْرِ الْهَدىِ التَّوامِكِ، بِدَمٍ يَثُجُّ، وَ اَوْداجٍ تَمُجُّ،

و مرا در موقف مشعرالحرام و مقام وقوف احرام متوقف کن و شایسته گردان مرا برای ادای مناسک و کشتن قربانی فربه، به خونی که می‌جهد و رگ‌هایی که خون می‌فشاند

وَ اِراقَةِ الدِّماءِ الْمَسْفُوحَةِ، وَالْهَدايَا الْمَذْبُوحَةِ وَ فَرْىِ اَوْداجِها عَلى ما اَمَرْتَ وَ التَّنَفُّلُ بِها كَما وَسَمْتَ

و ریختن خون‌های ریختنی و قربانی‌های سربریده و بریدن رگ‌های آنان بر پایه آنچه فرمودی و انجام بیشتر بر واجب بر آن‌ها چنان‌که مقرّر فرمودی

وَاَحْضِرْنىِ اللهُمَّ صَلوةَ الْعيدِ، راجِياً لِلْوَعْدِ، خآئِفاً مِنَ الْوَعيدِ، حالِقاً شَعْرَ رَاْسى وَ مُقَصِّراً، وَ مُجْتَهِداً فى طاعَتِكَ، مُشَمِّراً رامِياً لِلْجِمارِ،

و حاضر کن خدایا مرا به نماز عید، امیدوار به وعده‌ات و هراسان از تهدیدت، با تراشیدن موی سرم و کوتاه کردن ناخنم، کوشا در طاعتت، آماده برای رمی جمرات به هفت سنگریزه،

بِسَبْعٍ بَعْدَ سَبْعٍ مِنَ الْاَحْجارِ، وَ اَدْخِلْنىِ اللهُمَّ عَرْصَةَ بَيْتِكَ وَ عَقْوَتِكَ، وَ مَحَلَّ اَمْنِكَ وَ كَعْبَتِكَ، وَ مَساكينِكَ وَ سُؤالِكَ وَ مَحاويجِكَ،

پس از هفت دیگر از همان سنگ‌ها، خدایا مرا به فضای خانه‌ات و کویت و جایگاه امنت و کعبه‌ات و خاک نشستگانت و درخواست‌کنندگانت و نیازمندانت وارد کن

وَجُدْ عَلَىَّ اللهُمَّ بِوافِرِ الْاَجْرِ، مِنَ الْاِنْكِفاءِ وَالنَّفْرِ، وَاخْتِمِ اللهُمَّ مَناسِكَ حَجّى، وَانْقِضآءَ عَجّى بِقَبُولٍ مِنْكَ لى، وَ رَاْفَةٍ مِنْكَ بى يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ

و خدایا در بازگشتن و کوچ کردن به مزد کامل به من سخاوت کن، خدایا و مناسک حجّم را و سپری شدن خروشم را، با پذیرش از سوی خود و رأفتت به من ختم کن، ای مهربان‌ترین مهربانان

مناجات کشف ظلم

اَللهُمَّ اِنَّ ظُلْمَ عِبادِكَ قَدْ تَمَكَّنَ فى بِلادِكَ، حَتّى اَماتَ الْعَدْلَ، وَ قَطَعَ السُّبُلَ، وَ مَحَقَ الْحَقَّ، وَ اَبْطَلَ الصِّدْقَ، وَاَخْفَى الْبِرَّ، وَاَظْهَرَ الشَّرَّ،

خدایا، همانا ستم بندگانت در کشورهایت پایدار شده، تا جایی که عدالت را میرانده و راه‌ها را بریده و حق را محو ساخته و راستی را باطل نموده و نیکی را پنهان کرده و شرّ را پدیدار ساخته

وَاَخْمَدَ التَّقْوى، وَ اَزالَ الْهُدى، وَ اَزاحَ الْخَيْرَ، وَ اَثْبَتَ الضَّيْرَ، وَ اَنْمَى الْفَسادَ، وَ قَوَّى الْعِنادَ، وَ بَسَطَ الْجَوْرَ، وَ عَدَى الطَّوْرَ

و پرهیزگاری را خاموش کرده و هدایت را از میان برده و خیر را از میان برداشته و زیان را پایدار نموده و فساد را رشد داده و لجبازی را تقویت کرده و ستم را گسترانده و از حد گذرانده

اَللّهُمَّ يا رَبِّ لا يَكْشِفُ ذلِكَ اِلاّ سُلْطانُكَ، وَ لايُجيرُ مِنْهُ اِلا امْتِنانُكَ. اَللّهُمَّ رَبِّ فَابْتُرِ الظُّلْمَ، وَ بُثَّ جِبالَ الْغَشْمِ،

خدایا، پروردگارا، این حالت را جز قدرت سلطنت تو برطرف نمی‌کند و از آن جز احسان تو پناه نمی‌دهد، خدایا، پروردگارا، ستم را قطع کن و کوه‌های زورگویی را درهم کوب

وَ اَخْمِدْ سُوقَ الْمُنْكَرِ، وَ اَعِزَّ مَنْ عَنْهُ يَنْزَجِرُ، وَاحْصُدْ شَاْفَةَ اَهْلِ الْجَوْرِ، وَ اَلْبِسْهُمُ الْحَوْرَ بَعْدَ الْكَوْرِ

و رونق بازار زشتی را فرو نشان، کسی را که از زشتی جلوگیری می‌کند عزیز گردان و بیخ و بن اهل ستم را درو کن و به آنان لباس کاستی پس از فزونی بپوشان

وَ عَجِّلِ اللهُمَّ اِلَيْهِمْ الْبَياتَ، وَ اَنْزِلْ عَلَيْهِمُ الْمَثُلاتِ، وَاَمِتْ حَيوةَ الْمُنْكَرِ لِيُؤْمَنَ الْمَخُوفُ، وَ يَسْكُنَ الْمَلْهُوفُ، وَ يَشْبَعَ الْجايِعُ،

خدایا عذاب شبانه را نسبت به آنـان پرشتاب کن و بر آنان کیفرهای نمونه را فرود آر، زندگی زشتی را بمیران تا بیمناک ایمنی یابد و دل‌سوخته آرام گیرد و گرسنه سیر شود

وَ يُحْفَظَ الضّائعُ، وَ يَاْوَى الطَّريدُ، وَ يَعُودَ الشَّريدُ، وَ يُغْنَى الْفَقيرُ، وَ يُجارَ الْمُسْتَجيرُ، وَ يُوَقَّرَ الْكَبيرُ، وَ يُرْحَمَ الصَّغْيرُ، وَ يُعَزَّ الْمَظْلُومُ،

و تباه حفظ گردد و آواره جای گیرد و گریخته بازگردد و تهی‌دست بی‌نیاز گردد و پناه‌جو، پناهنده شود و بزرگ مورد احترام قرار گیرد و کوچک مورد رحمت واقع شود و ستمدیده عزیز گردد

وَ يُذَلَّ الظّالِمُ وَ يُفَرَّجَ الْمَغْمُومُ، وَ تَنْفَرِجَ الْغَمآءُ وَ تَسْكُنُ الدَّهْمآءُ، وَ يَمُوتَ الْاِخْتِلافُ، وَ يَعْلُوَ الْعِلْمُ، وَ يَشْمُلَ السِّلْمُ،

و ستمکار خوار شود و غم غمدیده برطرف گردد و غم‌ها گشوده شود و آشوب‌های تاریک و سیاه آرام گردد و اختلاف بمیرد و دانش برتری یابد و صلح فراگیر شود

وَ يُجْمَعَ الشَّتاتُ، وَ يَقْوىَ الاْيمانُ، وَ يُتْلَى الْقُرْآنُ، اِنَّكَ اَنْتَ الدَّيانُ الْمُنْعِمُ الْمَنّانُ

و پراکنده‌ها گرد آید و ایمان نیرومند گردد و قرآن تلاوت شود، به‌درستی که تویی جزا بخش، نعمت دهنده، بسیار احسان کننده

hasnt translate

مناجات شکر خدا

اَللهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ عَلى مَرَدِّ نَوازِلِ الْبَلاءِ، وَ مُلِمّاتِ الضَّرَّآءِ، وَ كَشْفِ نَوائِبِ اللأواءِ، وَ تَوالى سُبُوغِ النَّعْمآءِ، وَ لَكَ الْحَمْدُ عَلى هنيءِ عَطائِكَ،

خدایا تو را ستایش بر باطل شدن مصیبت‌های فرود آمده و پیش‌آمدهای سخت و برطرف شدن دشواری‌های معیشت و پی‌درپی بودن نعمت‌های بسیار و تو را ستایش بر گوارای عطایت

وَ مَحْمُودِ بَلائِكَ وَ جَليلِ آلائكَ وَ لَكَ الْحَمْدُ عَلى اِحْسانِكَ الْكَثيرِ، وَ خَيْرِكَ الْغَزيرِ، وَ تَكْليفِكَ الْيَسيرِ، وَ دَفْعِ الْعَسيرِ؛

و آزمایش ستو‌ده‌ات و نعمت‌های بزرگت و تو را ستایش بر احسان بسیارت و خیر ریزانت و تکلیف آسانت و دور کردن دشواری‌ات

وَ لَكَ الْحَمْدُ يا رَبِّ عَلى تَثْميرِكَ قَليلَ الشُّكْرِ، وَ اِعْطآئِكَ وَافِرَ الْاَجْرِ، وَ حَطِّكَ مُثْقَلَ الْوِزْرِ، وَ قَبُولِكَ ضَيِّقَ الْعُذْرِ،

و تو را سپاس بر رشد دادنت اندک را و اعطا کردنت مزدی کامل و فرو ریختنت بار سنگین گناه و پذیرفتنت عذر بی‌جا

وَ وَضْعِكَ باهِضَ الاْصْرِ، وَ تَسْهيلِكَ مَوْضِعَ الْوَعْرِ، وَ مَنْعِكَ مُفْظِعَ الْاَمْرِ

و از دوش نهادنت بار گران تکلیف و هموار کردنت جایگاه ناهموار و بازداشتنت از کار بسیار زشت

وَ لَكَ الْحَمْدُ عَلَى الْبَلاءِ الْمَصْرُوفِ، وَ وافِرِ الْمَعْرُوفِ، وَ دَفْعِ الْمَخُوفِ، وَ اِذْلالِ الْعَسُوفِ، وَ لَكَ الْحَمْدُ عَلى قِلَّةِ التَّكْليفِ،

و تو را ستایش بر بلای بازگردانده شده و خوبی فراوان و دور ساختن امور ترسناک و رام کردن سخت ستمکار و تو را ستایش بر کمی تکلیف

وَ كَثْرَةِ التَّخْفيفِ، وَ تَقْوِيَةِ الضَّعيفِ، وَ اِغاثَةِ اللَّهيفِ وَ لَكَ الْحَمْدُ عَلى سَعَةِ اِمْهالِكَ، وَ دَوامِ اِفْضالِكَ وَ صَرْفِ اِمْحالِكَ، وَ حَميدِ اَفْعالِكَ،

و بسیاری تخفیف و توان‌دهی ناتوان و فریادرسی اندوهگین و تو را ستایش بر فراخی مهلت دادنت و دوام فزون بخشی‌ات و بازگرداندن کیفرت و ستوده کارهایت

وَ تَوالى نَوالِكَ، وَ لَكَ الْحَمْدُ عَلى تَأْخير مُعاجَلَةِ الْعِقابِ، وَ تَرْكِ مُغافَصَةِ الْعَذابِ، وَ تَسْهيلِ طَريقِ المآبِ وَ اِنْزالِ غَيْثِ السَّحابِ، إِنَّكَ الْمَنّانُ الْوَهّابُ

و پیاپی بودن عطایت و تو را ستایش بر به تأخیر افکندن شتاب در عقاب و ترک غافلگیری در عذاب و هموار کردن راه توبه و فرود آوردن باران ابر، به‌درستی که تویی بسیار احسان کننده و پر بخشش

مناجات طلب حوائج

جديرٌ مَنْ اَمَرْتَهُ بِالدُّعآءِ اَنْ يَدْعُوَكَ، وَ مَنْ وَعَدْتَهُ بِالاْجابَةِ اَنْ يَرْجُوَكَ، وَلِىَ اللهُمَّ حاجَةٌ، قَدْ عَجَزَتْ عَنْها حيلَتى، وَكَلَّتْ فيها طاقَتى،

سزاوار است کسی که فرمان دعا به او دادی تو را بخواند و کسی که وعده اجابت به او دادی به تو امید بندد، برایم خدایا حاجتی است که چاره‌ام از آن ناتوان شده و طاقتم در آن وامانده

وَ ضَعُفَ عَنْ مَرامِها قُوَّتى، وَ سَوَّلَتْ لى نَفْسِىَ الْاَمّارَةُ بِالسّوءِ، وَ عَدُوِّىَ الْغَرُورُ، الَّذى اَنَا مِنْهُ مَبْلُوُّ اَنْ اَرْغَبَ اِلَيْكَ فيها

و از طلبش نیرویم سست گشته، نفس اماره‌ام بدی را برایم آرایش کرده و دشمنم فریب را، دشمنی که من از او در بلایم، از این که در آن حاجتم به‌سوی تو میل کنم

اَللهُمَّ وَاَنْجِحْها بِاَيْمَنِ النَّجاحِ، وَاهْدِها سَبيلَ الْفَلاحِ، وَاشْرَحْ بِالرَّجآءِ لاِسْعافِكَ صَدْرى، وَ يَسِّرْ فى اَسْبابِ الْخَيْرِ اَمْرى، وَ صَوِّرْ اِلَىَّ الْفَوْزَ بِبُلُوغِ ما رَجَوْتُهُ بِالْوُصُولِ اِلى ما اَمَّلْتُهُ

خدایا آن را برآور، به مبارک‌ترین روا کردن و هدایتش کن به راه رستگاری و باز کن به امید یاری‌ات سینه‌ام را و آسان کن در اسباب خیر کارم را و برایم رستگاری را نقش بند، به رسیدن آنچه به آن امید بستم، با پیوستن آنچه آن را آرزو نمودم

وَ وَفِّقْنِى اللهُمَّ فى قَضآءِ حاجَتى، بِبُلُوغِ اُمْنِيَّتى، وَ تَصْديقِ رَغْبَتى، وَاَعِذْنِى اللهُمَّ بِكَرَمِكَ، مِنَ الْخَيْبَةِ وَالْقُنُوطِ وَالْاَناةِ وَالتَّثْبيطِ اَللّهُمَّ اِنَّكَ مَلىءٌ بِالْمَنائِحِ الْجَزيلَةِ، وَفِىُّ بِها وَ اَنْتَ عَلى كُلِّ شَىْءٍ قَديرٌ بِعِبادِكَ خَبيرٌ بَصيرٌ

و موفقم بدار خدایا در برآوردن حاجتم، به رسیدن به آرزویم و درست درآمدن اشتیاقم و پناهم ده خدایا به کرامتت از ناامیدی و یأس و تنبلی و بازآمدن از کار، خدایا تو توانا بر احسان کردن عطاهای بسیاری، وفا کننده به آن‌هایی و تو بر هر کاری توانایی و به بندگانت آگاه و بینایی

hasnt translate

حجاب امام موسی بن جعفر عليه‌السلام

هجدهم:

حجاب امام موسی بن جعفر عليه‌السلام

تَوَكَّلْتُ عَلَى الْحَيِّ الَّذِي لَا يَمُوتُ، وَ تَحَصَّنْتُ بِذِي الْعِزَّةِ وَ الْجَبَرُوتِ، وَ اسْتَعَنْتُ بِذِي الْكِبْرِياءِ وَ الْمَلَكُوتِ

توکّل کردم بر زنده ای که هرگز نمی میرد، و پناه جستم به دارای عزّت و جبروت، و یاری جستم به دارنده کبریا و ملکوت

مَوْلايَ اسْتَسْلَمْتُ إِلَيْكَ فَلا تُسْلِمْنِي، وَ تَوَكَّلْتُ عَلَيْكَ فَلا تَخْذُلْنِي، وَ لَجَأْتُ إِلَىٰ ظِلِّكَ الْبَسِيطِ فَلا تَطْرَحْنِي

مولایم خود را به تو واگذاشتم، پس مرا وامگذار، و بر توکّل کردم، پس دست از یاری ام برمدار، و به سایه گسترده ات پناهنده شدم

أَنْتَ الْمَطْلَبُ وَ إِلَيْكَ الْمَهْرَبُ، تَعْلَمُ مَا أُخْفِي وَ ما أُعْلِنُ، وَ تَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْيُنِ، وَ ما تُخْفِي الصُّدُورُ

پس به دورم مینداز، تویی مقصد و تنها به سوی توست گریزگاه، می دانی آنچه را پنهان کنم و آنچه را آشکار نمایم و خیانت دیده ها و آنچه را سینه ها پنهان کنند می دانی

فَأَمْسِكْ عَنِّي اَللّٰهُمَّ أَيْدِي الظَّالِمِينَ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ أَجْمَعِينَ، وَ اشْفِنِي وَ عافِنِي يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ .

از من بازدار دستهای ستمکاران از همه جنیّان و آدمیان را، و مرا شفا ده، و عافیت بخش، ای مهربان ترین مهربانان

حجاب امام جواد عليه‌السلام

نوزدهم

حجاب امام جواد عليه‌السلام

الْخالِقُ أَعْظَمُ مِنَ الْمَخْلُوقِينَ، وَالرَّازِقُ أَبْسَطُ يَداً مِنَ الْمَرْزُوقِينَ

آفریننده، بزرگ‌تر از آفریدگان است و روزی دهنده، دست بازتر از روزی‌خورهاست

وَنارُ اللّٰهِ الْمُؤْصَدَةُ فِي عَمَدٍ مُمَدَّدَةٍ تَكِيدُ أَفْئِدَةَ الْمَرَدَةِ، وَتَرُدُّ كَيْدَ الْحَسَدَةِ

و آتش دربسته خدا، در ستون‌های کشیده شده، دل‌های سرکشان را آتش زند و بداندیشی حسودان را بازگرداند

بِالْأَقْسامِ، بِالْأَحْكامِ، بِاللَّوْحِ الْمَحْفُوظِ، وَالْحِجابِ الْمَضْرُوبِ، بِعَرْشِ رَبِّنَا الْعَظِيمِ

به سوگندها، به احکام، به لوح محفوظ و پرده زده شده، به عرش عظیم پروردگار

احْتَجَبْتُ وَاسْتَتَرْتُ، وَاسْتَجَرْتُ، وَاعْتَصَمْتُ، وَتَحَصَّنْتُ

در پرده شدم و خود را پوشاندم و پناه جستم و چنگ زدم و پناهنده گشتم

بِالم وَ بِكهٰيٰعص وَ بِطٰهٰ وَبِطٰسم وَبِحٰم وَ بِحٰمعسق وَنُون وَبِطٰس وَبِق وَالْقُرْآنِ الْمَجِيدِ

به الم، به کهیعص، به طه، به طسم، به حم، به حمعسق و نون، به طسین و ق و قرآن مجید

$﴿وَ إِنَّهُ لَقَسَمٌ لَوْ تَعْلَمُونَ عَظِيمٌ﴾$، وَاللّٰهُ وَ لِيِّي، وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ

«که اگر بدانید مسلماً آن سوگندی بس بزرگ است» و خدا سرپرست من است و نیکو وکیلی است

دعا برای رفع سختی‌ها و گرفتاری‌ها

بیستم:

از کتاب «تعبیر الرؤیا» نوشته شیخ کلینی نقل‌شده: وشّاء از حضرت رضا(علیه‌السلام) روایت کرده: پدرم را در خواب دیدم فرمود: فرزندم، هرگاه در شدّتی واقع شدی بسیار بگو:«یَا رَؤُوفُ یَا رَحِیمُ»

آنگاه فرمود: آنچه ما در خواب می‌بینیم، چنان است که در بیداری می‌بینیم.

hasnt translate

دعای توسعه در رزق

بیست و یکم:

نقل‌شده است از کتاب «مجتنی»، نوشته‌ی سید ابن طاووس(رحمه الله):

اللّٰهُمَّ إِنَّ ذُنُوبِي لَمْ يَبْقَ لَها إِلّا رَجاءُ عَفْوِكَ، وَقَدْ قَدَّمْتُ آلَةَ الْحِرْمانِ بَيْنَ يَدَيَّ، فَأَنَا أَسْأَلُكَ مَا لَاأَسْتَحِقُّهُ، وَأَدْعُوكَ مَا لَاأَسْتَوْجِبُهُ، وَأَتَضَرَّعُ إِلَيْكَ بِما لَا أَسْتَأْهِلُهُ، وَلَمْ يَخْفَ عَلَيْكَ حالِي وَ إِنْ خَفِيَ عَلَى النَّاسِ كُنْهُ مَعْرِفَةِ أَمْرِي

خدایا برای گناهانم نمانده، جز امید به گذشتت و به تحقیق پیش فرستادم ابزار محرومیت را پیش روی خویش، من از تو می‌خواهم آنچه را که شایسته‌اش نیستم و می‌خوانمت آن‌گونه که سزاوارش نمی‌باشم و به سویت می‌نالم آن‌چنان‌که شایسته‌اش نیستم، حالم بر تو پوشیده نیست، گرچه حقیقت شناسایی کارم بر مردم پوشیده است

اللّٰهُمَّ إِنْ كانَ رِزْقِي فِي السَّماءِ فَأَهْبِطْهُ، وَ إِنْ كانَ فِي الْأَرْضِ فَأَظْهِرْهُ، وَ إِنْ كانَ بَعِيداً فَقَرِّبْهُ، وَ إِنْ كانَ قَرِيباً فَيَسِّرْهُ، وَ إِنْ كانَ قَلِيلاً فَكَثِّرْهُ وَ بارِكْ لِي فِيهِ

خدایا اگر روزی‌ام در آسمان است فرودش آور و اگر در زمین است، آشکارش کن و اگر دور است نزدیکش فرما و اگر نزدیک است، آسانش کن و اگر اندک است بسیارش گردان و برایم در آن برکت قرار ده

دعای دفع شر ابلیس و شیطان به نقل از «مجتنى»

اللّٰهُمَّ إِنَّ إِبْلِيسَ عَبْدٌ مِنْ عَبِيدِكَ، يَرانِي مِنْ حَيْثُ لَا أَراهُ، وَأَنْتَ تَراهُ‌مِنْ حَيْثُ لَايَراكَ، وَأَنْتَ أَقْوَىٰ عَلَىٰ أَمْرِهِ كُلِّهِ، وَهُوَ لَايَقْوَىٰ عَلَىٰ شَيْءٍ مِنْ أَمْرِكَ،

خدایا، ابلیس بنده‌ای از بندگان توست، می‌بیند مرا از جایی که من او را نمی‌بینم و تو می‌بینی او را، از جایی که او تو را نمی‌بیند، تو بر همه کارهایش نیرومندتری و او بر چیزی از کار تو توانایی ندارد،

اللّٰهُمَّ فَأَنَا أَسْتَعِينُ بِكَ عَلَيْهِ، يَا رَبِّ فَإِنِّي لَاطاقَةَ لِي بِهِ وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ لِي عَلَيْهِ إِلّا بِكَ يَا رَبِّ.

خدایا من از تو بر ضدّ او کمک می‌خواهم، ای پروردگارم، برای من نسبت به او طاقتی نیست جنبش و نیرویی علیه او برایم نمی‌باشد جز به یاری تو ای پروردگارم،

اللّٰهُمَّ إِنْ أَرادَنِي فَأَرِدْهُ، وَ إِنْ كادَنِي فَكِدْهُ، وَاكْفِنِي شَرَّهُ، وَاجْعَلْ كَيْدَهُ فِي نَحْرِهِ، بِرَحْمَتِكَ يَاأَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ، وَ صَلَّى‌اللّٰهُ‌عَلَىٰ‌مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّاهِرِينَ

خدایا اگر قصد مرا کرده، قصدش کن، اگر نسبت به من بداندیشی کرده، نسبت به او بداندیشی کن، مرا از شرّش بازدار و نقشه شومش را در گلویش قرار ده، به مهربانی‌ات ای مهربان‌ترین مهربانان و درود خدا بر محمّد و خاندان پاکش

دعا برای زنده شدن دل

بیست و سوم:

و نیز در کتاب «مجتنی» آمده است: که شخصی پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) را در خواب دید، به آن حضرت گفت: به من دعایی بیاموز که دلم را زنده کند، حضرت این کلمات را به او آموخت:

يَا حَيُّ يَا قَيُّوْمُ يَا لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ، أَسْأَلُكَ أَنْ تُحْيِيَ قَلْبِي، اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ

ای زنده‌، ای پاینده‌ای که نیست معبودی جز تو، از تو می‌خواهم که زنده گردانی دلم را، خدایا درود فرست بر محمّد و خاندانش

آن شخص گفت: پس «سه مرتبه» این کلمات را خواندم، پس خدا قلبم را زنده گردانید.

دعا برای طولانی شدن عمر و پیروزی بر دشمنان و...

بیست و چهارم:

از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) روایت شده: هرکه بخواهد مرگش به تأخیر افتد و بر دشمنانش پیروز شود و از مردن بد در امان بماند، «سه مرتبه» هنگام فرارسیدن شب و «سه مرتبه» هنگام فرارسیدن صبح بگوید:

سُبْحانَ اللّٰهِ مِلْءَ الْمِيزانِ، وَمُنْتَهَى الْعِلْمِ، وَمَبْلَغَ الرِّضا، وَزِنَةَ الْعَرْشِ

ستایش خداى را به پرى ترازو، و نهایت دانش، و سرحدّ خشنودى و سنگینى عرش.

دعای پرداخت و ادای دین و بدهی و قرض

بیست و پنجم:

از کتاب «نثر اللئالی» تألیف سید سعید علی بن فضل الله الحسینی راوندی نقل‌شده: مردی به حضرت عیسی(علیه‌السلام) از بدهی خود شکایت کرد، حضرت فرمود، بگو:

اللّٰهُمَّ يَا فارِجَ الْهَمِّ، وَمُنَفِّسَ الْغَمِّ، وَمُذْهِبَ الْأَحْزانِ، وَمُجِيبَ دَعْوَةِ الْمُضْطَرِّينَ، يَا رَحْمٰنَ الدُّنْيا وَالآخِرَةِ وَرَحِيمَهُما

ای زداینده‌ی اندوه و برطرف‌کننده‌ی غم و از بین برنده‌ی غصّه‌ها و اجابت‌کننده‌ی دعای بیچارگان، ای بخشنده‌ی دنیا و آخرت و مهربان هر دو جهان

أَنْتَ رَحْمانِي وَ رَحْمانُ كُلِّ شَيْءٍ، فَارْحَمْنِي رَحْمَةً تُغْنِينِي بِها عَنْ رَحْمَةِ مَنْ سِواكَ، وَتَقْضِي بِها عَنِّي الدَّيْنَ

تو بخشنده منی و بخشنده هر چیزی، به من رحم کن، رحمی که به آن از رحم هر که غیر تو است بی‌نیازم کند و ادا کنی به آن بدهکاری‌ام را

فلو كان ملء الأرض عليك ذهباً لأدّاه الله عز وجلّ عنك.

پس هرگاه به‌اندازه پُری زمین طلا بدهکار باشی، حق‌تعالی از تو ادا می‌کند

باب ششم: خواص بعضی سوره و آیات وغیره

خواص مسبحات (سوره های حدید، حشر، صف، جمعه، تغابن و اعلی)

اول:

شیخ کلینی در کتاب «کافی»، از حضرت باقر(علیه‌السلام) روایت کرده: هرکه پیش از خواب «مُسبّحات» را بخواند (یعنی سوره‌های حدید، حشر، صف، جمعه، تغابن و اعلی) نمیرد تا حضرت قائم(علیه‌السلام) را درک کند و اگر بمیرد در جوار رسول خدا(صلى‌اللّه‌علیه‌و‌آله) خواهد بود.

خواص سوره القدر والتوحيد وآيت الكرسي

دوم:

و در آن کتاب[کافی] آمده:رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: هرکه «چهار» آیه از اول سوره «بقره» و «آیت‌الکرسی» و «دو» آیه بعد از آن و «سه» آیه آخر سوره «بقره» را بخواند، در جان و مال خود چیزی را که ناخوشایند او باشد نبیند و شیطان به او نزدیک نگردد و قرآن را فراموش نکند.

خواص سوره قدر

hasnt translate

سوم:

خواص سوره توحید و کافرون

چهارم:

شیخ کلینی از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده:پدرم می‌فرمود: «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» ثلث قرآن و «قُلْ یٰا أَیُّهَا الْکٰافِرُونَ» ربع قرآن است.

hasnt translate

خواص سوره توحید

[حضرت موسی بن جعفر(علیه‌السلام)] فرمود: کسی که «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» را هنگام دیدار شخص ستمگری بخواند، حق‌تعالی شرّ وی را از او بازدارد، با خواندن آن سوره از پیش‌رو و پشت سر و طرف راست و طرف چپ که هرگاه چنین کند، حق‌تعالی خیر وی را روزی او کند و او را از شرّ آن ستمگر بازدارد؛

خواندن صد آیه از قرآن برای زمانی که از چیزی ترسیدی

[حضرت موسی بن جعفر(علیه‌السلام)] فرمود: هرگاه از امری ترسیدی صد آیه قرآن، از هر جای قرآن که باشد بخوان، سپس «سه» مرتبه بگو:

اللّٰهُمَّ اكْشِفْ عَنِّي الْبَلاءَ

خدایا بلا و گرفتاری را از من دور فرما

خواص سوره اخلاص

ششم:

شیخ کلینی از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: هر که به خدا و روز قیامت ایمان دارد، خواندن «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» را پس از فریضه وانگذارد، به‌یقین کسی که آن را بخواند، حق‌تعالی خیر دنیا و آخرت را برای او جمع کند و او و پدر و مادر و اولادش را بیامرزد.

خواندن سوره تکاثر برای امان از عذاب قبر

هفتم:

[شیخ کلینی] از آن حضرت [امام صادق(علیه‌السلام)] روایت کرده: هر که سوره «أَلْهٰاکُمُ التَّکٰاثُرُ» را هنگام خواب بخواند، از عذاب قبر در امان باشد.

خواص سوره حمد

هشتم:

[شیخ کلینی] از آن حضرت [امام صادق(علیه‌السلام)] روایت کرده: اگر سوره حمد «هفتاد مرتبه» بر مرده خوانده شود و روح‌اش را به او بازگرداندند، شگفت نخواهد بود.

فضیلت کودکی که هر شب سوره های ناس و فلق و توحید بخواند

نهم:

از موسی بن جعفر(علیه‌السلام) فضیلت بسیاری واردشده است برای کودکی که در هر شب «سه مرتبه» «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ» و «سه مرتبه» «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النّٰاسِ» و «صد مرتبه» «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» بخواند و اگر نتواند «پنجاه مرتبه» و هرگاه به آن مواظبت داشته باشد، از بلاها ایمن باشد تا روزی که از دنیا برود.

تاثیر سوره توحید در محافظت در برابر بلا و پادشاه ستمگر

دهم:

کلینی از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: به مفضّل فرمود: ای مفضّل بازدار و ایمن بدار خود را از همۀ مردم با «بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحیمِ» و سوره «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» که آن را بخوانی از طرف راست و چپ و از پیش رو و پشت سر و از بالای سر و پایین پای خود؛ و هرگاه بر پادشاه ستمگری وارد شدی، هنگامی که به او نظر کنی «سه مرتبه» آن را بخوان و با دست چپ خود بشمار و دستت را به همان حال که انگشتان را جمع کرده‌ای برای شماره نگاهدار تا از نزد او بیرون روی؛

و بعضی گفته‌اند: خواندن سوره را ترک نکن تا از پیش او بروی.

hasnt translate

دعای ایمنی از سوختن و غرق شدن

یازدهم:

در حدیثی از امیر مؤمنان(علیه‌السلام) نقل‌شده: برای ایمنی از سوختن و غرق شدن بخواند:

دعای رام شدن اسب سرکش

و براى رام شدن اسب سرکش، در گوش راستش بخوانند:

دعای ایمنی از درندگان

در زمین «مسبعه» یعنی زمینی که جانوران درنده داشته باشد، برای ایمنی از آن‌ها بخواند:

دعای پيدا شدن گمشده

برای پیدا شدن گمشده، سوره «یس» را در دو رکعت نماز بخواند و بگوید:

يَا هادِيَ الضَّالَّةِ رُدَّ عَلَيَّ ضالَّتِي

ای رهنمای گمشده، گمشده‌ام را به من بازگردان

دعای برگشتن بنده فراری

و برای بازگشت بنده فراری بخواند:

تا قوله عزّوجل

دعای ایمنی از دزد

و برای ایمنی از دزد، وقتی‌که به رختخواب می‌رود بخواند:

... تا ...

فضیلت سوره زلزال

شانزدهم:

نیز شیخ کلینی از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: از قرائت «إِذٰا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزٰالَهٰا» خسته و دلتنگ نشوید، زیرا هر که این سوره را در نمازهای مستحب خود بخواند حق‌تعالی هرگز بر او زلزله نرساند و با زلزله نمیرد و به صاعقه و آفتی از آفات دنیا دچار مرگ نشود

و در وقت مردن او فرشته‌ای بزرگوار از نزد حق‌تعالی بر او نازل گردد و بالای سر او بنشیند و بگوید: «ای ملک الموت نسبت به ولی الله نرمی و مدارا داشته باش، زیرا او بسیار مرا یاد می‌کرد» تا پایان روایت.

و در پایان حدیث آمده است: پرده از پیش چشمش برداشته شود و منازل خود را در بهشت ببیند؛ و به نرم‌ترین صورت قبض روح شود و روح او را هفتاد هزار فرشته مشایعت کنند که به‌سوی بهشت بالا ببرند.

خواص سوره ملک

سیزدهم:

کلینی از حضرت باقر(علیه‌السلام) روایت کرده: سوره «ملک» بازدارنده است، از عذاب قبر بازدارد... تا پایان روایت.

حکایت قرآنی که در دریا افتاد و همه کلماتش پاک شد جز یک آیه

چهاردهم:

و نیز از آن حضرت [امام باقر(علیه‌السلام)] روایت شده است: که قرآنی در دریا افتاد، چون آن را یافتند دیدند همه کلماتش پاک شده بود، جز این آیه کریمه:

دعای حاجت در دهه دوم ماه رمضان

پانزدهم:

شیخ کلینی از زراره روایت کرده است: که قرآن را در ثلث دوم ماه رمضان برمی‌داری و می‌گشایی و روبروی خود می‌گذاری و می‌گویی:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِكِتابِكَ الْمُنْزَلِ وَمَا فِيهِ، وَفِيهِ اسْمُكَ الْأَعْظَمُ الْأَكْبَرُ

بار خدایا! من از تو تقاضامندم به‌ حق کتابت که نازل شده و آنچه در آن است و در آن است اسم اعظم اکبرت

وَأَسْمَاؤُكَ الْحُسْنَىٰ، وَمَا يُخافُ وَيُرْجَىٰ أَنْ تَجْعَلَنِي مِنْ عُتَقائِكَ مِنَ النَّارِ

و اسماء حسناى تو و آنچه بیم آورد و آنچه امید آورد، که مرا از آزاد‌شده‌‌هاى خود از دوزخ مقرر دارى

و دعا می‌کنی به آنچه حاجت داری.

دستوری برای دیدن پیامبر(ص) یا امامان(ع) یا والدین یا یکی از اموات در خواب

شانزدهم:

شیخ کفعمی در کتاب «مصباح» و محدّث فیض در «خلاصة الأذکار» فرموده:

در بعضی از کتب اصحاب امامیه دیدم، هرکه خواسته باشد یکی از پیامبران و امامان یا یکی از مردمان یا والدین خود را در خواب ببیند، سوره‌های «شمس» و «لیل» و «قدر» و «قُلْ یٰا أَیُّهَا الْکٰافِرُونَ» و سوره «اخلاص» و «معوّذتین» [ناس و فلق] را بخواند،سپس «صد مرتبه» سوره «اخلاص» را بخواند و بر پیامبر و خاندانش «صد مرتبه» صلوات بفرستد و با وضو به‌طرف راست بخوابد؛ هرکه را اراده کرده ان‌شاء‌الله خواهد دید و با او هرچه بخواهد سخن خواهد گفت؛

و در نسخه دیگری دیدم که این عمل را در هفت شب بجا آورد، پس از آن‌که این دعا را بخواند:

اللّٰهُمَّ أَنْتَ الْحَيُّ الَّذِي لَايُوصَفُ، وَالْإِيمانُ يُعْرَفُ مِنْهُ، مِنْكَ بَدَتِ الْأَشْياءُ وَ إِلَيْكَ تَعُودُ

خدایا تو زنده‌ای هستی که وصف نشود و ایمان از او باز شناخته شود، چیزها از تو آغاز شد و به‌سوی تو بازمی‌گردد

فَمَا أَقْبَلَ مِنْها كُنْتَ مَلْجَأَهُ وَمَنْجاهُ، وَما أَدْبَرَ مِنْها لَمْ يَكُنْ لَهُ مَلْجَأٌ وَلَا مَنْجَىً مِنْكَ إِلّا إِلَيْكَ

پس آنچه از آن‌ها روی به تو کرد، تو پناهگاه و جای نجاتش بودی و آنچه از آن‌ها از تو بازگشت برایش پناهگاهی و جای نجاتی، از تو جز به‌سوی تو نیست

فَأَسْأَلُكَ بِلا إِلٰهَ إِلّا أَنْتَ، وَأَسْأَلُكَ بِبِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ، وَبِحَقِّ حَبِيبِكَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ سَيِّدِ النَّبِيِّينَ

از تو می‌خواهم به‌حق «لا اله الا انت» و از تو می‌خواهم به‌حق «بسم الله الرحمن الرحیم» و به‌حق حبیبت محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) سرور پیامبران

وَبِحَقِّ عَلِيٍّ خَيْرِ الْوَصِيِّينَ، وَبِحَقِّ فاطِمَةَ سَيِّدَةِ نِساءِ الْعالَمِينَ، وَبِحَقِّ الحَسَنِ وَالحُسَيْنِ

و به‌حق علی بهترین جانشینان و به‌حق فاطمه سرور بانوان جهانیان و به‌حق حسن و حسین

اللَّذَيْنِ جَعَلْتَهُما سَيِّدَيْ شَبابِ أهْلِ الجَنَّةِ عَلَيْهِمْ أجْمَعِينَ السَّلامُ

که هر دو را آقای جوانان اهل بهشت قرار دادی (که بر همه آنان درود و سلام)

أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَأَنْ تُرِيَنِي مَيِّتِي فِي الْحالِ الَّتِي هُوَ فِيها

اینکه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و نشان دهی مرده‌ام را در آن حالی‌که او در آن است

دستوری برای دیدن راه حل مشکل در خواب

هفدهم:

در کتاب «خلاصه» آمده است: به نقل از برخی کتاب‌ها که یافتم، در کتاب «الآداب الحمیدی» تألیف محمّد بن جریر طبری که حارث بن روح، از پدرش و او از جدّش نقل کرده: به فرزندان خود گفت:

هرگـاه امری شما را اندوهگین ساخت، پس شب را به سر نیاورد مگر درحالی‌که پاک باشد و رختخواب و رو اندازش پاک باشد و زنی با او نباشد، پس بخواند هفت مرتبه: «وَ الشّمس» و هفت مرتبه: «وَ اللَّیْل» سپس بگوید:

اللّٰهُمَّ اجْعَلْ لِی مِنْ أَمْرِی هٰذَا فَرَجاً وَمَخْرَجاً

خدایا! در این کار من و مشکل من برایم گشایشى قرار ده و سببى براى بیرون شدن از آن فراهم آور

هرگاه این عمل را بجا آورد، شخصی در همان شب یا شب سوم یا پنجم و گمان می‌کنم گفت: یا در شب هفتم، در خواب او بیاید و راه بیرون شدن از آن غصّه و اندوه را برای او بگوید.

فقیر گوید: بعضی گفته‌اند: سوره‌های «وَ الضُّحىٰ» و «أَلَمْ نَشْرَحْ» را نیز بخواند؛

دستوری برای دیدن خواسته و مطلب خود در خواب

وفي الجواهر المنثورة:

من أراد أن يرىٰ مطلبه في منامه فليقرأ عند النوم كُلّاً من هذه السور سبع مرّات: الشَّمْس وَاللَّيْل وَالتِّين وَالإخْلاص و (قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ) و (قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ)، ولينم علىٰ طهارة في مكان نظيف، في ثوب نظيف، مستقبلاً القبلة علىٰ جانبه الأيمن أي ينام علىٰ هيئة الميّت في اللحد، ولينو مطلبه، فإن لم يَرَهُ في الليلة الأُولىٰ رآه في ما تليها من الليالي، ولا تعدو الليلة السابعة، قيل أنّها مجرّبة.

چهار توصيه مهم پيامبر(ص) به حضرت فاطمه(س) برای قبل از خواب

هجدهم:

در «خلاصة الاذکار» از حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) روایت شده: رسول خدا(صلى‌اللّه‌علیه‌و‌آله) بر من وارد شد، وقتی‌که بستر خود را پهن کرده بودم و قصد خوابیدن داشتم؛ فرمود: ای فاطمه، نخواب مگر این‌که چهار عمل بجا آوری: ختم قرآن کنی و پیامبران را شفعای خود سازی و اهل ایمان را از خود خشنود کنی و حجّ و عمره بجا آوری. این را فرمود و وارد نماز شد؛ من ایستادم تا نمازش را تمام کرد، گفتم: یا رسول الله، به چهار چیز امر فرمودی که من در این وقت قدرت بجا آوردن آن را ندارم، حضرت تبسّم کرد و فرمود:

هرگاه سوره «توحید» را «سه مرتبه» بخوانی گویا ختم قرآن کرده‌ای و هرگاه به من و پیامبران پیش از من، صلوات فرستی ما شفیعان تو در روز قیامت خواهیم بود و هرگاه برای اهل ایمان استغفار کنی، تمامی آن‌ها از تو خشنود می‌شوند؛ و هرگاه بگویی:

«سُبْحانَ اللّٰهِ وَ الْحَمْدُ لِلّٰهِ وَ لَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَ اللّٰهُ أَکْبَرُ»

حجّ و عمره کرده‌ای

مطلبی پرفایده برای قبل از خواب

نویسنده گوید: کفعمی نقل کرده: هرکس هنگام خواب «سه مرتبه» بگوید:

یَفْعَلُ اللّٰهُ مَا یَشاءُ بِقُدْرَتِهِ وَ یَحْکُمُ مَا یُرِیدُ بِعِزَّتِهِ

انجام دهد خدا هر چه را خواهد به قدرتش و حکم کند هر چه خواهد به عزتش»

، مانند این است که هزار رکعت نماز بجا آورده باشد

دعای مطالعه

نوزدهم:

و نیز در «خلاصة الاذکار» آمده است: که وقت مطالعه بخواند:

اللّٰهُمَّ أَخْرِجْنِي مِنْ ظُلُماتِ الْوَهْمِ، وَأَكرِمْنِي بِنُورِ الْفَهْمِ

خدایا، مرا بیرون آور از تاریکی‌های وهم و به نور فهم گرامی‌ام بدار

اللّٰهُمَّ افْتَحْ عَلَيْنا أَبْوابَ رَحْمَتِكَ

خدایا درهای رحمتت را به روی ما بگشا

وَانْشُرْ عَلَيْنا خَزائِنَ عُلُومِكَ، بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ

و خزانه‌های علومت را بر ما باز کن، به مهربانی‌ات ای مهربان‌ترین مهربانان

دعای پرداخت قرض و دین و بدهی

بیستم:

روایت شده: شخصی خدمت حضرت جواد(علیه‌السلام) نوشت: قرض بسیار دارم، حضرت نوشتند: بسیار استغفار کن و زبانت را به خواندن سوره «إِنّٰا أَنْزَلْنٰاهُ» تر بدار

دوا و داروی درمان تنگی نفس و سرفه

بیست و یکم:

در حدیث است: مفضّل به حضرت صادق(علیه‌السلام) از تنگی نفس شکایت کرد و گفت: اندکی که راه می‌روم نفسم تنگ می‌شود، به این خاطر می‌نشینم؛ حضرت فرمود: بول شتر بخور تا آرام شود.

در حدیث دیگری آمده: شخصی به آن حضرت [امام صادق(علیه‌السلام)] از سرفه شکایت کرد؛ فرمود: مقداری اَنجِدان رومی با همان مقدار از نبات بکوب و یک روز یا دو روز بخور، آن شخص گفت: یک مرتبه خوردم، برطرف شد.

دستورالعمل حضرت عیسی(ع) برای رفع زردی و ورم صورت

بیست و دوم:

از امیرمؤمنان(علیه‌السلام) روایت شده: حضرت عیسی(علیه‌السلام) به شهری رسیدند، دیدند مردم آن شهر صورتشان زرد و چشمانشان کبود شده است و از بسیاری بیماری به آن حضرت شکایت کردند. ایشان فرمود: شما گوشت را نشسته می‌پزید و هیچ حیوانی از دنیا بیرون نمی‌رود مگر آن که جنابتی با او هست؛ پس از آن گوشت را پیش از پختن شستند، بیماری‌شان برطرف شد.

و حضرت عیسی(علیه‌السلام) به شهر دیگری رسیدند که دندان‌های مردمشان ریخته بود و صورت‌هایشان ورم کرده بود. فرمود: هنگام خواب دهانتان را باز کنید و بر هم مگذارید؛ چنان کردند، بیماری‌ها از ایشان برطرف شد.

دعا هنگام دیدن افراد بلا دیده و صاحبان بلا

بیست و سوم:

از حضرت باقر(علیه‌السلام) نقل‌شده: چون کسی از صاحبان بلا را ببینی آهسته که او نشنود «سه مرتبه» بگو:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي عافانِي مِمَّا ابْتَلاكَ بِهِ، وَلَوْ شاءَ فَعَلَ

ستایش خدایی را که بهبودیم بخشید از آنچه تو را بدان گرفتار کرده و اگر می‌خواست کرده بود

هرکه چنین کند هرگز آن بلا به او نرسد؛

و در روایت دیگری آمده: بگو:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي عافانِي مِمَّا ابْتَلاكَ بِهِ وَفَضَّلَنِي عَلَيْكَ، وَعَلَىٰ كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقَ

ستایش خدایی را که بهبودی داد مرا از آنچه تو را بدان مبتلا کرده و برتریم داد بر تو و بر بسیاری از آفریدگانش

و آهسته بگو که او نشنود.

دعای پسر شدن بچه و جنین داخل شکم مادر

بیست و چهارم:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده: هرگاه زنی باردار باشد و چهار ماه بر او بگذرد، روی او به قبله کن و «آیت‌الکرسی» بخوان و دست بر پهلوی او بگذار و بگو:

اللّٰهُمَّ إِنِّي قَدْ سَمَّيْتُهُ مُحَمَّداً

خدایا من او را محمّد نام کردم

چون چنین کند خدا آن فرزند را پسر گرداند؛ پس اگر او را به نام محمّد نام‌گذاری کند مبارک باشد و اگر نام نکند، خدا اگر خواهد از او بگیرد و اگر بخواهد به او ببخشد

دعای عقیقه

بیست و پنجم:

روایت شده: وقت کشتن گوسفند عقیقه [گوسفندی که برای نوزاد قربانی می‌کنند] این دعا را بخواند:

بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ، اللّٰهُمَّ عَقِيقَةٌ عَنْ فُلانٍ

بنام خدا و به یاری خدا، خدایا این عقیقه‌ای است از سوی فلان

(و نام او را بگوید)

لَحْمُها بِلَحْمِهِ، وَدَمُها بِدَمِهِ، وَعَظْمُها بِعَظْمِهِ . اللّٰهُمَّ اجْعَلْها وِقاءً لِآلِ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ وَآلِهِ السَّلامُ

گوشتش برابر گوشتش و خونش برابر خونش و استخوانش برابر استخوانش، خدایا آن را حافظ برای آل محمد قرار بده

و در حدیث دیگرى فرمود که این دعا را بخواند:

اللّٰهُمَّ مِنْكَ وَلَكَ، بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ وَاللّٰهُ أَكْبَرُ . اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَتَقَبَّلْ مِنْ فُلانِ ابْنِ فُلان

خدایا از تو و برای تو، به نام تو و به تو و خدا بزرگ‌تر است، خدایا درود فرست بر محمّد و خاندان محمّد و از فلان فرزند فلان بپذیر.

و نام فرزند را بگوید سپس ذبح کند.

آداب عقیقه

علاّمه مجلسی در«حلیة المتّقین» فرموده: بدان که عقیقه فرزند مستحب مؤکد است، برای کسی که قادر بر آن باشد و بعضی از علما واجب می‌دانند و بهتر است روز هفتم انجام گیرد و اگر تا بلوغ طفل تأخیر کند بر پدر مستحبّ است و پس از بلوغ تا آخر عمر بر خودش مستحبّ است؛

و در احادیث معتبر بسیاری واردشده: عقیقه بر کسی که دارای فرزند شود واجب است؛ و در احادیث بسیاری نقل‌شده: هر فرزندی درگرو عقیقه است، یعنی اگر انجام نگیرد در معرض مردن و انواع بلاهاست.

از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده: عقیقه بر کسی که توانگر باشد لازم است و کسی که تهی‌دست است پس از توانگری انجام دهد، اگر هم توانگر نشد بر او تکلیفی نیست و اگر برای او عقیقه نکنند تا زمانی‌که برای او قربانی کنند، قربانی از عقیقه کفایت می‌کند.

در حدیث دیگری نقل‌شده: از آن حضرت پرسیدند: ما برای عقیقه دنبال گوسفند رفتیم ولی نیافتیم، چه می‌فرمایید، قیمتش را خیرات کنیم؟ فرمود: طلب کنید تا بیابید. خدا خوراندن طعام و ریختن خون را دوست دارد.

در حدیث دیگری آمده: پرسیدند آیا فرزندی که در روز هفتم بمیرد، می‌باید عقیقه‌اش کرد؟ فرمود: اگر پیش از ظهر بمیرد عقیقه ندارد و اگر بعدازظهر بمیرد عقیقه کنند.

در حدیث معتبری از عمربن‌یزید نقل‌شده: خدمت آن حضرت عرض کرد: نمی‌دانم پدرم برای من عقیقه کرده یا نه؟ فرمود: عقیقه کن. پس او در پیری عقیقه کرد.

در حدیث حَسَن از آن حضرت نقل‌شده: فرزند را در روز هفتم ولادت نام می‌گذارند و عقیقه ‌می‌کنند و سر می‌تراشند و موی سرش را با نقره وزن کرده و آن نقره را خیرات می‌دهند و پای و ران عقیقه را برای قابله‌ای که در زایمان زن کمک کرده می‌فرستند و باقی را به مردم اطعام می‌کنند و می‌بخشند.

در حدیث موثّق دیگری فرمود: هرگاه پسری یا دختری برای تو متولّد شود، در روز هفتم گوسفندی یا شتری عقیقه می‌کنی و او را نام‌گذاری کن و سرش را در روز هفتم بتراش و به سنگینی موی سرش طلا یا نقره خیرات کن.

در حدیث دیگری واردشده: ربع گوسفند را به قابله می‌دهد و اگر بی‌قابله زایمان کرده آن را به مادر می‌دهد که به هرکه خواست ببخشد و دست‌کم به ده مسلمان بخوراند و هرچه زیادتر باشد بهتر است و خود از گوشت عقیقه نخورد و اگر قابله زنی یهودی باشد قیمت ربع گوشت گوسفند را به او بدهد؛ و در روایت دیگری واردشده: به قابله ثلث گوسفند را می‌دهند. و مشهور میان علما آن است که باید عقیقه شتر یا گوسفند یا بز باشد.

از حضرت باقر(علیه‌السلام) نقل‌شده: رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در روز ولادت در گوش حَسَنین اذان گفتند و حضرت فاطمه روز هفتم برای آنان عقیقه کرد و پای گوسفند را با یک اشرفی به قابله دادند.

عقیقه اگر شتر باشد باید پنج ساله یا در شش یا بیشتر باشد و اگر بز، یک سال یا دو ساله یا بیشتر و اگر گوسفند باشد دست‌کم شش‌ماهه یا در هفت ماه باشد و اگر هفت ماه تمام باشد بهتر است و باید بیضه‌اش را نکشیده باشند و نیز بهتر آن است که آن را نکوبیده باشند و مغز شاخش را نشکسته و گوشش را نبریده باشند و زیاد لاغر نباشد و کور و بسیار لنگ که راه رفتن برایش دشوار باشد، نباشد.

اما در حدیث معتبری از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده: عقیقه از باب قربانی نیست، هر گوسفندی که باشد خوب است. هدف گوشت است، هرچه فربه‌تر باشد بهتر است؛ و مشهور میان علما آن است که مستحب است عقیقه پسر، نر باشد و عقیقه دختر، ماده و گمان فقیر این است که برای هر دو موافق بسیاری از احادیث معتبر، گوسفند نر بهتر است و برای هر دو گوسفند ماده هم خوب است؛

و مستحبّ است پدر و مادر از گوشت عقیقه نخورند، بلکه بهتر آن است از طعامی که در آن پخته باشند نیز نخورند و خوردن مادر کراهتش بیشتر است؛ و بهتر این است که عیال پدر و مادر هم که در خانه‌هایشان می‌باشند، از آن گوشت طعام نخورند؛ و مستحبّ است بپزند و خام خیرات نکنند و کمترینش آن است که با آب نمک بپزند، بلکه احتمال دارد این‌گونه پختن بهتر باشد و اگر خام هم خیرات کنند خوب است؛

و اگر حیوان عقیقه پیدا نشود، خیرات کردن قیمتش فایده‌ای ندارد، بلکه باید صبر کنند تا پیدا شود و شرط نیست جماعتی که به خوردن عقیقه حاضر می‌شوند فقیر باشند، اما خوراندن به صالحان و فقرا بهتر است، انتهی.

فقیر گوید: مشهور، کراهت شکستن استخوان‌های عقیقه است و روایت زیر منافات با کراهت ندارد:

یُکْسَرُ عَظْمُها وَیُقْطَعُ لَحْمُها وَتَصْنَعُ بِها بَعْدَ الذِّبْحِ ما شِئْتَ

بشکند استخوانش را و تکه کند گوشتش را و پس از کشتن با آن هرچه خواهی بکن

صاحب جواهر فرموده: اما آنچه بین مردم عراق مشهور شده که پیچیدن استخوان‌های آن، در پارچه‌ای سپید و دفن کردن آن مستحبّ است، دلیل و سندی بر آن نیافتم و الله العالم.

دعای ختنه

بیست و ششم:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: وقت ختنه کردن پسر، این دعا را بخوانند و اگر در آن وقت میسّر نشود تا بلوغ طفل هر وقت میسر گردد، بر آن طفل بخوانند که از او حرارت آهن را از کشتن و غیر آن دور می‌کند و دعا این است:

اللّٰهُمَّ هٰذِهِ سُنَّتُكَ وَسُنَّةُ نَبِيِّكَ صَلَواتُكَ عَلَيْهِ‌وَآلِهِ، وَاتِّباعٌ‌مِنَّا لَكَ وَلِنَبِيِّكَ بِمَشِيئَتِكَ وَبِإِرادَتِكَ وَقَضائِكَ، لِأَمْرٍ أَرَدْتَهُ

خدایا این روش تو و روش پیامبر توست (درود تو بر او و خاندانش) و پیروی ماست از تو و پیامبرت به مشیت و اراده و حکمتت برای کاری که اراده فرمودی

وَقَضاءٍ حَتَمْتَهُ، وَأَمْرٍ أَنْفَذْتَهُ، وَأَذَقْتَهُ حَرَّ الْحَدِيدِ فِي خِتانِهِ، وَحِجامَتِهِ بِأَمْرٍ أَنْتَ أَعْرَفُ بِهِ مِنِّي

و حکمی که حتم نمودی و امری که موثر و ثمربخش قرار دادی و چشاندی به او سوزش آهن در ختنه و حجامتش، به کاری که تو به آن داناتر از منی

اللّٰهُمَّ فَطَهِّرْهُ مِنَ الذُّنُوبِ، وَزِدْ فِي عُمْرِهِ، وَادْفَعِ الْآفاتِ عَنْ بَدَنِهِ

پس او را از گناهان پاک‌کن و بر عمرش بیفزا و آفات را از بدنش دور کن

وَالْأَوْجاعَ عَنْ جِسْمِهِ، وَزِدْهُ مِنَ الْغِنَىٰ، وَادْفَعْ عَنْهُ الْفَقْرَ، فَإِنَّكَ تَعْلَمُ وَلَا نَعْلَمُ

و دردها را از جسمش بزدای و بر توانگری‌اش اضافه کن و تهی‌دستی را از او برطرف نما، به‌درستی که تو می‌دانی و ما نمی‌دانیم

hasnt translate

this faraz hasnt Translate

اللّٰهُمَّ فَطَهِّرْهُ مِنَ الذُّنُوبِ، وَزِدْ فِي عُمْرِهِ، وَادْفَعِ الْآفاتِ عَنْ بَدَنِهِ

this faraz hasnt Translate

تفال به قرآن مجید و استخاره به آن

بیست و هفتم:

سید ابن طاووس از «دعوات» خطیب مستغفری نقل کرده: او از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) روایت نموده است: که هرگاه خواستی به کتاب خدا تفأل [فال نیک زدن] بزنی، سوره «اخلاص» را «سه مرتبه» بخوان، سپس «سه مرتبه» بر پیامبر و آلش صلوات فرست، پس بگو:

اللّٰهُمَّ إِنِّي تَفَأَّلْتُ بِكِتابِكَ، وَتَوَكَّلْتُ عَلَيْكَ، فَأَرِنِي مِنْ كِتابِكَ مَا هُوَ مَكْتُومٌ مِنْ سِرِّكَ الْمَكْنُونِ فِي غَيْبِكَ

خدایا من تفأّل زدم به کتاب تو و بر تو توکل نمودم، آنچه از رازت در غیب تو پنهان است، از کتاب خود به من بنمایان

پس باز کن جامع را یعنی قرآنی که جامع تمام سوره‌ها و آیات باشد و بگیر فال را از خط اول از جانب اول بی‌آنکه اوراق و سطور را بشماری

دعای استخاره به قرآن

و بدان که علامه مجلسی از برخی نوشته‌های اصحاب، از خط شیخ یوسف قطیفی نقل کرده و او از خط آیت‌الله علامه که از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت شده: هرگاه اراده کردی از کتاب عزیز استخاره کنی، بعد از «بسم‌ الله» بگو:

إِنْ كانَ فِي قَضائِكَ وَقَدَرِكَ أَنْ تَمُنَّ عَلَىٰ شِيعَةِ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِمُ السَّلامُ بِفَرَجِ وَ لِيِّكَ وَحُجَّتِكَ عَلَىٰ خَلْقِكَ، فَأَخْرِجْ إِلَيْنا آيَةً مِنْ كِتابِكَ نَسْتَدِلَّ بِها عَلَىٰ ذٰلِكَ

اگر در قضا و قَدَرت این است که بر شیعه‌ی خاندان محمد (درود بر ایشان) به فرج ولی‌ات و حجتت بر بندگانت منت بگذاری، از کتاب خود آیه‌ای برای ما بیرون آور که به آن بر این کار راه یابیم

پس مصحف شریف را می‌گشایی و «شش ورق» می‌شماری و از ورق هفتم «شش سطر» می‌شماری و در آن نظر می‌کنی و مطلب را بیرون می‌آوری

استخاره به تسبیح منقول از سید رضی

و شیخ شهید(رحمه‌الله) در کتاب «ذکرى» فرموده: ازجمله استخاره‌ها، استخاره به عدد است و این در روزگار گذشته، پیش از زمان سید کبیر عابد رضی الدین محمّد بن محمّد الآوی الحسینی، مجاور مشهد غروی مشهور نبوده و ما روایت می‌کنیم این استخاره را با جمیع مرویات او از جماعتی از مشایخ خودمان، از شیخ کبیر فاضل جمال الدّین بن المطّهر از والدش از سید رضی الدین مذکور، از حضرت صاحب‌الامر(علیه الصّلوة و السّلام):

می‌خوانی «فاتحه» را ده مرتبه و کمترینش سه مرتبه و کمتر از آن یک‌مرتبه، سپس می‌خوانی سوره «قدر» را ده مرتبه، سپس این دعا را سه مرتبه می‌خوانی:

اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْتَخِيرُكَ لِعِلْمِكَ بِعاقِبَةِ الْأُمُورِ، وَأَسْتَشِيرُكَ لِحُسْنِ ظَنِّي بِكَ فِي الْمَأْمُولِ وَالْمَحْذُورِ.

خدایا من از تو درخواست خیر می‌کنم، برای آگاهی‌ات به عاقبت کارها و با تو مشورت می‌کنم برای خوش‌گمانی‌ام به تو در آنچه مورد آرزو و بیم است،

اللّٰهُمَّ إِنْ كانَ الْأَمْرُ الْفُلانِيّ مِمَّا قَدْ نِيطَتْ بِالْبَرَكَةِ أَعْجازُهُ وَبَوادِيهِ، وَحُفَّتْ بِالْكَرامَةِ أَيَّامُهُ وَلَيالِيهِ، فَخِرْ لِي.

خدایا اگر کار فلانی از آن‌هایی است که آغاز و انجامش به برکت بسته شده و روزها و شب‌هایش به کرامت پیچیده گشته، پس برایم اختیار کن

اللّٰهُمَّ فِيهِ خِيَرَةً تَرُدُّ شَمُوسَهُ ذَلُولاً، وَتَقْعَضُ أَيَّامَهُ سُرُوراً . اللّٰهُمَّ إِمَّا أَمْرٌ فَأَئْتَمِرُ وَ إِمَّا نَهْيٌ فَأَنْتَهِي . اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْتَخِيرُكَ‌ بِرَحْمَتِكَ خِيَرَةً فِي عافِيَةٍ

خدایا در آن خیری باشد که سختی‌اش را سهل و نرم کنی و روزهایش را به شادمانی بازگردانی، خدایا اگر دستور است انجامش دهم؛ اگر نهی است، خودداری نمایم؛ خدایا به رحمتت خیرجویی می‌کنم، خیری در عافیت

پس یک قبضه از تسبیح را می‌گیری و حاجت خود را نیت می‌کنی، اگر عدد آن قبضه جفت است پس آن «اِفعل» است یعنی انجام بده و اگر طاق است «لا تفعل» است یعنی انجام نده یا به‌عکس یعنی طاق خوب است و جفت بد و این بسته به‌قصد استخاره کننده دارد.

فقیر گوید: تَقعَضُ [در متن عربی دعای استخاره] به ضاد معجمه یعنی تَرُدُّ و تَعْطُفُ (بازگرداندن)؛ و ما در «باب نمازها»، استخاره «ذات الرّقاع» و بعضی از «اقسام استخاره» و «ساعات آن» را ذکر کردیم، به آنجا رجوع شود

استخاره کردن برای دیگران

و بدان که سید ابن طاووس کلامی فرموده که حاصلش این است: من حدیث صریحی نیافتم که انسان برای غیر خود استخاره کند، ولی یافتم احادیث بسیاری را که در آن‌ها امر شده بر قضای حاجت برادران به دعاها و سایر توسّلات، بلکه در اخبار از فواید دعا برای برادران، چندان ذکرشده است که محتاج به بیان نیست و استخاره نیز ازجمله حاجات و ازجمله دعاها است؛

زیرا شخصی که انسان را تکلیف به استخاره می‌کند، به‌طور حتم حاجتی برایش پیش آمده و آن شخصی که استخاره می کند یا برای خود استخاره می‌کند که آیا صلاح است که به او بگوید انجام بده یا نده و یا برای او استخاره می‌کند که آیا مصلحت در انجام آن کار است یا در ترک آن و این از چیزهایی است که داخل است در تحت عموم روایات ناظر به استخارات و قضای حاجات.

علاّمه مجلسی فرموده: کلام سید در جواز استخاره برای غیر، خالی از قوّت نیست به جهت عمومات [یعنی تعابیر عامّ وارد در روایات برای رفع حاجت برادران دینی]، به‌خصوص وقتی‌که نایب برای خود قصد کند که به شخص طالب استخاره بگوید: انجام بده یا نده، چنان‌که سید به آن اشاره فرموده؛

و این نقشه‌ای است برای داخل کردن استخاره در تحت اخبار خاصّه، لیکن احوط و اَولی آن است که صاحب حاجت خودش برای خود استخاره کند، زیرا ما خبری که در جواز وکالت در استخاره وارد شده باشد، ندیدیم و اگر این کار جایز یا راجح می‌بود، به‌طور قطع اصحاب از ائمه سؤال می‌کردند و اگر سؤال کرده بودند برای ما دست‌کم در یک روایت نقل می‌شد، به‌علاوه اینکه شخص مضطر خود اَولی به اجابت و دعای او اقرب به خلوص نیت است، انتهی

دعای رویت جهود و ترسا و گبر

بیست و هشتم:

از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نقل‌شده: هرکس یهود، یا ترسا [مسیحی]، یا گبری [مجوسی] را ببیند و بگوید:

اَلْحَمْدُ للهِ الَّذي فَضَّلَني عَلَيْكَ بِالاْسْلامِ ديناً؛ وَ بِالْقُرْآنِ كِتاباً، وَ بِمُحَمَّد نَبِيّاً، وَ بِعَلِيّ اِماماً، وَ بِالْمُؤْمِنينَ اِخْواناً، وَ بِالْكَعْبَةِ قِبْلَةً

خدا را سپاس که مرا بر تو برتری داد به اسلام از جهت دین و به قرآن از جهت کتاب و به محمد از جهت نبوت و به علی از جهت امامت و به مومنان از جهت برادری و به کعبه از جهت قبله

خدای‌تعالی میان او و آن کافر در دوزخ جمع نکند

ذم تشبه به کفار و میل به آنها

نویسنده گوید: از آیات و اخبار بسیاری استفاده می‌شود که مسلمان باید از دوستی‌ با کفّار و محبّت و میل و دنباله‌روی و تقلید از ایشان اجتناب ورزد و بر مسلک آنان سلوک نکند

قالَ اللَّه تعالى: $قَدْ كٰانَتْ لَكُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِي إِبْرٰاهِيمَ وَ الَّذِينَ مَعَهُ إِذْ قٰالُوا لِقَوْمِهِمْ إِنّٰا بُرَآؤُا مِنْكُمْ وَ مِمّٰا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللّٰهِ كَفَرْنٰا بِكُمْ وَ بَدٰا بَيْنَنٰا وَ بَيْنَكُمُ الْعَدٰاوَةُ وَ الْبَغْضٰاءُ أَبَداً$

خدای تعالی فرمود: همانا در [سرگذشت و روش و حالات] ابراهیم و کسانی که با او بودند برای شما سرمشقی نیکوست، آنان به قومشان [که از دشمنان خدا و مؤمنان بودند] گفتند: ما از شما و آنچه به‌جای خدا می‌پرستید بیزاریم، منکر [همۀ روش‌ها و آیین] شما هستیم و بین ما و شما دشمنی و کینۀ دائمی پدیدار است

مذمت تراشیدن ریش

شیخ صدوق از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: حق‌تعالی به‌سوی پیغمبری از پیامبران خود وحی فرستاد تا به مؤمنان بگوید: لباس دشمنان مرا نپوشید و غذای دشمنان مرا نخورید و بر راه‌های دشمنان من مروید که دشمنان من خواهید بود، چنان‌که آنان دشمنان منند

در بسیاری از روایات وارد شده است: که فلان عمل را بجا آورید و خود را به کفّار شبیه نسازید، مانند روایتی که از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نقل‌شده است: شارب [موهای پشت لب] را از ته بگیرید و محاسن [موهای صورت] را بلند بگذارید و خود را به یهودیان و گبران شبیه نکنید؛

و نیز فرمود: گبران محاسن خود را تراشیدند و شارب‌های خود را زیاد کردند و ما شارب خود را می‌گیریم و محاسن می‌گذاریم؛

و هنگامی‌که نامه‌های دعوت آن جناب به پادشاهان رسید، کسری به باذان عامل یمن نوشت، آن حضرت را نزد او فرستد و او کاتب خود بانویه و مردی که او را خرخسک می‌گفتند به مدینه فرستاد و آن دو محاسن خود را تراشیده و شارب گذاشته بودند.آن جناب را خوش نیامد که به ایشان نظر کند، فرمود: وای بر شما، چه کسی شما را به این هیئت امر کرده؟ گفتند: پروردگارمان یعنی کسری؛ فرمود: ولی پروردگار من، مرا به گذاشتن محاسن و چیدن شارب امر فرموده است

مذمت رکوع به ظالم

بدان که حق‌تعالى در سوره «هود» فرموده است:

مفسّران در معنی آیه فرموده‌اند: منظور از «رکون» میل اندک است، پس وقتی که مقتضای میل اندک چنین باشد وای به میل زیاد.

و بعضی گفته‌اند: «رُکون» نهی شده در آیه به معنای وارد شدن با ایشان در ستم ایشان و اظهار رضایت به کارشان و اظهار موالات با آنان است و در روایت اهل‌بیت آمده: «رکون عبارت از دوستی و خیرخواهی و پیروی از ایشان است

hasnt translate

دعای فرج از آفات

نوزدهم:

حرف است که برای خواننده آن، اسباب گشایش و رهایی از آفات است.رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) آن‌ها را به امیر مؤمنان(صلوات الله علیهما و آلهما) تعلیم فرموده و شیخ صدوق در کتاب «خصال» در ابواب نوزده‌گانه نقل کرده، فرمودند که می‌گویی:

يا عِمادَ مَنْ لاعِمادَ لَهُ وَ يا ذُخْرَ مَنْ لاذُخْرَ لَهُ وَ يا سَنَدَ مَنْ لاسَنَدَ لَهُ وَ يا حِرْزَ مَنْ لاحِرْزَ لَهُ وَ يا غِياثَ مَنْ لاغِياثَ لَهُ وَ يا كَريمَ الْعَفْوِ

ای تکیه‌گاه کسی که تکیه‌گاهی ندارد، ای ذخیره کسی که ذخیره‌ای ندارد، ای پشتوانه کسی که پشتوانه‌ای ندارد، ای پناه کسی که پناهی ندارد، ای دادرس کسی که دادرسی ندارد و ای کریم

وَ يا حَسَنَ الْبَلاءِ وَ يا عَظيمَ الرَّجاءِ وَ يا عِزَّ الضُّعَفاءِ وَ يا مُنْقِذَ الْغَرْقى وَ يا مُنْجِىَ الْهَلْكى يا مُحْسِنُ يا مُجْمِلُ يا مُنْعِمُ يا مُفْضِلُ

و ای نیکو آزمون و ای بزرگ امید و ای توان ناتوانان و ای نجات‌بخش غرق‌شدگان و هلاک شدگان، ای نیکوکار، ای زیبا کار، ای نعمت‌بخش، ای فزون بخش

اَنْتَ الَّذى سَجَدَ لَكَ سَوادُ اللَّيْلِ وَ نُورُ النَّهارِ وَ ضَوْءُ الْقَمَرِ وَ شُعاعُ الشَّمْسِ وَ دَوِىُّ الْماءِ وَ حَفيفُ الشَّجَرِ، يا اَللَّهُ يا اَللَّهُ يا اَللَّهُ، اَنْتَ وَحْدَكَ لاشَريكَ لَكَ

تویی که تاریکی شب و روشنی روز و پرتو ماه و شعاع خورشید و صدای آب و صدای خش‌خش برگ‌های درخت برایت سجده کرد؛ ای خدا، ای خدا، ای خدا، تو یگانه‌ای شریکی برایت نیست

پس می‌گویی:

خدایا با من چنین و چنان کن

به‌جای کلمه چنین و چنان حاجت خود را ذکر می‌کنی همانا که از جای خود برنخواهی خاست تا ان‌شاء‌الله تعالی مستجاب شود

فضیلت نوشتن بسم الله بر در خانه

سی ام:

شیخ کفعمی از «مفاتیح الغیب» نقل کرده: هرکه لفظ «بسم الله» را بر در ورودی منزل خود بنویسد، از هلاک ایمن خواهد شد، اگرچه کافر باشد.

و نیز گفته است: خداوند فرعون را زود هلاک نکرد بلکه به او مهلت داد، بااینکه ادّعای ربوبیت داشت، به خاطر این‌که بر در خانه خود نوشته بود: «بِسمِ اللهِ» و حق‌تعالی به موسی زمانی که شتاب در هلاکت فرعون را خواست وحی فرمود: تو به کفر او نظر می‌کنی و من به آنچه به در خانه خود نوشته است

دعای ایمنی از سوختن و هر بدی در صبح و شام

سی و یکم:

شیخ ابن فهد روایت کرده: روزی به ابو الدّرداء خبر دادند: خانه‌ات سوخته است، گفت نسوخته، دیگری خبر داد، باز همان پاسخ را داد تا سه مرتبه؛ معلوم شد تمام خانه‌های اطراف جز خانه او سوخته‌!

گفتند: از کجا می‌دانستی که خانه تو نسوخته است؟ گفت: زیرا از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) شنیدم که فرمود: هرکه در صبح این دعا را بخواند، بدی در آن روز به او نمی‌رسد و اگر در شب بخواند، در آن شب بدی به او نمی‌رسد و من این دعا را خوانده بودم:

اَللّهُمَّ اَنْتَ رَبّى لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ، عَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ وَ اَنْتَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظيمِ، وَ لا حَوْلَ وَلاقُوَّةَ اِلاّبِاللَّهِ الْعَلِىِّ الْعَظيمِ؛

خدایا تویی پروردگار من، معبودی جز تو نیست، بر تو توکل کردم و تو پروردگار عرش بزرگی و هیچ نیرو و توان نیست مگر به خدای بلندمرتبۀ بزرگ،

ما شاءَاللَّهُ كانَ وَ مالَمْ يَشَاءْلَمْ يَكُنْ؛ اَعْلَمُ اَنَّ اللَّهَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَديرٌ وَ اَنَّ اللَّهَ قَدْ اَحاطَ بِكُلِّ شَيْءٍ عِلْماً

آنچه خدا خواست شد و آنچه نخواست نشد، می‌دانم که خدا بر هر کاری تواناست و به همه‌چیز از جهت علم احاطه یافته است

اَللّهُمَّ اِنّى اَعُوذُبِكَ مِنْ شَرِّ نَفْسى وَ مِنْ شَرِّ قَضاءِ السُّوءِ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ ذى شَرٍّ وَ مِنْ شَرِّ الْجِنِّ وَ الاْنْسِ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ دابَّةٍ اَنْتَ آخِذٌ بِناصِيَتَها، اِنَّ رَبّى عَلى صِراطٍ مُسْتَقيمٍ

خدایا به تو پناه می‌آورم، از شرّ خود و از شرّ قضای بد و از شرّ هر صاحب شرّی و از شرّ جنّ و انس و از شرّ هر جنبنده‌ای که گیرنده‌ی مهار اختیارش هستی، به‌درستی که پروردگار من بر راهی راست است

دعای زمان غیبت

سی و دوم:

شیخ کلینی و غیر او از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده‌اند: که این دعا را تعلیم زراره فرمود که در زمان غیبت و امتحان شیعه بخوانند:

اَللّهُمَّ عَرِّفْنى نَفْسَكَ، فَاِنَّكَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى نَفْسَكَ، لَمْ اَعْرِف نَبِيَّكَ

خدایا خود را به من بشناسان، زیرا اگر خود را به من نشناسانی فرستاده‌ات را نشناخته‌ام

اَللّهُمَّ عَرِّفْنى رَسُولَكَ، فَاِنَّكَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى رَسُولَكَ، لَمْ اَعْرِفْ حُجَّتَكَ؛ اَللّهُمَّ عَرِّفْنى حُجَّتَكَ

خدایا فرستاده‌ات را به من بشناسان، زیرا اگر فرستاده‌ات را به من نشناسانی حجّتت را نشناخته‌ام

فَاِنَّكَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى حُجَّتَكَ، ضَلَلْتُ عَنْ دينى

خدایا حجّتت را به من بشناسان، زیرا اگر حجّتت را به من نشناسانی، از دین خود گمراه می‌شوم

دعای پیش از خواب

سی و سوم:

در «عدّة الداعی» از امیر مؤمنان(علیه‌السلام) روایت شده است: که هرگاه یکی از شما خواست بخوابد، دست راست را زیر صورت راست خود بگذارد و بگوید:

بِسْمِ اللَّهِ وَضَعْتُ جَنْبِي لِلَّهِ، عَلَى مِلَّهِ إِبْراهِيمَ وَدِينِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَ وِلايَهِ مَنِ افْتَرَضَ اللَّهُ طاعَتَهُ، مَا شَاءَ اللَّهُ كانَ وَما لَمْ يَشَأْ لَمْ يَكُنْ

بنام خدا گذاردم پهلویم را به زمین، برای خدا و بر کیش ابراهیم و دین محمّد(درود خدا بر او و خاندانش) و دوستی کسی که واجب کرده خدا فرمان برداریش را، هرچه خدا خواهد شود و هر چه نخواهد نشود

هرکه این دعا را هنگام خواب بگوید، خدا او را از دزد غارتگر و از ریزش آوار بر سرش، حفظ کند و فرشتگان برای او طلب آمرزش کنند

حرز و دعای چیزی که ذخیره و پنهان کنند

سی و چهارم:

و نیز در «عدّة الداعی» آمده: خواندن «إِنّٰا أَنْزَلْنٰاهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ» بر هر چیزی که ذخیره و پنهان کنند، برای آن حرز [حافظ و نگاهبان] است، بنا بر آنچه از اهل‌بیت روایت شده

خواص خواندن صد آیه از قران

سی وپنجم:

و نیز از امیر مؤمنان (عَلَيهِ السَّلَامُ) نقل کرده: هرکه صد آیه از قرآن بخواند از هر آیه که باشد, و هفت مرتبه بگوید یا اللّه اگر بر سنگی بخواند خدا آن را بشکافد.

خواص قل هو الله احد

سی و ششم:

و نیز [کتاب «عدّة الداعی»] از آن حضرت [امیرمومنان(علیه‌السلام)] نقل کرده: کسی که «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» را «سه» مرتبه بخواند وقتی که به بستر خواب خویش می‌رود، خدا پنجاه‌هزار فرشته بر او بگمارد که از او در آن شب پاسداری کنند؛

و از حضرت صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: هرکه یک روز بر او بگذرد و در نماز خود «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» را نخواند، روز قیامت به او می‌گویند: ای بنده خدا، تو از نمازگزاران نیستی!

و نیز از آن حضرت نقل‌شده: کسی که جمعه بر او بگذرد یعنی یک هفته و در آن هفته «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» نخوانده باشد، به دین ابی لهب بمیرد!

و نیز از آن حضرت روایت شده است: که کسی که به او مرضی یا شدّتی برسد و در آن حال «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» نخواند و در آن مرض یا شدّت بمیرد، اهل آتش خواهد بود

hasnt translate

دعا حفظ زراعت از آفات

سی و هفتم:

در «عدة الداعی» این نوشته را برای حفظ زراعت خربزه و خیار و سایر زراعت‌ها از ضرر کرم و آفاتی که آن را فاسد کند نقل کرده و کیفیت آن، چنان است که بر چهار نی، یا چهار کاغذ که در نی بگذارد بنویسد و آن‌ها را در چهار طرف مزرعه قرار دهد

اَيُّهَا الدُّودُ، اَيُّهَا الدَّوابُّ وَالْهَوامُّ وَالْحَيْواناتُ، اُخْرُجُوا مِنْ هذِهِ الاَْرْضِ وَالزَّرْعِ اِلَى الْخَرابِ، كَما خَرَجَ ابْنُ مَتَّى مِنْ بَطْنِ الْحُوتِ،

ای کرم‌ها، ای جانوران و حشرات و حیوانات، از این زمین و زراعت به ویرانه روید، آن‌چنان‌که «یونس» فرزند متّی از شکم ماهی بیرون رفت،

فَاِنْ لَمْ تَخْرِجُوا اَرْسَلْتُ عَلَيْكُمْ شُواظاً مِنْ نارٍ وَ نُحاسٍ فَلا تَنْتَصِرانِ؛ $﴿أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ خَرَجُوا مِنْ دِيٰارِهِمْ وَ هُمْ أُلُوفٌ حَذَرَ الْمَوْتِ فَقٰالَ لَهُمُ اللّٰهُ مُوتُوا﴾$ فماتوا،

اگر بیرون نروید، زبانه‌ی خشمگینی از آتش و مِس بر شما می‌فرستم، پس یاری نشوید، «آیا [داستان] کسانی [که در زمان‌های گذشته] از ترس مرگ از دیارشان بیرون رفتند درحالی‌که هزاران نفر بودند ندانستی؟ پس خداوند به آنان خطاب کرد: بمیرید!»، پس همگی مردند،

اُخْرُجُوا $﴿مِنْهٰا فَإِنَّكَ رَجِيمٌ﴾، ﴿فَخَرَجَ مِنْهٰا خٰائِفاً يَتَرَقَّبُ﴾. ﴿سُبْحٰانَ الَّذِي أَسْرىٰ بِعَبْدِهِ لَيْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرٰامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى﴾$.

«بیرون‌رو، که تو رانده‌شده‌ای‌»، «پس موسی بی‌درنگ ترسان و نگران درحالی‌که [پیامد ناگواری را] انتظار می‌کشید از شهر بیرون رفت»، «[از هر عیب و نقصی] پاک است آن [خداوندی] که شبی بنده‌اش [محمّد صلی الله علیه وآله] را از مسجدالحرام به مسجد الاَقصی حرکت داد»،

خواص انگشتر عقیق و نگاه کردن در صبح به آن و دعا خواندن

سی و هشتم:

سید ابن طاووس از حضرت باقر(علیه‌السلام) روایت کرده است که هرکه صبح کند و در دستش انگشتر عقیقی باشد که در انگشت راست کرده باشد، پیش از آنکه نظرش به کسی افتد، آن را به‌ جانب کف دست برگرداند و به آن نظر کند و سوره «إِنّٰا أَنْزَلْنٰاهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ» را تا آخر بخواند، سپس بگوید:

آمَنْتُ بِاللّٰهِ وَحْدَهُ لَاشَرِيكَ لَهُ، وَكَفَرْتُ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ، وَآمَنْتُ بِسِرِّ آلِ‌مُحَمَّدٍ وَعَلانِيَتِهِمْ، وَظاهِرِهِمْ وَباطِنِهِمْ، وَأَولهم و آخرهم

ایمان آوردم به خدای یگانه‌ که شریک ندارد و کافر شدم به جبت و طاغوت (خلفای ناحق) و ایمان آوردم به راز آل محمّد و آشکار و ظاهر و باطن و اوّل و آخرشان

خدای عالمیان او را در آن روز، از شرّ آنچه از آسمان نازل می‌شود و آنچه به‌سوی آسمان بالا می‌رود و آنچه در زمین فرو می‌رود و آنچه از زمین بیرون می‌آید حفظ می‌کند و تا شامگاه در حِرز [پناه] و حمایت خداوند و دوستان خداوند باشد

دعای رفع فراموشی

سی ونهم:

شیخ کفعمی از کتاب جامع الشتات، از حضرت صادق (عَلَيهِ السَّلَامُ) نقل کرده: هرگاه خوساتی از ما حدیثی نقل کنی، و شیطان باعث فراموشی تو شود، دست را بر پیشانی ات بگذار و بگو:

صَلَّى اللّٰهُ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ يَا مُذَكِّرَ الْخَيْرِ وَفاعِلَهُ وَالْآمِرَ بِهِ، ذَكِّرْنِي مَا أَنْسانِيهِ الشَّيْطانُ

درود خدا بر محمّد و خاندانش، خدایا از تو می‌خواهم، ای به یاداندازه‌ی خیر و انجام دهنده‌اش و دستور دهنده‌اش، یادم آر آنچه را شیطان از یادم برده

در کتاب «مَن لا یحضُرُه الفَقیه» از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده: کسی که فراموشی او در نماز زیاد باشد، هنگامی‌که وارد بیت الخلاء می‌شود بگوید:

بِسْمِ اللّٰهِ، أَعُوذُ بِاللّٰهِ مِنَ الرِّجْسِ النَّجِسِ، الْخَبِيثِ الْمُخْبِثِ، الشَّيْطانِ الرَّجِيمِ

به نام خدا، پناه می‌برم به خدا از پلید نجس و خبیث ناپاک کننده، شیطان رانده‌شده

دعا و دوا برای تقویت حافظه

نویسنده گوید: کسی که می‌خواهد حافظه‌اش زیاد شود، مسواک کند و روزه بگیرد و قرآن بخواند، به‌ویژه «آیت‌الکرسی» را و ادامه دهد خوردن مَویز را در ناشتا، به‌ویژه اگر سرخ و «بیست‌ویک» دانه باشد؛ این کارها برای فهم و ذهن و حافظه سودمند است. و نیز خوردن حلوا و گوشت نزدیک گردن گوسفند و عسل و عدس نیز باعث تقویت حافظه هستند.

نقل‌شده: از دواهایی که به تجربه رسیده آن است که کندر و سُعد و شکر طبرزد را مساوی باهم گرفته و نرم بکوبند و مخلوط کنند و روزی پنج درهم بخورند، البته سه روز پی‌درپی بخورند و پنج روز ترک کنند و به این صورت ادامه دهند؛

و هرروز پس از نماز صبح، پیش از آن‌که سخن بگویند بخوانند:

یَا حَيُّ يَا قَيُّوْمُ، فَلا يَفُوتُ شَيْئاً عِلْمُهُ وَلَا يَؤُدُهُ.

ای زنده، ای پاینده، که در نرود از علم او چیزی و نه بر او سنگینی کند.

و نیز به دنبال نمازها، بخواند دعای: «سُبْحانَ مَنْ لَایَعْتَدِی عَلَىٰ أَهْلِ مَمْلِکَتِهِ» را و نیز بخواند نمازی را که در باب دوم برای «تقویت حافظه» نقل کردیم و غیر ذلک

دعای تمجید حق تعالی

چهلم:

ابن فهد از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل کرده: هر دعایی که پیش از آن تمجید نباشد اَبتر [بی‌ثمر] است، اول تمجید است سپس ثنا؛ راوی گفت کمتر چیزی که از تمجید کفایت می‌کند چیست؟ فرمود:

اللّٰهُمَّ أَنْتَ الْأَوَّلُ فَلَيْسَ قَبْلَكَ شَيْءٌ، وَأَنْتَ الْآخِرُ فَلَيْسَ بَعْدَكَ شَيْءٌ، وَأَنْتَ الظَّاهِرُ فَلَيْسَ فَوْقَكَ شَيْءٌ، وَأَنْتَ الْباطِنُ فَلَيْسَ دُونَكَ شَيْءٌ، وَأَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

خدایا تویی اول، پیش از تو چیزی نیست و تویی آخر، پس از تو چیزی نیست و تویی آشکار، برتر از تو چیزی نیست و تویی باطن، جز تو چیزی نیست و تویی عزیز و حکیم

خاتمه: آداب اموات و ادعیه متعلق به آن

بدان که چون بر کسی آثار مرگ نمایان شود، اول کسی که باید به احوال او بپردازد، خود شخص است که سفر آخرتی ابدی در پیش دارد و برای او در خود آن سفر توشه لازم است.

اوّل چیزی که برای او ضروری است، اقرار به گناه و اعتراف به تقصیر و ندامت از گذشته‌ها و توبه کامل و تضرع و زاری به درگاه جناب مقدّس ایزدی است که از گناهان گذشته او درگذرد و در احوال و هول و هراسی که در پیش دارد، او را به خود و دیگران وا‌مگذارد.

تاکید در امر وصیت

پس باید متوجه وصیت شود و حقوق خدا و خلق و آنچه را بر ذمّه اوست ادا کند و به دیگران وامگذارد که پس از مردن بی‌اختیار می‌گردد و به حسرت در اموال خود بنگرد، و شیاطین جن و انس، اوصیا و وارثان او را وسوسه‌ها کنند و از اینکه ذمّه‌ی او را از حقوق آزاد کنند، مانع شوند و برای او چاره‌ای نباشد، جز آنکه بگوید:

مرا بازگردانید، آن مقدار که اعمال شایسته می‌خواهم با دارایی خود انجام دهم؛ ولی به خواسته‌اش توجّهی نشود و حسرت و ندامت سودی نبخشد.

پس به‌اندازه ثلث مال خود برای خویشان و صدقات و خیرات و آنچه مناسب حال خود می‌داند وصیت کند که اضافه بر ثلث را اختیاری ندارد. [و] برائت ذمّه خود را از برادران مؤمنش بخواهد و از هرکه غیبت کرده، یا اهانت و آزاری روا داشته، اگر حاضر باشند از آنان بخواهد او را حلال کنند و اگر حاضر نباشند، از برادران مؤمن بخواهد که برای او برائت ذمّه بخواهند. سپس امور اطفال و عیال خود را بعد از توکل بر جناب حق به امینی واگذارد و شخصی را برای اولاد صغیر خود به‌عنوان وصی تعیین نماید.

سپس کفن خود را مهیا کند و از شهادتین و عقاید و اذکار و ادعیه و آیات، آنچه در کتب مبسوطه ذکر شده است و این رساله گنجایش بیان آن‌ها را ندارد، بگوید با تربت حضرت امام حسین(علیه‌السلام) بر کفن او بنویسند. و این در صورتی است که قبل از این غافل بوده و کفنی مهیا نکرده باشد، وگرنه مؤمن باید کفنش همیشه آماده و نزد او حاضر باشد، چنان‌که از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده: هرکه کفنش در خانه‌اش همراه او باشد، او را در شمار غافلان ننویسند، و هرگاه به آن کفن نظر کند ثواب یابد؛

و باید پس‌ازآن دیگر به فکر زن و فرزند و مال نباشد و متوجّه حضرت حق گردد و به یاد او باشد و اندیشه کند که این امور فانی به کار او نمی‌آید و به غیر لطف و رحمت پروردگار، در دنیا و آخرت چیزی به فریاد او نمی‌رسد. و بداند وقتی که توکل بر حق کند، امور بازماندگانش به بهترین صورت انجام خواهد گرفت و بداند که اگر خود باقی بماند، نمی‌تواند بدون خواست خدا سودی به آنان رساند و ضرری از آنان برطرف نماید و خدایی که آنان را آفریده از او به آنان مهربان‌تر است؛

و باید در آن حال در مقام امید و رجا به سر برد و به رحمت خدا و شفاعت رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و ائمه معصومین امید عظیم داشته باشد و منتظر قدوم شریف ایشان باشد و بداند همه آنان در آن وقت حاضر می‌شوند و شیعیان خود را بشارت‌ها می‌دهند و ملک‌الموت را سفارش‌ها می‌کنند.

شیخ طوسی در «مصباح المتهجّد» فرموده است: وصیت و تخلف نکردن از آن برای انسان مستحبّ است؛ چه آنکه روایت شده: برای آدمی سزاوار است شب را به‌روز نیاورد، مگر آنکه وصیت‌نامه‌اش زیر سرش باشد و این معنا در حال بیماری تأکید شده است؛ و نیکو وصیت کند و خود را از حقوقی که مابین او و خداست و از مظالم عِباد [ستم‌هایی که بر بندگان روا داشته است و مالی از آنان به ستم گرفته باشد] خلاص نماید. به‌راستی از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) روایت شده: هرکه هنگام مرگ خود وصیتش را نیکو نکند، نشانه نقص در عقل و مروّت اوست. عرضه داشتند: آن وصیت نیکو چگونه است؟ فرمود: چون مرگ او برسد و مردم نزد او جمع شوند بگوید:

اللّٰهُمَّ فاطِرَ السَّمٰواتِ وَالْأَرْضِ، عالِمَ الْغَيْبِ وَالشَّهادَةِ الرَّحْمٰنَ الرَّحِيمَ، إِنِّي أَعْهَدُ إِلَيْكَ أَنِّي أَشْهَدُ أَنْ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَحدَهُ لَاشَرِيكَ لَهُ،

خدایا، آفریننده‌ی آسمان‌ها و زمین، دانای پنهان و عیان، بخشنده و مهربان، من با تو عهد می‌کنم، به‌حق گواهی می‌دهم که معبودی جز خدا نیست، یگانه است، شریکی ندارد

وَأَنَّ مُحَمَّداً صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ ، وَأَنَّ السَّاعَةَ آتِيَةٌ لَارَيْبَ فِيها، وَأَنَّ اللّٰهَ يَبْعَثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ

و اینکه محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) بنده و فرستاده‌ی اوست و قیامت آمدنی است، شکی در آن نیست و خدا هرکه را در قبور هستند برمی‌انگیزد

وَأَنَّ الْحِسابَ حَقٌّ، وَأَنَّ الْجَنَّةَ حَقٌّ، وَأَنَّ مَا وُعِدَ فِيها مِنَ النَّعِيمِ مِنَ الْمَأْكَلِ وَالْمَشْرَبِ وَالنِّكاحِ حَقٌّ، وَأَنَّ النَّارَ حَقٌّ، وَأَنَّ الْإِيمانَ حَقٌّ،

و همانا حسابرسی اعمال و بهشت حق است و آنچه در آن از نعمت‌ها و خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها و ازدواج وعده داده شده، حق است و آتش حق است و ایمان حق است؛

وَأَنَّ الدِّينَ كَما وَصَفَ، وَأَنَّ الْإِسْلامَ كَما شَرَعَ، وَأَنَّ الْقَوْلَ كَما قالَ، وَأَنَّ الْقُرْآنَ كَما أَنْزَلَ وَأَنَّ اللّٰهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِينُ

و دین چنان‌که وصف کردی و اسلام چنان‌که تشریح فرمودی و گفتار چنان‌که گفتی و قرآن چنانچه نازل کردی و خدا همان حق روشنگر است

وَأَنِّي أَعْهَدُ إِلَيْكَ فِي دارِ الدُّنْيا أَنِّي رَضِيتُ بِكَ رَبّاً، وَبِالاِسْلامِ دِيناً، وَبِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ نَبِيّاً، وَبِعَلِيٍّ وَ لِيّاً ، وَبِالْقُرْآنِ كِتاباً، وَأَنَّ أَهْلَ بَيْتِ نَبِيِّكَ عَلَيْهِ وَعَلَيْهِمُ السَّلامُ أَئِمَّتِي

و خدا همان حق روشنگر است و من در خانه‌ی دنیا با تو عهد می‌کنم که من راضی شدم به تو به اینکه پروردگارم هستی و به اسلام برای دین و به محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) برای پیامبری و به علی برای ولایت و به قرآن به‌عنوان کتاب و اینکه اهل‌بیت پیامبرت (بر او و بر خاندانش درود) امامان من هستند

اللّٰهُمَّ أَنْتَ ثِقَتِي عِنْدَ شِدَّتِي، وَرَجائِي عِنْدَ كُرْبَتِي، وَعُدَّتِي عِنْدَ الْأُمُورِ الَّتِي تَنْزِلُ بِي، وَأَنْتَ وَلِيِّي فِي نِعْمَتِي، وَ إِلٰهِي وَإِلٰهُ آبائِي،

خدایا تو مورد اطمینان منی هنگام سختی و امید منی به گاه گرفتاری و ذخیره منی در کارهایی که برایم پیش آید و تو سرپرست منی در نعمتم و معبود من و پدران منی،

صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَلَا تَكِلْنِي إِلىٰ نَفْسِي طَرْفَةَ عَيْنٍ أَبَداً، وَآنِسْ فِي قَبْرِي وَحْشَتِي، وَاجْعَلْ لِي عِنْدَكَ عَهْداً يَوْمَ أَلْقاكَ مَنْشُوراً

بر محمّد و خاندانش درود فرست و هرگز چشم برهم زدنی مرا به خود وا‌مگذار و در قبر وحشتم را برطرف کن و برایم در پیش خود پیمانی گسترده قرار ده، روزی که تو را ملاقات می‌کنم

عهد نامه میت

این عهد میّت است در روزی که به حاجت خود وصیت می‌کند و وصیت بر هر مسلمانی حق است.

حضرت صادق(علیه‌السلام) فرمود: تصدیق این معنا در گفتار خداوند تبارک‌وتعالی در سوره مریم آمده است:

رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) به امیرمؤمنان(علیه‌السلام) فرمود: آن را بیاموز و به اهل‌بیت و شیعه خود آموزش ده که آن را جبرئیل به من آموخت.

نسخه ای که با میت گذارند

شیخ [طوسی] فرموده: نسخه نوشته‌ای که با میت نزد جریده گذارده می‌شود، پیش از نوشتن بگوید:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

أَشْهَدُ أَنْ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَاشَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، وَأَنَّ الْجَنَّةَ حَقٌّ، وَأَنَّ النَّارَ حَقٌّ، وَأَنَّ السَّاعَةَ حَقٌّ آتِيَةٌ لَارَيْبَ فِيها، وَأَنَّ اللّٰهَ يَبْعَثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ

گواهی می‌دهم که معبودی جز خدا نیست، یگانه است، برای او شریکی نمی‌باشد و گواهی می‌دهم که محمّد بنده و رسول اوست، (درود خدا بر او و خاندانش) و این‌که بهشت و آتش و قیامت حق است؛ قیامت آمدنی است و شکی در آن نیست و خدا هرکه در گورهاست برمی‌انگیزد

آنگاه بنویسد:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ،

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است،

شَهِدَ الشُّهُودُ الْمُسَمَّوْنَ فِي هٰذَا الْكِتابِ أَنَّ أَخاهُمْ فِي اللّٰهِ عَزَّ وَجَلَّ فلان بن فلان

گواهی دادند، گواهان نامبرده در این نوشته بر این‌که برادرشان در راه خدای عزّوجلّ فلان بن فلان

بجاى فلان نام شخص ذکر شود:

أَشْهَدَهُمْ وَاسْتَوْدَعَهُمْ وَأَقَرَّ عِنْدَهُمْ أَنَّهُ يَشْهَدُ أَنْ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ، وَأَنَّ مُحَمَّداً صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ،

آنان را گواه گرفت و به آنان سپرد و نزدشان اقرار کرد بر اینکه او گواهی می‌دهد: معبودی جز خدا نیست، یگانه و بی‌شریک است و اینکه محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) بنده و رسول اوست

وَأَنَّهُ مُقِرٌّ بِجَمِيعِ الْأَنْبِيَاءِ وَالرُّسُلِ عَلَيْهِمُ السَّلامُ، وَأَنَّ عَلِيّاً وَلِيُّ اللّٰهِ وَ إِمَامُهُ، وَأَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ وُلْدِهِ أَئِمَّتُهُ،

و اینکه او به همه انبیا و رسولان (درود بر ایشان) اقرار دارد و این‌که علی ولی خدا و امام اوست و ائمه از اولادش امامان اویند

وَأَنَّ أَوَّلَهُمُ الْحَسَنُ وَالْحُسَيْنُ وَعَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَمُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ وَجَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ وَمُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ

که اول آنان حسن [است و سپس] حسین و علی بن الحسین و محمّد بن علی و جعفر بن محمّد و موسی بن جعفر

وَعَلِيُّ بْنُ مُوسَىٰ وَمُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ وَعَلِيُّ ابْنُ مُحَمَّدٍ وَالْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ وَالْقائِمُ الْحُجَّةُ عَلَيْهِمُ السَّلامُ،

و علی بن موسی و محمّد بن علی و علی بن محمّد و حسن بن علی و قائم حجّت (درود بر ایشان)

وَأَنَّ الْجَنَّةَ حَقٌّ، وَالنَّارَ حَقٌّ، وَالسَّاعَةَ آتِيَةٌ لَارَيْبَ فِيها وَأَنَّ اللّٰهَ يَبْعَثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ، وَأَنَّ مُحَمَّداً صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ، جاءَ بِالْحَقِّ،

و اینکه بهشت و دوزخ حق است و قیامت آمدنی است، شکی در آن نیست و خدا آنان را که در قبورند برمی‌انگیزد و اینکه محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) بنده و رسول اوست، حق را آورد

وَأَنَّ عَلِيّاً وَ لِيُّ اللّٰهِ وَالْخَلِيفَةُ مِنْ بَعْدِ رَسُولِ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَمُسْتَخْلَفُهُ فِي أُمَّتِهِ، مُؤَدِّياً لِأَمْرِ رَبِّهِ تَبَارَكَ وَتَعَالَىٰ،

و علی ولی خدا و خلیفه پس از رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش) است که او را در امّتش جانشین خود قرار داد، درحالی که فرمان پروردگارش را می‌رساند

وَأَنَّ فاطِمَةَ بِنْتُ رَسُولِ اللّٰهِ، وَابْنَيْهَا الْحَسَنَ وَالْحُسَيْنَ إِبْنَا رَسُولِ اللّٰهِ وَسِبْطاهُ، وَ إِمَامَا الْهُدَىٰ، وَقائِدا الرَّحْمَةِ،

و اینکه فاطمه دختر رسول خدا و دو فرزندش حسن و حسین دو پسر رسول خدا و دو فرزند زاده او دو پیشوای هدایت و دو رهبران رحمتند؛

وَأَنَّ عَلِيّاً وَمُحَمَّداً وَجَعْفَراً وَمُوسَىٰ وَعَلِيّاً وَمُحَمَّداً وَعَلِيّاً وَحَسَناً وَالْحُجَّةَ عَلَيْهِمُ السَّلامُ أَئِمَّةٌ وَقادَةٌ، وَدُعاةٌ إِلَى اللّٰهِ جَلَّ وَعَلا وَحُجَّةٌ عَلَىٰ عِبادِهِ

و اینکه علی و محمّد و جعفر و موسی و علی و محمّد و علی و حسن و حجّت (درود بر ایشان) امامان و رهبران و دعوت‌کنندگان به‌سوی خدا و حجّت بر بندگان اویند

سپس بگوید:

یا شُهُودُ

ای گواهان

ای فلان و ای فلان که نام برده شده‌اید برای من در این نوشته، این شهادت را نزد خودتان استوار بدارید تا مرا به آن کنار حوض کوثر ملاقات کنید؛ سپس گواهان بگویند:

اى فلان

نَسْتَوْدِعُكَ اللّٰهَ، وَالشَّهادَةُ وَالاْقْرارُ وَ الاْخآءُ مَوْدُوعَةٌ عِنْدَ رَسُولِ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، وَنَقْرَأُ عَلَيْكَ السَّلامَ وَرَحْمَةُ اللّٰهِ وَبَرَكاتُهُ

تو را به خدا می‌سپاریم و گواهی و اقرار و برادری نزد رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش) سپرده است و بر تو سلام می‌فرستیم و رحمت و برکات خدا را

پس آن صحیفه را به هم پیچند و آن را مهر کنند و باید به مهر شهود و میت، مهر شود و با جریده طرف راست میت گذاشته شود و این صحیفه با سر چوبی با کافور نوشته شود و معطر و خوشبو نباشد

آداب محتضر و تلقین کلمات فرج به او

و سزاوار است وقتی حالت مرگ می‌رسد، باطن قدم‌های محتضر را رو به قبله کنند و نزد او کسی باشد که سوره «یس» و «صافات» بخواند و ذکر خدا کند و او را به گفتن شهادتین و اقرار به یک‌یک امامان تلقین نماید، و کلمات فرج را تلقین او کند:

لَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ الْحَلِيمُ الْكَرِيمُ، لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ، سُبْحانَ اللّٰهِ رَبِّ السَّماواتِ السَّبْعِ وَرَبِّ الْأَرَضِينَ السَّبْعِ،

معبودی جز خدا نیست، خدای بردبار کریم، معبودی جز خدا نیست خدای برتر بزرگ، منزّه است خدا، پروردگار آسمان‌های هفتگانه و زمین‌های هفتگانه

وَمَا فِيهِنَّ وَمَا بَيْنَهُنَّ وَمَا تَحْتَهُنَّ، وَرَبِّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعالَمِينَ، وَالصَّلاةُ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّيِّبِينَ

و آنچه در آن‌ها و بین آن‌ها و زیر آن‌هاست و پروردگار عرش بزرگ و خدا را ستایش پروردگار جهانیان و درود بر محمّد و خاندان پاکش

ولا يحضره جُنب ولا حائض،

و نزد محتضر، جنب و حایض حاضر نشود

hasnt translate

this faraz hasnt Translate

ولا يحضره جُنب ولا حائض،

this faraz hasnt Translate

کفن میت

و چون از دنیا رفت، چشمانش را فرو خوابانند و دست‌هایش را بکشند و دهانش را بر هم‌ گذارند و ساق‌هایش را بکشند و چانه‌اش را ببندند و شروع در تحصیل کفن او کنند؛

و کفن واجب سه پارچه است: لنگ، پیراهن و سرتاسری و مستحبّ است بر این پارچه‌ها «حِبره‌ی یَمنیّه» اضافه شود و آن جامه ایست که از یمن می‌آورند، یا پارچه‌ای دیگر و پارچه پنجمی زیاد کنند که با آن ران‌های میت را بپیچند و عـلاوه بر این‌ها مستحبّ است برای او عمامه قرار دهند.

پس مقداری از کافور که آتش به آن نرسیده باشد، تهیه کنند و بهتر است به وزن سیزده درهم و ثلث و کمتر از آن چهار مثقال و اقلّ یک درهم باشد و اگر دشوار باشد هراندازه ممکن است تهیه کنند؛

و سزاوار است بر تمام کفن‌ها، یعنی بر هر پارچه از آن بنویسند:

فُلانٌ يَشْهَدُ أَنْ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَاشَرِيكَ لَهُ، وَأَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّٰهِ، وَأَنَّ عَلِيّاً أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ وَالْأَئِمَّةَ مِنْ وُلْدِهِ أَئِمَّتُهُ أَئِمَّةُ الْهُدَى الْأَبْرارُ

فلانی گواهی دهد که معبودی نیست جز خدای یگانه که شریک ندارد و به اینکه محمّد رسول خدا است و علی، امیرالمؤمنان است و امامان از فرزندانش (و یک‌یک امامان را ذکر کند سپس نوشته را به این جمله ادامه دهد) امامان او و پیشوایان هدایت و نیکان هستند

وبنویسند این را به تربت امام حسین (ع) ویا به انگشت و ننویسند به سیاهی أَئِمَّتُهُ أَئِمَّةُ الْهُدَى الْأَبْرارُ و این را با تربت امام حسین(علیه‌السلام) یا به انگشت بنویسند و به سیاهی نوشته نشود

غسل میت

و باید میت را به سه غسل، غسل دهند:

غسل اول با آب سدر، دوّم با آب کافور، سوم با آب خالص؛

و کیفیت غسلش مانند غسل جنابت است. ابتدا می‌کند به شستن دست‌های میت سه مرتبه، پس عورت او را با کمی از اشنان سه مرتبه می‌شوید، سپس سر او را سه مرتبه با کف سِدر غسل می‌دهد، سپس جانب راست و بعد جانب چپ را به همین صورت و دست خود را به تمام بدن میت می‌کشد و باید همه این شستن‌های اول با آب سِدر باشد؛

سپس ظرف‌ها را بشوید تا اثر سِدر از آن‌ها برود، سپس به همین ترتیب با آب کافور آنگاه او را با آب خالص غسل دهد و غسل دهنده در حال غسل دادن هر عضوی بر جانب راست او بایستد و بگوید: «عَفْواً عَفْواً».

چون از غسل دادن فارغ شود، بدن میت را با جامه تمیزی خشک کند و بر غسل دهنده در این حال یا بعدازآن، غسل میت واجب است؛ و مستحبّ است وضو، پیش از غسل‌های میت.

در تکفین میت ودر جر یدتین

سپس او را کفن کند و پارچه پنجمی را که ران پیچ باشد حاضر کند و پهن نماید و مقداری پنبه روی آن بگذارد و بر آن قدری زریره بپاشد و بر قُبُل و دُبُر میت گذارد و بر سوراخ دُبُر او پنبه بگذارد، سپس آن پارچه را بر ران‌های او محکم ببندد؛ سپس لنگش را از نافش تا هرکجا برسد ببندد و پیراهنش را بر او بپوشاند و روی همه این‌ها سرتاسری را قرار دهد و بالای آن حِبَرَه [روپوش] یا چیزی که جایگزین آن باشد.

و بگذارد با او دو جریده از چوب خرما، یا درخت دیگری و باید تروتازه باشد و طولش به‌اندازه استخوان ذراع [ساعد]، یکی از آن دو را در جانب راست، چسبیده به بدن، از آن محلّی که موضع بستن لُنگ است و دیگری را در جانب چپ مابین پیراهن و سرتاسری و کافور را بر مواضع سجده میت که پیشانی و باطن دست‌ها و سر زانوها و اطراف انگشتان پاها می‌باشد بگذارد؛ و اگر از کافور چیزی اضافه آمد بر سینه او قرار دهد؛ و کفن‌ها را بر او پیچند و او را از جانب سر و پاهایش ببندد تا او را به خاک سپارند؛ آن وقت گره کفن را بگشایند؛ چون از کار کفن فارغ شدند، او را بر تابوت قرار داده، به‌جانب مصلّی ببرند و بر او نماز بخوانند

در حنوط میت و نماز میت است

علاّمه مجلسی در «زادُ المعاد» آنچه را که خلاصه‌اش این است فرموده:

این نماز بر همه مسلمانان که آگاه به فوت شخصی شوند واجب است و اگر یک نفر از آنان بخواند، از دیگران ساقط می‌شود و خواندن نماز بر مرده شیعه اثنی عشری که بالغ باشد بدون اختلاف نظر در بین علما واجب است و اشهر و اقوی آن است که بر طفلی که شش سالش تمام شده خواندن نماز، واجب است و ظاهراً به قصد قُربت می‌توان اکتفا کرد و کمتر از شش ماهه را اگر زنده متولّد شده باشد بعضی مستحبّ دانسته‌اند و بعضی بِدعت و احوط نماز نخواندن است؛

و سزاوارترین مردم به نماز میت بنا بر مشهور، وارث اوست و شوهر به همسر خود اولی است و واجب است نمازگزار رو به قبله بایستد و سر جنازه به‌جانب راست او باشد، درحالی‌که میت را به پشت خوابانده باشند و در این نماز طهارت از حَدَث شرط نیست و جُنُب و حائض و بی‌وضو می‌توانند این نماز را بخوانند و مستحبّ است با وضو باشد و اگر آب نباشد یا مانعی داشته باشد یا وقت تنگ باشد، مستحبّ است تیمم نماید و ظاهر بعضی احادیث است که بدون عذر نیز تیمم مستحبّ است؛

و بنا بر مشهور، مستحبّ است امام جماعت برابر میان بدن مرد میت و روبروی سینه ‌زن بایستد و مستحبّ است، کفش را از پا بیرون کند و واجب است نیت نماز کنند و پنج تکبیر بگویند و مستحبّ است، در هر تکبیر دست‌ها را تا برابر گوش بالا ببرند؛ و مشهور آن است که پس از تکبیر اول بگوید:

أَشْهَدُ أَنْ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّٰهِ

گواهی دهم که نیست معبودی جز خدا و گواهی دهم که محمّد(درود خدا بر او و خاندانش) رسول خدا است

و پس از تکبیر دوم بگوید:

اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ

خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد

و بعد از تکبیر سوم بگوید:

اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِناتِ

خدایا بیامرز مردان و زنان با ایمان را

و بعد از تکبیر چهارم بگوید:

اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لِهٰذَا الْمَيِّتِ

خدایا بیامرز این مرده را

و تکبیر پنجم را بگویند؛ به این صورت نماز تمام و کافی است.

و بنا بر نظر مشهور، بهتر آن است که پس از نیت بگوید:

اللّٰهُ أَكْبَرُ، أَشْهَدُ أَنْ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَاشَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ أَرْسَلَهُ بِالْحَقِّ بَشِيراً وَنَذِيراً بَيْنَ يَدَيِ السَّاعَةِ

خدا بزرگ‌تر است و گواهی می‌دهم که معبودی جز خدا نیست، یگانه و بی‌شریک است؛ و گواهی می‌دهم که محمّد بنده و فرستاده اوست که او را به‌حق، مژده‌دهنده و بیم‌دهنده پیشاپیش قیامت فرستاده

سپس بگوید:

اللّٰهُ أَكْبَرُ، اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَبارِكْ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَارْحَمْ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّدٍ،

خدا بزرگ‌تر است؛ خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و بر محمّد و خاندان محمّد برکت ده و محمّد و خاندان محمّد را رحم کن،

كَأَفْضَلِ مَا صَلَّيْتَ وَبارَكْتَ وَتَرَحَّمْتَ عَلَىٰ إِبْراهِيمَ وَآلِ إِبْراهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ، وَصَلِّ عَلَىٰ جَمِيعِ الْأَ نْبِياءِ وَالْمُرْسَلِينَ

همانند برتر درود و برکت و رحمتی که بر ابراهیم و خاندان ابراهیم داشتی، به‌درستی که تو ستوده و بزرگواری و بر همه پیامبران و فرستادگان درود فرست

سپس بگوید:

اللّٰهُ أَكْبَرُ، اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِناتِ، وَالْمُسْلِمِينَ وَالْمُسْلِماتِ، الْأَحْياءِ مِنْهُمْ وَالْأَمْواتِ، تابِعْ بَيْنَنا وَبَيْنَهُمْ بِالْخَيْراتِ، إِنَّكَ مُجِيبُ الدَّعَواتِ، إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

خدا بزرگ‌تر است، خدایا مردان و زنان مؤمن و مسلمان چه زنده و چه مرده از آنان را بیامرز، پیوند ده میان ما و آن‌ها را به خیرات، به‌درستی که تو اجابت‌کننده دعاهایی، به‌درستی که تو بر هر کاری توانایی

سپس بگوید:

اللّٰهُ أَكْبَرُ، اللّٰهُمَّ إِنَّ هٰذَا عَبْدُكَ وَابْنُ عَبْدِكَ وَابْنُ أَمَتِكَ نَزَلَ بِكَ وَأَنْتَ خَيْرُ مَنْزُولٍ بِهِ. اللّٰهُمَّ إِنَّا لَانَعْلَمُ مِنْهُ إِلّا خَيْراً، وَأَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنَّا.

خدا بزرگ‌تر است؛ خدایا این بنده تو و فرزند بنده تو و فرزند کنیز توست، نزد تو فرود آمده و تو بهترین کسی هستی که نزد او فرود می‌آیند، خدایا ما از او جز خوبی نمی‌دانیم و تو از ما به او داناتری،

اللّٰهُمَّ إِنْ كانَ مُحْسِناً فَزِدْ فِي إِحْسانِهِ، وَ إِنْ كانَ مُسِيئاً فَتَجَاوَزْ عَنْهُ، وَاغْفِرْ لَهُ. اللّٰهُمَّ اجْعَلْهُ عِنْدَكَ فِي أَعْلَىٰ عِلِّيِّينَ، وَاخْلُفْ عَلَىٰ أَهْلِهِ فِي الْغابِرِينَ، وَارْحَمْهُ بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ

خدایا اگر نیکوکار است، بر نیکی‌اش بیفزا و اگر بدکار است، از او درگذر و او را بیامرز و نزد خود در بالاترین جایگاه‌ها قرارش ده و بر خاندانش در میان زندگان جانشین او باش، به مهربانی‌ات ای مهربان‌ترین مهربانان

سپس بگوید:

اللَّهُ اَكْبَرُ

خدا بزرگ‌تر است

و فارغ مى‌شود؛

و اگر میّت زن باشد مى‌گوید:

اللّٰهُمَّ إِنَّ هٰذِهِ أَمَتُكَ وَابْنَةُ عَبْدِكَ وَابْنَةُ أَمَتِكَ نَزَلَتْ بِكَ وَأَنْتَ خَيْرُ مَنْزُولٍ بِهِ . اللّٰهُمَّ إِنَّا لَانَعْلَمُ مِنْها إِلّا خَيْراً وَأَنْتَ أَعْلَمُ بِها مِنَّا .

خدایا این کنیز تو و دختر بنده تو و دختر کنیز توست، بر تو فرود آمده و تو بهترین کسی هستی که بر او فرود می‌آیند، خدایا ما از او جز خوبی خبر نداریم و تو از ما به او داناتری،

اللّٰهُمَّ إِنْ كانَتْ مُحْسِنَةً فَزِدْ فِي إِحْسانِها، وَ إِنْ كانَتْ مُسِيئَةً فَتَجاوَزْ عَنْها وَاغْفِرْ لَها. اللّٰهُمَّ اجْعَلْها عِنْدَكَ فِي أَعْلَىٰ عِلِّيِّينَ، وَاخْلُفْ عَلَىٰ أَهْلِها فِي الْغابِرِينَ وَارْحَمْها بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ

خدایا اگر نیکوکار است بر نیکی‌اش بیفزا و اگر بدکار است از او درگذر و او را بیامرز و نزد خود در بالاترین جایگاه‌ها قرارش ده و بر خاندانش در میان زندگان جانشین او باش و به مهربانی‌ات به او رحم کن، ای مهربان‌ترین مهربانان

و اگر میّت مستضعف باشد بگوید:

اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لِلَّذِينَ تابُوا وَاتَّبَعُوا سَبِيلَكَ وَقِهِمْ عَذَابَ الْجَحِيمِ

خدایا، بیامرز آنان که توبه کردند و پیروی از راه تو نمودند و نگاهشان دار از عذاب دوزخ

و اگر میّت طفل نابالغ باشد بگوید:

اللّٰهُمَّ اجْعَلْهُ لِأَبَوَيْهِ وَلَنَا سَلَفاً وَفَرَطاً وَأَجْراً

خدایا قرار ده او را برای پدر و مادرش و برای ما، گذشته و ذخیره و مزدی

و مستحبّ است نمازگزاران بر جای خود بایستند به‌خصوص پیش‌نماز، تا جنازه را بردارند و در روایتی وارد شده:

پس از فارغ شدن از نماز بگوید:

از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده: برادران مؤمن را از مردن او خبر دهند تا بر جنازه او حاضر شوند و بر او نماز بخوانند و برایش استغفار کنند که میت و همه آنان ثواب ببرند.

تشیع جنازه

در حدیث حسن از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده: چون مؤمن را در قبر می‌گذارند، او را ندا می‌کنند: اول عطایی که به تو دادیم بهشت است و اول عطایی که به تشیـیع‌کنندگان جنازه تو دادیم آمرزش گناهان ایشان است؛ و در حدیث دیگری فرمود: اول تحفه‌ای که در قبر به مؤمن می‌دهند آن است که هرکس را همراه جنازه او بوده می‌آمرزند

و در حدیث دیگری فرمود: هرکه جنازه مؤمنی را همراهی کند تا او را دفن کنند، حق‌تعالی در قیامت هفتاد فرشته بر او می‌گمارد که او را همراهی کنند و برایش از قبر تا جایگاه حساب استغفار نمایند؛ و فرمود: هرکه یک طرف جنازه را بگیرد، بیست‌وپنج گناه کبیره‌اش آمرزیده می‌شود و اگر چهار طرف را بگیرد از گناهانش خارج می‌شود؛

و باید جنازه را چهار نفر بردارند و برای کسی که تشیـیع جنازه می‌کند، بهتر است اول دست راست میت را که جانب چپ جنازه است به دوش راست خود بردارد، سپس پای راست میت را باز به دوش راست بردارد، آنگاه از پشت جنازه برود و پای چپ میت را به دوش چپ بردارد، سپس دست چپ میت را که جانب راست جنازه است به دوش چپ بردارد و اگر بار دیگر بخواهد چهارگوشه تابوت را بگیرد، از پیش جنازه نرود، بلکه از جانب پشت جنازه بازگردد و باز به همان روش عمل کند؛

و اکثر علما برعکس گفته‌اند، اول ابتدا به دست راست جنازه، سپس به‌پای راست، آنگاه به‌پای چپ، سپس به دست چپ و موافق احادیث معتبر صورت اول بهتر است و اگر هر دو صورت را بجا آوردند بهتر می‌باشد؛ و افضل آن است که دنبال جنازه، یا پهلوها راه رود نه پیش جنازه و ظاهر اکثر احادیث آن است که اگر جنازه مؤمن باشد، جلوی آن راه رفتن خوب است و در جنازه‌ی آن‌که خلاف مذهب اهل‌بیت است خوب نیست، زیرا ملائکه او را به عذاب استقبال می‌کنند و سواره رفتن دنبال جنازه مکروه است.

دعای رویت جنازه است

از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نقل‌شده: هرکـه جنـازه ببینـد این دعا را بخواند:

اللّٰهُ أَكْبَرُ، $﴿هٰذَا مَا وَعَدَنَا اللّٰهُ وَرَسُولُهُ، وَصَدَقَ اللّٰهُ وَرَسُولُهُ﴾$، اللّٰهُمَّ زِدْنا إِيماناً وَتَسْلِيماً، الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي تَعَزَّزَ بِالْقُدْرَةِ، وَقَهَرَ الْعِبادَ بِالْمَوْتِ

خدا بزرگ‌تر است، «این همان است که خدا و پیامبرش به ما وعده دادند و خدا و پیامبرش [به ما] وعدۀ راست و درست داده‌اند»، خدایا ایمان و تسلیم ما را بیفزا، ستایش خدای را که توانمندی دارد به قدرتش و شکست داد به مرگ، بندگانش را

هیچ ملکـی در آسمان نماند مگر آنکه برای ترحّم به او گریه کند؛

و از حضرت صادق(علیه‌السلام) نقل‌شده: در حال برداشتن جنازه، این دعا را بخواند:

بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ، اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ‌مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِناتِ

به نام خدا و به خدا، خداوندا، بر محمد و آل محمد درود فرست و مردان و زنان باایمان را بیامرز

نقل‌شده است که حضرت سجاد هرگاه جنازه‌ای را می‌دید می‌گفت:

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي لَمْ يَجْعَلَنِي مِنَ السَّوادِ الْمُخْتَرَمِ

خدا را ستایش که مرا از گروه هلاک شدگان قرار نداد

و برای زنان تشییع جنازه سنّت نیست.

و برخی گفته‌اند: جنازه را بسیار تُند بُردن مکروه است و خندیدن و حرف باطل گفتن بر آن کس که بر جنازه حاضر می‌شود مکروه است

علامه مجلسی فرموده است: از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نقل‌شده: هرکه بر جنازه‌ای نماز بخواند، هفتاد هزار مَلَک بر او نماز بخوانند و گناهان گذشته‌اش آمرزیده شود و اگر همراهی کند تا او را دفن کنند، به ازای هر قدمی که بردارد، قیراطی از ثواب به او بدهند که قیراط همانند کوه اُحد است؛

و در حدیث دیگری فرمود: هر مؤمنی بر جنازه‌ای نماز کند، بهشت بر او واجب می‌شود مگر آنکه منافق یا عاقّ پدر و مادر باشد

hasnt translate

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي لَمْ يَجْعَلَنِي مِنَ السَّوادِ الْمُخْتَرَمِ

hasnt translate

فضیلت تشییع وجنازه و شهادت چهل نفر در حق میت

و به سند از حضرت صادق صلوات الله عليه نقل شده: چون مؤمنی بمیرد . وچهل نفر از مؤمنان بر جنازه او حاضر شوند و بگویند:

اللّهُمَّ إنَّا لانَعْلَمُ مِنْهُ إِلاّ خَيْراً وَأنْتَ أعْلَمُ بِهِ مِنَّا

خدایا ما از او جز خیر نمی دانیم و تو به حال او از ما داناتری

چون این را بگویند حق تعالی فرماید: من گواهی شما را پذیرفتم، و آن گناهانی را که من می دانم و شما نمی دانید آمرزیدم.

در حدیث معتبر دیگری از رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌وآله نقل شده: اول چیزی که در عنوان نامه مؤمن پس از مرگش می نویسند، چیزی است که مردم در حق او می گویند، اگر نیک می گویند، نیک می نویسند، و اگر بد می گویند بد می نویسند.

آداب حمل جنازه

فقیر گوید: شیخ طوسی در «مصباح المتهجّد» فرموده: تربیع جنازه مستحبّ است، یعنی به دوش بگیرد جانب کتف راست میت را پس‌ازآن بیاید به‌جانب پا، به دوش بگذارد پای راست او را، پس از آن پای چپ او را و بعدازآن کتف چپش را، حاصل اینکه چهارگوشه جنازه را به این ترتیب بر دوش بگیرد که از آن تعبیر به «دور رحی» کنند، یعنی گشتن مانند سنگ آسیا

آداب و احکام دفن میت

چون جنازه را نزد قبر آوردند، اگر مرد است او را به‌طرف پاهای قبر بگذارند و او را سه مرتبه تا لب قبر بیاورند و اگر جنازه زن است، او را طرف جلوی قبر که جانب قبله است بگذارند، پس ولیّ میّت داخل قبر شود یا کسی که ولیّ میّت او را امر کند و وارد قبر شود از طرف پای قبر که آن دَرِ قبر است و چون وارد می‌شود بگوید:

اللّٰهُمَّ اجْعَلْها رَوْضَةً مِنْ رِياضِ الْجَنَّةِ، وَلَا تَجْعَلْها حُفْرَةً مِنْ حُفَرِ النَّارِ

خدایا این قبر را باغی از باغ‌های بهشت قرار ده و گودالی از گودال‌های دوزخ قرار مده

و سزاوار است شخصی که وارد قبر شده سر برهنه و پابرهنه باشد، با بندهای گشاده، پس میت را بگیرد و او را از جانب سر داخل قبر کند و در آن حال بگوید:

بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ وَفِي سَبِيلِ اللّٰهِ، وَعَلَىٰ مِلَّةِ رَسُولِ اللّٰهِ . اللّٰهُمَّ إِيماناً بِكَ وَتصْدِيقاً بِكِتابِكَ، $﴿هٰذَا مَا وَعَدَنَا اللّٰهُ وَرَسُولُهُ، وَصَدَقَ اللّٰهُ وَرَسُولُهُ﴾$، اللّٰهُمَّ زِدْنا إِيماناً وَتَسْلِيماً

به نام خدا و به خدا و در راه خدا و بر آیین رسول خدا، خدایا با ایمان به تو و تصدیق به قرآنت، «این همان است که خدا و پیامبرش به ما وعده دادند و خدا و پیامبرش [به ما] وعدۀ راست و درست داده‌اند»، خدایا به ما ایمان و تسلیم بیفزا

آنگاه میّت را به‌جانب راست بخواباند و صورت او را به‌طرف قبله قرار دهد و از جانب سر و پا بند کفن او را بگشاید و صورت میّت را روی خاک بگذارد و مستحبّ است همراه او مقداری از تربت حضرت حسین(علیه‌السلام) بگذارند، سپس لَحَد را بچیند و بگوید:

اللّٰهُمَّ صِلْ وَحْدَتَهُ، وَآنِسْ وَحْشَتَهُ، وَارْحَمْ غُرْبَتَهُ، وَأَسْكِنْ إِلَيْهِ مِنْ رَحْمَتِكَ رَحْمَةً يَسْتَغْنِي بِها عَنْ رَحْمَةِ مَنْ سِواكَ، وَاحْشُرْهُ مَعَ مَنْ كانَ يَتَوَلَّاهُ مِنَ الْأَئِمَّةِ الطَّاهِرِينَ

خدایا به تنهایی‌اش برس و به وحشتش انس ده و به غریبی‌اش رحم کن و از رحمتت به او آرامش ده، رحمتی که به‌واسطه آن از رحمت غیر تو بی‌نیاز گردد و با هرکه با او دوستی می‌نموده از ائمه پاک‌نهاد، محشورش کن

مستحبّ است میّت وقتی که در قبر گذاشتـه شـد، پیش از چیدن لَحَد به شهادتین و اسماء ائمه تلقین شود، به این صورت که تلقین کننده می‌گوید: یا فلان بن فلان و به‌جای این دو کلمه نام میت و پدر او را ذکر می‌کند و می‌گوید:

اذْكُرِ الْعَهْدَ الَّذِي خَرَجْتَ عَلَيْهِ مِنْ دارِ الدُّنْيا؛ شَهادَةَ أَنْ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَاشَرِيكَ لَهُ، وَأَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، وَأَنَّ عَلِيّاً أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ، وَالْحَسَنَ وَالْحُسَيْنَ

آن پیمانی را که بر آن از خانه‌ی دنیا خارج شدی یادآور؛ گواهی بر اینکه معبودی جز خدا نیست، یگانه و بی‌شریک است و اینکه محمّد بنده و فرستاده‌ی اوست و اینکه علی امیرمؤمنان و حسن و حسین(علیهم‌السلام) امامان تواند

و ذکر کند ائمّه(علیهم‌السلام) را یک یک تا آخر

أَئِمَّتُكَ أَئِمَّةُ الْهُدَىٰ الْأَ بْرَارُ

امامان هدایت و نیکانند

وقتی از چیدن لَحَد فارغ شد خاک بر او بریزد و مستحبّ است کسانی که حاضر شده‌اند، با پشت دست‌های خود خاک بریزند و در آن حال بگویند:

$﴿إِنَّا لِلّٰهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ﴾، ﴿هٰذَا مَا وَعَدَنَا اللّٰهُ وَ رَسُولُهُ، وَ صَدَقَ اللّٰهُ وَ رَسُولُهُ﴾$، اللّٰهُمَّ زِدْنا إِيماناً وَتَسْلِيماً.

ا مملوک خداییم و بی‌شک به‌سوی او بازمی‌گردیم»، «این همان [جنگی] است که خدا و پیامبرش به ما وعده دادند [که در صورت استقامت و پشت‌نکردن به آن، از پیروزی و ثواب عظیمش بهره‌مند خواهیم شد] و خدا و پیامبرش [به ما] وعدۀ راست و درست داده‌اند». خدایا ایمان و تسلیم ما را بیفزا

چون بیرون آمدن از قبر را اراده کند از طرف پای میّت بیرون آید، بعد قبر را پر کند، و به اندازه چهار انگشت از زمین بلند کند، و در قبر غیر از خاک قبر نریزد، و ابتدا کند در ریختن آب از جانب سر و آب را در چهار طرف قبر دور دهد، تا بازگردد آنجایی که شروع کرده، اگر چیزی از آب اضافه آمده وسط قبر بریزد، پس وقتی که قبر را پوشانید، هرکسی که می خواهد دست خود را بر قبر بگذارد، و انگشتان خود را بگشاید و در خاک قبر فرو ببرد. و برای میّت دعا کند و بگوید:

دعای میت

اللّٰهُمَّ آنِسْ وَحْشَتَهُ، وَارْحَمْ غُرْبَتَهُ، وَأَسْكِنْ رَوْعَتَهُ، وَصِلْ وَحْدَتَهُ، وَأَسْكِنْ إِلَيْهِ مِنْ رَحْمَتِكَ رَحْمَةً يَسْتَغْنِي بِها عَنْ رَحْمَةِ مَنْ سِواكَ، وَاحْشُرْهُ مَعَ مَنْ كانَ يَتَوَلَّاهُ

خدایا وحشتش را انس بخش و به غربتش رحم کن و هراسش را آرام نما و به تنهایی‌اش برس و از رحمتت به او آرامش ده، رحمتی که به آن از رحمت از غیر تو بی‌نیاز گردد و او را با هر که با او دوستی می‌کرده، محشور کن

چون مردم از کنار قبر بازگشتند، کسی که به میت سزاوارتر است، برگشتنش را به تأخیر اندازد و به او مهربانی کند و اگر مقام تقیه نباشد به صدای بلند بگوید:

اللّٰهُ رَبُّكَ، وَمُحَمَّدٌ نَبِيُّكَ، وَالْقُرْآنُ كِتابُكَ، وَالْكَعْبَةُ قِبْلَتُكَ، وَعَلِيٌّ إِمامُكَ وَ الْحَسَنُ وَالْحُسَيْنُ، أَئِمَّتُكَ، أَئِمَّةُ الْهُدَىٰ الْأَبْرَارُ

ای فلانی پسر فلانی (اسم میّت و پدر او را ببرد) خدا پروردگار تو است و محمّد پیامبرت و قرآن کتابت و کعبه قبله‌ات و علی امام تو است و حسن و حسین امامان تو هستند (و نام ببرد ائمّه را یک‌یک) امامان هدایتگر نیکوکار

تلقین میت

نویسنده گوید: غیر از زمان احتضار در دوجا برای میّت خواندن تلقین مستحبّ است:

یکی زمانی که او را در قبر می‌گذارند؛ و بهتر آن است با دست راست، دوش راست و با دست چپ، دوش چپ او را بگیرند و وی را حرکت دهند و تلقین کنند؛

و دیگر زمانی که از دفن او فارغ شدند، پس از آن‌که مردم رفتند، مستحبّ است ولیّ میّت، یعنی نزدیک‌ترین خویشان او نزد سر میّت بنشیند و به صدای بلند به او تلقین کند و خوب است دو کف دستش را روی قبر گذارد و دهان را نزدیک قبر ببرد و اگر دیگری را هم نایب کند خوب است؛

و در اخبار وارد شده: چون میت را این‌گونه تلقین کنند منکر به نکیر گوید: بیا برویم؛ تلقین حجّتش کردند، احتیاج به پرسیدن نیست، پس باز می‌گردند و دیگر سؤال نمی‌کنند.

علاّمه مجلسی فرموده: اگر تلقین کننده به این صورت بگوید جامع‌تر است:

اسْمَعْ افْهَمْ يَا فُلانَ ابْنَ فُلانٍ

بشنو، بفهم ای فلان بن فلان

(و نام او و پدرش را بگوید)

هَلْ أَنْتَ عَلَى الْعَهْدِ الَّذِي فارَقْتَنا عَلَيْهِ مِنْ شَهادَةِ أَنْ لَاإِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَاشَرِيكَ لَهُ

آیا بر آن پیمانی که از ما بر پایه آن جدا شدی می‌باشی؟ از گواهی بر اینکه معبودی جز خدا نیست

وَأَنَّ مُحَمَّداً صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ وَ سَيِّدُ النَّبِيِّينَ وَخَاتَمُ الْمُرْسَلِينَ

یگانه و بی‌شریک است و اینکه محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) بنده و فرستاده اوست و سرور پیامبران و خاتم رسولان است

وَأَنَّ عَلِيَّاً أَمِيرُالْمُؤْمِنِينَ وَ سَيِّدُ الْوَصِيِّينَ وَ إِمامٌ افْتَرَضَ اللّٰهُ طاعَتَهُ عَلَى الْعالَمِينَ

و اینکه علی امیرمؤمنان است و آقای جانشینان و امامی که خدا اطاعتش را بر جهانیان واجب کرده

وَأَنَّ الْحَسَنَ وَالْحُسَيْنَ وَعَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ وَمُحَمَّدَ بْنَ عَلِيٍّ وَجَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ وَ مُوسَى بْنَ جَعْفَرٍ وَعَلِيَّ بْنَ مُوسىٰ وَمُحَمَّدَ بْنَ عَلِيٍّ وَعَلِيَّ بْنَ مُحَمَّدٍ وَالْحَسَنَ بْنَ عَلِيٍّ وَالْقَائِمَ الْحُجَّةَ الْمَهْدِيَّ صَلَواتُ اللّٰهِ عَلَيْهِمْ أَئِمَّةُ الْمُؤْمِنِينَ، وَحُجَجُ اللّٰهِ عَلَى الْخَلْقِ أَجْمَعِينَ

و اینکه حسن و حسین و علی بن الحسین و محمّد بن علی و جعفر بن محمّد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمّد بن علی و علی بن محمّد و حسن بن علی و قائم حجت مهدی (درودهای خدا بر ایشان) امامان مؤمنان و حجّت‌های خدا بر همه آفریدگانند و امامانت،

وَأَئِمَّتَكَ أَئِمَّةُ هُدىً أَبْرَارٌ يَا فُلانَ ابْنَ فُلانٍ

امامان هدایت و نیکانند ای فلان بن فلان،

إِذا أَتَاكَ الْمَلَكانِ الْمُقَرَّبانِ رَسُولَيْنِ مِنْ عِنْدِ اللّٰهِ تَبَارَكَ وَتَعَالَىٰ وَسَأَلاكَ عَنْ رَبِّكَ، وَعَنْ نَبِيِّكَ، وَعَنْ دِينِكَ، وَعَنْ كِتابِكَ، وَعَنْ قِبْلَتِكَ، وَعَنْ أَئِمَّتِكَ فَلا تَخَفْ وَقُلْ فِي جَوابِهِما:

هنگامی‌که دو فرشته مقرّب و دو فرستاده خدای تبارک‌وتعالی نزد تو آیند و از پروردگارت و پیامبرت و دینت و کتابت و قبله‌ات و امامانت از تو سؤال کنند، نترس و در پاسخ آن‌ها بگو:

اللّٰهُ جَلَّ جَلالُهُ رَبِّي، وَمُحَمَّدٌ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ نَبِيِّي، وَالْإِسْلامُ دِينِي، وَالْقُرْآنُ كِتابِي، وَالْكَعْبَةُ قِبْلَتِي

خدا جلّ جلاله پروردگارم و محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) پیامبرم و اسلام دینم و قرآن کتابم و کعبه قبله‌ام

وَأَمِيرُالْمُؤْمِنِينَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طالِبٍ إِمامِي، وَالْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ الْمُجْتَبَىٰ إِمامِي، وَالْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ الشَّهِيدُ بِكَرْبَلاءَ إِمامِي، وَعَلِيٌّ زَيْنُ الْعابِدِينَ إِمامِي، وَمُحَمَّدٌ باقِرُ عِلْمِ النَّبِيِينَ إِمامِي، وَجَعْفَرٌ الصَّادِقُ إِمامِي، وَمُوسَى الْكاظِمُ إِمامِي، وَعَلِيٌّ الرِّضا إِمامِي، وَمُحَمَّدٌ الْجَوادُ إِمامِي، وَعَلِيٌّ الْهَادِي إِمامِي، وَالْحَسَنُ الْعَسْكَرِيُّ إِمامِي، وَالْحُجَّةُ الْمُنْتَظَرُ إِمامِي

و امیرمؤمنان علی‌بن‌ابیطالب امامم و حسن بن علی مجتبی امامم و حسین بن علی شهید در کربلا امامم و علی زین‌العابدین امامم و محمّد شکافنده‌ی دانش پیامبران امامم و جعفر صادق امامم و موسی الکاظم امامم و علی الرضا امامم و محمد جواد امامم و علی هادی امامم و حسن عسگری امامم و حجّت منتظر امامم می‌باشند.

هٰؤُلاءِ صَلَواتُ اللّٰهِ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ أَئِمَّتِي وَسادَتِي وَقادَتِي وَشُفَعائِي، بِهِمْ أَتَوَلَّىٰ، وَمِنْ أَعْدائِهِمْ أَتَبَرَّأُ فِي الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ

اینان که درودهای خدا بر همگی آنان باد امامان من و آقایانم و پیشروانم و شفیعان من هستند. با آنان دوستی می‌کنم و از دشمنانشان در دنیا و آخرت بیزاری می‌جویم

ثُمَّ اعْلَمْ يَا فُلانَ ابْنَ فُلانٍ أَنَّ اللّٰهَ تَبارَكَ وَتَعالىٰ نِعْمَ الرَّبُّ، وَأَنَّ مُحَمَّداً صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ نِعْمَ الرَّسُولُ، وَأَنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طالِبٍ وَأَوْلادَهُ الْأَئِمَّةَ الْأَحَدَ عَشَرَ نِعْمَ الْأَئِمَّةُ

سپس بدان ای فلان بن فلان به‌درستی که خدای تبارک‌وتعالی نیکو پروردگاری است و محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) نیکو رسولی است و امیرمؤمنان علی بن ابیطالب و فرزندانش، یازده امام نیکو امامانی هستند

وَأَنَّ مَا جاءَ بِهِ مُحَمَّدٌ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ حَقٌّ، وَأَنَّ الْمَوْتَ حَقٌّ، وَسُؤَالَ مُنْكَرٍ وَنَكِيرٍ فِي الْقَبْرِ حَقٌّ

و آنچه را محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) آورده حق است و مرگ حق است و سؤال نکیر و منکر در قبر حق است

وَالْبَعْثَ حَقٌّ، وَالنُّشُورَ حَقٌّ، وَالصِّراطَ حَقٌّ، وَالْمِيزانَ حَقٌّ، وَتَطايُرَ الْكُتُبِ حَقٌّ

و برانگیخته شدن و بازشدن پرونده‌ها حق است و صراط و میزان و پراکنده شدن نامه اعمال حق است

وَالْجَنَّةَ حَقٌّ، وَالنَّارَ حَقٌّ، وَأَنَّ السَّاعَةَ آتِيَةٌ لَارَيْبَ فِيها، وَأَنَّ اللّٰهَ يَبْعَثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ.

و بهشت و دوزخ حق است و قیامت آمدنی است، شکی در آن نیست و خدا هرکه را در گورها هستند برانگیزد

آنگاه بگوید :

أفَهِمْتَ يا فُلانُ

ای فلان آیا فهمیدی؟

يَا فُلانُ در حدیث آمده: میّت در پاسخ می‌گوید: آری فهمیدم، سپس بگوید:

ثَبَّتَكَ اللّٰهُ بالْقَوْلِ الثَّابِتِ، هَدَاكَ اللّٰهُ إِلىٰ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ، عَرَّفَ اللّٰهُ بَيْنَكَ وَبَيْنَ أَوْلِيائِكَ فِي مُسْتَقَرٍّ مِنْ رَحْمَتِهِ

خدا بر گفتار ثابت، ثابت‌قدمت بدارد، به راه استوار هدایتت کند، بین تو و اولیائش در قرارگاهی از رحمتش آشنایی برقرار کند

سپس بگوید:

اللّٰهُمَّ جافِ الْأَرْضَ عَنْ جَنْبَيْهِ، وَاصْعَدْ بِرُوحِهِ إِلَيْكَ، وَلَقِّهِ مِنْكَ بُرْهاناً . اللّٰهُمَّ عَفْوَكَ عَفْوَكَ

خدایا زمین را از دو پهلویش خالی گذار و روانش را به سویت بالا ببر و از جانب خود حجّت را تلقین او فرما، خدایا ببخش و درگذر

به كلمه شريفه عفو ختم كردم اين رساله را ،رجاء واثق كه عفو الهي شامل گردد حال اين روسياه و كساني كه به اين رساله عمل مي نمايند